Trung úy Dương Đình Tuấn
Công an tỉnh Quảng Trị
Nguyễn Bảo
Học viện Báo chí và Tuyên truyền
(Quanlynhanuoc.vn) – Quá trình tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính ở Việt Nam là một chủ trương lớn, mang tính chiến lược, được triển khai nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tinh giản biên chế, tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao chất lượng công tác chỉ đạo, điều hành. Đây cũng là bước đi quan trọng để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội, cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy hội nhập quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh của đất nước trong bối cảnh toàn cầu hóa.
Từ khóa: Phát huy sức mạnh tổng hợp, tinh gọn bộ máy, đơn vị hành chính, đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái.
1. Đặt vấn đề
Trong quá trình triển khai tinh gọn bộ máy tổ chức, nhiều kết quả tích cực đã được ghi nhận. Nhiều cơ quan, đơn vị đã thực hiện sắp xếp lại tổ chức, rút gọn các cấp trung gian, tinh giản bộ máy, giúp giảm chi phí quản lý, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả hoạt động. Cán bộ, công chức được bố trí phù hợp với năng lực, trình độ chuyên môn, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân. Đồng thời, việc sáp nhập một số đơn vị hành chính đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản lý, giảm chồng chéo chức năng nhiệm vụ, cải thiện quy trình thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian và nguồn lực cho cả cơ quan nhà nước và người dân.
Bên cạnh những thành tựu trên, quá trình triển khai cũng đối mặt với những quan điểm sai trái, thù địch, lợi dụng chủ trương để xuyên tạc, bịa đặt, gây nhiễu loạn thông tin, làm dấy lên tâm lý hoài nghi trong một bộ phận cán bộ, công chức và người dân. Do đó, việc định hướng thông tin, tuyên truyền, giáo dục nhận thức và phản bác kịp thời các luận điệu sai trái, thù địch là hết sức quan trọng. Đây là nhiệm vụ đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của toàn hệ thống chính trị, sự chủ động, tích cực của cán bộ, đảng viên và sự đồng thuận, tham gia của Nhân dân.
Đại hội XIII của Đảng đã đưa ra quan điểm chỉ đạo, nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới là: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”1. Trên cơ sở đó, để tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, nâng cao hiệu quả công tác tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính, cần tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm, vừa tuyên truyền, giáo dục nhận thức, vừa kiểm tra, giám sát, đấu tranh phản bác thông tin xuyên tạc nhằm tạo sự đồng thuận xã hội, củng cố niềm tin của Nhân dân và cán bộ vào chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước.
2. Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục chính trị – tư tưởng, nâng cao nhận thức và “sức đề kháng” của xã hội
Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị – tư tưởng là nền tảng quan trọng để nâng cao nhận thức và “sức đề kháng” của xã hội trước các thông tin sai lệch, xuyên tạc về chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính. Trước hết, cần tập trung nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân về chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng cũng như các chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến việc tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, giúp mọi đối tượng nắm chắc tinh thần, mục tiêu và ý nghĩa sâu sắc của chủ trương.
Nội dung tuyên truyền phải bám sát các nghị quyết, kết luận của Đảng nhằm bảo đảm mọi thông điệp đưa ra đều có căn cứ pháp lý và thực tiễn rõ ràng. Các thông tin tuyên truyền cần làm nổi bật mục tiêu của chủ trương là tối ưu hóa cơ cấu tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tiết kiệm nguồn lực, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế – xã hội và phục vụ tốt hơn cho Nhân dân.
Đặc biệt, cần chú trọng tuyên truyền những kết quả bước đầu đạt được, như: tối ưu hóa cơ cấu tổ chức, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, tiết kiệm nguồn lực, đồng thời, nhấn mạnh tính minh bạch, công khai trong quá trình triển khai. Qua đó, trực tiếp phản bác những quan điểm xuyên tạc, thiếu cơ sở, như: luận điệu “cắt giảm biên chế” hay “lợi ích nhóm”, góp phần hình thành dư luận xã hội vững chắc, đồng thuận và tích cực tham gia vào quá trình đổi mới tổ chức bộ máy.
Hình thức tuyên truyền cần đa dạng, kết hợp nhiều kênh và phương tiện: báo chí, truyền hình, phát thanh, mạng xã hội, cổng thông tin điện tử, kết hợp sinh hoạt chi bộ, hội nghị, tọa đàm, diễn đàn khoa học, các chương trình văn hóa – văn nghệ nhằm bảo đảm thông tin đến được mọi đối tượng, từ cán bộ, công chức, viên chức đến người dân ở thành thị và nông thôn. Cách truyền tải cần sáng tạo, dễ tiếp cận, kết hợp lý luận với dẫn chứng thực tiễn, các mô hình triển khai thành công tại địa phương để người dân trực tiếp cảm nhận lợi ích thiết thực.
Mục tiêu của công tác tuyên truyền là tạo sự thống nhất cao về nhận thức và hành động trong toàn xã hội để từ đó mọi cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu rõ bản chất, mục tiêu, nội dung và lợi ích của chủ trương. Qua đó củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, phát huy sức mạnh tổng hợp trong việc thực hiện chủ trương, đồng thời hạn chế những thông tin sai lệch, xuyên tạc hoặc gây hoang mang dư luận.
Ngoài ra, tuyên truyền phải đi đôi với giáo dục kỹ năng phân tích, chọn lọc thông tin cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân. Người dân cần nhận diện các luận điệu xuyên tạc, các đối tượng lợi dụng danh nghĩa “phản biện” để chống phá chủ trương, từ đó chủ động tham gia đấu tranh bằng thông tin chính xác, dẫn chứng thực tiễn, góp phần hình thành một dư luận xã hội vững chắc, đồng thuận và tích cực.
3. Công khai, minh bạch thông tin về chủ trương tinh gọn bộ máy
Cấp ủy, chính quyền các cấp cần thực hiện đồng bộ, chủ động công khai, minh bạch toàn bộ thông tin liên quan đến chủ trương tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, từ mục tiêu, ý nghĩa, nội dung cho đến kết quả bước đầu của quá trình triển khai. Thông tin cần được trình bày rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng: cán bộ, đảng viên, công chức, người lao động và quần chúng nhân dân, đồng thời giải thích cụ thể lý do, căn cứ pháp lý, những lợi ích thiết thực mà chủ trương mang lại cho hệ thống chính trị, cho cộng đồng và xã hội.
Việc công khai thông tin giúp người dân nắm bắt đúng tinh thần và mục tiêu của chủ trương, đồng thời, tạo ra cơ chế giám sát xã hội đúng với tinh thần Đại hội XIII của Đảng: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”2, nâng cao tính minh bạch và trách nhiệm của các cấp chính quyền. Cán bộ, đảng viên cần được trang bị đầy đủ kiến thức, hiểu rõ những vấn đề pháp lý, chính trị và thực tiễn liên quan đến tinh gọn bộ máy để khi tiếp nhận thông tin có thể tự tin phân biệt giữa thông tin chính thống và luận điệu xuyên tạc.
Việc công khai, minh bạch còn nhằm nâng cao tính chủ động, khả năng phản ứng kịp thời trước các luận điệu sai trái. Cán bộ, đảng viên và Nhân dân cần được hướng dẫn phương pháp chọn lọc, phân tích thông tin, nhận diện các đối tượng lợi dụng danh nghĩa “phản biện”, “dân chủ” để chống phá chủ trương, từ đó chủ động tham gia đấu tranh bằng các dẫn chứng thực tiễn, lập luận sắc bén, góp phần ngăn chặn và làm thất bại các thông tin xuyên tạc.
Thông qua công tác này nhằm củng cố niềm tin của xã hội vào chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính và tạo lập môi trường thông tin lành mạnh, minh bạch, nơi cán bộ, đảng viên và người dân đồng thuận, tích cực tham gia vào việc thực hiện và giám sát quá trình đổi mới tổ chức bộ máy, bảo đảm mục tiêu “tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả” được hiện thực hóa trên thực tiễn.
4. Chủ động phát hiện và phản bác các luận điệu sai trái, thù địch
Công tác phát hiện và phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái về chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính cần được thực hiện một cách chủ động, kịp thời và đồng bộ trên toàn quốc. Các cơ quan báo chí, đội ngũ cán bộ tuyên giáo, dân vận, lực lượng đấu tranh trên không gian mạng phải phối hợp chặt chẽ, liên tục nắm bắt, thu thập thông tin, phân tích, đánh giá chính xác từng vụ việc, từng đối tượng phát tán thông tin sai lệch. Làm rõ bản chất, động cơ, thủ đoạn của những luận điệu xuyên tạc, từ đó xác định mức độ nguy hại và phạm vi ảnh hưởng của từng thông tin.
Các cơ quan chức năng cần chủ động cung cấp thông tin chính xác, minh bạch, khách quan, bảo đảm phản ánh đúng chủ trương, mục tiêu, lợi ích và kết quả bước đầu của công cuộc tinh gọn bộ máy. Thông tin này phải được truyền tải kịp thời tới cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và toàn thể Nhân dân. Quan trọng hơn, trong quá trình phản bác, cần kết hợp lý luận với thực tiễn, đưa ra những dẫn chứng, số liệu, hình ảnh minh họa về kết quả tích cực mà việc tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính đã đạt được tại các địa phương, đơn vị điển hình. Cách làm này giúp xã hội nhận diện rõ sự khác biệt giữa thông tin chính thống và luận điệu xuyên tạc, đồng thời củng cố niềm tin của Nhân dân vào chủ trương của Đảng, nâng cao trách nhiệm và tinh thần cảnh giác, chủ động tham gia đấu tranh chống lại các thông tin sai trái, thù địch.
Cần xây dựng cơ chế điều phối, phản ứng nhanh trên không gian mạng để ngay khi xuất hiện thông tin xuyên tạc, các cơ quan chức năng có thể phối hợp với đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội, cán bộ tuyên giáo, báo chí và lực lượng mạng thực hiện phản bác, bóc gỡ thông tin giả, cung cấp thông tin chính xác; đồng thời, cảnh báo, hướng dẫn người dân nhận diện và không lan truyền thông tin sai lệch. Nhờ đó, công tác phát hiện và phản bác không chỉ kịp thời, chính xác mà còn trở thành vũ khí tư tưởng, góp phần duy trì môi trường thông tin lành mạnh, minh bạch, bảo vệ niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và hiệu quả triển khai chủ trương tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính.
5. Xây dựng và phát huy đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội
Để nâng cao hiệu quả đấu tranh, phản bác các luận điệu sai trái, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội cần được xây dựng bài bản, chuyên nghiệp và có tính chiến lược cao. Trước hết, các cộng tác viên cần được tập huấn, bồi dưỡng toàn diện về nhận diện, phân tích, phản bác thông tin xấu, độc, bao gồm: kỹ năng phát hiện luận điệu xuyên tạc, phân tích động cơ, thủ đoạn của các đối tượng cũng như cách thức truyền tải thông tin chính xác, khách quan, minh bạch tới cộng đồng.
Đội ngũ này phải sở hữu bản lĩnh chính trị vững vàng, am hiểu chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời, có khả năng xử lý thông tin nhanh nhạy, linh hoạt, sử dụng thành thạo các nền tảng truyền thông xã hội và kênh thông tin chính thống. Đây được xem là lực lượng nòng cốt trong việc nắm bắt dư luận xã hội, phát hiện các vấn đề nổi cộm, những thông tin sai lệch tiềm ẩn nguy cơ lan truyền nhanh trong cộng đồng.
Hơn nữa, đội ngũ cộng tác viên phải được tổ chức thành hệ thống chuyên nghiệp, phân cấp rõ ràng, từ trung ương đến địa phương, gắn với các cơ quan tuyên giáo, dân vận, báo chí và lực lượng an ninh mạng, nhằm đảm bảo thông tin được cập nhật kịp thời, chính xác và có phản ứng nhanh chóng. Họ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tham mưu, đề xuất các giải pháp tuyên truyền phù hợp, xây dựng các chiến dịch thông tin chủ động, sáng tạo, giúp xã hội hiểu đúng, tin tưởng và đồng thuận với chủ trương tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính.
Qua đó, đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội tạo thành một tuyến phòng thủ tư tưởng vững chắc, chống lại các luận điệu sai trái, xuyên tạc, góp phần xây dựng môi trường thông tin minh bạch, lành mạnh và tích cực cho công cuộc tinh gọn bộ máy.
6. Phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội có vai trò và vị trí chiến lược trong việc tạo sự đồng thuận xã hội, định hướng dư luận và củng cố niềm tin vào chủ trương tinh gọn bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính. Các tổ chức này cần chủ động tổ chức các diễn đàn, hội thảo, tọa đàm, sinh hoạt chuyên đề và các hoạt động tuyên truyền rộng khắp, giúp cán bộ, đảng viên và Nhân dân hiểu đúng, hiểu đủ về mục tiêu, ý nghĩa, lợi ích và kết quả thực tiễn của công cuộc tinh gọn bộ máy. Qua đó, người dân được khuyến khích tham gia đóng góp ý kiến, đề xuất giải pháp thực hiện chủ trương một cách thiết thực, đồng thời cảm thấy là một phần của quá trình đổi mới và hoàn thiện bộ máy nhà nước.
Cùng với đó, các tổ chức chính trị – xã hội cần triển khai tuyên truyền nâng cao ý thức cộng đồng, nhấn mạnh trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc không chia sẻ, lan truyền thông tin thất thiệt hoặc chưa được kiểm chứng. Qua đó giúp hạn chế những ảnh hưởng tiêu cực đến niềm tin xã hội và sự ổn định chính trị.
7. Kiểm tra, giám sát và xử lý các biểu hiện tiêu cực
Việc thực hiện chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính đòi hỏi công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ, liên tục và toàn diện từ trung ương đến địa phương. Các cơ quan chức năng cần thiết lập cơ chế theo dõi, đánh giá hiệu quả, tiến độ và tính minh bạch trong toàn bộ quá trình triển khai nhằm kịp thời phát hiện các biểu hiện tiêu cực như cục bộ, lợi ích nhóm, sắp xếp nhân sự không đúng mục tiêu, hoặc lợi dụng chủ trương để phục vụ lợi ích cá nhân, làm giảm niềm tin của cán bộ và Nhân dân.
Quá trình kiểm tra, giám sát phải được thực hiện minh bạch, khách quan, có sự tham gia của các cấp uỷ, cơ quan thanh tra, các tổ chức chính trị – xã hội và cộng đồng dân cư, để tạo cơ chế giám sát xã hội; đồng thời, bảo đảm các quyết định sắp xếp, bố trí cán bộ đều dựa trên nguyên tắc công bằng, khoa học và phù hợp với mục tiêu tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
Song song với kiểm tra, giám sát, các cơ quan chức năng cần kiên quyết đấu tranh, phản bác các luận điệu xuyên tạc, sai trái về chủ trương đổi mới, công khai minh bạch thông tin để làm rõ bản chất các luận điệu bịa đặt, xuyên tạc. Ngăn chặn và xử lý nghiêm minh những hành vi lợi dụng việc sắp xếp bộ máy để gây rối, đăng tải thông tin sai sự thật, làm hoang mang dư luận. Đồng thời, cần chủ động cung cấp thông tin chính thống, dẫn chứng thực tế, số liệu cụ thể, giúp cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận diện đúng – sai, củng cố niềm tin vào đường lối của Đảng và hiệu quả thực hiện chủ trương.
Trong bối cảnh công nghệ trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ, các thế lực thù địch ngày càng lợi dụng AI để tạo ra hình ảnh, video, thậm chí giọng nói giả mạo (deepfake) nhằm xuyên tạc, bôi nhọ chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính. Để đối phó, cần nâng cao năng lực nhận diện, phân tích và xử lý thông tin số cho các cơ quan báo chí, lực lượng chuyên trách về an ninh mạng và tuyên giáo. Đồng thời, đầu tư ứng dụng các công cụ, phần mềm phát hiện nội dung giả mạo bằng AI, xây dựng cơ chế cảnh báo sớm để kịp thời ngăn chặn, bóc trần thủ đoạn tinh vi của các đối tượng. Song song với đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền để cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức rõ nguy cơ từ thông tin giả, biết cách kiểm chứng nguồn tin chính thống trước khi chia sẻ, tránh bị lợi dụng, dẫn dắt. Việc xử lý nghiêm minh các đối tượng phát tán nội dung giả mạo cũng là biện pháp quan trọng để răn đe, giữ vững niềm tin và sự đồng thuận xã hội.
8. Kết luận
Chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính hiện nay là một bước đi chiến lược, phản ánh tầm nhìn của Đảng và Nhà nước trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tối ưu hóa nguồn lực và phục vụ sự phát triển bền vững của đất nước. Quá trình triển khai cho đến nay đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy, cải thiện quy trình thủ tục hành chính, tinh giản biên chế, đồng thời củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự đổi mới, phát triển của hệ thống chính trị.
Bên cạnh những thành tựu đó, vẫn tồn tại những quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc, lợi dụng chủ trương để chống phá, gây hoài nghi, hiểu lầm trong một bộ phận cán bộ, công chức và quần chúng nhân dân. Vì vậy, việc nhận diện, đấu tranh và phản bác các luận điệu sai trái, thù địch là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của toàn hệ thống chính trị, sự chủ động của cán bộ, đảng viên và sự tham gia tích cực của toàn dân.
Với tinh thần đoàn kết, bản lĩnh chính trị vững vàng và sự đồng lòng của toàn xã hội, tin tưởng rằng chủ trương tinh gọn bộ máy và sáp nhập đơn vị hành chính sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế – xã hội, góp phần xây dựng một bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, minh bạch và hiện đại, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập quốc tế và sự phát triển bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Chú thích:
1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 183, 27.
