Phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội: thực trạng và giải pháp

ThS. Đinh Xuân Tư
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng

(Quanlynhanuoc.vn) – Kinh tế tập thể ngày càng giữ vị trí, vai trò quan trọng đối với nền kinh tế nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng. Để kinh tế tập thể phát triển tương xứng với vị thế, tiềm năng của thành phố Hà Nội; đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn trong giai đoạn hiện nay cần phải có sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị, của toàn thể người dân Thủ đô. Bài viết phân tích thực trạng phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội; đánh giá các kết quả đạt được, chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp góp phần phát huy vai trò của kinh tế tập thể trong quá trình hiện thực hóa các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2025 – 2030 và tầm nhìn đến năm 2045.

Từ khóa: Kinh tế tập thể, phát triển kinh tế tập thể, Hà Nội.

1. Đặt vấn đề

Kinh tế tập thể là hình thức tổ chức kinh tế phổ biến ở hầu hết các nước trên thế giới, đã có quá trình hình thành và phát triển hơn 200 năm, không chỉ có ý nghĩa quan trọng về kinh tế mà còn có ý nghĩa to lớn về chính trị, xã hội đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Ở Việt Nam, kinh tế tập thể có lịch sử phát triển hơn 80 năm, kể từ khi Bác Hồ viết thư kêu gọi điền chủ nông dân tham gia hợp tác xã (11/4/1946). Dưới sự lãnh đạo của Đảng, trải qua các thời kỳ phát triển khác nhau, kinh tế tập thể ở Việt Nam đã có những đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng trong mỗi giai đoạn lịch sử của đất nước, đặc biệt là những đóng góp cho công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Bước sang thời kỳ đổi mới, Đảng tiếp tục khẳng định thành phần kinh tế tập thể cùng với kinh tế Nhà nước trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân.

Kinh tế tập thể có nhiều hình thức đa dạng (tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã,…) với nòng cốt là hợp tác xã phát triển dựa trên sở hữu riêng của thành viên và sở hữu chung của tập thể. Đây là thành phần kinh tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cải thiện và nâng cao đời sống mọi mặt cho người lao động, góp phần làm giảm sự phân hóa giàu nghèo, bất bình đẳng trong xã hội, bởi kinh tế tập thể tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc các thành viên cùng góp vốn, góp tài sản, góp sức trên cơ sở tự nguyện, bình đẳng, cùng có lợi.

Khoản 7 Điều 4 Luật Hợp tác xã năm 2023 quy định: hợp tác xã là tổ chức có tư cách pháp nhân do ít nhất 5 thành viên chính thức tự nguyện thành lập, hợp tác tương trợ trong sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm đáp ứng nhu cầu chung về kinh tế, văn hóa, xã hội của thành viên, góp phần xây dựng cộng đồng xã hội phát triển bền vững; thực hiện quản trị tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ. Khoản 8 quy định: Liên hiệp hợp tác xã là tổ chức có tư cách pháp nhân do ít nhất 3 hợp tác xã là thành viên chính thức tự nguyện thành lập, hợp tác tương trợ trong sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm nhằm mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực tham gia thị trường góp phần xây dựng cộng đồng xã hội phát triển bền vững; thực hiện quản trị tự chủ, tự chịu trách nhiệm, bình đẳng và dân chủ. Khoản 21 quy định: tổ hợp tác là tổ chức không có tư cách pháp nhân, được hình thành trên cơ sở hợp đồng hợp tác do ít nhất 2 thành viên tự nguyện thành lập cùng góp vốn, góp sức lao động để thực hiện những công việc nhất định, cùng hưởng lợi và cùng chịu trách nhiệm.

Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới, chỉ rõ: kinh tế tập thể với nhiều hình thức tổ chức kinh tế hợp tác đa dạng, phát triển từ thấp đến cao (tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã,…) trong đó hợp tác xã là nòng cốt. Tăng cường liên kết giữa các hợp tác xã, hình thành các liên hiệp hợp tác xã, không giới hạn về quy mô, lĩnh vực và địa bàn. kinh tế tập thể lấy lợi ích kinh tế là trọng tâm, bao gồm lợi ích của thành viên, tập thể và Nhà nước, đồng thời coi trọng lợi ích chính trị, văn hóa, xã hội trên địa bàn.

2. Thực trạng phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội

Trong quá trình phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, kinh tế tập thể được xác định là một thành phần kinh tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế quốc dân. Chủ trương phát triển kinh tế tập thể không chỉ thể hiện rõ trong cương lĩnh, Hiến pháp, các nghị quyết của Đảng mà còn được thể chế hóa bằng hệ thống pháp luật, chính sách cụ thể từ trung ương đến địa phương. Quán triệt quan điểm của Đảng, thành phố Hà Nội đã có nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế tập thể, số lượng và quy mô của kinh tế tập thể, bước đầu đã đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố; chất lượng kinh tế tập thể từng bước nâng cao, đáp ứng được một số nhu cầu cơ bản trong tổ chức kinh doanh của các thành viên; cơ cấu kinh tế tập thể cơ bản hợp lý, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng trong điều kiện nền kinh tế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế.

Thành phố Hà Nội đã thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể như: thực hiện các ưu đãi về thuế thu nhập và các loại thuế khác theo quy định của pháp luật; cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; tạo điều kiện để các thành viên trong kinh tế tập thể tiếp cận với các nguồn tín dụng, cho vay vốn để đầu tư sản xuất kinh doanh, đổi mới trang thiết bị, máy móc, đặc biệt là ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp, phát triển sản phẩm mới thích ứng với nhu cầu thị trường. Hằng năm Thành ủy, Liên minh hợp tác xã, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường) thành phố Hà Nội phối hợp với các tổ chức trên địa bàn tổ chức lớp bồi dưỡng, tập huấn, tuyên truyền và hội thảo, tiến hành xúc tiến thương mại đối với các tổ chức kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Theo số liệu thống kê của Liên minh hợp tác xã thành phố Hà Nội, đến hết năm 2024, thành phố có 2.628 hợp tác xã, tăng 90 hợp tác xã so với năm 2023. Trong đó, có 2.283 hợp tác xã đang hoạt động, với 1.483 hợp tác xã được xếp loại khá và tốt (chiếm khoảng 65%). Có 120 hợp tác xã thành lập mới và 30 hợp tác xã giải thể1. Các hợp tác xã đã có sự phát triển thích nghi, đổi mới phương thức hoạt động, đặc biệt là trong quản trị và sản xuất. Nhưng phần lớn vẫn có quy mô nhỏ, thiếu nguồn lực về tài chính, nhân lực và công nghệ. Phần lớn hợp tác xã chưa tiếp cận được với các nền tảng số như thương mại điện tử, Blockchain, AI trong sản xuất và quản lý.

Kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội có những bước tiến đáng kể trong sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế và ứng dụng công nghệ số, với 205 hợp tác xã sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ, HACCP và 93 hợp tác xã nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Có 191 hợp tác xã có sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP, gần 45% hợp tác xã đã có liên kết sản xuất – tiêu thụ, có 169 hợp tác xã đã liên kết theo chuỗi giá trị và 48 hợp tác xã phát triển kinh tế tuần hoàn và ứng dụng chuyển đổi số, minh chứng cho sự thay đổi tích cực theo xu hướng kinh tế hiện đại. Tuy nhiên, việc tiếp cận công nghệ số tại nhiều hợp tác xã vẫn còn chậm, chưa có sự đầu tư bài bản và đồng bộ. Nhiều hợp tác xã chưa quen với quản lý dữ liệu số, marketing số, sử dụng các phần mềm quản lý sản xuất. Tổng số thành viên hợp tác xã trên địa bàn đạt 612.480 người, tăng 3.080 thành viên so với năm 2023. Trong đó, số thành viên mới gia nhập là 3.440 người2. Số thành viên tăng nhẹ cho thấy mô hình này vẫn còn tiềm năng, nhưng chưa đủ hấp dẫn để mở rộng mạnh mẽ, nếu không có những cải cách về mô hình tổ chức, ứng dụng công nghệ và chính sách hỗ trợ. Để phát triển bền vững, cần tập trung vào chuyển đổi số, nâng cao chất lượng quản trị và tạo ra giá trị thực sự cho thành viên hợp tác xã.

Tổng số lao động thường xuyên trong hợp tác xã là 55.975 người (tăng 2.250 người so với năm 2023). Trong đó, số lao động thường xuyên mới là 3.000 người. Tổng số cán bộ quản lý hợp tác xã trên địa bàn thành phố Hà Nội là 9.367 người, tăng 360 người so với năm 2023. Trong đó, có 7.025 cán bộ có trình độ sơ cấp, trung cấp, chiếm khoảng 75% tổng số cán bộ quản lý; có 2.342 cán bộ có trình độ cao đẳng, đại học trở lên, chiếm 25%, tăng 90 người so với năm trước3. Những con số này cho thấy sự gia tăng cả về số lượng, chất lượng người lao động và đội ngũ quản lý hợp tác xã. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những thách thức về trình độ và năng lực đáp ứng yêu cầu trong thời đại chuyển đổi số. Để thực sự đưa kinh tế tập thể phát triển bền vững trong thời đại chuyển đổi số, cần có chiến lược nâng cao chất lượng nhân sự, đặc biệt là đào tạo chuyên sâu về quản trị số, đồng thời xây dựng chính sách thu hút nhân tài trẻ vào kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Theo số liệu thống kê, doanh thu bình quân mỗi hợp tác xã đạt 2.700 triệu đồng/năm, tăng 200 triệu đồng/năm; lãi bình quân mỗi hợp tác xã đạt 200 triệu đồng/năm, tăng 50 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong hợp tác xã đạt 60 triệu đồng/năm, tăng 3 triệu đồng/năm4. Doanh thu, lợi nhuận và thu nhập của lao động đều tăng. Tuy nhiên, mức tăng trưởng chưa mạnh, lợi nhuận còn thấp và việc ứng dụng chuyển đổi số chưa thực sự đồng bộ. Trong thời đại kinh tế số, để nâng cao hiệu quả hoạt động, hợp tác xã cần tập trung vào chuyển đổi số, nâng cao trình độ nhân sự và cải thiện chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, các chính sách hỗ trợ tài chính, đào tạo và phát triển thương mại điện tử cũng sẽ đóng vai trò quan trọng giúp hợp tác xã phát triển bền vững, nâng cao thu nhập cho người lao động và gia tăng lợi nhuận trong tương lai.

Số lượng liên hiệp hợp tác xã – mô hình hợp tác quy mô lớn hơn hợp tác xã tiếp tục tăng. Cụ thể: tổng số liên hiệp hợp tác xã là 25, tăng 2 liên hiệp hợp tác xã so với năm 2023; số liên hiệp hợp tác xã đang hoạt động là 21, chiếm 84% tổng số liên hiệp hợp tác xã; số liên hiệp hợp tác xã thành lập mới là 3, số liên hiệp hợp tác xã giải thể là 15, phản ánh thực tế rằng một số mô hình vẫn gặp khó khăn trong duy trì hoạt động. Tổng số thành viên trong liên hiệp hợp tác xã đạt 132 hợp tác xã, tăng 08 hợp tác xã so với năm 2023, thể hiện xu hướng hợp tác, liên kết ngày càng gia tăng giữa các hợp tác xã. Sự phát triển của liên hiệp hợp tác xã cho thấy mô hình hợp tác xã không còn hoạt động đơn lẻ mà đang dần hướng đến liên kết theo chuỗi giá trị, giúp nâng cao khả năng cạnh tranh trong bối cảnh kinh tế số.

Sự gia tăng số lượng liên hiệp hợp tác xã và hợp tác xã thành viên trong năm qua cho thấy kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội đang từng bước phát triển theo hướng hợp tác, liên kết bền vững. Tuy nhiên, tốc độ mở rộng liên hiệp hợp tác xã vẫn còn hạn chế và chuyển đổi số chưa thực sự trở thành động lực mạnh mẽ trong khu vực này. Để liên hiệp hợp tác xã phát triển bền vững, cần đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, tăng cường hỗ trợ tài chính và tạo ra giá trị thực sự cho các hợp tác xã thành viên. Nếu làm tốt những điều này, liên hiệp hợp tác xã sẽ không chỉ phát triển về số lượng mà còn nâng cao hiệu quả hoạt động, đóng góp quan trọng vào sự phát triển của kinh tế tập thể và kinh tế trên địa bàn thành phố Hà Nội trong bối cảnh chuyển đổi số.

Trong quá trình phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, kinh tế tập thể được xác định là một thành phần kinh tế có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bảo đảm định hướng xã hội chủ nghĩa của nền kinh tế quốc dân. Chủ trương phát triển kinh tế tập thể không chỉ thể hiện rõ trong cương lĩnh, Hiến pháp, các nghị quyết của Đảng mà còn được thể chế hóa bằng hệ thống pháp luật, chính sách cụ thể từ trung ương đến địa phương. Quán triệt quan điểm của Đảng, thành phố Hà Nội đã có nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế tập thể, số lượng và quy mô của kinh tế tập thể, bước đầu đã đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố; chất lượng kinh tế tập thể từng bước nâng cao, đáp ứng được một số nhu cầu cơ bản trong tổ chức kinh doanh của các thành viên; cơ cấu kinh tế tập thể cơ bản hợp lý, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng trong điều kiện nền kinh tế thị trường, hội nhập kinh tế quốc tế.

Nhìn chung, kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội trong thời gian qua bộc lộ những hạn chế, bất cập; phương thức hoạt động còn nghèo nàn, khả năng cạnh tranh thấp, thiếu vốn, thiếu cơ sở vật chất, thiếu cán bộ quản lý có năng lực lãnh đạo; quy mô, chất lượng và cơ cấu kinh tế tập thể chưa tương xứng với vị thế, tiềm năng. Vì vậy, phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội đang rất cần sự quan tâm hơn nữa của các cấp, các ngành và của toàn xã hội, để kinh tế tập thể có thể đứng vững trong môi trường cạnh tranh của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện nay.

3. Giải pháp phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội

Nhằm triển khai có hiệu quả Chương trình hành động số 20/CTr-TU ngày 02/02/2023 của Thành ủy Hà Nội, thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới. UBND thành phố Hà Nội ban hành Kế hoạch số 325/KH-UBND ngày 13/11/2024 phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã năm 2025 với các chỉ tiêu cụ thể như: tư vấn, hướng dẫn thành lập mới: 100 hợp tác xã, 2 liên hiệp hợp tác xã; số hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động loại tốt, khá: chiếm từ 65 – 70%; số lớp được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ: 47 lớp; số hợp tác xã được hỗ trợ tham gia xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường: 250 hợp tác xã; số hợp tác xã được hỗ trợ củng cố tại xã xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu: 80 hợp tác xã; số lượng hợp tác xã được hỗ trợ lao động trẻ về làm việc tại hợp tác xã: 30 hợp tác xã; số lượng hợp tác xã được hỗ trợ kinh phí thuê địa điểm và vận hành điểm giới thiệu sản phẩm: 10 hợp tác xã; doanh thu bình quân của hợp tác xã: 3.000 triệu đồng/năm; thu nhập bình quân của người lao động trong hợp tác xã: 65 triệu đồng/năm; lãi bình quân của hợp tác xã: 220 triệu đồng/năm; phát triển 50 hợp tác xã trở lên tham gia thành viên Liên minh hợp tác xã Thành phố; số hợp tác xã giải thể: 30 hợp tác xã6. Để đạt được các chỉ tiêu trên và phát triển kinh tế tập thể tầm nhìn đến năm 2030, thành phố Hà Nội cần thực hiện các giải pháp cơ bản.

Một là, rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện và xây dựng quy hoạch, kế hoạch, cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch phải trên cơ sở nhận thức quy luật khách quan, xu hướng phát triển, thực tiễn phát triển kinh tế tập thể trong những điều kiện hoàn cảnh cụ thể của Thành phố, bảo đảm cho kinh tế tập thể phát triển bền vững. Để nâng cao sức cạnh tranh, kinh tế tập thể phải luôn luôn được đổi mới, sửa đổi, hoàn thiện, bổ sung những điểm không còn phù hợp. Tiếp tục hoàn thiện và xây dựng các văn bản pháp quy về kinh tế tập thể gắn với mục tiêu, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố; rà soát, bổ sung, hoàn thiện các cơ chế, chính sách về kinh tế tập thể nhất là chính sách tín dụng, các chính sách tài chính. Thành phố chỉ đạo đẩy mạnh công tác tuyên truyền triển khai thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2023.

Hai là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Cần tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn chuyên sâu về quản lý, kỹ năng kinh doanh và kiến thức về kinh tế tập thể cho đội ngũ cán bộ. Cán bộ quản lý kinh tế tập thể cần tích cực chủ động bồi dưỡng, đào tạo, đào tạo lại để nâng cao trình độ; tạo ra môi trường làm việc mở, sáng tạo, khuyến khích sự chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm giữa các thành viên trong kinh tế tập thể; xây dựng cơ chế, chính sách đãi ngộ thu hút nhân tài, cải thiện điều kiện làm việc và tiền lương, bảo đảm tính công bằng, minh bạch trong quản lý.

Ba là, đổi mới công nghệ, thúc đẩy chuyển đổi số và sử dụng nền tảng thương mại điện tử trong phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Đổi mới công nghệ và thúc đẩy chuyển đổi số giúp kinh tế tập thể tăng cường hiệu suất sản xuất, làm giảm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh, mở rộng thị trường tiêu thụ và tiếp cận khách hàng mới. Sử dụng các nền tảng thương mại điện tử trong kinh tế tập thể để tiếp cận khách hàng ở xa, tạo ra các kênh phân phối mới và nâng cao trải nghiệm của khách hàng. Đổi mới trình độ công nghệ, thiết bị máy móc ở tất cả các khâu của quá trình sản xuất, thúc đẩy chuyển đổi số trong các hoạt động, quy trình quản lý và mô hình sản xuất, kinh doanh của kinh tế tập thể. Khuyến khích và hỗ trợ kinh tế tập thể trong việc xây dựng và phát triển hệ thống thương mại điện tử để mở rộng thị trường tiêu thụ và tối ưu hóa quy trình sản xuất, kinh doanh.

Bốn là, đẩy mạnh liên doanh, liên kết trong phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Cần có sự liên kết chặt chẽ giữ các thành viên trong việc hỗ trợ vốn và các hoạt động sản xuất, kinh doanh. Đồng thời, liên kết hỗ trợ cung cấp các yếu tố đầu vào để sản xuất, kinh doanh và tiêu thụ, bán các sản phẩm đầu ra cho các thành viên. Tăng cường liên kết giữa các hình thức của kinh tế tập thể trong cùng ngành nghề, lĩnh vực, trên cùng địa bàn. Tăng cường liên kết, hợp tác, các hình thức tổ chức sản xuất, kinh doanh thuộc nhiều thành phần ở các ngành, nghề lĩnh vực kinh tế, địa bàn khác nhau.

Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Việc phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội là rất quan trọng, vì nó đóng vai trò tiên quyết trong việc xây dựng, phát triển và duy trì hoạt động của kinh tế tập thể. Đặc biệt, các tổ chức Đảng, chính quyền và các đoàn thể chính trị, xã hội giúp đỡ kinh tế tập thể tiếp cận các nguồn lực, thông tin, đào tạo nhân lực, xây dựng hệ thống quản lý kiểm soát hoạt động, đưa ra các chính sách và quy định hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể. Trong khi đó, cán bộ, thành viên và người lao động tham gia vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, cung cấp các dịch vụ, đóng góp ý kiến và sức lao động để phát triển kinh tế tập thể, góp phần tích cực vào phát triển kinh tế – xã hội của thành phố Hà Nội.

4. Kết luận

Phát triển kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Hà Nội không chỉ là nhiệm vụ kinh tế quan trọng mà còn mang tính chính trị, xã hội và môi trường nhằm giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa. Thành phố Hà Nội với vị thế là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước cần đi đầu trong đổi mới phát triển kinh tế tập thể theo hướng hiện đại, đa dạng theo chuỗi giá trị lớn. Sự phát triển của kinh tế tập thể gắn với ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và thích ứng với yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế. Điều này đòi hỏi sự thay đổi tư duy trong lãnh đạo, điều hành; sự liên kết chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, hiệp hội, doanh nghiệp và các tổ chức hỗ trợ kinh tế tập thể; đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo từ chính nội tại trong kinh tế tập thể. Đây là những yếu tố quyết định để kinh tế tập thể cùng kinh tế nhà nước thực sự trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân, gắn kết cộng đồng, nâng cao giá trị Thủ đô hướng tới sự thịnh vượng và phát triển toàn diện.

Chú thích:
1, 2, 3, 4, 5. 3. Liên minh Hợp tác xã thành phố Hà Nội (2025). Tình hình phát triển kinh tế tập thể năm 2024 và kế hoạch năm 2025.
6. UBND thành phố Hà Nội (2025). Kế hoạch số 325/KH-UBND ngày 13/11/2024 phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã thành phố Hà Nội năm 2025.
Tài liệu tham khảo:
1. Ban Chấp hành Trung ương (2022). Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới
2. Bộ Kế hoạch và Đầu tư (2024). Sách trắng hợp tác xã Việt Nam năm 2024. H. NXB Thống kê.
3. Quốc hội (2023). Luật Hợp tác xã năm 2023.