Phê phán các quan điểm, tư tưởng, luận điệu sai trái về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

Đại tá, PGS.TS. Nguyễn Văn Quang
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng

(Quanlynhanuoc.vn) – Bảo vệ chủ trương, đường lối của Đảng cũng như phê phán các quan điểm, tư tưởng, luận điệu sai trái về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam khi đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới là một nhiệm vụ chính trị rất quan trọng của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta hiện nay. Bài viết nhận diện bản chất của các luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch, đồng thời, bằng minh chứng lý luận và thực tiễn của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam sẽ là tiền đề vững chắc đập tan mọi luận điệu sai trái, thâm độc của thế lực phản động, cơ hội để từ đó, đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới, phát triển bền vững.

Từ khóa: Chủ nghĩa xã hội, nền tảng tư tưởng của Đảng, quan điểm sai trái, thù địch.

1. Đặt vấn đề

Chuẩn bị đến kỳ Đại hội của Đảng lại xuất hiện những thông tin, luận điệu xuyên tạc, phản động, như: “Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam không còn thuần khiết như Mác chỉ ra”, “Việt Nam đang đi theo con đường tư bản chủ nghĩa”, “chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam chỉ là trá hình”. Các thế lực phản động đưa ra những kết luận cảm tính rằng, bước vào thời kỳ phát triển mới “Việt Nam không còn đặc điểm nào gọi là xã hội chủ nghĩa nữa”… Đây là những luận điệu xuyên tạc và bịa đặt.

2. Nhận diện bản chất của các luận điệu xuyên tạc, thù địch

Khi chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ, Việt Nam vẫn kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội khiến các thế lực thù địch ngày càng điên cuồng chống phá, xuyên tạc chủ trương, đường lối lãnh đạo của Đảng.

(1) “Tập hậu” – một thủ đoạn mới đặc biệt nguy hiểm. Thâm thù với hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam, các thế lực phản động và cơ hội đã, đang không từ bất cứ thủ đoạn nào để thủ tiêu chế độ xã hội chủ nghĩa. Mục tiêu của chúng là tiến công tư tưởng, gieo rắc, phá hoại niềm tin về chủ nghĩa xã hội của Nhân dân, gây nên sự xáo trộn không nhỏ về tư tưởng trong Nhân dân.

(2) Bản chất các luận điệu xuyên tạc của chúng đã thể hiện sự thất bại cay đắng khi tiến công trực diện và phủ nhận con đường đi lên chủ nghĩa xã hội và nhằm hướng lái Việt Nam đi theo chủ nghĩa tư bản. 50 năm sau ngày đất nước thống nhất, gần 40 năm đổi mới, Việt Nam không chỉ kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội mà còn làm sáng rõ hơn cả lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội; vừa thể hiện được ưu thế của chủ nghĩa xã hội, vừa làm cho Việt Nam trở thành một biểu tượng của thế giới về sự lựa chọn đúng đắn con đường phát triển đi lên của dân tộc, được nhiều quốc gia, dân tộc và thế giới thừa nhận.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, Việt Nam đã vận dụng thành công lý luận mácxít, như V.I. Lênin đã vạch ra và nhất là làm cho đặc điểm cốt lõi của chủ nghĩa xã hội – “Có nền kinh tế phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến bộ phù hợp”1, trở thành hiện thực hơn. Đã đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn “câu nhử”, lôi kéo, ép buộc, lẫn “cài bẫy” Việt Nam từ bỏ con đường xã hội chủ nghĩa, đi theo tư bản chủ nghĩa…

Việc các thế lực thù địch điên cuồng chống phá và xuyên tạc chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam chẳng gì khác hơn là thừa nhận về sự thảm bại của cuộc tiến công từ bao vây, cấm vận toàn diện đến kết hợp giữa “diễn biến hòa bình” với “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” đối với chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

(3) Mục đích chính trị đích thực và trực tiếp của các thế lực thù địch là chúng tập trung dư luận, gây nên sự thiếu tin tưởng của Nhân dân với việc hoạch định đường lối chính trị trong các dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng. Các thế lực thù địch, phản động bịa đặt rằng “Việt Nam không còn đặc điểm nào của chủ nghĩa xã hội nữa” là nhằm tác động vào dư luận, hướng lái quần chúng nhân dân và cả cán bộ, đảng viên hoang mang, mất niềm tin vào Đảng.

Đảng Cộng sản Việt Nam là đại diện cho ý chí chính trị, niềm tin và sức mạnh của toàn dân tộc; vai trò và uy tín lãnh đạo của Đảng ngày càng tăng, thể hiện ở việc hoạch định chính xác đường lối phát triển đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt Nam trong kỷ nguyên mới thì các thế lực thù địch càng điên cuồng chống phá. Chúng tưởng tượng ra các điều không có, rồi “cung cấp” thêm “thông tin”, “tài liệu” về các mặt hạn chế và đưa ra những bình luận xấu, độc hại về con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chúng nhấn mạnh chủ yếu đến các mặt còn hạn chế, yếu kém, tồn tại trong phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhất là tệ quan liệu, tham nhũng, lãng phí, phân hóa giàu nghèo,… cốt để gieo rắc sự hoài nghi đối với việc hoạch định đường lối phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Mục đích chính của chúng là làm cho Nhân dân, cán bộ, đảng viên thiếu tin tưởng vào Đại hội XIV “là sự kiện chính trị quan trọng của Đảng, trọng đại của đất nước”2, và phá hỏng tiến trình Đại hội trước hết về mặt tư tưởng chính trị, ý chí quyết tâm thống nhất về tư tưởng và hành động của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân đang tập trung chào mừng và hướng đến.

3. Lý luận và thực tiễn chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam – tiền đề vững chắc cho dân tộc vững bước tiến vào kỷ nguyên mới

Lý luận về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam ngày càng sáng tỏ. Chủ nghĩa xã hội khoa học – chủ nghĩa cộng sản khoa học gắn liền với tên tuổi của C. Mác và Ph. Ăngghen, được V.I. Lênin phát triển trong quá trình cách mạng xã hội chủ nghĩa với niềm tin chủ nghĩa xã hội là một hệ thống thay thế cho chủ nghĩa tư bản với sự công bằng và bình đẳng hơn. Có thể quan niệm vắn tắt: “Chủ nghĩa cộng sản là học thuyết về những điều kiện giải phóng giai cấp vô sản”3.

Dưới góc độ của chủ nghĩa xã hội khoa học có thể hiểu, chủ nghĩa xã hội là một hệ tư tưởng, một phong trào chính trị nhằm xây dựng một xã hội mà ở đó mọi người đều bình đẳng về kinh tế – xã hội. Trong xã hội đó, từng bước sở hữu tư nhân tư bản chủ nghĩa bị hạn chế; kinh tế nhà nước ngày càng giữ vai trò chủ đạo, kinh tế tập thể không ngừng được củng cố, phát triển.

Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn chăm lo phát triển lý luận về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam về đặc trưng, bản chất, con đường xây dựng. Người viết: “Chủ nghĩa xã hội là làm sao cho dân giàu, nước mạnh”4; “Nói một cách tóm tắt, mộc mạc, chủ nghĩa xã hội trước hết nhằm làm cho Nhân dân lao động thoát nạn bần cùng, làm cho mọi người có công ăn việc làm, được ấm no và sống một đời hạnh phúc”5; “Nói một cách giản đơn và dễ hiểu là: không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, trước hết là Nhân dân lao động”6.

Trong sự nghiệp đổi mới, Đảng luôn coi trọng nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Từ Đại hội VI (năm 1986) đến Đại hội VII (năm 1995), “Quan niệm về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta đã hình thành trên những nét chủ yếu ở Đại hội VII”7, thể hiện tập trung ở Cương lĩnh năm 1991, các nghị quyết trung ương, nghị quyết của Bộ Chính trị đều thống nhất xác định bản chất: “Xã hội xã hội chủ nghĩa mà chúng ta đang xây dựng là một xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh” với 6 đặc trưng xã hội xã hội chủ nghĩa mà Nhân dân xây dựng8.

Tại Đại hội X, Đảng nhận định khái quát: “Nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ngày càng sáng tỏ hơn; hệ thống quan điểm lý luận… về xã hội xã hội chủ nghĩa và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã hình thành trên những nét cơ bản”9. Đến Đại hội XI, tại Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 2011) đã điều chỉnh, chuẩn hóa nhiều nội dung và cô đọng hóa thành một số đặc trưng về xã hội xã hội chủ nghĩa ở nước ta10.

Ở thời điểm Đại hội XIII (2021), Đảng nhận định: “Qua 35 năm tiến hành công cuộc đổi mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta ngày càng được hoàn thiện và từng bước được hiện thực hóa. Chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện hơn so với những năm trước đổi mới”11.

Hiện tại, chủ đề của Đại hội XIV vẫn nhất quán xác định đưa nước ta bước vào kỷ nguyên phát triển mới theo mục tiêu: “Vì hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, văn minh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội”. Một trong những quan điểm chỉ đạo của Đại hội là “Kiên định và vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh,… kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội để xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”. Ngay cả các mục tiêu, phương hướng phát triển đất nước 5 năm 2026 – 2030, cũng là hướng đến cụ thể hóa thêm các đặc trưng về xã hội xã hội chủ nghĩa mà Nhân dân ta xây dựng.

Trong thực tiễn, những thành tựu đó là sản phẩm kết tinh sức sáng tạo, là kết quả của cả một quá trình nỗ lực phấn đấu bền bỉ, liên tục qua nhiều nhiệm kỳ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta; tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của chúng ta là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại12.

Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã, đang trở thành hiện thực; không chỉ thể hiện về nhận thức lý luận, đường lối chính trị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước mà trong thực tiễn sinh động của xã hội và đời sống của Nhân dân ngày càng tiến đến với các mục tiêu, lý tưởng của chủ nghĩa xã hội mà chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ ra. Các chuyên gia, tổ chức quốc tế đánh giá tích cực về nền kinh tế – xã hội Việt Nam, với cơ cấu dân số vàng, tỷ lệ đô thị hóa cao, chính trị ổn định, những chính sách tạo thuận lợi, thúc đẩy đầu tư, Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn với các nhà đầu tư nước ngoài.

Kết quả khảo sát mới đây (năm 2023) của Internations, mạng lưới người nước ngoài toàn cầu với hơn 4 triệu thành viên cho biết, Việt Nam đứng thứ 14 trong danh sách 53 quốc gia tốt nhất cho người nước ngoài13. Việt Nam thuộc nhóm các quốc gia châu Á được người nước ngoài đánh giá cao nhất về chỉ số “an ninh”; Việt Nam được đánh giá là nơi đáng sống bởi chi phí sinh hoạt phải chăng…

Như vậy, cả lý luận và thực tiễn cho thấy, chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam ngày càng thể hiện rõ về bản chất và các đặc trưng tốt đẹp; tạo cơ sở vững chắc cho Việt Nam kiên định và vững vàng bước vào kỷ nguyên mới.

4. Kết luận

Từ thực tiễn cách mạng, từ kinh nghiệm lịch sử và tương lai của dân tộc khẳng định, con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là con đường phù hợp với xu thế tất yếu của thời đại, là con đường phát triển đúng đắn và là tương lai tươi sáng của dân tộc. Trên con đường đi lên đó, dẫu còn những trở ngại, khó khăn, vẫn còn tiêu cực gây bức xúc trong dư luận xã hội; song mỗi bước tăng trưởng của kinh tế đều gắn liền với nỗ lực thực hiện và bảo đảm công bằng và tiến bộ xã hội, Đảng và Nhà nước luôn nhất quán chủ trương “không để ai bị bỏ lại phía sau”; kiên định mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Những quan điểm sai trái, thù địch về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam là sự bịa đặt, xuyên tạc sẽ càng làm cho sự đoàn kết trong mỗi cán bộ, đảng viên, quân và dân có ý thức, trách nhiệm, tiếp tục lan tỏa những giá trị tốt đẹp của chủ nghĩa xã hội. Đặc biệt, nêu cao tinh thần, trách nhiệm, ý thức chính trị, đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết và trí tuệ vào xây dựng đường lối chính trị, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, đó là hành động thiết thực nhất để đập tan những luận điệu sai trái và mưu đồ cho rằng, Việt Nam đã đi theo con đường tư bản chủ nghĩa.

Chú thích:
1, 10. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 70.
2. Ban Chấp hành Trung ương (2025). Chỉ thị số 45-CT/TW ngày 14/4/2025 về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
3. C. Mác và Ph. Ăngghen toàn tập (1995). Tập 4. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 456.
4. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 10. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 390.
5. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 12. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 415.
6. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 13. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 30.
7. Đảng Cộng sản Việt Nam (2007). Văn kiện Đảng toàn tập. Tập 55. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 413.
8. Đảng Cộng sản Việt Nam (2007). Văn kiện Đảng toàn tập. Tập 51. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 134.
9. Đảng Cộng sản Việt Nam (2007). Văn kiện Đảng toàn tập. Tập 65. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 139.
11, 12. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 25, 25 – 26.
13. Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia đáng sống nhất thế giới. https://baochinhphu.vn/viet-nam-la-1-trong-15-quoc-gia-dang-song-nhat-the-gioi-102230829084127509.htm.