ThS. Đàm Cao Thượng
Trường Chính trị Trường Chinh, tỉnh Nam Định
(Quanlynhanuoc.vn) – Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng đã đề ra những quan điểm, đường lối đúng đắn để vận động đồng bào Công giáo tham gia vào sự nghiệp xây dựng, kiến thiết đất nước vì sự trường tồn, phát triển của dân tộc. Bài viết làm rõ vai trò của cấp ủy các cấp trong tuyên truyền, vận động, thuyết phục đồng bào Công giáo tham gia vào xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo; qua đó, đề xuất một số nội dung, biện pháp nâng cao chất lượng cấp ủy các cấp đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo hiện nay.
Từ khóa: Chất lượng cấp ủy, đội ngũ đảng viên, đồng bào Công giáo.
1. Đặt vấn đề
Nâng cao chất lượng cấp ủy các cấp đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo có vị trí, vai trò rất quan trọng trong thực hiện quan điểm, đường lối của Đảng, chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác tôn giáo trong tình hình mới. Thông qua việc nâng cao chất lượng cấp ủy các cấp, không chỉ phát huy giá trị văn hóa đạo đức tốt đẹp của đồng bào Công giáo vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước mà còn bồi dưỡng niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, vào chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đối với đồng bào Công giáo.
2. Đồng bào Công giáo là bộ phận khối đại đoàn kết dân tộc, có vai trò quan trọng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa
Là một trong tôn giáo của Việt Nam, đồng bào Công giáo luôn đồng hành cùng dân tộc trong sự nghiệp đấu tranh cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Trong cuộc kháng chiến cứu nước trước đây cũng như trong sự nghiệp xây dựng đời sống mới ngày nay, đồng bào theo đạo Thiên Chúa đã có những thành tích vẻ vang đối với Nhân dân, đối với Tổ quốc. Tôi rất vui mừng thấy đồng bào Công giáo các giới hăng hái tham gia mọi công việc xây dựng nước nhà… Tôi mong các cụ phụ lão, các vị giám mục và linh mục hăng hái khuyến khích tín đồ trong mọi công việc ích nước, lợi dân”1.
Với phương châm hành đạo “Sống tốt đời, đẹp đạo”, “đồng hành cùng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào”, đồng bào Công giáo đã hoà mình vào dòng chảy của lịch sử dân tộc, tích cực, chủ động tham gia vào các hoạt động xã hội, nhất là hoạt động từ thiện, xây dựng cơ sở giáo dục, giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn, xây dựng nông thôn mới…
Những hoạt động của đồng bào Công giáo ở địa phương không chỉ góp phần giữ vững trật tự an toàn xã hội, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển, tạo thành bức tranh tổng thể đa dạng, thống nhất ở đường hướng, mục tiêu chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước quản lý, vì dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Chất lượng cấp ủy các cấp có tác động rất lớn đến xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng. Đảng khẳng định: “Tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo thông suốt, kịp thời, đúng đắn của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp”2. Nâng cao chất lượng cấp ủy các cấp đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo về thực chất là vấn đề xây dựng con người, lựa chọn những đồng chí vào cấp ủy phải thật sự xứng đáng, luôn đặt lợi ích của tập thể, của Nhân dân lên trên hết, trước hết, có tinh thần “7 dám” vì sự phát triển ổn định, bền vững của địa phương.
Chất lượng của cấp ủy các cấp có tốt, có tinh thần đoàn kết, thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo công việc suôn sẻ, thuận buồm xuôi gió; ngược lại, chất lượng của cấp ủy các cấp có không tốt, nội bộ mất đoàn kết thì công việc sẽ không thuận lợi, thậm chí còn là cơ hội, điều kiện để các thế lực phản động lợi dụng xuyên tạc, chống phá. Theo đó, nâng cao chất lượng của cấp ủy các cấp để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng nhằm góp phần quán triệt sâu sắc quan điểm, đường lối của Đảng về cán bộ và công tác cán bộ trong thời kỳ mới; xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, phòng, chống sự suy thóai về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải hướng vào phục vụ hữu ích yêu cầu, nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội đất nước nói chung và địa phương nói riêng, tạo được sự chuyển biến, mạnh mẽ trong nhận thức, hành động của các tầng lớp nhân dân, khơi dậy ý chí, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Nâng cao chất lượng của cấp ủy các cấp đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng còn góp phần giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng, phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư cho cán bộ, đảng viên luôn gương mẫu đi đầu trong mọi hoạt động. Tiên phong làm trước để đội ngũ đảng viên là người Công giáo kính trọng, nể phục, tin tưởng vào lời nói và hành động, đó không phải là việc nói cho hay, cho có mà đó là hành động, việc làm thiết thực, cụ thể trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện những biện pháp để xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng ngày càng nhiều hơn.
Vì vậy, trong mọi hoạt động của mình, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải luôn đoàn kết, thống nhất về nhận thức, hành động. Các phương án, nội dung, biện pháp đưa ra đều nhận được sự ủng hộ của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đồng bào Công giáo, không phải là sự áp đặt chủ quan, lợi ích nhóm, cục bộ, địa phương sẽ ảnh hưởng đến công tác tăng cường xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng hiện nay.
3. Một số nội dung, biện pháp nâng cao chất lượng cấp ủy các cấp đáp ứng yêu cầu xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo hiện nay
Một là, chăm lo đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cấp ủy các cấp trong hoạt động công tác, bảo đảm cho đội ngũ này luôn kiên định với mục tiêu, lý tưởng cách mạng, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; có năng lực, chuyên môn công tác, phẩm chất đạo đức, lối sống, gắn bó mật thiết với nhân dân nói chung và đồng bào Công giáo nói riêng. Muốn vậy, việc lựa chọn các đồng chí vào cấp ủy các cấp phải bảo đảm tính dân chủ, công khai, minh bạch; ngoài những quy định, tiêu chuẩn theo hướng dẫn của Đảng, Ban Tổ chức Trung ương, Sở Nội vụ các tỉnh đồng bằng sông Hồng, cần phải lấy kết quả hoàn thành nhiệm vụ, sự tín nhiệm trong công tác để giới thiệu, bổ nhiệm. Không đưa những đồng chí ít hiểu biết về kiến thức tôn giáo nói chung và đồng bào Công giáo nói riêng vào cấp ủy.
Ngay từ đầu mỗi nhiệm kỳ, công tác lựa chọn nhân sự vào cấp ủy đảng các cấp phải thật sự chính xác, không để cho những đồng chí không có năng lực, trình độ, phẩm chất vào trong cấp ủy. Phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương trong giới thiệu cấp ủy; Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội các cấp tích cực, chủ động trong tham gia giám sát, theo dõi quá trình công tác, hoạt động của những đồng chí được giới thiệu vào cấp ủy; kịp thời phát hiện, xử lý đưa ra khỏi cấp ủy đối với những đồng chí có biểu hiện chạy chức, chạy quyền, lợi ích nhóm, cục bộ, địa phương, quan liêu, hách dịch, xa dân, không tôn trọng, lắng nghe ý kiến của nhân dân.
Đồng thời, quá trình công tác, đồng chí được lựa chọn vào trong cấp ủy, phát huy tốt năng lực, sở trường, thế mạnh của mình, cùng với tập thể lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành các mặt hoạt động công tác của cơ quan, đơn vị, địa phương một cách tốt nhất. Luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, nắm chắc nguyên tắc tập trung dân chủ, phân công cá nhân phụ trách trong thảo luận, bàn bạc về thực hiện các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ của địa phương, nhất là đối với công tác xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo. Mỗi đồng chí trong cấp ủy tích cực, chủ động xuống cơ sở, nắm bắt tình hình thực tế địa phương xem chỗ nào, nơi nào còn gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác tạo nguồn, kết nạp, xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo để cùng tháo gỡ, tạo ra tiếng nói chung về nhận thức, hành động giữa cấp ủy chính quyền địa phương với đồng bào Công giáo.
Hằng năm, Ban Thường vụ cấp tỉnh, cấp huyện tổ chức lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức về tôn giáo cho các đồng chí trong cấp ủy các cấp ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng bảo đảm thiết thực, cụ thể, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đồng bào Công giáo đối với công tác xây dựng Đảng của mỗi địa phương.
Nội dung lớp tập huấn, bồi dưỡng tập trung vào quan điểm, đường lối của Đảng, chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo theo hoặc không theo một tôn giáo nào; Luật Tín ngưỡng, tôn giáo; những tác động của tình hình thế giới, khu vực đến các tôn giáo; thực trạng hoạt động của các tổ chức tôn giáo, trong đó có đồng bào Công giáo vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, của mỗi tỉnh ở đồng bằng sông Hồng thời gian vừa qua; âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động trong và ngoài nước lợi dụng tự do, tín ngưỡng, tôn giáo để chống phá cách mạng, chia rẽ đồng bào Công giáo với người Lương; đặc biệt là thực trạng xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng…
Cùng với đó, kết hợp với việc bồi dưỡng về phương pháp, kỹ năng tuyên truyền, vận động cho các đồng chí cấp ủy viên các cấp thường xuyên đổi mới phương thức hoạt động của mình phù hợp với tình hình thực tiễn đặt ra ở mỗi khu vực, địa bàn. Không dập khuân máy móc, bê nguyên si kinh nghiệm, phương pháp của người đi trước, hoặc địa phương khác, không trông chờ, dựa dẫm, ỷ lại vào sự định hướng, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên, sẽ dẫn đến thụ động, không phát huy được tinh thần “7 dám” của từng đồng chí trong cấp ủy.
Hai là, từng bước hoàn thiện, bổ sung những cơ chế, chính sách bảo đảm cho công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cấp ủy viên các cấp đúng với tính chất, yêu cầu, nhiệm vụ đã xác định. Có cơ chế, chính sách hỗ trợ, động viên, giúp đỡ về vật chất, tinh thần đối với đồng chí chuyên trách về công tác tôn giáo nói chung và đạo Công giáo nói riêng. Có cơ chế, chính sách biểu dương, khen thưởng kịp thời với đồng chí cấp ủy viên các cấp có nhiều nỗ lực, cố gắng trong công tác; có những sáng kiến hay, phù hợp, đem lại hiệu quả trong thực tiễn về việc xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo. Có cơ chế, chính sách hỗ trợ kinh phí, tổ chức những hoạt động giao lưu giữa chính quyền địa phương, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội các cấp về ngày truyền thống của đồng bào Công giáo.
Nâng cao chất lượng sinh hoạt, đổi mới phong cách lãnh đạo và lề lối công tác của cấp ủy. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp thường xuyên đổi mới phương thức lãnh đạo của mình, thông qua nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ, xây dựng lề lối, phương pháp tác phong làm việc khoa học, dân chủ nhưng quyết đoán. Trong sinh hoạt của cấp ủy, chi bộ các cấp nêu cao tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bìn; phát huy dân chủ, trí tuệ của tập thể trong sinh hoạt. Mọi vấn đề của cấp ủy, chi bộ đưa ra cần được đảng viên thảo luận, cho ý kiến, không có thắc mắc, băn khoăn về một nội dung nào; tạo sự đồng thuận, nhất trí cao trong cấp ủy, chi bộ trong thực hiện mọi nhiệm vụ được giao.
Cấp ủy, chi bộ các cấp duy trì nghiêm chế độ sinh hoạt Đảng, không được bỏ bất kỳ một khâu, một bước nào của việc sinh hoạt Đảng. Nắm chắc các nguyên tắc, thủ tục, thứ tự các bước sinh hoạt Đảng; quán triệt mục đích, yêu cầu, nhiệm vụ của sinh hoạt Đảng. Trong quá trình sinh hoạt Đảng bảo đảm đúng thời gian, chất lượng, nêu cao tính tiền phong, gương mẫu của cấp ủy, đảng viên trong góp ý xây dựng về nội dung, kế hoạch thực hiện các nhiệm vụ, trong đó có công tác xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo. Mỗi đồng chí thẳng thắn nhận khuyết điểm về mình nếu như vi phạm, không đùn đẩy, né tránh, đổ lỗi cho cơ chế, chính sách, từ đó đề ra các phương hướng, biện pháp khắc phục, sửa chữa với một quyết tâm cao nhất. Mỗi đồng chí cấp ủy viên các cấp xây dựng cho mình lề lối, phương pháp tác phong “gần dân, trọng dân, sát dân, lắng nghe ý kiến của dân và tôn trọng dân”; đặt ra những yêu cầu cao cho bản thân trong giải quyết, ứng xử, quan hệ với nhân dân.
Nâng cao chất lượng việc tổ chức thực hiện nghị quyết và kiểm tra thực hiện nghị quyết. Trước khi tổ chức sinh hoạt cấp ủy dự thảo nghị quyết, đánh giá toàn diện, đầy đủ các mặt hoạt động công tác của cơ quan, đơn vị, địa phương trong thời gian vừa qua; từ công tác quán triệt, tuyên truyền, giáo dục đến tổ chức thực hiện; chỉ rõ nguyên nhân của những ưu điểm, khuyết điểm, trách nhiệm thuộc về ai; từ đó rút ra bài học kinh nghiệm; xác định rõ những vấn đề trọng tâm, trọng điểm đột phá trong thời gian tới; có sự phân công, quy rõ trách nhiệm cho từng đồng chí cấp ủy thực hiện nghị quyết của chi bộ đã các định. Đồng chí trong cấp ủy được phân công ra nghị quyết cần nắm vững nguyên tắc của Đảng, thể hiện rõ kiến thức, năng lực và phương pháp dự thảo nghị quyết. Nội dung nghị quyết cần ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thực hiện, đi thẳng vào khâu yếu, mặt yếu còn tồn tại, không lan man, dài dòng, nói lại những cái đã có.
Ba là, tích cực, chủ động làm tốt công tác kiểm tra thực hiện nghị quyết ở các bộ phận, lực lượng để có những điều chỉnh, bổ sung chỉ tiêu, nội dung phù hợp với tình hình thực tiễn; kịp thời uốn nắn, xử lý những vi phạm của đảng viên, giải quyết những tình huống phát sinh trong quá trình thực hiện. Mỗi đồng chí trong cấp ủy khi được phân công, giao nhiệm vụ phát huy hết tinh thần, trách nhiệm của mình, thường xuyên theo dõi cơ sở, nắm bắt thực tiễn cơ sở để từ đó, họp bàn thống nhất trong cấp ủy, chi bộ, đưa ra phương hướng giải quyết tốt nhất. Tuyệt đối không chuyên quyền, độc đoán, không lợi dụng quan hệ trong mối quan hệ công tác để tư lợi cá nhân, vận động đưa vào nguồn phát triển đảng những quần chúng không đủ tiêu chuẩn theo quy định.
Công tác kiểm tra cần tiến hành thường xuyên, liên tục, đặc biệt kiểm tra, giám sát ngay cả với những đồng chí trong cấp ủy nếu phát hiện thấy có vấn đề tiêu cực trong quá trình hoạt động. Việc kiểm tra của cấp ủy được tiến hành theo kế hoạch đã xác định, hoặc đột xuất kiểm tra một tổ chức cơ sở đảng mà không nằm trong kế hoạch. Công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy luôn mang tính khách quan, dân chủ, công khai, sau mỗi lần kiểm tra tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, hành động.
Bốn là, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp gương mẫu về lời nói và hành động, là trung tâm đoàn kết trong cơ quan, đơn vị. Chất lượng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố cấu thành, trong đó tính tiền phong gương mẫu, lời nói và hành động đi liền với nhau của người đứng đầu giữ vai trò đặc biệt quan trọng, quyết định đến mọi hoạt động của cơ quan, địa phương, nhất là công tác xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng hiện nay. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp là người có năng lực, uy tín được cấp trên tín nhiệm bổ nhiệm vào vị trí lãnh đạo chủ chốt đứng đầu cơ quan, địa phương. Vì vậy, người đứng đầu phải thể hiện rõ năng lực, phẩm chất trong quyết định các công việc có lợi cho Nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển, nâng cao chất lượng hoạt động của cấp ủy, tổ chức đảng trong tăng cường xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo.
Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải thật sự tiêu biểu cho lương tâm, danh dự, trí tuệ, trung tâm để đoàn kết, tập hợp cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức trong xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo; mở rộng quan hệ hợp tác phát triển với đơn vị bạn có liên quan để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm trong xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo. Việc lựa chọn những đồng chí đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần căn cứ vào tính chất, hiệu quả công việc, khả năng thuyết phục, vận động quần chúng trong tham gia thực hiện nhiệm vụ của địa phương, đặc biệt là kỹ năng vận động đồng bào Công giáo tham gia vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp có tinh thần 7 dám, không ham danh vọng, chức tước, quyền lực, suốt đời phấn đấu, hy sinh cho mục tiêu, lý tưởng cao đẹp của Đảng là độc lập dân tôc và chủ nghĩa xã hội; tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; gắn bó mật thiết với nhân dân; có tầm nhìn xa, trông rộng; luôn đặt lợi ích của Đảng, của Nhân dân lên trên hết, trước hết, những việc gì có lợi cho tập thể phải ra sức làm, việc gì không có lợi cho tập thể phải hết sức tránh.
4. Kết luận
Mỗi đồng chí trong cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải thật sự cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, thường xuyên rèn luyện đạo đức cách mạng, đặt mình vào tổ chức; lắng nghe ý kiến đóng góp của cấp dưới, nhân dân để ngày càng tiến bộ, trưởng thành đáp ứng với đòi hỏi của tình hình nhiệm vụ đặt ra ở mỗi giai đoạn, thời điểm khác nhau. Kiên trì trong mọi hoạt động, nhất là đối với việc xây dựng đội ngũ đảng viên là người Công giáo; luôn chủ động trong mọi công việc, sắp xếp, bố trí lực lượng trong thực hiện các nhiệm vụ phù hợp, hiệu quả đạt được kết quả như mong muốn. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh với biểu hiện quan liêu, hách dịch, xa rời thực tiễn, nói một đằng làm một nẻo, nói nhiều, làm ít, không gắn với đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ của mỗi địa phương. Trong mọi hoạt động của cơ quan, đơn vị, địa phương, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp là người chịu trách nhiệm chính về quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện những quan điểm, đường lối của Đảng, chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị.
Chú thích:
1. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 11. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 314.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đảng toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 198.