Hoàng Quý Tới
NCS Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội Quân đội nhân dân Việt Nam trong ứng phó sự cố hóa chất độc là quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội ở các phân đội phòng hóa, được thể hiện ở những giá trị, đóng góp của họ thông qua hoạt động lãnh đạo, chỉ huy, tổ chức, phối hợp, hiệp đồng gắn liền với quá trình huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc và ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra của đơn vị phòng hóa, góp phần giảm thiểu đối đa thiệt hại do sự cố hóa chất độc gây ra.
Từ khóa: Vai trò; sự cố hóa chất độc; sĩ quan chỉ huy; kỹ thuật hóa học.
1. Đặt vấn đề
Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong Quân đội nhân dân Việt Nam là người chỉ huy, đứng đầu các phân đội phòng hóa từ cấp trung đội đến cấp tiểu đoàn. Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội có vai trò quan trọng, trực tiếp trong hoạt động chỉ huy, tổ chức thực hiện nhiệm vụ của phân đội phòng hóa; trong phối hợp, hiệp đồng với các lực lượng có liên quan và có vai trò quan trọng, nòng cốt, chủ yếu trong hoạt động lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng ở đơn vị phòng hóa. Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội đã thực hiện tốt vai trò trong các quá trình hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc, cùng cán bộ, chiến sĩ toàn quân hoàn thành tốt nhiệm vụ “chiến đấu” trong thời bình, góp phần tỏa sáng hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, “Bộ đội Hóa học” trong tình hình hiện nay.
2. Vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc
Sự cố hóa chất độc là tình huống xảy ra với sự rò rỉ, cháy, nổ, phát tán hóa chất độc, làm nhiễm độc hoặc nguy cơ gây nhiễm độc cho con người, tài sản, động vật, thực vật và môi trường sống ở khu vực xảy ra sự cố. Trong quá trình sản xuất – kinh doanh, chế biến, sử dụng, bảo quản, vận chuyển hóa chất độc, dù con người đã thực hiện các quy tắc, quy định bảo đảm an toàn và mong muốn sự cố không xảy ra, nhưng thực tiễn sự cố hóa chất độc vẫn xảy ra. Trong hoạt động quân sự, để đạt mục đích chính trị nhất định, đối phương có thể sử dụng hóa chất độc để tập kích bất ngờ, bất chấp tính mạng, sức khỏe của con người và môi trường. Trong hoạt động chống khủng bố, phá hoại, hóa chất độc được xác định là một vũ khí giết người hàng loạt, các đối tượng có thể sử dụng để gây ra sự cố hóa chất độc. Những sự cố hóa chất độc đã xảy ra, dù nguyên nhân, nguồn gốc từ hoạt động bất kỳ của con người cũng gây ra những thiệt hại rất lớn cho tính mạng, sức khỏe, tài sản của con người, động vật, thực vật và môi trường sống nơi xảy ra sự cố.
Quân đội được xác định là lực lượng quan trọng, nòng cốt trong ứng phó sự cố hóa chất độc; thuộc chức năng đội quân công tác, nhưng là nhiệm vụ “chiến đấu” trong thời bình của Quân đội, vừa phản ánh bản chất cách mạng, vừa tiếp nối truyền thống vẻ vang của Quân đội trong thời kỳ mới. Phải đối diện giữa sự sống và cái chết trong môi trường có hóa chất độc, cán bộ, chiến sĩ phòng hóa là lực lượng nòng cốt, chủ yếu, trực tiếp và đi đầu trong thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc, sẵn sàng hy sinh tính mạng để hoàn thành nhiệm vụ. Trong đó, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội đã khẳng định được vai trò quan trọng trong quá trình ứng phó sự cố hóa chất độc của Quân đội gắn liền với các hoạt động chỉ huy, tổ chức, phối hợp, hiệp đồng và hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của họ. Vai trò đó được biểu hiện trên một số nội dung cơ bản sau:
Một là, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là người trực tiếp chỉ huy, quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền trong quá trình hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc, góp phần nâng cao chất lượng ứng phó sự cố hóa chất độc của đơn vị phòng hóa.
Đây là chức trách, nhiệm vụ chủ yếu, trực tiếp thể hiện vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội ở đơn vị phòng hóa. Trong mối quan hệ với cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội thể hiện đầy đủ vai trò người chỉ huy, là cái gốc của mọi công việc trong điều hành, quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ, chiến sĩ theo thẩm quyền, trách nhiệm; còn cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền là người chấp hành, thực hiện nhiệm vụ, chịu sự quản lý, điều hành, giáo dục, rèn luyện của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội. Trong thực hiện vai trò này, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội thể hiện đầy đủ năng lực chỉ huy, tư duy sáng tạo, linh hoạt, sự gắn bó, đoàn kết một lòng, sự mẫu mực làm gương, cảm hóa thuyết phục của người chỉ huy đối với bộ đội, gắn liền với các hoạt động huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc và ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra trong thực tiễn.
Các mặt hoạt động chỉ huy, quản lý, giáo dục, rèn luyện của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội có mối quan hệ chặt chẽ, thống nhất trong ứng phó sự cố hóa chất độc. Trong đó, sự giáo dục luôn gắn liền với rèn luyện, chỉ huy luôn gắn liền với quản lý; và sự chỉ huy, quản lý gắn liền với giáo dục, rèn luyện tạo thành chỉnh thể, thống nhất, tác động toàn diện đến cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền trong hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc. Qua đó, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội vừa thực hiện được sự chỉ huy, quản lý, giáo dục, rèn luyện cán bộ, chiến sĩ thuộc quyền, vừa khẳng định và thể hiện được vai trò của họ trong hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc. Trong đó, được thể hiện tập trung và tiêu biểu ở phương pháp quản lý, chỉ huy bộ đội với “ba cùng” gồm cùng ăn, cùng ở, cùng làm; “hai trước” gồm dậy trước, làm trước; và “hai sau” gồm về sau, ngủ sau bộ đội của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội. Đó là sự thống nhất biện chứng giữa sự nêu gương, mẫu mực trong giáo dục, quản lý, rèn luyện và sự chỉ huy; là sự thống nhất biện chứng giữa phương pháp chỉ huy, quản lý và giáo dục, thuyết phục, đoàn kết, cảm hóa bộ đội của sĩ quan cấp phân đội nói chung, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội nói riêng. Đó cũng là nguồn gốc tạo nên sức mạnh tổng hợp to lớn, để đơn vị phòng hóa thực hiện và hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc.
Hai là, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là lực lượng nòng cốt, trực tiếp tổ chức phân đội phòng hóa trong hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc, góp phần nâng cao chất lượng ứng phó sự cố hóa chất độc của Quân đội.
Chức trách, nhiệm vụ này thể hiện vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong thực hiện vai trò người chỉ huy và chủ trì về mặt quân sự ở phân đội phòng hóa. Vai trò đó được tạo nên bởi vị trí chức vụ trong hệ thống chỉ huy gồm trung đội trưởng, đại đội trưởng, tiểu đoàn trưởng, là những chức vụ cơ bản ở phân đội phòng hóa mà sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội được giao. Với vị trí chức vụ đó, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là người tổ chức cho phân đội phòng hóa thuộc quyền thực hiện nhiệm vụ và trực tiếp thực hiện các hoạt động huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc và ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra.
Trong hoạt động huấn luyện về ứng phó sự cố hóa chất độc, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội vừa là người xây dựng, tổ chức thực hiện kế hoạch; vừa là người trực tiếp huấn luyện, duy trì nền nếp chế độ huấn luyện, kiểm tra phân đội thuộc quyền theo phân cấp thực hiện nhiệm vụ huấn luyện về ứng phó sự cố hóa chất độc. Qua đó, chịu trách nhiệm trước cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên cấp trên về kết quả huấn luyện của phân đội thuộc quyền về ứng phó sự cố hóa chất độc trong mối quan hệ chặt chẽ với huấn luyện ứng phó sự cố sinh học, bức xạ, hạt nhân và bảo đảm phòng hóa.
Trong hoạt động diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là người tổ chức thực hiện kế hoạch; trực tiếp tổ chức phân đội thuộc quyền tham gia diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc theo phân cấp. Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội chịu trách nhiệm trước cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên cấp trên về kết quả diễn tập ứng phó sự cố hóa chất độc của phân đội gắn với vị trí chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ cụ thể được giao trong quá trình diễn tập.
Trong hoạt động thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trực tiếp tổ chức, chỉ huy, điều hành phân đội thuộc quyền và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc cùng bộ đội. Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội chịu trách nhiệm trước cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên cấp trên về kết quả thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc của phân đội thuộc quyền và kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao trong thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc.
Các hoạt động huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc và thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra có mối quan hệ chặt chẽ với nhau và gắn liền với vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong các hoạt động đó. Trong đó, hoạt động huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc là cơ sở, nền tảng để thực hiện tốt nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc xảy ra trong thực tiễn. Ngược lại, thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc vừa là tiêu chuẩn, vừa là động lực để không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả huấn luyện, diễn tập về ứng phó sự cố hóa chất độc. Sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là chủ thể trực tiếp vừa tổ chức, thực hiện; vừa tổng kết, rút kinh nghiệm, vận dụng, đổi mới không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả của tất cả các hoạt động huấn luyện, diễn tập và thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc ở cấp phân đội.
Ba là, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là người chỉ huy phối hợp, hiệp đồng với chỉ huy các lực lượng có liên quan, góp phần hiệp đồng chặt chẽ, thống nhất nhiệm vụ của các lực lượng trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Vai trò này mang tính khách quan, xuất phát từ vị trí chỉ huy, mối liên hệ của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội với chỉ huy các lực lượng có liên quan; từ thực tiễn sự cố hóa chất độc xảy ra phong phú, phức tạp, đòi hỏi cùng lúc nhiều lực lượng khác nhau tham gia; từ đòi hỏi thực tiễn của công tác chỉ huy phải có sự thống nhất, phối hợp chặt chẽ giữa chỉ huy các lực lượng tham gia, để mọi nhiệm vụ được thực hiện chặt chẽ, khoa học.
Vai trò phối hợp, hiệp đồng với chỉ huy các lực lượng trong ứng phó sự cố hóa chất độc của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội được thể hiện phong phú, ngay trong lực lượng ứng phó của Quân đội và các lực lượng ngoài Quân đội. Với vị trí chức vụ là chỉ huy, người đứng đầu phân đội phòng hóa trong ứng phó sự cố hóa chất độc theo chuyên môn, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội tất yếu có sự phối hợp, hiệp đồng với chỉ huy, người đứng đầu các lực lượng ứng phó của Quân đội gồm: Chỉ huy Công binh, Quân y, Hậu cần, Kỹ thuật, tạo thành lực lượng ứng phó của Quân đội. Đồng thời, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội có mối liên hệ phối hợp với chỉ huy, phụ trách với một số lực lượng ngoài Quân đội như: Chỉ huy Công an, chỉ huy Cảnh sát, chỉ huy lực lượng ứng phó địa phương, chỉ huy lực lượng ứng phó của cơ sở, chỉ huy dân y.
Bên cạnh đó, tất cả các lực lượng, bộ phận tham gia ứng phó đều đặt dưới sự chỉ huy thống nhất của chỉ huy hiện trường trong ứng phó sự cố hóa chất độc, để bảo đảm ứng phó vừa toàn diện, vừa thống nhất và vừa chuyên sâu theo từng chuyên môn của các bộ phận, lực lượng nhất định. Theo quy trình ứng phó, thứ tự, nhiệm vụ của các lực lượng, bộ phận là khác nhau, người chỉ huy, đứng đầu từng bộ phận phải nắm chắc kế hoạch, thời gian, nhiệm vụ theo hiệp đồng để bảo đảm ứng phó đứng trình tự, khoa học và hiệu quả. Do đó, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội không chỉ nắm chắc thời gian, thứ tự, nội dung, biện pháp ứng phó của phân đội thuộc quyền, còn nắm chắc nội dung hiệp đồng của các lực lượng có liên quan để tổ chức cho phân đội thuộc quyền phối hợp với lực lượng khác thực hiện các nhiệm vụ, công việc ứng phó nhịp nhàng, đúng thứ tự.
Bốn là, sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là lực lượng chủ yếu, nòng cốt tham mưu đề xuất nội dung biện pháp lãnh đạo với cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, góp phần lãnh đạo đơn vị phòng hóa hoàn thành nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc.
Vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong hoạt động lãnh đạo của các cấp ủy, chi bộ trong ứng phó sự cố hóa chất độc được thể hiện ở chất lượng, hiệu quả tham mưu, đề xuất nội dung biện pháp lãnh đạo để các cấp ủy, chi bộ thảo luận, quyết định, xây dựng, ban hành nghị quyết, tổ chức thực hiện chức năng lãnh đạo đơn vị phòng hóa trong ứng phó sự cố hóa chất độc gắn với vị trí của họ trong tổ chức đảng. Thông qua hoạt động thực tiễn, vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội được thể hiện ở kết quả các cấp ủy, chi bộ lãnh đạo đơn vị phòng hóa trong ứng phó sự cố hóa chất độc gắn với kết quả đánh giá, xếp loại cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên mà sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội là thành viên. Ở mặt này, vị trí là phó bí thư cấp ủy, nếu tổ chức đảng không được đánh giá, xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ, thì phó bí thư cấp ủy không thể được xếp loại đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ. Nghĩa là, kết quả hoàn thành nhiệm vụ của phó bí thư cấp ủy gắn liền với kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cấp ủy, tổ chức đảng mà họ giữ chức vụ là những người có quyền lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức đảng theo thẩm quyền. Ở vị trí cấp ủy viên, đảng viên, vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội được thể hiện trong mặt hoạt động nhất định được cấp ủy, tổ chức đảng phân công và ở thực tiễn kết quả hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị trên mặt hoạt động đó từng tháng, năm. Điều này có nghĩa là, kết quả thực hiện nhiệm vụ của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội ở vị trí cấp ủy viên, đảng viên gắn liền với một mặt hoạt động nhất định của đơn vị, chứ không phải toàn bộ các mặt hoạt động của đơn vị.
3. Tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm và năng lực thực tiễn của các chủ thể lãnh đạo, quản lý sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc ở đơn vị phòng hóa.
Từng cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, quản lý sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội cần quán triệt, nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc; nhận thức đúng và đầy đủ các nội dung biểu hiện vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc. Trên cơ sở đó, từng tháng, năm, căn cứ vào nhiệm vụ chính trị cụ thể của đơn vị, đưa nội dung lãnh đạo tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc vào nghị quyết một cách phù hợp, hiệu quả. Thực hiện đánh giá kết quả lãnh đạo tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc một cách khách quan, có biểu dương, khen thưởng kịp thời; đồng thời, phê bình, kiểm điểm nghiêm túc những hạn chế, yếu kém trong tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Đối với người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần tăng cường công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc. Cụ thể hóa kế hoạch huấn luyện, diễn tập của đơn vị, đặt ra yêu cầu cao đối với quá trình rèn luyện đối với sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong các hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc ở đơn vị phòng hóa. Trên cơ sở đó, từng bước nâng cao chất lượng thực hiện vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Hai là, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Đào tạo sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội về ứng phó sự cố hóa chất độc ở nhà trường là cơ sở, nền tảng để sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội thực hiện vai trò trong ứng phó sự cố hóa chất độc ở đơn vị phòng hóa. Do đó, trong đào tạo cần tập trung nâng cao chất lượng giảng dạy theo chuẩn đầu ra nói chung, đồng thời chú trọng, tập trung vào các môn học ứng phó sự cố môi trường, ứng phó sự cố hóa chất độc, sinh học, bức xạ, hạt nhân một cách phù hợp, khoa học.
Bồi dưỡng sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội về ứng phó sự cố hóa chất độc thực chất là bồi dưỡng các phẩm chất, năng lực cho sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội theo các nội dung biểu hiện vai trò của họ trong ứng phó sự cố hóa chất độc. Theo đó, đối với đội ngũ bí thư, cấp ủy viên các cấp cần tập trung bồi dưỡng năng lực tham mưu đề xuất nội dung biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo cho cấp ủy, tổ chức đảng các cấp ở đơn vị phòng hóa để sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội nắm chắc nguyên tắc lãnh đạo, tham mưu, đề xuất thực hiện hiệu quả theo từng vị trí, vai trò được giao trong tổ chức đảng gắn với nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc. Người chỉ huy cấp trên cần trực tiếp bồi dưỡng về phương pháp, tác phong công tác, gắn với phương pháp quản lý, huấn luyện, diễn tập, chỉ huy phân đội trong các hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc. Chính ủy, chính trị viên các cấp cần tăng cường bồi dưỡng các hoạt động giáo dục, phát huy nhân tố chính trị tinh thần của bộ đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc cho sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội một cách linh hoạt, đa dạng thông qua các hoạt động phong phú của đơn vị phòng hóa.
Ba là, phát huy tính tích cực, tự giác, linh hoạt, sáng tạo của bản thân sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Cần phát huy tính tích cực, tự giác của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong các hoạt động tự học tập, tự bồi dưỡng về ứng phó sự cố hóa chất độc để bổ sung, phát triển các phẩm chất, năng lực cần thiết đáp ứng yêu cầu thực tiễn ứng phó sự cố hóa chất độc đặt ra ngày càng cao và nhiệm vụ của đơn vị phòng hóa được tiếp tục được bổ sung, phát triển mới hiện nay. Nếu bản thân mỗi sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội không nêu cao tính tích cực, tự giác sẽ không thể hoàn thiện, bổ sung, phát triển được các phẩm chất, năng lực cần thiết để thực hiện vai trò của họ và đáp ứng các nội dung biểu hiện vai trò của họ trong ứng phó sự cố hóa chất độc. Bên cạnh đó, phát huy tính tích cực, tự giác của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội sẽ góp phần trực tiếp tăng cường thực hiện hiệu quả vai trò của họ trong các hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc và trực tiếp hiện thực hóa các nội dung biểu hiện vai trò của họ trong ứng phó sự cố hóa chất độc hiện nay.
Đồng thời, cần phát huy cao nhất tính linh hoạt, sáng tạo của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong các hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc. Bởi với vai trò là người chỉ huy, đứng đầu phân đội phòng hóa, tính linh hoạt, sáng tạo không chỉ đáp ứng quá trình thực hiện vai trò và hiện thực hóa các nội dung biểu hiện vai trò của họ trong ứng phó sự cố hóa chất độc, mà trực tiếp góp phần xử lý hiệu quả các tình huống sự cố hóa chất độc xảy ra trong thực tế không đúng với phương án, kế hoạch ứng phó đã xây dựng, đã được luyện tập, diễn tập. Theo đó, cần tăng cường bồi dưỡng, rèn luyện sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội theo tinh thần “bảy dám”, rèn luyện tư duy biện chứng duy vật khoa học trong hoạt động quân sự nói chung, trong ứng phó sự cố hóa chất độc nói riêng; kết hợp với rèn luyện bản lĩnh, trí tuệ của người chỉ huy trước thực tiễn luôn vận động, biến đổi phong phú, sinh động.
Ngoài ra, cần thực hiện tổng thể các hoạt động bảo đảm vật chất, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của bộ đội; nâng cao chất lượng thực hiện các chế độ, chính sách đặc thù của bộ đội phòng hóa nói chung, của lực lượng thực hiện nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc nói riêng; đẩy nhanh, đẩy mạnh quá trình hiện đại hóa các trang bị khí tài xe máy phòng hóa cho các nhiệm vụ, trong đó ưu tiên một cách hợp lý nhiệm vụ ứng phó sự cố hóa chất độc; hợp tác quốc tế về ứng phó sự cố hóa chất độc… để tạo ra các điều kiện khách quan thuận lợi cho quá trình tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
4. Kết luận
Vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội được thể hiện ở chức trách, nhiệm vụ của họ thông qua hoạt động thực tiễn của tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy ở phân đội phòng hóa trong ứng phó sự cố hóa chất độc và trong hoạt động phối hợp với các lực lượng có liên quan. Vai trò đó là khách quan, do vị trí chức vụ trong cơ cấu tổ chức hoạt động của tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy quy định và tạo nên; được thể hiện trong quá trình thực tiễn thực hiện chức trách, nhiệm vụ của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội. Để tăng cường vai trò của sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm và năng lực thực tiễn của các chủ thể lãnh đạo, quản lý sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc ở đơn vị phòng hóa; nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc và phát huy tính tích cực, tự giác, linh hoạt, sáng tạo của bản thân sĩ quan chỉ huy kỹ thuật hóa học cấp phân đội trong ứng phó sự cố hóa chất độc.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Quốc phòng (2019). Quyết định số 4163/QĐ-BQP ngày 23/9/2019 ban hành Chương trình hành động phòng ngừa, phát hiện và chuẩn bị ứng phó nguy cơ, sự cố hóa học, sinh học, bức xạ và hạt nhân của Bộ Quốc phòng giai đoạn 1919 – 1925.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II. H. NXB. Chính trị quốc gia – Sự thật.
3. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 14. H. NXB. Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 435.
4. Thủ tướng Chính phủ (2013). Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 05/3/2013 về việc tăng cường công tác phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất độc hại.
5. Thủ tướng Chính phủ (2016). Quyết định số 26/2016/QĐ-TTg ngày 01/7/2016 ban hành Quy chế hoạt động ứng phó sự cố hóa chất độc.
