TS. Vũ Thị Hoài Phương
Học viện Chính trị Khu vực I
(Quanlynhanuoc.vn) – Bất kỳ nhà nước nào trong quá trình quản trị xã hội đều phải giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bởi tham nhũng, tiêu cực luôn gắn liền với các nhà nước, có thể coi là khuyết tật của tổ chức quyền lực nhà nước. Việt Nam đang trong quá trình tinh gọn, sắp xếp đổi mới bộ máy nhà nước một cách mạnh mẽ, tham nhũng, tiêu cực lúc này càng cần được phòng, chống quyết liệt hơn. Bài viết tập trung nghiên cứu về phòng, chống tham nhũng trong điều kiện đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước, từ thực trạng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam thời gian qua, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong điều kiện đổi mới đất nước hiện nay.
Từ khóa: Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; đổi mới; tinh gọn, sắp xếp; tổ chức bộ máy.
1. Đặt vấn đề
Tại Hội nghị giữa nhiệm kỳ (khóa VII) (từ ngày 20/01 – 25/01/1994), Đảng đã xác định 4 nguy cơ cản trở việc thực hiện mục tiêu chủ nghĩa xã hội ở nước ta, đó là: Tụt hậu xa hơn về kinh tế so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới; chệch hướng xã hội chủ nghĩa; nạn tham nhũng và tệ quan liêu; “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Trong 4 nguy cơ này, nạn tham nhũng, quan liêu, tiêu cực dường như vẫn đang hoành hành và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình xây dựng, phát triển đất nước Việt Nam hiện nay. Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã tiến hành đồng bộ nhiều biện pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, cũng đã thu được nhiều kết quả nhất định. Tuy nhiên, công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và đổi mới bộ máy nhà nước vẫn đang còn một số bất cập là cơ hội cho tham nhũng, tiêu cực. Chính vì vậy cần nhận diện rõ hơn sự cần thiết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trên cơ sở đó xác định rõ những vấn đề cần giải quyết và giải pháp hiệu quả trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam hiện nay.
2. Yêu cầu phòng, chống tham nhũng trong đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước
Nhà nước pháp quyền XHCN mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân cùng xây dựng là Nhà nước của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân, tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân mà nền tảng là liên minh giai cấp công nhân với nông dân và đội ngũ trí thức. Nhà nước ban hành hệ thống pháp luật đáp ứng các tiêu chí chất lượng và thực hiện quản lý xã hội bằng pháp luật. Nghị quyết số 27/NQ-TW ngày 09/11/2022 Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới đã xác định một trong ba nhiệm vụ trong tâm của Việt Nam là: “Hoàn thiện cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường phân cấp, phân quyền, làm rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các tổ chức, cá nhân trong bộ máy nhà nước đi đôi với nâng cao năng lực thực thi; xây dựng tổ chức bộ máy nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”1.
Hiện nay, Việt Nam đang diễn ra một quá trình mạnh mẽ đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy nhà nước, đây là nhiệm vụ cấp thiết để bảo đảm bộ máy nhà nước đáp ứng được yêu cầu trong kỷ nguyên mới của đất nước. Sắp xếp, tinh gọn, đổi mới bộ máy nhà nước hiện nay có thể coi là một cuộc cách mạng, một cuộc đổi mới lần thứ 2 với nhiều nhiệm vụ, thách thức và khó khăn, trong đó tiếp tục phải đối diện và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhiệm vụ trọng tâm. Công cuộc sắp xếp, tinh gọn bộ máy hướng đến mục tiêu xây dựng một hệ thống chính trị gọn nhẹ, vững mạnh, minh bạch, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ và lãng phí nguồn lực trong suốt thời gian dài vừa qua.
Đổi mới, tinh gọn, sắp xếp bộ máy nhà nước phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn: một bộ máy cồng kềnh, nhiều tầng nấc đã tồn tại quá lâu từ cơ chế quản lý hành chính tập trung quan liêu bao cấp đến nay; một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức có tâm lý bảo thủ, trì trệ, ngại thay đổi và khó thay đổi; những khó khăn trong việc sắp xếp, bố trí nhân sự và thực hiện các chính sách xã hội để bảo đảm quyền lợi chính đáng của cán bộ, công chức, viên chức…
Tổng kết Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả cho thấy: tổ chức bộ máy Chính phủ nhiệm kỳ 2021 – 2026 được tinh gọn còn 14 bộ, 3 cơ quan ngang bộ (giảm 5 bộ, ngành, tương ứng 22,7%); có 5 cơ quan thuộc Chính phủ (giảm 3 cơ quan, tương ứng 37,5%). Tổ chức bên trong của các bộ, ngành (chưa tính số liệu của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an) giảm 13/13 tổng cục và tương đương (giảm 100%), 519 cục và tổ chức tương đương (tương ứng giảm 77,6%, gồm 60 cục và tương đương thuộc bộ, cơ quan ngang bộ; 459 cục và tương đương thuộc tổng cục), 219 vụ và tổ chức tương đương (tương ứng giảm 54,1%, gồm 121 vụ và tương đương thuộc bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; 98 vụ và tương đương thuộc tổng cục); 63 địa phương đã hoàn thiện phương án sắp xếp tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện, bảo đảm tương đồng với việc sắp xếp các bộ, ngành ở Trung ương2.
Đảng và Nhà nước xác định, sắp xếp, tinh gọn bộ máy phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, các chức năng, nhiệm vụ không bỏ, thậm chí có những nhiệm vụ phải tăng cường; giảm đầu mối, giảm khâu trung gian, giảm thủ tục, tăng cường cho cơ sở, xóa bỏ quan liêu bao cấp, đẩy mạnh chuyển đổi số, giảm tiếp xúc trực tiếp, giảm tham nhũng vặt, giảm phiền hà sách nhiễu cho người dân và doanh nghiệp. Trong quá trình đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy phải chống “chạy chọt”, chống lợi ích cá nhân, xóa bỏ triệt để cơ chế xin cho, đặc biệt phải kiên quyết phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
3. Kết quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thời gian qua
Những năm qua, đặc biệt thời gian gần đây, công cuộc phòng, chống tham nhũng của Việt Nam ngày càng quyết liệt với nhiều biện pháp được thực thi một cách toàn diện và đồng bộ, do vậy đã thu được những thành công lớn.
Hệ thống pháp luật làm cơ sở cho công tác phòng, chống tham nhũng ngày càng hoàn thiện, đầy đủ hơn. Ngoài Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, các văn bản pháp luật khác đã được ban hành mới hoặc sửa đổi, bổ sung bảo đảm cơ sở pháp lý chặt chẽ cho công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, như: Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017); Luật Tiếp cận thông tin năm 2016; Luật Tố cáo năm 2018; Luật Báo chí năm 2016; Luật An ninh mạng năm 2018; Luật Tổ chức Chính phủ năm 2019; Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2019)…
Các văn bản dưới luật và các văn bản của Đảng cũng quy định chi tiết, đầy đủ hơn về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, như: Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; Chỉ thị số 50-CT/TW ngày 07/12/2015 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 22/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc; Công điện số 724/CĐ-TTg ngày 17/6/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động công vụ; Kết luận số 05-KL/TW ngày 03/6/2021 của Ban Bí thư về “tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW của Bộ Chính trị trong công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Quy định số 114-QĐ/TW ngày 11/7/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ; Quy định số 178-QĐ/TW ngày 27/6/2024 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật.
Cơ cấu tổ chức bộ máy của các thiết chế trong hệ thống chính trị được quy định rõ ràng hơn, chức năng, nhiệm vụ ngày càng cụ thể, quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị chức năng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được tăng cường, đặc biệt là sự phối hợp giữa các cơ quan kiểm tra, giám sát, nội chính của Đảng với cơ quan thanh tra, kiểm toán, điều tra; giữa cơ quan thanh tra, kiểm toán với cơ quan điều tra; giữa các cơ quan tiến hành tố tụng trung ương, địa phương và các bộ, ngành ngày càng chặt chẽ, kịp thời và hiệu quả.
Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện mô hình đa cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, gồm: Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về kinh tế và tham nhũng (C46) trực thuộc Tổng Cục cảnh sát; Cục Phòng, Chống tham nhũng, tiêu cực là đơn vị thuộc Thanh tra Chính phủ, (Cục IV); Vụ Thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra án tham nhũng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ V). Đây là các cơ quan có vai trò nòng cốt trong phòng, chống tham nhũng và phát hiện, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, đặc biệt là các vụ việc, vụ án nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, cùng với Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực Trung ương trực thuộc Bộ Chính trị và hoạt động của các cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng.
Công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam đã thu được những kết quả đáng ghi nhận, phát hiện và xử lý nhiều vụ việc tham nhũng, tiêu cực, thu hồi được tài sản bị chiếm đoạt và đưa ra xử lý kỷ luật, truy cứu trách nhiệm hình sự nhiều cá nhân thực hiện hành vi tham nhũng, tiêu cực. Xử lý kỷ luật 131.000 đảng viên, trong đó có nhiều trường hợp liên quan đến tham nhũng. Khởi tố, điều tra truy tố xem xét hơn 1.900 vụ án tham nhũng với 4.400 bị cáo trong đó có 18 cán bộ diện trung ương quản lý bị xử lý hình sự, trong đó có: 1 Ủy viên Bộ Chính trị, 7 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 4 Bộ trưởng và nguyên Bộ trưởng, 7 sĩ quan cấp tướng thuộc lực lượng vũ trang3.
Các cơ quan có thẩm quyền đã kiến nghị thu hồi 700.000 tỷ đồng, 20.000 ha đất, kiến nghị xử lý trách nhiệm 14.000 tập thể và cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý 700 vụ việc có dấu hiệu tội phạm; tỷ lệ thu hồi tài sản tham nhũng đạt 32,04%. Từ năm 2016 – 2020, đã kỷ luật 87.000 đảng viên, trong đó có hơn 3.200 trường hợp liên quan tới tham nhũng4.
Trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng, đã khởi tố 9.389 vụ/16.026 bị can, truy tố 7.711 vụ/15.178 bị can, xét xử sơ thẩm 7.463 vụ/14.540 bị cáo về các tội tham nhũng, chức vụ, kinh tế, trong đó tội phạm về tham nhũng đã khởi tố, điều tra 1.202 vụ/2.649 bị can, truy tố 1.141 vụ/2.731 bị can, xét xử sơ thẩm 1.100 vụ/2.663 bị cáo; thi hành kỷ luật 1.329 tổ chức đảng, 87.210 đảng viên, trong đó có 3.263 đảng viên bị thi hành kỷ luật do tham nhũng, cố ý làm trái, thi hành kỷ luật 455 đảng viên do vi phạm về kê khai tài sản, thu nhập; thi hành kỷ luật 10 tổ chức đảng trực thuộc Trung ương và hơn 110 cán bộ diện Trung ương quản lý trong đó có 27 người là ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng (gồm 4 ủy viên Bộ Chính trị, nguyên ủy viên Bộ Chính trị), hơn 30 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang,…5
Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII đến nay, các cơ quan bảo vệ pháp luật đã khởi tố, điều tra 4.200 vụ/7.572 bị can về tội tham nhũng, chức vụ, kinh tế, trong đó có 455 vụ/1.054 bị can về tội tham nhũng6.
Những kết quả trên cho thấy, công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng, Nhà nước và Nhân dân đã đạt được những thành công nhất định. Tuy nhiên, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cũng còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế. Thể chế pháp luật dù đã có nhiều biện pháp hoàn thiện nhưng vẫn còn những khoảng trống là cơ hội cho tham nhũng, tiêu cực; chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan nhà nước, ngay cả các cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực còn chồng chéo hoặc có khoảng trống, cơ chế phối hợp chưa chặt chẽ; một bộ phận cán bộ, công chức chưa thực sự đáp ứng yêu cầu phòng, chống tham nhũng trong tình hình mới.
Hiện nay, “Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí ở một số địa phương, bộ ngành chuyển biến chưa rõ rệt…Việc phát hiện, xử lý tham nhũng, lãng phí còn hạn chế; tự kiểm tra, tự phát hiện và xử lý tham nhũng trong nội bộ cơ quan, đơn vị vẫn là khâu yếu…Tham nhũng trên một số lĩnh vực, địa bàn vẫn còn nghiêm trọng, phức tạp, với biểu hiện ngày càng tinh vi”7.
Năm 2023, Việt Nam đạt 41/100 điểm và xếp hạng 83/180 toàn cầu, như vậy đã bị giảm điểm, tụt hạng so với năm 2022 (Việt Nam đạt 42/100 điểm, xếp hạng 77/180 quốc gia và vùng lãnh thổ). Theo cách tính điểm thì 0 điểm là mức tham nhũng cao nhất và 100 điểm là trong sạch nhất. Nhìn vào số điểm thì Việt Nam ở dưới mức trung bình, như vậy mức độ tham nhũng ở nước ta vẫn cao8.
Trong điều kiện đổi mới, tinh gọn, sắp xếp bộ máy nhà nước từ trung ương đến địa phương, cùng với các biện pháp sáp nhập, giảm đầu mối, xác định chức năng nhiệm vụ, đồng thời, giảm biên chế, lựa chọn và sử dụng nhân sự…cơ hội cho tham nhũng, tiêu cực cũng xuất hiện. Chính vì vậy càng cần kiên quyết thực hiện các biện pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm mục tiêu nâng cao hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy, đáp ứng yêu cầu xây dựng một hệ thống chính trị hiện đại, minh bạch vì sự phát triển nhanh, bền vững của Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
4. Một số giải pháp phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong điều kiện đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước
Nghị quyết số 27/NQ-TW đã xác định nhiệm vụ: “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực”9. Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực bản thân nó đã là một nhiệm vụ vô cùng phức tạp, trong điều kiện đổi mới, tinh gọn bộ máy lại càng khó khăn hơn, phải đối diện với nhiều thách thức hơn. Để nâng cao hiệu quả phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong điều kiện hiện nay ở Việt Nam, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau:
Thứ nhất, các cơ quan có thẩm quyền tập trung rà soát, xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật làm cơ sở cho công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Các quy định của Đảng, pháp luật của nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cần được bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ. Các hành vi tham nhũng, tiêu cực ngày càng tinh vi hơn, nguy hiểm hơn, do vậy, các quy định của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cần bao quát được hết tính chất phong phú, phức tạp của đời sống xã hội đang diễn ra hằng ngày; do vậy, cần quy định cụ thể và chặt chẽ hơn, làm cơ sở thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Các quy định về kiểm tra, giám sát và phòng, chống tham nhũng cần được tiếp tục xây dựng và hoàn thiện. Chế tài cần được quy định chặt chẽ và thực hiện nghiêm minh, bảo đảm tính phòng ngừa, răn đe, đồng thời xử lý nghiêm đối với người có hành vi vi phạm.
Thứ hai, không phủ nhận những kết quả mà các cơ quan phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã đạt được thời gian qua. Tuy nhiên, từ thực tế hoạt động của các cơ quan này, từ chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, từ công cuộc phòng, chống tham nhũng tiêu cực, cần thiết chỉ nên xây dựng một cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thực hiện báo cáo công tác trước Quốc hội; có chức năng vừa phòng ngừa, vừa chống tham nhũng, tiêu cực, có quyền thanh tra, kiểm tra các cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, những người có chức vụ, quyền hạn trong quá trình thực thi nhiệm vụ; tổ chức bộ máy của cơ quan chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực bảo đảm ổn định, tinh, gọn, độc lập tương đối và phối hợp với các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp trong quá trình thực thiện chức năng, nhiệm vụ.
Thứ ba, tổ chức thực hiện tốt cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, cùng với sắp xếp, tinh gọn bộ máy, phải xác định rõ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của mỗi cơ quan trong bộ máy nhà nước; xác định mối quan hệ giữa các cơ quan trong thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp. Bảo đảm quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp chặt chẽ và kiểm soát lẫn nhau giữa các cơ quan trong tổ chức thực thi quyền lực. Hoàn thiện cơ chế kiểm soát bên trong bộ máy nhà nước theo chiều dọc từ trung ương đến địa phương; giữa các cấp chính quyền địa phương với nhau; kiểm soát theo chiều ngang giữa các cơ quan nhà nước. Hoàn thiện và bảo đảm điều kiện để thực hiện hiệu quả cơ chế kiểm soát bên ngoài bộ máy nhà nước. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả các cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực nhà nước của Ðảng, Nhà nước và Nhân dân. Thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, bảo đảm trách nhiệm giải trình, công khai, minh bạch trong từng cơ quan nhà nước. Thực hiện hiệu quả cơ chế dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng.
Thứ tư, xây dựng, đào tạo đội ngũ cán bộ chuyên trách đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có phẩm chất đạo đức, có năng lực, có đức, tài đáp ứng yêu cầu công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực chất lượng, hiệu quả. Từ khâu đào đạo đến tuyển dụng, sử dụng và quản lý cán bộ, công chức chuyên trách phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải bảo đảm chặt chẽ, chất lượng. Cán bộ, công chức thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực phải thực sự là người nêu gương về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”. Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là công việc nguy hiểm, không chỉ đối với cán bộ, công chức, mà còn có thể ảnh hưởng đến cả người thân, gia đình của họ, chính vì vậy cần có chính sách đãi ngộ thỏa đáng, hợp lý, tạo động lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, bảo đảm họ có ý chí, tâm huyết, nỗ lực phấn đấu, toàn tâm, toàn ý với công việc, với trách nhiệm được giao. Tiếp tục đẩy mạnh cải cách chính sách tiền lương, nâng cao đời sống của cán bộ, công chức, viên chức đồng thời xây dựng văn hóa liêm chính, tiết kiệm để không cần, không muốn tham nhũng, tiêu cực.
Thứ năm, thực hiện nghiêm các biện pháp kiểm tra của Đảng, thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán nhà nước, các biện pháp điều tra, truy tố, xét xử để nhanh chóng phát hiện các hành vi tham nhũng, tiêu cực từ sớm, từ xa, đưa ra xử lý kịp thời, nghiêm minh theo đúng pháp luật nhằm phòng ngừa, răn đe và trừng trị người vi phạm. Một hệ thống pháp luật chặt chẽ, một cơ chế thực thi và kiểm soát quyền lực hiệu quả, các cơ quan phòng, chống tham nhũng, bảo vệ pháp luật thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ cùng với chế tài pháp lý cứng rắn và nghiêm minh sẽ bảo đảm không dám tham nhũng, tiêu cực, góp phần nâng cao hiệu quả cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
5. Kết luận
Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là công cuộc phức tạp, khó khăn, lâu dài cần được thực hiện đồng thời với quá trình tổ chức thực thi quyền lực, đổi mới, sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Nhiệm vụ quan trọng này cần có sự đồng tâm hiệp lực của toàn Đảng, Nhà nước và toàn dân với nhiều biện pháp cứng rắn. Với quyết tâm chính trị của Đảng, với bộ máy nhà nước ngày càng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả và thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trên, chắc chắn sẽ đẩy lùi tình trạng tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam.
Chú thích:
1, 9. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2022). Nghị quyết số 27/NQ-TW ngày 09/11/2022 về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới.
2. Trung ương thống nhất tinh gọn bộ máy của Chính phủ còn 17 bộ ngành và 5 cơ quan trực thuộc. https://www.qdnd.vn/chinh-tri/tin-tuc/trung-uong-thong-nhat-tinh-gon-bo-may-cua-chinh-phu-con-17-bo-nganh-va-5-co-quan-truc-thuoc-813234.
3, 4. Phòng, chống tham nhũng theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng. https://www.tuyengiao.vn/phong-chong-tham-nhung-theo-tinh-than-dai-hoi-xiii-cua-dang-139115.
5. Trần Duy Hưng (2023). Nâng cao hiệu quả xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. Tạp chí Tổ chức nhà nước, số 5/2023.
6. Nguyễn Phú Trọng (2023). Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 212 – 213.
8. Sự thật về chỉ số cảm nhận tham nhũng 2023 ở Việt Nam. https://ivanlevanlan.wordpress.com/2024/03/02/su-that-ve-chi-so-cam-nhan-tham-nhung-2023-o-viet-nam/
