ThS, NCS. Nguyễn Văn Hoạt
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” là trực tiếp xây dựng các học viện, trường sĩ quan quân đội chính quy, tiên tiến, mẫu mực. Đây là yêu cầu cấp thiết hiện nay, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của các học viện, trường sĩ quan quân đội, bảo đảm cho các học viện, trường sĩ quan quân đội luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Từ khóa: Khoa giáo viên; học viện, trường sĩ quan quân đội; vững mạnh toàn diện; “Mẫu mực, tiêu biểu”.
1. Đặt vấn đề
Trong thời gian qua, khoa giáo viên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội đã quán triệt, triển khai thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân. Đại đa số khoa giáo viên đã bám sát 4 tiêu chuẩn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” để xây dựng khoa đạt kết quả tích cực, toàn diện trên các mặt công tác. Cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên: “xác định xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện là một trong những nhiệm vụ trọng tâm”1 và “tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt tiêu chuẩn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”2. Kết quả xây dựng khoa giáo viên vững mạnh về chính trị; thực hiện công tác tổ chức lực lượng; huấn luyện và đào tạo giỏi; duy trì nghiêm nền nếp chế độ sẵn sàng chiến đấu; xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật và đẩy mạnh cải cách hành chính quân sự; thực hiện công tác hậu cần, kỹ thuật, tài chính đã đạt được kết quả tích cực.
Tuy nhiên, kết quả xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vẫn còn hạn chế, bất cập: Nhận thức, trách nhiệm của một số cán bộ, giảng viên về xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” chưa thật sâu sắc, đầy đủ. Bên cạnh đó, kết quả xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” còn hạn chế so với mục tiêu, yêu cầu đặt ra, như: “chất lượng một số bài giảng còn hạn chế”3, kết quả xây dựng chính quy có mặt, có thời điểm “chưa tạo được sự chuyển biến toàn diện, vững chắc; thực hiện chức trách, nhiệm vụ của một số cán bộ, giáo viên, học viên, công nhân viên, chiến sĩ có lúc không nghiêm, kết quả hoàn thành chức trách, nhiệm vụ thấp4… Từ những vấn đề trên, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quanquân đội hiện nay.
2. Yêu cầu xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”
Một là, phải đúng các tiêu chuẩn.
Đây là yêu cầu rất cơ bản, mang tính nguyên tắc đòi hỏi xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phải bám sát theo 4 tiêu chuẩn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ quốc phòng và hướng dẫn của Tổng Cục Chính trị, Bộ tổng Tham mưu, Tổng cục Hậu cần, Tổng cục Kỹ thuật; cụ thể hóa các tiêu chuẩn theo chỉ tiêu, mục tiêu, phương hướng thực hiện của từng nội dung xây dựng. Cụ thể hóa vào thực hiện nhiệm vụ chính trị trọng tâm của từng khoa; hướng vào bảo đảm cho khoa giáo viên hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.
Trước tiên, cần chú trọng xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trong sạch vững mạnh, xây dựng các tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân vững mạnh; đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên, chiến sĩ khoa giáo viên có phẩm chất, đạo đức, năng lực, chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm tốt, mô phạm, tiêu biểu mẫu mực trong hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phải luôn bám sát và thực hiện thắng lợi các chủ trương, đường lối, Nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương về đổi mới giáo dục, đào tạo, khắc phục cho được hạn chế, khuyết điểm; bảo đảm cho các khoa giáo viên hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị trung tâm là giáo dục, đào tạo; nghiên cứu khoa học và các nhiệm vụ khác được giao. Đây là yêu cầu cơ bản, quan trọng, định hướng toàn bộ hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.
Hai là, phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ của các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng.
Đảng ủy các học viện, trường sĩ quan quân đội; cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trực tiếp và thống nhất lãnh đạo xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, đó là sự cụ thể hóa nguyên tắc “Giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng”5. Vì vậy, xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” cần phải phát huy vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong xây dựng khoa giáo viên. Đồng thời, phải tuân thủ đầy đủ qui trình, nội dung xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” để tiến hành xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” đáp ứng yêu cầu trước mắt và cơ bản lâu dài. Mọi hoạt động xây dựng phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp mới bảo đảm đi đúng hướng và đem lại hiệu quả. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải có nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò, trách nhiệm trong xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, thống nhất lãnh đạo xây dựng khoa giáo viên theo chức năng, nhiệm vụ, theo đúng đường lối của Đảng và nghị quyết của cấp ủy cấp trên.
Thường xuyên bám sát nghị quyết của cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ thị, kế hoạch của cấp trên để có những chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Mặt khác, phải chịu trách nhiệm trước cấp trên về kết quả thực hiện và quản lý chặt chẽ các nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” có hiệu quả. Trong đó, vấn đề có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là phải phát huy vai trò của thường vụ, đảng ủy các học viện, trường sĩ quan quân đội; cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trong xác định mục tiêu, kế hoạch, chỉ tiêu, nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.
Đội ngũ cán bộ chủ trì, trước hết là Ban giám đốc (Ban giám hiệu), chỉ huy khoa giáo viên, cơ quan chức năng các cấp theo chức trách, nhiệm vụ cần nắm chắc thực trạng xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội; những nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng khoa giáo viên đã và đang tiến hành. Chủ động, kịp thời đề xuất với cấp ủy, tổ chức đảng chủ trương, biện pháp lãnh đạo xây dựng phù hợp, hiệu quả; thường xuyên kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện các hình thức, biện pháp xây dựng. Bên cạnh đó, trên cơ sở các tiêu chuẩn xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”; căn cứ vào mỗi giai đoạn hoặc thời điểm cụ thể, các chủ thể phải xuất phát từ đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ của từng học viện, trường sĩ quan quân đội và từng khoa giáo viên để có nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng đạt kết quả cao nhất.
Ba là, phải được tiến hành thường xuyên, đồng bộ bằng nhiều nội dung, hình thức, biện pháp linh hoạt, sáng tạo.
Xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” phải được tiến hành thường xuyên. Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng các cấp, nhất là cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy khoa giáo viên phải căn cứ vào thực tiễn nhiệm vụ của khoa, đặc điểm của từng đối tượng để nghiên cứu lựa chọn đúng nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng khoa chặt chẽ, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đảm bảo hoạt động này diễn ra thường xuyên, liên tục, thành chế độ nền nếp ở tất cả các khoa. Đồng thời, tiến hành đồng bộ, toàn diện, vững chắc tất cả các nội dung, các khâu, các bước trong quy trình xây dựng; từ xác định chủ trương, biện pháp, xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu, phân công tổ chức thực hiện. Quá trình đó, cần đa dạng hóa, vận dụng linh hoạt, sáng tạo và thường xuyên đổi mới hình thức, cách làm phong phú, hiệu quả. Khắc phục tư tưởng nhận thức thụ động, đơn giản, thiếu tích cực; tránh tuyệt đối hóa hoặc xem nhẹ bất kỳ nội dung, hình thức, biện pháp nào trong xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.
Xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” phải được tiến hành đồng bộ bằng nhiều nội dung, hình thức, biện pháp linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm nhiệm vụ của mỗi học viện, trường sĩ quan quân đội. Chú trọng củng cố, kiện toàn cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên bảo đảm đủ về số lượng, chất lượng cao, cơ cấu hợp lý. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo và kiểmtra, giám sát của cấp ủy, cán bộ chủ trì, cơ quan chính trị cấp trên. Kết hợp chặt chẽ giữa chỉ đạo, hướng dẫn, tập huấn và triển khai các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ của cấp trên với hoạt động tự bồi dưỡng, nâng cao chất lượng trong thực hiện nhiệm vụ của khoa giáo viên ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.
Cùng với đó, thường xuyên quan tâm nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy đảng bảo đảm đúng nguyên tắc, nền nếp, chế độ, phát huy được tinh thần dân chủ trong sinh hoạt; tổ chức cho quần chúng tham gia góp ý, phê bình trong xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Tổ chức tốt các hoạt động tự bồi dưỡng trong thực tiễn; tiến hành toàn diện, quyết liệt, với quyết tâm chính trị cao của các chủ thể, các lực lượng để xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” hiệu quả, kết quả cao.
Bốn là, kết hợp chặt chẽ xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” với xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng.
Theo đó, xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” phải được tiến hành kiên quyết, kiên trì, thường xuyên, liên tục trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, ở mọi lúc, mọi nơi, cả trong lúc giảng dạy, nghiên cứu khoa học, huấn luyện, công tác, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu cũng như trong sinh hoạt hằng ngày ở các khoa giáo viên. Phải có sự kết hợp chặt chẽ giữa lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng chỉ huy các cấp, của các tổ chức và lực lượng với tính tích cực, chủ động, tự giác, thường xuyên, liên tục của cán bộ, giảng viên, nhân viên, chiến sĩ trong khoa giáo viên, và phải rất linh hoạt, cụ thể, sáng tạo. Xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trong sạch, vững mạnh, phải gắn với phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng trong khoa giáo viên vào thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học. Kết quả xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” là thước đo đánh giá chất lượng lãnh đạo lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên. Vì vậy, gắn xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trong sạch, vững mạnh với xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” là vấn đề có tính nguyên tắc, mối quan hệ giữa lãnh đạo và xây dựng.
Kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, lấy “xây” là chính vừa là yêu cầu có tính nguyên tắc, vừa là quan điểm, phương châm chỉ đạo phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn những nhận thức lệch lạc, xử lý các biểu hiện vi phạm trong quá trình xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Để “xây” tốt cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, giảng viên, nhân viên, chiến sĩ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” với việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của khoa và từng cá nhân; xây dựng cho cán bộ, giảng viên, nhân viên, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, an tâm công tác, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao.
Trong “chống”, cần chống triệt để, không thỏa hiệp, hữu khuynh với những quan điểm chưa đúng, những nhận thức sai trái, lệch lạc về xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng khoa giáo viên trong sạch, vững mạnh; phát huy vai trò gương mẫu, đi đầu của đội ngũ cán bộ, đảng viên, giảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì khoa, bộ môn trong xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
Năm là, phải huy động được sức mạnh của các tổ chức, các lực lượng có liên quan.
Kết quả xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” không chỉ phụ thuộc vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy khoa giáo viên mà còn phụ thuộc vào sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn của cấp trên, sự tham gia tích cực của các tổ chức quần chúng, mọi cán bộ, giảng viên, nhân viên, chiến sĩ ở khoa giáo viên; cấp ủy, chính quyền địa phương có liên quan, điều kiện bảo đảm, cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật… Vì vậy, xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay cần phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng. Các tổ chức, lực lượng phải phát huy tính chủ động, năng động, tích cực; thường xuyên bám sát các tiêu chuẩn xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, bám sát nhiệm vụ của khoa giáo viên, nhiệm vụ đội ngũ cán bộ, giảng viên để phối hợp xây dựng nhịp nhàng, đạt chất lượng, hiệu quả cao.
Cùng với đó, cần xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của từng tổ chức, cơ quan, cá nhân đối với hoạt động này. Trên cơ sở đó, xây dựng cơ chế lãnh đạo, tổ chức phối hợp khoa học nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động, sáng tạo của các tổ chức, các lực lượng trong xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”; chú trọng đổi mới nội dung, tìm tòi các hình thức, biện pháp khoa học, thiết thực và khả thi; tránh sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, “bỏ trống” các nội dung hoặc làm qua loa, thiếu trách nhiệm.
3. Kết luận
Bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, thịnh vượng và phát triển; nhiệm vụ đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học của các học viện, trường sĩ quan quân đội có bước phát triển cả về bề rộng và chiều sâu, cả quy mô và chất lượng với phương châm: “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”6. Yêu cầu xây dựng học viện, trường sĩ quan quân đội “chính quy, tiên tiến, mẫu mực”; xây dựng các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội trong sạch, vững mạnh tiêu biểu đã và đang đặt ra yêu cầu cấp thiết xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.
Chú thích:
1. Đảng ủy Học viện Quốc phòng (2022). Nghị quyết số 384-NQ/ĐU ngày 03/11/2022 về lãnh đạo xây dựng Học viện vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
2. Đảng ủy Trường Sĩ quan Chính trị (2023). Nghị quyết số 534-NQ/ĐU ngày 04/01/2023 về lãnh đạo thực hiện Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân ở Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị.
3. Đảng ủy Học viện Chính trị (2022). Nghị quyết số 57-NQ/ĐU ngày 24/10/2022 về lãnh đạo xây dựng Học viện vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
4. Đảng ủy Học viện Hậu cần (2022). Nghị quyết số 134-NQ/ĐU ngày 01/11/2022 về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong Đảng bộ Học viện Hậu cần.
5. Đảng Cộng Sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 160.
6. Bộ Quốc phòng (2020). Chỉ lệnh số 971/CT-TM ngày 04/12/2020 của Tổng tham mưu trưởng về công tác quân sự, quốc phòng năm 2021.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Chính trị (2024). Kết luận số 91-KL/TW ngày 12/8/2024 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”.
2. Bộ Tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam (2022). Quyết định số 2425/QĐ-TM ngày 03/10/2022 về việc ban hành hướng dẫn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” nội dung tiêu chuẩn 2, tiêu chuẩn 3.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.
4. Đảng bộ Quân đội (2020). Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI. H. NXBQuân đội nhân dân.
5. Ứng dụng chuyển đổi số trong xây dựng nhà trường thông minh ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. https://www.quanlynhanuoc.vn/2025/03/13/ung-dung-chuyen-doi-so-trong-xay-dung-nha-truong-thong-minh-o-cac-hoc-vien-truong-si-quan-quan-doi.
