ThS. Đỗ Duy Tuấn
Học viện Chính trị – Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Nâng cao chất lượng hoạt động của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh là một nhiệm vụ trọng tâm trong sự nghiệp xây dựng Quân đội cách mạng Việt Nam hiện nay. Thông qua thực tiễn cho thấy, Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh đã quán triệt, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh, hướng dẫn của cấp trên, từ đó củng cố, xây dựng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, có năng lực lãnh đạo sức chiến đấu cao. Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn còn một số hạn chế, bất cập cần có những giải pháp nhằm góp phần xây dựng và nâng cao chất lượng hoạt động của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong tình hình mới.
Từ khóa: Nâng cao chất lượng; hoạt động; Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh; Quân đội nhân dân Việt Nam.
1. Đặt vấn đề
Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh tiêu biểu cho phẩm chất, năng lực và trí tuệ toàn đảng bộ, do dân chủ bầu ra, được cấp trên chuẩn y là cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ đại hội đảng bộ, là hạt nhân lãnh đạo, trung tâm đoàn kết của đảng bộ, chi bộ, chịu trách nhiệm trước đảng bộ, trước cấp trên về lãnh đạo mọi mặt cơ quan, đơn vị thuộc quyền thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao và xây dựng đảng bộ, chi bộ vững mạnh. Sự đoàn kết vững mạnh, kết quả hoàn thành nhiệm vụ của trung đoàn phụ thuộc quyết định vào năng lực, sức chiến đấu và chất lượng lãnh đạo của tập thể Đảng ủy Trung đoàn. Bài viết trên cơ sở nêu rõ vai trò lãnh đạo của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh, chỉ ra những hạn chế, tồn tại, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng lãnh đạo, đoàn kết thống nhất của đảng ủy đối với Trung đoàn Bộ binh.
2. Kết quả hoạt động của Đảng ủy về xây dựng Trung đoàn Bộ binh vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”
Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh là cơ quan lãnh đạo trực tiếp thực hiện thắng lợi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, nhiệm vụ xây dựng, chiến đấu của quân đội; quán triệt thực hiện nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên trong xác định nội dung, biện pháp lãnh đạo đơn vị thực hiện nhiệm vụ. Thông qua thực tiễn lãnh đạo, Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh giữ vai trò rất quan trọng trong củng cố, xây dựng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao; quán triệt tốt, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh, hướng dẫn của cấp trên, qua đó góp phần xây dựng Trung đoàn vững mạnh, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Sức mạnh của Đảng ủy trung đoàn là do sức mạnh tổng hợp của nhiều yếu tố, trong đó đội ngũ đảng viên giữ vai trò rất quan trọng. Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng. Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng kịp thời củng cố, kiện toàn bảo đảm về số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao; chú trọng nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên; thường xuyên đổi mới phong cách công tác, phát huy vai trò nêu gương của bí thư và cấp ủy viên các cấp, trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu, đặc biệt về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì, coi trọng bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên.
Bên cạnh đó, các cấp ủy, tổ chức đảng luôn coi trọng bổ sung, hoàn thiện quy chế làm việc, bởi quy chế làm việc là chỗ dựa vững chắc để cấp ủy, tổ chức đảng các cấp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, phát huy trình độ trí tuệ, trách nhiệm chính trị, quyền dân chủ của cấp ủy viên, bí thư và mọi đảng viên trong xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng. Chất lượng hiệu quả xây dựng Đảng được nâng cao, luôn đi đôi với sự trong sạch, vững mạnh của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh.
Tuy nhiên, hoạt động xây dựng Đảng ủy Trung đoàn bộ binh hiện nay vẫn còn tồn tại những hạn chế, bất cập nhất định:
Một là, nhận thức, trách nhiệm của một số tổ chức, lực lượng đối với hoạt động xây dựng đảng bộTrung đoàn Bộ binh còn hạn chế.
Hai là, trình độ năng lực, trách nhiệm của một số cấp ủy viên chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ, thiếu nỗ lực phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện về mọi mặt làm hạn chế chất lượng hoạt động xây dựng Đảng bộ Trung đoàn Bộ binh.
Ba là, công tác xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng, xây dựng đột ngũ bí thư cấp ủy, bí thư, phó bí thư chi bộ ở một số đảng ủy chưa được quan tâm đúng mức, nhất là việc bồi dưỡng phẩm chất, năng lực, tác phong công tác của cấp ủy viên, bí thư, phó bí thư thông qua hoạt động thực tiễn.
Bốn là, phẩm chất, năng lực và trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhất là đảng viên trẻ còn thiếu tu dưỡng, rèn luyện bản thân.
Năm là, kết quả thực hiện quy chế, quy định, nguyên tắc, nề nếp, chế độ công tác của một số đảng ủy trung đoàn chưa phù hợp với thực tiễn.
3. Một số đề xuất nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh
Thứ nhất, kiện toàn cấp ủy, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên trong Đảng ủy Trung đoàn bộ binh.
Kiện toàn cấp ủy, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên thực sự mẫu mực, tiêu biểu về phẩm chất, trình độ, năng lực, uy tín, kinh nghiệm thực tiễn tạo sự lan tỏa trong đơn vị là biện pháp quan trọng trong công tác xây dựng Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh. Các cơ quan, đơn vị cần nắm vững tiêu chuẩn cấp ủy viên, làm cơ sở cho lựa chọn đội ngũ cấp ủy viên, bí thư có chất lượng tốt, không để xảy ra tình trạng đưa vào cấp ủy những đảng viên bản lĩnh chính trị không vững vàng, yếu kém về phẩm chất, năng lực, thiếu gương mẫu, mất đoàn kết.
Trên cơ sở quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý, chỉ huy cơ quan, đơn vị, cấp ủy các cấp cần rà soát kỹ đội ngũ cấp ủy viên về tiêu chuẩn, độ tuổi; chú trọng cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, nhất là bí thư, phó bí thư; kịp thời phát hiện những cán bộ trẻ được đào tạo cơ bản đã qua rèn luyện, thử thách, có kinh nghiệm thực tiễn, khả năng đóng góp vào sự lãnh đạo tập thể cấp ủy, bảo đảm có sự kế thừa, phát triển vững chắc. Cấp ủy đảng, cơ quan chính trị chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm nguyên tắc trong việc ứng cử, đề cử cấp ủy viên, bí thư, phó bí thư của từng chi bộ, đảng bộ. Ủy ban kiểm tra đảng ủy trung đoàn chủ động nắm tình hình tổ chức đảng và đảng viên; tập trung kiểm tra, giám sát đối với cấp ủy viên, cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý, nhất là số cán bộ dự kiến, bổ sung, kiện toàn vào cấp ủy. Trên cơ sở kết quả phân tích, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên hàng năm, xem xét, kịp thời đề xuất với Ban Thường vụ, Đảng ủy Trung đoàn về nhân sự kiện toàn đảng ủy, chi ủy, bí thư, phó bí thư.
Thứ hai, đổi mới phong cách, lề lối làm việc của bí thư và đảng ủy viên ở Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh.
Bí thư là người đứng đầu đảng ủy và thường vụ, là “linh hồn” trong lãnh đạo của tập thể đảng ủy, trực tiếp chủ trì, phân công, điều hành mọi hoạt động lãnh đạo của đảng ủy trung đoàn. Bí thư và đảng ủy viên là những người trực tiếp nghiên cứu, quán triệt và triển khai các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của người chỉ huy, hướng dẫn của cơ quan cấp trên ở trung đoàn; là lực lượng nòng cốt trong đề xuất, lựa chọn vấn đề lãnh đạo và định ra chủ trương, biện pháp lãnh đạo, tổ chức thực hiện sự lãnh đạo của Đảng; luôn tiên phong, gương mẫu đi đầu trong đơn vị; nhiệm vụ, chức trách của họ thường gắn chặt với cương vị lãnh đạo, chỉ huy các đầu mối cơ quan, đơn vị ở trung đoàn.
Phẩm chất, năng lực trí tuệ trong hoạt động lãnh đạo của bí thư, các đảng ủy viên có ảnh hưởng trực tiếp quyết định đến sức mạnh, năng lực và chất lượng lãnh đạo của đảng ủy và thường vụ. Vì vậy, ngoài việc nâng cao nhận thức, phát huy vai trò, trách nhiệm của bí thư, cấp ủy viên, cần hết sức coi trọng việc bồi dưỡng kiến thức toàn diện, đổi mới lề lối, phương pháp, tác phong lãnh đạo của bí thư và các đảng ủy viên theo hướng đề cao dân chủ, sâu sát cơ sở. Tăng cường bồi dưỡng cho bí thư, các đảng ủy viên nắm vững, chấp hành nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo cá nhân phụ trách. Xây dựng cho bí thư, cấp ủy viên tác phong dân chủ trong lãnh đạo, chỉ đạo; biết tập hợp, phát huy vai trò, sức mạnh của tập thể cấp ủy vào lãnh đạo đơn vị.
Cần trang bị cho bí thư, các cấp ủy viên phương pháp làm việc khoa học, theo kế hoạch, tuân thủ triệt để nguyên tắc, nền nếp, chế độ công tác. Khi xem xét, bàn bạc quyết định mọi vấn đề phải biết dựa chắc vào nguyên tắc, giải quyết vấn đề phải thấu tình, đạt lý. Khi có chủ trương, biện pháp lãnh đạo đúng, bí thư cần tổ chức, phân công trách nhiệm cụ thể cho từng đảng ủy viên trên mỗi cương vị, tạo sự thống nhất cao. Bí thư đảng ủy, các đảng ủy viên tiếp tục phát huy tốt vai trò cá nhân trong tự tu dưỡng, rèn luyện bản thân, thực hiện tốt tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt và hoạt động lãnh đạo, tự xác định cho mình mục tiêu, biện pháp phấn đấu, không ngừng vươn lên hoàn thiện về phẩm chất, năng lực và phong cách lãnh đạo để lãnh đạo đơn vị hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Thứ ba, nâng cao tính Đảng, tính chiến đấu trong sinh hoạt đảng ủy, đấu tranh chống mọi nhận thức, hành động sai trái trong nội bộ.
Đây là giải pháp cơ bản có ý nghĩa cấp thiết trong công tác xây dựng Đảng. Thực tiễn hiện nay chất lượng sinh hoạt lãnh đạo ở một bộ phận cấp ủy, tổ chức đảng bị hạn chế, một trong nhiều nguyên nhân quan trọng là tính Đảng, tính chiến đấu trong sinh hoạt đảng không được đề cao thường xuyên và phát huy đúng mức. Còn tình trạng “dĩ hoà vi quý” trong tự phê bình và phê bình, đoàn kết xuôi chiều trong xây dựng nghị quyết lãnh đạo ở các cấp ủy cơ sở, chi bộ, chi ủy và đội ngũ đảng viên.
Để khắc phục thực trạng trên, trước hết cần làm tốt công tác quán triệt, giáo dục, làm cho mỗi cấp ủy viên, tập thể đảng ủy nhận thức đầy đủ vai trò quan trọng, tác dụng to lớn của tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt và xây dựng Đảng, coi đây là thức đo trình độ sinh hoạt dân chủ trong mỗi tổ chức đảng, là nội dung, biện pháp quan trọng đánh giá uy tín, trình độ, năng lực của tổ chức đảng và của cán bộ, đảng viên, là phương pháp hữu hiệu để xây dựng đảng ủy trong sạch, vững mạnh và nâng cao chất lượng lãnh đạo của đảng ủy.
Trong hội nghị cần phát huy được tính chiến đấu, khơi gợi các ý kiến phát biểu, đấu tranh. Bản thân bí thư, ban thường vụ phải nêu gương, thẳng thắn, dũng cảm, trung thực trong tự phê bình và phê bình, không né tránh, bao che khuyết điểm. Có cơ chế thích hợp động viên, khuyến khích, biểu dương khen thưởng, bảo vệ những người dám thẳng thắn đấu tranh tự phê bình và phê bình, đồng thời xử lý nghiêm mọi hành vi lợi dụng tự phê bình và phê bình để vu cáo, đả kích hoặc trù dập cá nhân trong tổ chức đảng và Đảng ủy Trung đoàn.
Thứ tư, bổ sung, hoàn thiện và thực hiện tốt các quy chế làm việc của các cấp ủy, tổ chức đảng.
Quy chế làm việc là chỗ dựa vững chắc để cấp ủy, tổ chức đảng các cấp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, là cơ sở cho việc đánh giá sự chuyển biến, tiến bộ về chất lượng xây dựng Đảng ủy Trung đoàn bộ binh. Quá trình xây dựng, bổ sung, hoàn thiện quy chế cần phải quán triệt, cụ thể hóa một cách phù hợp các nguyên tắc, quy định của Điều lệ Đảng, các quy chế, quy định, chỉ thị, hướng dẫn của đảng ủy cấp trên, phù hợp với điều kiện thực tiễn, gắn với chế độ hoạt động, trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn của mỗi tổ chức, từng thành viên, cũng như từng mặt hoạt động lãnh đạo của đảng ủy.
Bổ sung, hoàn thiện và thực hiện quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo của cấp ủy phải đúng nguyên tắc; nội dung bổ sung, hoàn thiện phải toàn diện, bao gồm những nguyên tắc chung, nhiệm vụ, quyền hạn của cấp ủy, bí thư, phó bí thư và cấp ủy viên, các chế độ công tác, sinh hoạt, các mối quan hệ công tác của Đảng ủy Trung đoàn, đảng ủy bộ phận, cấp ủy các cấp… căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Đảng bộ Quân đội, quy chế lãnh đạo của đảng ủy cấp trên, đặc điểm tình hình nhiệm vụ của Trung đoàn để bổ sung, hoàn thiện quy chế lãnh đạo, quy chế làm việc nhằm phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của tập thể đảng ủy và mỗi đảng ủy viên. Ngoài ra, do sự bổ sung, phát triển yêu cầu nhiệm vụ lãnh đạo hoặc có sự biến động về cơ cấu tổ chức, nếu cần thiết Đảng ủy Trung đoàn sửa đổi, bổ sung hoặc kịp thời ban hành quy chế mới cho phù hợp với thực tiễn.
Thứ sáu, tăng cường quản lý, giáo dục, rèn luyện, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên.
Cần vận dụng linh hoạt các biện pháp quản lý đảng viên thông qua các hình thức sinh hoạt đảng, chế độ công tác, thực tế thực hiện nhiệm vụ, bình xét đánh giá chất lượng đảng viên hằng năm, quy chế làm việc của cấp ủy, tổ chức đảng, chế độ kiểm tra của cán bộ chủ trì các cấp, thông qua các hình thức sinh hoạt của đơn vị, như: ngày Đảng, ngày văn hóa chính trị tinh thần, ngày pháp luật, ngày đối thoại dân chủ,… qua giải quyết các mối quan hệ xã hội của đảng viên, phối hợp với cấp ủy địa phương nơi cư trú.
Giáo dục, rèn luyện đảng viên là một mặt công tác thuộc về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của cấp ủy, tổ chức đảng, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên. Trong giáo dục, rèn luyện đảng viên cần vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp gắn với quyền hạn, trách nhiệm, hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì – bí thư cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên, các tổ chức quần chúng, Hội đồng quân nhân. Đồng thời, làm tốt công tác phát triển đảng viên mới, trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên từ nguồn đầu vào. Huy động sự tham gia của các chủ thể và lực lượng trong giáo dục, rèn luyện đảng viên, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp giáo dục, rèn luyện đảng viên theo đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, không dựa dẫm, ỷ lại, chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện.
3. Kết luận
Nâng cao chất lượng hoạt động của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh đòi hỏi có sự tham gia của nhiều tổ chức, lực lượng, theo phạm vi, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn khác nhau, do vậy phải quán triệt và vận dụng sáng tạo quan điểm, mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng; tiến hành đồng bộ các giải pháp; củng cố kiện toàn cấp ủy, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực cho đội ngũ bí thư, cấp ủy viên, đổi mới phong cách, lề lối làm việc, nâng cao tính đảng, tính chiến đấu trong sinh hoạt đảng ủy; bổ sung, hoàn thiện và thực hiện tốt các quy chế làm việc; tăng cường quản lý, giáo dục, rèn luyện, nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, góp phần thiết thực xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp của Đảng ủy Trung đoàn Bộ binh trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu.
Tài liệu tham khảo:
1. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2021). Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/10/2021 về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn đảng và hệ thống chính trị, kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
2. Ban Tổ chức Trung ương Đảng (2019). Hướng dẫn số 21-HD/BTCTW ngày 18/10/2019 kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tổ chức đảng, đảng viên và tập thể, cá nhân cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.
3. Bộ Chính trị (2019). Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/02/2019 về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân.
4. Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (2022). Chỉ thị số 97/ 2022/CT-QP ngày 22/07/2022 về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện“Mẫu mực tiêu biểu” trong toàn quân.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.
6. Tổng cục Chính trị (2020). Tài liệu nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI nhiệm kỳ 2020 – 2025. H. NXB Quân đội nhân dân.
