Nguyễn Việt Đức
NCS của Học viện Khoa học xã hội
(Quanlynhanuoc.vn) – Bài viết về tiếp tục đổi mới chính sách tôn giáo và phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo, từ đó, đề xuất một số giải pháp nhằm phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Từ khóa: Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; chính sách tôn giáo; quan điểm; giải pháp; vai trò; kỷ nguyên mới.
1. Đặt vấn đề
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam luôn giữ vai trò quan trọng, góp phần không nhỏ làm nên thành công, hiệu quả trong việc thực hiện chính sách tôn giáo. Mặt trận đã tập hợp, đoàn kết đồng bào tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tuyên truyền, vận động đồng bào tôn giáo tuân thủ đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, sống “tốt đời, đẹp đạo” cũng như tham gia tích cực các cuộc vận động, phong trào thi đua xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đóng góp ngày càng nhiều vào các hoạt động y tế, giáo dục, bảo trợ xã hội, từ thiện nhân đạo, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu. Mặt trận luôn thể hiện được vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đồng bào tôn giáo. Về cơ bản, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã đạt được hiệu quả trong công tác giám sát hoạt động của cơ quan, tổ chức, đại biểu dân cử và cán bộ, công chức, viên chức trong việc thực hiện chính sách tôn giáo.
Bên cạnh đó, sự thể hiện vai trò của Mặt trận trong việc thực hiện chính sách tôn giáo hiện nay còn bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục. Tính chủ động của Mặt trận trong tham gia thực hiện chính sách chưa cao và chưa thực sự đạt được hiệu quả như kỳ vọng. Nội dung, phương thức vận động, tập hợp xây dựng và củng cố đoàn kết tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tuy có nhiều đổi mới nhưng chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, nhất là trước những thay đổi nhanh chóng của thực tiễn cách mạng. Việc tập hợp, phản ánh ý kiến, nguyện vọng, kiến nghị của Nhân dân tới cơ quan Đảng, Nhà nước trong quá trình thực hiện chính sách đôi khi còn chưa kịp thời. Mặt trận chưa phát huy được vai trò của tôn giáo trong đấu tranh với các thế lực thù địch lợi dụng tôn giáo nhằm chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, chống phá Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Hoạt động giám sát, phản biện xã hội chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.
Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam được xem là kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong kỷ nguyên đó, mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, được hỗ trợ phát triển, làm giàu. Muốn thực hiện khát vọng “vươn mình”, bứt phá và cất cảnh, toàn thể dân tộc Việt Nam phải tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi, đẩy lùi nguy cơ, thách thức, chung sức, đồng lòng, phát huy sức mạnh đại đoàn kết đưa đất nước phát triển toàn diện. Trong kỷ nguyên mới, cần tiếp tục đổi mới chính sách tôn giáo và phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong việc thực hiện chính sách tôn giáo, góp phần đạt được nhiều thành tựu vĩ đại.
2. Quan điểm tiếp tục đổi mới chính sách tôn giáo ở Việt Nam trong kỷ nguyên mới
Trong Nhà nước pháp quyền, hầu hết các chính sách đều được thể hiện qua các văn bản quy phạm pháp luật. Điều này làm cho chính sách có được cơ sở pháp lý vững chắc và được bảo đảm thực hiện bởi các công cụ cưỡng chế hợp pháp1. Chính sách tôn giáo ở Việt Nam cũng vậy. Quan điểm, chính sách của Đảng, Nhà nước Việt Nam về tôn giáo là từng nấc thang, đã và đang trong quá trình bổ sung, hoàn thiện nhằm thực hiện mục tiêu tối thượng là bảo đảm quyền tự do tôn giáo của người dân, đoàn kết tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Một trong bảy định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, nêu rõ: phải tăng cường tính Đảng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Quan điểm được đưa ra đó là: “Pháp luật trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa cần phải liên tục được hoàn thiện để thể chế hóa đường lối, chính sách của Đảng, phát huy dân chủ, vì con người, công nhận, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân”2. Chính sách, pháp luật về tôn giáo cũng cần nhanh chóng đổi mới theo quan điểm, yêu cầu chung.
Thứ nhất, đổi mới, hoàn thiện chính sách tôn giáo, “tiến tới xây dựng chính sách công về tôn giáo phải được coi là điểm then chốt của sự hoàn thiện”3. Hiện nay, chính sách, pháp luật về tôn giáo của Việt Nam đã tương đối hoàn thiện, tiệm cận với pháp luật quốc tế về quyền con người, quyền tự do tôn giáo. Tuy nhiên, quá trình đổi mới chính sách tôn giáo thời gian qua thể hiện “truyền thống chính trị coi chính sách tôn giáo như một chính sách nội chính” 4, ở đó, việc quản lý hoạt động tôn giáo là công việc của các cơ quan nhà nước với những phương pháp quản lý, thực hiện chính sách có những nét riêng biệt. Mặc dù việc thực hiện chính sách tôn giáo ở các quốc gia là khác nhau do thể chế chính trị, mô hình nhà nước, cách thức tổ chức quản lý và tình hình, đặc điểm tôn giáo ở từng quốc gia có sự khác biệt và việc chuyển từ một “chính sách nội chính” thành “chính sách công” là một quá trình dài với không ít khó khăn; song Việt Nam cần tiến tới đổi mới, hoàn thiện, khẳng định một chính sách công về tôn giáo. Tiếp tục đổi mới chính sách tôn giáo thời gian tới bảo đảm tính hợp pháp, chuyên nghiệp, công khai, phổ quát, đồng bộ, liên thông giữa người quản lý và người thụ hưởng chính sách.
Thứ hai, đổi mới chính sách tôn giáo phải phù hợp với pháp luật quốc tế và kịp thời với sự biến đổi, phát triển của đời sống tôn giáo. Vẫn còn những khía cạnh thuộc về tự do, bình đẳng tôn giáo ít được đề cập và chưa có quy định rõ ràng trong hệ thống chính sách, pháp luật của Việt Nam. Các quy định về mở cơ sở đào tạo tôn giáo, hoạt động tôn giáo, sinh hoạt tôn giáo, xây mới, sửa chữa cơ sở thờ tự và tài sản tôn giáo chậm đổi mới.
Thứ ba, đổi mới chính sách tôn giáo nhằm phát huy tối đa nguồn lực tôn giáo trong kỷ nguyên mới. Để phát triển đất nước một cách nhanh chóng, toàn diện, ổn định, bền vững thì cần phải đánh giá đúng, phát huy hiệu quả nhiều nguồn lực xã hội, trong đó có nguồn lực tôn giáo. Nguồn lực tôn giáo có sự khác nhau giữa các tôn giáo. Có tôn giáo ưu thế về nguồn lực kinh tế, có tôn giáo lại thể hiện vai trò nhiều hơn trong việc giải quyết các vấn đề xã hội. Vì vậy, cần phải nhìn nhận đúng đắn các nguồn lực và ưu thế của từng tôn giáo để có những chính sách khuyến khích, tạo điều kiện giúp các tôn giáo phát triển, hoạt động theo đúng quy định. Khai thác, phát huy tối đa tiềm năng, giá trị, nguồn lực của tôn giáo trong các lĩnh vực của đời sống xã hội góp phần xây dựng, củng cố vững chắc khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phát triển bền vững đất nước.
Thứ tư, đổi mới chính sách tôn giáo phải bảo đảm hài hòa với đổi mới chính sách về các lĩnh vực khác. Hầu hết các vấn đề trong xã hội đều cần đến chính sách để giải quyết. Trong đó, quyền tự do tôn giáo thuộc về quyền cơ bản của con người, đòi hỏi Nhà nước sớm đổi mới, hoàn thiện chính sách tôn giáo. Đổi mới chính sách tôn giáo phải bảo đảm cân bằng, hài hòa với đổi mới các chính sách kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại… vì một đời sống chính trị – xã hội ổn định, kinh tế tăng trưởng, công bằng, tiến bộ và đồng thuận xã hội, phát huy dân chủ và mở rộng quan hệ đối ngoại.
3. Quan điểm tiếp tục phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo trong kỷ nguyên mới
Nghị quyết số 43-NQ/TW ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc đã xác định: “Nền tảng vững chắc của đại đoàn kết toàn dân tộc là liên minh giữa giai cấp công nhân, giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo; là mối quan hệ bền chặt giữa Đảng và Nhân dân, là niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ; là đoàn kết trong Đảng, đoàn kết giữa các giai tầng xã hội, giữa cộng đồng các dân tộc Việt Nam, giữa đồng bào theo tôn giáo và không theo tôn giáo, giữa những người theo các tôn giáo khác nhau, giữa người Việt Nam ở trong và ngoài nước; là đoàn kết giữa Nhân dân Việt Nam và Nhân dân yêu chuộng hòa bình, tiến bộ trên thế giới”. “Đại đoàn kết là sự nghiệp của toàn dân, là trách nhiệm của Đảng và cả hệ thống chính trị… Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội giữ vai trò nòng cốt chính trị trong tập hợp, đoàn kết, phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, tiềm năng, sức sáng tạo của Nhân dân cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”5.
Quan điểm tiếp tục phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo trong kỷ nguyên mới, gồm:
Thứ nhất, tăng cường vai trò nòng cốt chính trị và quyền, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải bảo đảm đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự phối hợp hiệu quả với Nhà nước trong việc thực hiện chính sách tôn giáo; khơi dậy mạnh mẽ hào khí dân tộc, tinh thần “tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc”, khát vọng phát triển đất nước; phát huy tối đa tiềm năng, nguồn lực của các tầng lớp nhân dân, trong đó có đồng bào các tôn giáo. Thực hiện mục tiêu đoàn kết các tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc nhằm xây dựng thành công nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, sánh vai với các cường quốc năm châu”, mà trước mắt là phấn đấu đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.
Thứ hai, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần hướng mạnh hơn nữa về cơ sở, tập trung cho cơ sở; phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, thực hiện quyền làm chủ của Nhân dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống, tăng cường đồng thuận xã hội; chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của đoàn viên, hội viên, quần chúng nhân dân, trong đó có đồng bào tôn giáo; không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào tôn giáo nói riêng và của Nhân dân nói chung. Nâng cao tính tự giác và gắn bó với quần chúng nhân dân trong việc xây dựng tổ chức Mặt trận vững mạnh, tổ chức thực hiện hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, các chiến lược, chương trình phát triển kinh tế – xã hội của đất nước và của từng địa phương.
Thứ ba, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là công việc thường xuyên, đòi hỏi sự chủ động, sáng tạo của từng cấp, từng tổ chức, phù hợp với trình độ dân trí và đặc điểm, tình hình tôn giáo mỗi địa phương, cơ sở. Xây dựng mối quan hệ gắn bó, chặt chẽ trong phối hợp hành động giữa Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội, các tổ chức thành viên của Mặt trận; tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện đầy đủ mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về tôn giáo; tích cực tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước ngày càng trong sạch, vững mạnh; xây dựng và phát triển các phong trào quần chúng, đặc biệt là trong đồng bào tôn giáo với nội dung, hình thức đa dạng, phong phú, thiết thực và hiệu quả.
Thứ tư, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong tham gia xây dựng pháp luật cũng như trong hoạt động giám sát và phản biện xã hội đối với thực hiện chính sách tôn giáo. Mặt trận cần chủ động đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan nhà nước triển khai các nhiệm vụ xây dựng pháp luật, giám sát và phản biện xã hội bảo đảm thiết thực, đạt chất lượng, hiệu quả cao. Tập trung đổi mới, phân công rõ ràng trách nhiệm của Mặt trận, các tổ chức chính trị – xã hội và các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong triển khai thực hiện hoạt động giám sát và phản biện xã hội.
Thứ năm, đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy và không ngừng xây dựng, chăm lo đội ngũ cán bộ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đáp ứng yêu cầu xây dựng Nhà nước pháp quyền về tôn giáo và công cuộc đổi mới, phát triển đất nước bền vững, hội nhập quốc tế, trong đó có hội nhập quốc tế về tôn giáo. Bên cạnh đó, cần phát huy hơn nữa vai trò của các hội đồng, chuyên gia tư vấn, cộng tác viên cũng như thu hút sự tham gia đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp, dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam ở nước ngoài về các vấn đề liên quan đến tôn giáo và việc thực hiện chính sách tôn giáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Một là, nâng cao nhận thức và hành động về phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo.
Tiếp tục đẩy mạnh quán triệt, tuyên truyền trong và ngoài Mặt trận về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như các quan điểm, chủ trương của Đảng về vị trí, tầm quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong xây dựng, củng cố sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trong đó có đoàn kết tôn giáo nhằm nâng cao nhận thức và tạo sự chuyển biến trong suy nghĩ, chủ động, tích cực trong hành động, phát huy tối đa vai trò của Mặt trận đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo.
Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo trong kỷ nguyên mới trên báo chí, truyền hình, các trang mạng xã hội góp phần lan tỏa sâu rộng về hình ảnh, vị trí, vai trò và tầm quan trọng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hệ thống chính trị, đời sống xã hội nói chung và trong việc thực hiện chính sách tôn giáo, đại đoàn kết toàn dân tộc nói riêng.
Hai là, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo.
Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, vận động nhằm tập hợp rộng rãi đồng bào các tôn giáo ở trong nước và nước ngoài, xúc tiến việc xây dựng và ký kết các chương trình phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc các cấp, các đoàn thể nhân dân với các tổ chức tôn giáo; trọng tâm hướng mạnh về cơ sở, “đẩy mạnh và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động trong tôn giáo và các phong trào mang đặc điểm riêng của tôn giáo, tham gia các nội dung cụ thể: giảm nghèo, môi trường, an sinh xã hội, nếp sống văn hóa, an toàn giao thông, cảm hóa giúp người lầm lỗi”6.
Đẩy mạnh trao đổi, bàn bạc, bảo đảm sự bình đẳng, tôn trọng, thông cảm lẫn nhau; tôn trọng những điểm khác biệt của các tôn giáo không trái với lợi ích chung của quốc gia – dân tộc. Phát huy dân chủ, bảo đảm quyền làm chủ thực sự của Nhân dân, trong đó có đồng bào tôn giáo thông qua hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; thực hiện tốt hơn phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng”. Tiếp xúc, đối thoại, lắng nghe, tìm hiểu để nắm chắc tình hình, tập hợp đầy đủ tâm tư, nguyện vọng của đồng bào các tôn giáo. Quan tâm, hướng dẫn, tạo điều kiện để các tôn giáo tổ chức sinh hoạt và hoạt động tôn giáo theo đúng chính sách, pháp luật tôn giáo cũng như tôn chỉ, đường hướng của tôn giáo.
Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Nội dung hoạt động giám sát cần trọng tâm, trọng điểm, nhất là trong điều kiện tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy như hiện nay để bảo đảm tiết kiệm nguồn lực mà vẫn hiệu quả. Tăng cường phản biện xã hội theo chuyên đề, xác định, tập trung vào những nội dung liên quan trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp, chính đảng của đồng bào các tôn giáo, những vấn đề tôn giáo mà dư luận xã hội đang quan tâm, bức xúc.
Ba là, phát huy tính chủ động, sáng tạo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo.
Chủ động phối hợp giữa Mặt trận và các cơ quan của Đảng, Nhà nước và tổ chức chính trị – xã hội trong các mặt công tác, đặc biệt trong nghiên cứu lý luận và thực tiễn cũng như tổ chức họp định kỳ, kiểm tra, sơ kết, tổng kết để tăng cường kết nối, chia sẻ thông tin, đánh giá, rút kinh nghiệm, kịp thời đưa ra những điều chỉnh, giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện chính sách tôn giáo.
Tăng tính chủ động của Mặt trận trong việc kiến nghị với các cơ quan nhà nước xem xét bãi bỏ những văn bản quy phạm pháp luật về tôn giáo không còn phù hợp với thực tiễn hay cần phải sửa đổi, bổ sung, thay vì tình trạng Mặt trận chỉ tham gia xây dựng pháp luật khi được các cơ quan nhà nước đề nghị, yêu cầu như hiện nay. Đồng thời, chủ động, sáng tạo trong công tác đấu tranh ngăn chặn các thế lực thù địch ở trong nước và nước ngoài lợi dụng tôn giáo, chính sách, pháp luật và những hạn chế trong thực hiện chính sách tôn giáo. Qua kênh đối ngoại Nhân dân, Mặt trận cần chủ động tuyên truyền về chính sách tôn giáo của Việt Nam, bác bỏ các luận điệu sai trái, thù địch về nhân quyền, quyền tự do tôn giáo, tình hình tôn giáo mà các lực lượng phản cách mạng, thiếu thiện chí thường rao giảng, áp đặt cho Việt Nam.
Bốn là, đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Cần sớm đổi mới, hoàn thiện mô hình và tổ chức bộ máy của Mặt trận bảo đảm tính thống nhất từ trung ương đến cơ sở theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/2/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.
Đổi mới, kiện toàn đội ngũ cán bộ làm công tác tôn giáo của Mặt trận các cấp đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Hoàn thiện bộ tiêu chí chuẩn hóa về năng lực, trình độ, thời gian, kinh nghiệm công tác cho từng vị trí. Chuẩn hóa nhân sự tuyển dụng đầu vào của cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp. Thực hiện tốt công tác quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ, bảo đảm tính kế thừa trong đội ngũ cán bộ của Mặt trận. Tập trung đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ Mặt trận có tâm huyết, trách nhiệm với công việc, có năng lực, trình độ, kinh nghiệm, kỹ năng trong việc thực hiện chính sách tôn giáo, công tác tôn giáo; đặc biệt là đội ngũ cán bộ hoạt động chuyên trách ở các cấp.
Phát huy vai trò của các Hội đồng, chuyên gia tư vấn, lực lượng cộng tác viên cũng như thu hút sự tham gia đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý, các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp, dân tộc, tôn giáo và người Việt Nam ở nước ngoài. Do có tính khách quan, độc lập tương đối với các cơ quan của Mặt trận nên các chủ thể này có những nhìn nhận, đánh giá và góp ý khách quan, thực tế hơn về các vấn đề liên quan đến tôn giáo và việc thực hiện chính sách tôn giáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
5. Kết luận
Tiếp tục đổi mới chính sách sách tôn giáo và phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo là một trong những yếu tố then chốt góp phần bảo đảm quyền tự do tôn giáo của người dân, đoàn kết tôn giáo trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc, quyết định thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đổi mới và hội nhập của đất nước. Quan điểm và các giải pháp đưa ra góp phần phát huy mạnh mẽ, nâng cao vị thế và vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đối với việc thực hiện chính sách tôn giáo trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Chú thích:
1. Nguyễn Việt Đức (2021). Mối quan hệ giữa các bộ phận cấu thành hệ thống chính trị Việt Nam trong việc thực hiện chính sách tôn giáo. Tạp chí Triết học, số 11 (366), tr. 75 – 84.
2. Một số nội dung cơ bản về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; những định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. https://www.tapchicongsan.org.vn/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/ky-nguyen-moi-ky-nguyen-vuon-minh-cua-dan-toc-ky-nguyen-phat-trien-giau-manh-duoi-su-lanh-dao-cam-quyen-cua-dang-cong-san-xay-dung-thanh-cong-nuoc-vie
3, 4. Đỗ Quang Hưng (2014). Chính sách tôn giáo và Nhà nước pháp quyền. H. NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, tr. 417.
5. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) (2023). Nghị quyết số 43-NQ/TW về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc.
6. Hoàng Công Thủy (2023). Công tác vận động đoàn kết tôn giáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam – một số vấn đề đặt ra và đề xuất giải pháp. Tạp chí Mặt trận, số 241 (9/2023), tr. 5 – 7.
