TS. Nguyễn Hữu Dũng
ThS. Nguyễn Minh Khoắc
Học viện Chính trị Khu vực IV
(Quanlynhanuoc.vn) – Trong bối cảnh Đảng, Nhà nước đang đẩy mạnh thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy nhằm tạo mọi điều kiện thuận lợi cho đất nước tiến vào kỷ nguyên mới, công tác thi đua, khen thưởng, vì thế cũng đòi hỏi phải có những thay đổi mang tính đột phá để đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Bài viết phân tích những điều kiện khách quan, yêu cầu phải đổi mới công tác thi đua, khen thưởng và đề xuất một số giải pháp đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong các cơ quan Đảng, Nhà nước góp phần xây dựng bộ máy hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Từ khóa: Đổi mới, thi đua, khen thưởng, kỷ nguyên mới.
1. Đặt vấn đề
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”1. Đồng thời, Người khẳng định: “Trong một nước thưởng phạt phải nghiêm minh thì nhân dân mới yên ổn, kháng chiến mới thắng lợi, kiến quốc mới thành công”2. Vận dụng tư tưởng của Người trong thời kỳ đổi mới, Đảng ta luôn khẳng định tầm quan trọng của công tác thi đua, khen thưởng.
Ngày 10/12/2020, trong bài phát biểu tại Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “đưa công tác thi đua, khen thưởng thực sự trở thành một phương thức lãnh đạo của Đảng, một công cụ quản lý Nhà nước và là động lực để xây dựng con người mới”3. Như vậy, công tác thi đua, khen thưởng không chỉ nhằm khen ngợi, trao cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động những giấy khen, bằng khen mà còn là thước đo đánh giá quá trình công tác, cống hiến của từng cá nhân đối với cơ quan, đơn vị, địa phương. Đó cũng là căn cứ để cấp ủy các cấp xem xét, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, luân chuyển, điều động, biệt phái cán bộ; từng bước sàng lọc cán bộ, tìm ra nhân tài cho Đảng, Nhà nước.
Tuy nhiên, thời gian qua, công tác đánh giá, thi đua, khen thưởng ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương vẫn còn tình trạng hình thức, bình quân, cào bằng, thiếu thực chất. Điều đó dẫn đến những sai lệch trong mục tiêu thực hiện công tác thi đua, khen thưởng; biến công tác thi đua, khen thưởng từ một công cụ đắc lực để đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ trở nên hình thức; gây lãng phí, tốn kém cho ngân sách.
Hiện nay, trước đòi hỏi của thực tiễn về phát triển kinh tế – xã hội, Đảng và Nhà nước đang ráo riết đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, đưa những người yếu kém, năng lực, trình độ hạn chế ra khỏi bộ máy nhằm xây dựng hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả. Vì thế, đặt ra yêu cầu hết sức cấp bách trong đổi mới công tác thi đua, khen thưởng nhằm tạo động lực giữ chân những người có năng lực, trình độ thật sự góp phần tích cực trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”.
2. Tính tất yếu đòi hỏi phải đổi mới công tác thi đua, khen thưởng
Công tác thi đua, khen thưởng chịu tác động của nhiều yếu tố, bao gồm cả chủ quan và khách quan, tuy nhiên, trong bối cảnh hiện nay có thể chỉ ra một số yếu tố có tác động chủ yếu dẫn đến yêu cầu đổi mới công tác, gồm:
Một là, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đang diễn ra đòi hỏi công tác thi đua, khen thưởng phải đánh giá đúng người, đúng việc.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra rằng: “công việc hàng ngày chính là nền tảng thi đua”4. Đồng thời, Người còn đưa ra những ví dụ hết sức gần gũi mà dễ hiểu như: “Từ trước đến giờ ta vẫn ăn, vẫn mặc, vẫn ở. Nay ta thi đua ăn, mặc, ở cho sạch sẽ, cho hợp vệ sinh, cho khỏi đau ốm. Xưa nay ta vẫn làm ruộng. Nay ta thi đua làm cho đất ruộng tốt hơn, sản xuất nhiều hơn”5. Như vậy, công tác thi đua, khen thưởng là công việc hằng ngày và phải xuất phát từ nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị, địa phương.
Sau hơn ba tháng, từ khi Trung ương Đảng, Bộ Chính trị có chủ trương tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017, hệ thống chính trị đã và đang từng bước được tinh gọn. Sau khi Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Kết luận số 127-KL/TW ngày 03/4/2025, dự kiến thời gian tới sẽ tiếp tục có những đột phá lớn trong xây dựng mô hình hệ thống chính trị ở nước ta. Sau tinh gọn hệ thống cơ quan Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức xã hội sẽ hoạt động theo mô hình mới. Do đó, không chỉ có những thay đổi to lớn trong thực hiện nhiệm vụ chính trị mà phương thức đánh giá thành tích, thi đua, khen thưởng cũng cần phải thay đổi để đánh giá đúng người, đúng việc; khen thưởng đúng thành tích, tạo động lực trong lao động và cống hiến.
Hai là, cuộc cách mạng chuyển đổi số mở ra những phương thức mới trong đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, người lao động.
Theo Cẩm nang chuyển đổi số: “Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên các công nghệ số”6. Thực tiễn cho thấy, những thay đổi to lớn trên nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội trước sự tác động của cuộc cách mạng chuyển đổi số. Hệ thống dịch vụ công trực tuyến ngày càng phát triển, tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên tổng số thủ tục hành chính của cả nước đạt 48,84%7. Hệ thống VNeID ngày càng tích hợp nhiều thông tin và tiện ích giúp mọi người tiết kiệm thời gian và tiền bạc trong việc giải quyết các thủ tục hành chính…
Trước những yêu cầu của cuộc cách mạng chuyển đổi số, ngày 29/11/2024, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Quyết định số 204-QĐ/TW phê duyệt Đề án chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng đặt ra những chỉ tiêu cụ thể trong việc chuyển đổi số. Tiếp đó, ngày 22/12/2024, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia thể hiện sự quyết tâm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trong việc xây dựng và phát triển đất nước, đưa đất nước tiến vào kỷ nguyên vươn mình phát triển. Theo đó, trong thời gian tới, “100% các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của các cơ quan đảng được đánh giá, bảo đảm an toàn thông tin theo cấp độ. 100% người sử dụng truy cập vào hệ sinh thái các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu của Đảng có định danh số và xác thực tập trung, thống nhất”8 và “100% thông tin về tổ chức bộ máy, biên chế, hồ sơ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức được số hóa và thực hiện trên môi trường số”9. Như vậy, cách mạng chuyển đổi số đang ngày càng tạo ra những điều kiện, môi trường và phương thức mới trong mọi hoạt động của đời sống xã hội, bao gồm cả hoạt động của các cơ quan Đảng, Nhà nước nói chung và công tác thi đua, khen thưởng nói riêng. Do đó, trong thời gian tới, công tác thi đua khen thưởng sẽ phải có những đổi mới để phù hợp với điều kiện hoàn cảnh mới, đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng chuyển số.
Ba là, yêu cầu về phát huy vai trò của công tác thi đua, khen thưởng.
Mặc dù đạt được nhiều thành tựu quan trọng, có tác dụng cổ vũ, động viên cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan Đảng, Nhà nước hoàn thành tốt nhiệm vụ, song công tác thi đua, khen thưởng còn không ít những hạn chế, bất cập. Việc đánh giá, bình xét thi đua còn nhiều tiêu chí định tính, chưa định lượng được mức độ hoàn thành công việc, kết quả cụ thể và mức độ đóng góp của từng cá nhân, tổ chức; còn tình trạng nể nang, né tránh, không thực chất trong bình xét thi đua. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức mới được khen thưởng, nhận các danh hiệu thi đua cao quý của Đảng, Nhà nước thì ngay sau đó bị phát hiện tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, thậm chí một số trường hợp vi phạm nghiêm trọng phải xử lý hình sự. Thời gian tới, để phát huy vai trò của công tác thi đua, khen thưởng, để thi đua, khen thưởng thực sự trở thành một phương thức lãnh đạo của Đảng, một công cụ quản lý của Nhà nước góp phần tạo động lực và thúc đẩy cán bộ, công chức, viên chức hăng say lao động và cống hiến thì cần phải đổi mới công tác này.
Bốn là, yêu cầu của kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình phát triển của dân tộc.
Đại hội XIII của Đảng đã xác định mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, nước ta trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045, kỷ niệm 100 năm thành lập nước, trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Để đạt được mục tiêu đó, Đảng, Nhà nước đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó có việc đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy và cuộc cách mạng chuyển đổi số quốc gia.
Trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình phát triển của dân tộc, nhiệm vụ chính trị của các cơ quan Đảng, Nhà nước đã và đang có những thay đổi to lớn. Đất nước đang đứng trước những cơ hội và thách thức mới, đòi hỏi phải có những đột phá mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực, trong đó có công tác thi đua, khen thưởng. Trong bối cảnh đó, công tác thi đua, khen thưởng cần phải có những thay đổi căn bản để đáp ứng yêu cầu của kỷ nguyên mới.
Công tác thi đua, khen thưởng phải hướng đến việc phát hiện, bồi dưỡng và nhân rộng những nhân tố mới, những điển hình tiên tiến trong các lĩnh vực, nhất là những lĩnh vực mũi nhọn, có tính đột phá, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Trong kỷ nguyên mới, những cá nhân, tổ chức có những sáng kiến, giải pháp mới trong lĩnh vực khoa học – công nghệ, chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo… cần được phát hiện, tôn vinh và khen thưởng kịp thời để tạo động lực cho sự phát triển.
Công tác thi đua, khen thưởng phải gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, đột phá chiến lược mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra. Đó là: (1) Hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển, trước hết là thể chế phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; (2) Phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; (3) Xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại cả về kinh tế và xã hội. Những cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc trong việc thực hiện các nhiệm vụ này cần được ưu tiên xem xét, khen thưởng.
Công tác thi đua, khen thưởng phải góp phần thúc đẩy việc xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Trong kỷ nguyên mới, việc xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng trở nên quan trọng và cấp thiết. Công tác thi đua, khen thưởng cần phải gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Kết luận số 21-KL/TW của Hội nghị Trung ương 4 (khóa XIII) về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Công tác thi đua, khen thưởng phải góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Trong kỷ nguyên mới, Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu, rộng vào nền kinh tế thế giới, tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng trong các tổ chức quốc tế và khu vực. Công tác thi đua, khen thưởng cần phải gắn với việc thực hiện thành công các cam kết quốc tế, nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế.
Công tác thi đua, khen thưởng phải góp phần thúc đẩy việc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Trong kỷ nguyên mới, văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần của xã hội mà còn là động lực phát triển kinh tế – xã hội. Công tác thi đua, khen thưởng cần phải gắn với việc thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 (khóa XI) về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.
3. Một số giải pháp đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong thời gian tới
Kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình phát triển của dân tộc đã và đang đặt ra những yêu cầu mới đối với công tác thi đua, khen thưởng. Để đáp ứng những yêu cầu nêu trên, công tác thi đua, khen thưởng cần phải có những đổi mới mang tính đột phá, toàn diện và đồng bộ.
Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh cuộc cách mạng chuyển đổi số trong hoạt động của các cơ quan Đảng, Nhà nước.
Việc chuyển đổi từ môi trường làm việc truyền thống sang môi trường số không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn tạo ra phương thức làm việc mới, hiệu quả hơn. Các cơ quan Đảng, Nhà nước cần xây dựng và triển khai các nền tảng số phục vụ công tác quản lý, điều hành; số hóa toàn bộ quy trình nghiệp vụ; xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung. Đồng thời, cần trang bị kỹ năng số cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động để họ có thể thích ứng và làm việc hiệu quả trong môi trường số.
Cần lượng hóa các mục tiêu, kết quả để đánh giá chính xác từng cá nhân, tổ chức. Một trong những hạn chế lớn nhất của công tác thi đua, khen thưởng hiện nay là việc đánh giá còn mang tính định tính, chưa lượng hóa được mức độ hoàn thành công việc. Cuộc cách mạng chuyển đổi số mở ra khả năng lượng hóa các mục tiêu, kết quả công việc thông qua các chỉ số, dữ liệu cụ thể. Các cơ quan Đảng, Nhà nước cần xây dựng hệ thống chỉ tiêu, tiêu chí đánh giá định lượng cho từng vị trí việc làm; ứng dụng công nghệ thông tin để thu thập, xử lý dữ liệu về kết quả công việc một cách tự động, khách quan.
Đánh giá thường xuyên, định kỳ tuần, tháng, quý, năm để kịp thời khen thưởng những cá nhân, tổ chức có thành tích trong thi đua. Cuộc cách mạng chuyển đổi số cho phép thực hiện việc đánh giá thường xuyên, liên tục, không bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Các cơ quan Đảng, Nhà nước cần xây dựng hệ thống đánh giá trực tuyến, cho phép thực hiện đánh giá thường xuyên, định kỳ; công khai, minh bạch kết quả đánh giá; kịp thời khen thưởng những cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc.
Thứ hai, thường xuyên tổng kết thực tiễn, đúc rút những bài học kinh nghiệm.
Tổng kết việc thực hiện các mô hình tổ chức bộ máy mới sau sáp nhập. Sau khi sáp nhập các cơ quan, đơn vị, nhiều mô hình tổ chức bộ máy mới đã hình thành. Việc tổng kết, đánh giá hiệu quả hoạt động của các mô hình này sẽ giúp xác định rõ những ưu điểm, hạn chế, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện. Tổng kết việc sắp xếp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức sau sáp nhập. Quá trình sáp nhập các cơ quan, đơn vị đã dẫn đến việc sắp xếp, bố trí lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Việc tổng kết, đánh giá quá trình này sẽ giúp xác định rõ những khó khăn, vướng mắc và những giải pháp khắc phục.
Tổng kết việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị sau sáp nhập. Sau khi sáp nhập, nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị có nhiều thay đổi. Việc tổng kết, đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của các cơ quan, đơn vị sau sáp nhập sẽ giúp xác định rõ những khó khăn, vướng mắc và những giải pháp khắc phục. Tổng kết việc thực hiện các phong trào thi đua trong bối cảnh tinh gọn bộ máy, nhiều phong trào thi đua đã được phát động và triển khai. Việc tổng kết, đánh giá hiệu quả của các phong trào thi đua này sẽ giúp xác định rõ những ưu điểm, hạn chế, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện.
Tổng kết việc thực hiện công tác khen thưởng trong bối cảnh tinh gọn bộ máy. Trong bối cảnh tinh gọn bộ máy, công tác khen thưởng cũng có nhiều thay đổi. Việc tổng kết, đánh giá việc thực hiện công tác khen thưởng trong bối cảnh này sẽ giúp xác định rõ những khó khăn, vướng mắc và những giải pháp khắc phục. Việc thường xuyên tổng kết thực tiễn, đúc rút những bài học từ cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy không chỉ giúp hoàn thiện công tác thi đua, khen thưởng mà còn góp phần thúc đẩy cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy đi vào chiều sâu, đạt được những kết quả thiết thực, hiệu quả.
Thứ ba, xây dựng phương thức mới trong đánh giá cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bảo đảm yêu cầu “5 rõ”
Phân định rõ trách nhiệm cá nhân (rõ người). Xác lập bản mô tả công việc chi tiết cho từng vị trí, bao gồm phạm vi quyền hạn, nhiệm vụ cụ thể, tránh chồng chéo. Ví dụ: Cán bộ quản lý cần nêu rõ chỉ tiêu phụ trách về nhân sự, ngân sách; nhân viên kỹ thuật xác định mục tiêu về chất lượng sản phẩm. Áp dụng cơ chế “người đứng đầu chịu trách nhiệm” trong các dự án, bảo đảm cá nhân có thẩm quyền ra quyết định và giải trình kết quả. Thiết lập mục tiêu công việc minh bạch (rõ việc). Xây dựng chỉ tiêu SMART (cụ thể, đo lường được, khả thi, liên quan, giới hạn thời gian). Ví dụ: hoàn thành 90% hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trước 30 ngày. Chuyển đổi mục tiêu tổ chức thành KPI cá nhân, bảo đảm mỗi nhiệm vụ đều gắn với kế hoạch chung.
Giám sát tiến độ định kỳ (rõ tiến độ). Triển khai hệ thống báo cáo trực tuyến (phần mềm Base.vn, Microsoft Planner) cập nhật tự động tiến độ hàng tuần/tháng. Tổ chức họp đánh giá định kỳ 2 tuần/lần để điều chỉnh kịp thời, xử lý rủi ro. Đo lường kết quả bằng dữ liệu khách quan (rõ kết quả). Kết hợp đánh giá định lượng (doanh số, tỷ lệ hoàn thành) và định tính (phản hồi từ người dân, đồng nghiệp). Công khai bảng xếp hạng hiệu suất nội bộ, sử dụng thang điểm 1-5 để so sánh công bằng. Gắn trách nhiệm với hệ thống thưởng – phạt (rõ trách nhiệm). Liên kết các kết quả đánh giá với chế độ đãi ngộ: thăng tiến, thưởng lương tối thiểu 10% cho cá nhân vượt KPI; cảnh cáo, đào tạo lại với người không đạt. Thành lập Hội đồng Giám sát độc lập để xử lý khiếu nại, tránh thiên vị.
Đồng thời, cần thực hiện đồng bộ các biện pháp sau: (1) Số hóa quy trình: ứng dụng AI phân tích dữ liệu lớn (Big Data) để dự báo xu hướng, cảnh báo rủi ro từ sớm. (2) Đào tạo kỹ năng: tổ chức workshop hướng dẫn thiết lập KPI, kỹ năng phản hồi cho quản lý. (3) Cơ chế phản hồi đa chiều: khảo sát ẩn danh hàng quý để thu thập ý kiến nhân viên, cải thiện hệ thống. (4) Thí điểm trước khi nhân rộng: áp dụng thử nghiệm ở 1 – 2 phòng ban, đánh giá hiệu quả trong 3 tháng trước khi triển khai toàn tổ chức.
Giải pháp kết hợp giữa quy chuẩn hóa quy trình và ứng dụng công nghệ sẽ nâng cao tính minh bạch, công bằng, đồng thời thúc đẩy văn hóa trách nhiệm, sáng tạo trong khu vực công.
Thứ tư, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về thi đua, khen thưởng trong kỷ nguyên mới.
Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là nền tảng lý luận và thực tiễn cho công tác thi đua, khen thưởng. Việc đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến tư tưởng này sẽ giúp cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hiểu rõ hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác thi đua, khen thưởng, từ đó nâng cao ý thức, trách nhiệm trong tham gia các phong trào thi đua. Chẳng hạn, có thể tổ chức các hội nghị, hội thảo, tọa đàm về tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh; xây dựng các chuyên trang, chuyên mục trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội; biên soạn, phát hành các tài liệu tuyên truyền… Đồng thời, cần gắn việc tuyên truyền, phổ biến tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh với việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị.
Tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác thi đua, khen thưởng, như: Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng; Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022… Việc tuyên truyền, phổ biến các văn bản này sẽ giúp cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hiểu rõ hơn về các quy định, quy trình, thủ tục trong công tác thi đua, khen thưởng, từ đó tham gia tích cực, hiệu quả vào các phong trào thi đua. Đồng thời, điều này cũng giúp các cơ quan, đơn vị thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về công tác thi đua, khen thưởng, tránh tình trạng làm sai quy định, gây lãng phí, tốn kém cho ngân sách.
Tuyên truyền, nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt. Việc tuyên truyền, nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt không chỉ là hình thức ghi nhận, tôn vinh những cá nhân, tổ chức có thành tích xuất sắc mà còn là cách để lan tỏa những giá trị tốt đẹp, tạo động lực cho mọi người học tập, noi theo. Đồng thời, gắn chặt việc đánh giá thành tích trong thi đua, khen thưởng với việc đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ.
Đổi mới phương thức tuyên truyền về công tác thi đua, khen thưởng. Trong kỷ nguyên mới, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và truyền thông, phương thức tuyên truyền về công tác thi đua, khen thưởng cũng cần được đổi mới để phù hợp với xu thế chung và đáp ứng nhu cầu tiếp cận thông tin của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động. Bên cạnh các phương thức tuyên truyền truyền thống, như: báo, đài, tạp chí, cần tăng cường sử dụng các phương tiện truyền thông hiện đại (internet, mạng xã hội, ứng dụng di động… ). Đồng thời, nội dung tuyên truyền cũng cần được đổi mới theo hướng ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, dễ nhớ, có tính tương tác cao.
Xây dựng văn hóa thi đua trong các cơ quan, đơn vị. Văn hóa thi đua là một phần quan trọng của văn hóa công sở, là tổng hợp các giá trị, chuẩn mực, niềm tin, thái độ, hành vi liên quan đến hoạt động thi đua trong các cơ quan, đơn vị. Việc xây dựng văn hóa thi đua sẽ giúp công tác thi đua, khen thưởng trở thành một phần tự nhiên, không thể thiếu trong hoạt động của các cơ quan, đơn vị. Cần xây dựng môi trường làm việc dân chủ, công khai, minh bạch, trong đó mọi người đều có cơ hội, điều kiện để phát huy năng lực, sở trường, đóng góp vào thành tích chung của cơ quan, đơn vị. Đặc biệt, cần xây dựng tinh thần đoàn kết, hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc, tránh tình trạng cạnh tranh không lành mạnh, ganh đua, đố kỵ. Việc tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về thi đua, khen thưởng trong kỷ nguyên mới không chỉ giúp đổi mới công tác thi đua, khen thưởng mà còn góp phần xây dựng văn hóa công sở lành mạnh, tích cực, tạo động lực cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động hăng say lao động, cống hiến.
4. Kết luận
Như vậy, sau khi sáp nhập nhiều ban, bộ, ngành và các quan trung ương, mô hình hệ thống chính trị mới đang dần hình thành và đi vào ổn định. Bên cạnh đó, công cuộc tinh gọn bộ máy đang dần đi đến những khâu đột phá quyết định, nhiều tỉnh, xã sẽ sáp nhập, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp (cấp tỉnh và cấp cơ sở). Do đó, đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong giai đoạn hiện nay là yêu cầu cấp thiết và không thể chậm trễ. Với tinh thần “vừa chạy, vừa xếp hàng”, không cầu toàn ngay, Đảng, Nhà nước cần ứng dụng chuyển đổi số một cách mạnh mẽ, quyết liệt hơn; xây dựng những phương thức đánh giá mới, lượng hóa cụ thể thành tích theo tiêu chí “5 rõ” (rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian, rõ kết quả) để đổi mới công tác thi đua, khen thưởng. Qua đó, góp phần tích cực vào việc xây dựng bộ máy hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Chú thích:
1. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 7. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 407.
2. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 4. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 189.
3. Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng tại Đại hội thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ X. https://nhandan.vn/phat-bieu-cua-tong-bi-thu-chu-tich-nuoc-nguyen-phu-trong-tai-dai-hoi-thi-dua-yeu-nuoc-toan-quoc-lan-thu-x-post627645.html.
4, 5. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 6. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 169, 169.
6. Bộ Thông tin và Truyền thông (2021). Cẩm nang chuyển đổi số. H. NXB Thông tin và Truyền thông, tr. 21.
7. Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến toàn trình trên tổng số thủ tục hành chính của cả nước đạt 48,84%. https://tcnn.vn/news/detail/67819/Ty-le-dich-vu-cong-truc-tuyen-toan-trinh-tren-tong-so-thu-tuc-hanh-chinh-cua-ca-nuoc-dat-4884.html.
8, 9. Chuyển đổi số trong các cơ quan Đảng: Nhiệm vụ tất yếu và cấp bách. https://baochinhphu.vn/chuyen-doi-so-trong-cac-co-quan-dang-nhiem-vu-tat-yeu-va-cap-bach-102250327175058447.htm.
