(Quanlynhanuoc.vn) – Hội nghị thường niên Tổ chức Hành chính các nước miền Đông thế giới (EROPA) 2025, với chủ đề “Nền hành chính trong thời đại chủ nghĩa dân túy, khủng hoảng đa chiều và chuyển đổi công nghệ: thách thức, động lực và phương hướng”, đã chính thức khai mạc vào chiều ngày 01/10/2025 tại thành phố Tacloban (Philippines). Sự kiện do EROPA phối hợp cùng Hiệp hội Khoa học Hành chính Philippines (PSPA) tổ chức. PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Điều hành EROPA phát biểu khai mạc Hội nghị.
Hội nghị diễn ra từ ngày 01 – 03/10/2025. Trong 3 ngày làm việc, hơn 500 đại biểu đến từ các quốc gia châu Á – Thái Bình Dương và nhiều nước khác, gồm:Trung Quốc, Phi-lip-pin, Việt Nam, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, In-đô-nê-xia, Nepal, Đông Ti-mo, Mỹ, Băng-la-đét, Ca-na-da, Ca-dắc-xtan, Ma-lai-xia… đã tham dự Hội nghị. Đại diện cho Thống đốc tỉnh Leyte Carlos Jerricho Petilla, bà Raissa Villasin, thành viên Ban Lãnh đạo, ông Christopher Esperas, Ủy viên Hội đồng thành phố Tacloban, TS. Patricia B. Arinto, Hiệu trưởng Đại học Philippines phân hiệu Tacloban Philippines đã đến dự và phát biểu chào mừng Hội nghị.
Bên cạnh phiên khai mạc và 4 phiên toàn thể, Hội nghị được tổ chức thành nhiều phiên bán toàn thể và song song, xoay quanh những chủ đề then chốt: chủ nghĩa dân túy, khủng hoảng đa chiều, chuyển đổi công nghệ, quản trị bao trùm và đào tạo hành chính công, thu hút sự tham gia của gần 100 diễn giả hàng đầu khu vực và 135 tham luận khoa học được trình bày.
Lễ khai mạc hội nghị
Hội nghị đã chính thức khai mạc ngày 01/10/2025. Phát biểu tại lễ khai mạc, TS. Ederson Tapia, Chủ tịch Hiệp hội Khoa học Hành chính Philippines chào mừng các vị khách mời, đồng nghiệp, học giả, và sinh viên đến với Hội nghị Quốc tế do PSPA và EROPA phối hợp tổ chức tại Tacloban. TS. Tapia nhấn mạnh: Hội nghị diễn ra trong bối cảnh nền hành chính toàn cầu đang chịu áp lực lớn: sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy, những cuộc khủng hoảng chồng chất, và sự phát triển công nghệ vượt quá khả năng điều chỉnh của luật pháp và chính sách. TS. Tapia cho rằng bộ máy hành chính dù bị chỉ trích về sự quan liêu, tham nhũng, hay kém hiệu quả, vẫn là trụ cột đảm bảo tính liên tục của quản trị quốc gia. Chủ đề hội nghị phản ánh những thách thức cấp bách: bảo vệ sự liêm chính của bộ máy, tái thiết kế hình ảnh lãnh đạo trong bối cảnh chia rẽ, quản lý tình trạng khủng hoảng liên hoàn với những vấn đề đặt ra về vai trò của hành chính công trong thời kỳ bất định. Ông khẳng định hội nghị không chỉ là nơi chia sẻ học thuật mà còn là không gian để tranh luận, lắng nghe, và cùng tìm giải pháp đổi mới bộ máy hành chính, giữ vững tính liêm chính, sự tin cậy của người dân, và sức bền của quản trị.
Thay mặt EROPA, PGS.TS Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Điều hành EROPA, phát biểu khai mạc Hội nghị quốc tế PSPA-EROPA 2025. PGS.TS Nguyễn Bá Chiến gửi lời chào nồng nhiệt tới các đại biểu và khẳng định ý nghĩa đặc biệt của việc tổ chức Hội nghị tại Tacloban, thành phố từng trải qua nhiều mất mát nhưng đã vươn dậy và hồi sinh mạnh mẽ, trở thành biểu tượng của nghị lực và niềm tin. Tinh thần Tacloban, theo PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến, chính là thông điệp cho quản trị công trong thời kỳ biến động: biến khủng hoảng thành cơ hội, biến nghịch cảnh thành động lực đổi mới và hợp tác.
Trong bài phát biểu, PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến nhấn mạnh: Trước những thách thức chưa từng có, hành chính công cần kiên định với các giá trị cốt lõi như công lý, trách nhiệm giải trình, đạo đức công vụ; đồng thời, phát huy khả năng dự báo, khả năng phục hồi và sức sáng tạo để phục vụ con người. Đổi mới và cải cách chỉ thực sự có ý nghĩa khi đặt con người ở trung tâm, hướng tới phát triển bao trùm, công bằng và bền vững. Hành chính công không chỉ là thể chế hay chính sách, mà là sự cam kết giữa Nhà nước và nhân dân. Giống như cây tre trong văn hóa Á Đông – mềm dẻo trước bão giông nhưng không bao giờ gục ngã. Nền hành chính hiện đại phải linh hoạt, thích ứng, sáng tạo, nhưng luôn kiên định với sứ mệnh phụng sự công dân, bảo vệ phẩm giá con người và gìn giữ sự liêm chính của công vụ.
Với niềm tin vào trí tuệ tập thể và sức mạnh hợp tác, PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến bày tỏ kỳ vọng hội nghị sẽ trở thành diễn đàn khơi dậy trí tuệ trong đối thoại, bản lĩnh trong hành động và tinh thần đoàn kết trong kiến tạo tương lai. PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến khẳng định đây cũng chính là sứ mệnh chung của EROPA và PSPA: kết nối quốc gia, chia sẻ tri thức và cùng nhau xây dựng một nền quản trị hiện đại, hiệu quả, phụng sự lợi ích chung vì hòa bình, an toàn và thịnh vượng cho mọi người dân.
Thay mặt Ban Công vụ Philippines, bà Marilyn B. Barua-Yap, Chủ tịch Ban Công vụ, đã gửi lời chào mừng nồng nhiệt tới các đại biểu tham dự Hội nghị và đánh giá. Bà nhấn mạnh, nền công vụ ngày nay đang đối diện với nhiều thách thức lớn, đòi hỏi quản trị công phải không ngừng thích ứng, phản ứng nhanh nhạy và sáng tạo để xây dựng chính phủ thông minh hơn, hiệu quả hơn và lấy người dân làm trung tâm. Nhắc lại câu chuyện thành phố Tacloban đứng dậy sau thảm họa, bà nhấn mạnh khả năng phục hồi sau biến cố sẽ vô cùng mạnh mẽ khi chính phủ, công dân và các tổ chức quốc tế hành động trên tinh thần liêm chính, dũng cảm và đoàn kết. Thay mặt Ban Công vụ Philippines, bà cam kết sẽ hành động, không chỉ trong phạm vi Philippines, mà sẵn sàng phối hợp với các đối tác quốc tế trong khu vực châu Á – Thái Bình dương để xây dựng các thiết chế có khả năng thích ứng, bao trùm và sẵn sàng trước tương lai.
Nội dung chính của Hội nghị
Bên cạnh các phiên khai mạc và 4 phiên toàn thể, Hội nghị được tổ chức thành nhiều phiên bán toàn thể và song song, xoay quanh những chủ đề then chốt: chủ nghĩa dân túy, khủng hoảng đa chiều, chuyển đổi công nghệ, quản trị bao trùm và giáo dục hành chính công, thu hút sự tham gia của hơn 500 đại biểu, gần 100 diễn giả về hành chính và quản trị công hàng đầu khu vực; 135 tham luận khoa học đã được trình bày tại Hội nghị.
1. Các phiên toàn thể
Phiên toàn thể 1 – Công luận và sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy: Hệ quả đối với quản trị công
Phiên toàn thể thứ nhất do TS. Gary Ador Dionisio, Phó Chủ tịch Hiệp hội Hành chính Philippines; Hiệu trưởng Trường Ngoại giao và Quản trị, Đại học De La Salle of Saint Benilde. Diễn giả chính của Phiên toàn thể 1 là TS. Robin Garcia, CEO, Tập đoàn Tư vấn WR; GS Cleve Arguelles, Chủ tịch và CEO, WR Numero Research, GS. Ranjit Rye, Chủ tịch và CEO của OCTA Research, Giáo sư ĐHTH Philippines.
Mở đầu phiên toàn thể thứ nhất, Tacloban được khẳng định như một biểu tượng của khả năng phục hồi và tái thiết sau thiên tai, đồng thời cũng là hình ảnh ẩn dụ cho sự kiên cường của nền hành chính công trước những cú sốc chính trị – xã hội. Các diễn giả nhấn mạnh: trong bối cảnh chủ nghĩa dân túy, khủng hoảng đa chiều và phát triển công nghệ số, nềnhành chính công cần vượt qua các mô hình cũ, tái định hình thể chế không chỉ vì hiệu quả quản trị mà còn vì niềm tin và khả năng đáp ứng nhu cầu của công dân. Phiên toàn thể thứ nhất cũng phân tích thách thức của “khủng hoảng tri thức” khi sự thật bị bóp méo bởi các diễn ngôn chính trị cực đoan và tin giả. Thông điệp then chốt là phải thúc đẩy truyền thông dựa trên bằng chứng, trách nhiệm dân chủ và nghiên cứu dư luận nghiêm túc nhằm định hướng chính sách trong bối cảnh nhiều bất ổn.
Phiên toàn thể 2 – Công vụ và chuyển đổi khu vực công: Vấn đề, quan ngại và thách thức
Phiên toàn thể thứ hai do GS. TS. Alex Brillantes, Jr, Tổng Thư ký Eropa điều hành. Tham gia thảo luận tại phiên toàn thể có ông Agostigno Letêncio De Deus, Chủ tịch Ủy ban Công vụ Đông Ti-mo, GS. Agus Pramunsinto, Chủ tịch Hiệp Hội hành chính Châu Á, Chủ tịch Hiệp hội Hành chính Indonesia, TS. Akhlaque Haque, Chủ tịch Mạng lưới Hành chính Nam Á, ông Jude A. Acidre, Đại diện Tingog Partylist và TS. Alikhan Baimenov, Chủ tịch Ban Điều hành Trung tâm Dịch vụ Astana, Ca-dắc-xtan.
Phiên thảo luận tập trung vào những rào cản đối với cải cách công vụ, bao gồm sự kháng cự văn hóa, sa sút tinh thần làm việc trong bộ máy hành chính. Các diễn giả từ Đông Ti-mo, Nam Á và Philippines cùng chỉ ra rằng hệ thống đánh giá hiệu quả hay khuôn khổ pháp lý là chưa đủ nếu thiếu nền tảng đạo đức. Chuyển đổi công vụ cần bắt đầu từ giá trị -đạo đức – nhân phẩm, chứ không chỉ từ hệ thống quản lý. Tham nhũng được coi không chỉ là vấn đề kỹ trị mà còn là vấn đề văn hóa và đạo đức, đòi hỏi cải cách toàn diện. Bên cạnh đó, Phiên toàn thể cũng chỉ ra những thách thức mới từ AI, tin giả và sự suy giảm niềm tin công chúng, kêu gọi chung tay xây dựng một nền hành chính công nhân bản, đặt con người ở trung tâm.
Phiên toàn thể 3 – Quản trị công trong các cuộc khủng hoảng đa chiều: thách thức và định hướng.
Điều hành phiên toàn thể này là TS. Enrico Basilio, Giám đốc Trung tâm Chính sách và Phát triển lãnh đạo (CPED), Phó Giáo sư Trường Hành chính và Quản trị Quốc gia, ĐHTH Philippines. Phiên toàn thể có sự tham gia của ông Raul Corro, Chủ tịch Liên đoàn Ủy viên Hội đồng Philippines, TS. Masao Kikuchi, Giáo sư ĐHTH Meiji, Nhật Bản, Thành viên Ban lãnh đạo Hiệp hội Hành chính Châu Á, Trưởng Ban Kế hoạch và Chương trình tương lai EROPA, TS. Vincent Wong, Chủ tịch Ủy ban Nghị quyết của EROPA, GS.TS Khairul Mulux, Chủ tịch Hiệp hội Hành chính In-đô-nê-xia.
Nội dung phiên toàn thể 3 nhấn mạnh tác động của các khủng hoảng đa chiều đối với thể chế, truyền thông và lòng tin xã hội. Trường hợp Nhật Bản được nêu như minh chứng cho rủi ro của cấu trúc tập trung quá mức, cản trở khả năng ứng phó khẩn cấp. Kinh nghiệm In-đô-nê-xia cho thấy cải cách tài khóa có thể tái phân bổ nguồn lực hướng tới các ưu tiên xã hội, củng cố công bằng. Mô hình lãnh đạo, quản trị có khả năng dự báo và cải thiện các giá trị đạo đức được đề xuất như nền tảng để xây dựng chính phủ linh hoạt, nhạy bén và có khả năng phục hồi.
Phiên toàn thể 4 – Chuyển đổi công nghệ: động lực của đổi mới khu vực công
Điều hành phiên toàn thể 4 là TS. Sonia Fontanilla – Pimentel, Hiệu trưởng Trường Quản trị và Chính sách công, ĐHTH Makati, thành viên Ban lãnh đạo Hiệp hội hành chính Philippines. Các diễn giả chính trong phiên toàn thể 4 bao gồm ông Ernesto V.Perez, Tổng Giám đốc Cơ quan cải cách thủ tục hành chính Philippines, Kỹ sư Allan Cabanlong, Giám đốc Khu vực Đông Nam Á, Diễn đàn Toàn cầu về Chuyên môn An ninh mạng, TS. Tirso A. Ronquillo, Hiệu trưởng Đại học Bang Batangas, Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học tỉnh bang (PASUC).
Các tham luận trong phiên toàn thể 4 nhấn mạnh công nghệ số đang trở thành động lực thúc đẩy cải cách hành chính, với những mô hình như hệ thống eBOSS và PBIS của ARTA, tạo thuận lợi trong cấp phép và dịch vụ công. Tuy nhiên, các diễn giả cũng cảnh báo rằng an ninh mạng là nền tảng cốt yếu để bảo đảm niềm tin công dân và sự bền vững của hệ thống số. Đặc biệt, sáng kiến KIST Park của Đại học Bang Batangas được giới thiệu như một ví dụ gắn kết giới học thuật – doanh nghiệp – chính phủ, nhằm đưa nghiên cứu thành giải pháp ứng dụng phục vụ người dân.
2. Các phiên song song
Phiên song song 1 – Nền tảng bền vững: Đối thoại với các trụ cột của quản trị công Philippines
Trong phiên song song 1, các học giả giàu kinh nghiệm khẳng định những giá trị như đạo đức, trách nhiệm, công bằng và phục vụ chính là cốt lõi phân biệt hành chính công với quản trị kinh doanh. Họ cảnh báo về nguy cơ cải cách mang tính hình thức và nhấn mạnh sự kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa kỷ luật và lòng nhân ái trong giáo dục và thực tiễn hành chính công.
Phiên song song 2 -Thúc đẩy chuyển đổi địa phương: Đổi mới trong xây dựng và quản lý ngân sách, xây dựng năng lực và cung ứng dịch vụ
Phiên này tập trung vào các mô hình đổi mới thực tiễn: cải cách ngân sách có sự tham gia của LGU DBM, hệ thống đào tạo số của ARTA, và các sáng kiến cộng đồng từ Barangay Talobot và Quỹ Galing Pook. Thông điệp then chốt được đưa ra tại phiên song song 2 là cải cách bền vững phải dựa trên năng lực địa phương và sự đồng kiến tạo của cộng đồng.
Phiên song song 3 – Hội nghị bàn tròn của các Hiệu trưởng các trường hành chính công
Tại phiên song song số 3, các nhà lãnh đạo các trường Hành chính công nhấn mạnh yêu cầu hiện đại hóa chương trình đào tạo gắn với thực tiễn và nhu cầu xã hội, song song với việc giữ gìn nền tảng đạo đức và định hướng phục vụ. Các diễn giả đề xuất cần có chính sách quốc gia bảo vệ và nâng cao vị thế của đào tạo, bồi dưỡng hành chính và quản trị công nhằm đào tạo đội ngũ công chức vừa có năng lực quản lý vừa có bản lĩnh và có đạo đức công vụ.
Phiên song song 4: Nghiên cứu và xuất bản trong hành chính công
Trong phiên này, các biên tập viên tạp chí hàng đầu đã thảo luận về khó khăn trong duy trì học thuật, vấn đề minh bạch khi sử dụng AI trong viết và phản biện khoa học, cũng như nhu cầu tăng cường năng lực nghiên cứu tại Nam bán cầu. Phiên họp nhấn mạnh: nghiên cứu hành chính công cần phải liên ngành, bao trùm và gắn kết với thực tiễn quản trị toàn cầu.
Ngoài ra, chương trình còn có nhiều phiên chuyên đề khác với sự tham gia của các diễn giả quốc tế như Dr. Masao Kikuchi (Nhật Bản), Prof. Akio Kamiko (Nhật Bản), Dr. Enrico Basilio (Philippines), Dr. Alex Brillantes, Jr. (EROPA), cùng các nhà nghiên cứu và lãnh đạo từ Việt Nam, Hàn Quốc, Indonesia, Nepal, Canada, và nhiều quốc gia khác.
Phiên bế mạc hội nghị
Phát biểu bế mạc hội nghị, TS Sonia Fontanilla – Pimentel, Hiệu trưởng Trường Quản trị và Chính sách công, ĐHTH Makati, thành viên Ban lãnh đạo Hiệp hội hành chính Philippines đã đúc kết các thông điệp cốt lõi của Hội nghị, bao gồm:
1- Hành chính công là trụ cột của phục hồi dân chủ và phát triển bền vững. Nó không chỉ là công cụ kỹ trị mà còn là một nền đạo đức, một cam kết xã hội.
2- Khủng hoảng là cơ hội tái thiết thể chế. Chính phủ cần biến thách thức thành động lực để đổi mới, gắn kết với người dân và xây dựng hệ thống linh hoạt.
3- Công nghệ chỉ có giá trị khi đi cùng đạo đức và niềm tin. Chuyển đổi số cần nền tảng an ninh mạng, quy định minh bạch và hợp tác thực chất.
4- Các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng hành chính công là trụ cột kiến tạo đội ngũ công chức vừa có năng lực, vừa có bản lĩnh và đạo đức, qua đó định hình nền hành chính hiện đại, phục vụ và phát triển”.
5- Giá trị và đạo đức là nền tảng bất biến của hành chính công. Dù trong bối cảnh chủ nghĩa dân túy hay AI, đạo đức, trách nhiệm, công bằng vẫn là giá trị cốt lõi của hành chính và quản trị công.
Phát biểu bế mạc Hội nghị, GS.TS. Alex Brillantes, Jr., Tổng Thư ký EROPA, đã đánh giá cao những kết quả nổi bật mà Hội nghị PSPA–EROPA 2025 đạt được với sự tham gia sôi nổi của hơn 500 đại biểu quốc tế, gần 100 diễn giả và 135 tham luận khoa học. Ông nhấn mạnh rằng Hội nghị không chỉ mang lại những trao đổi học thuật sâu sắc về chủ nghĩa dân túy, khủng hoảng đa chiều và chuyển đổi công nghệ mà còn khẳng định lại những giá trị cốt lõi của hành chính công: liêm chính, trách nhiệm, công bằng và phụng sự nhân dân.
Thay mặt EROPA, GS.TS. Alex Brillantes gửi lời cảm ơn trân trọng đến Chính phủ Philippines, Ban Công vụ, PSPA, chính quyền và nhân dân thành phố Tacloban, cùng các trường đại học, tổ chức đối tác đã đồng hành để Hội nghị thành công tốt đẹp. Ông cũng bày tỏ sự tri ân tới các lãnh đạo, diễn giả, học giả và toàn thể đại biểu đã mang đến Hội nghị trí tuệ, tâm huyết và tinh thần hợp tác.
Tổng Thư ký EROPA khẳng định, những kết nối và ý tưởng từ Tacloban sẽ tiếp tục lan tỏa, nuôi dưỡng hợp tác khu vực và quốc tế, đóng góp vào việc kiến tạo một nền quản trị công hiện đại, nhân văn và bền vững.
Hội nghị EROPA 2025 khép lại với thông điệp: trong bối cảnh nhiều bất định, hành chính công cần giữ vững các giá trị cốt lõi, linh hoạt thích ứng và đổi mới sáng tạo, để trở thành điểm tựa của niềm tin và động lực đổi mới.
Tổ chức Hành chính các nước Miền Đông Thế giới (EROPA) là tổ chức đầu tiên trong khu vực Châu Á và Thái Bình Dương hoạt động với mục tiêu phát triển nền hành chính công, thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội trong khu vực thông qua hợp tác nghiên cứu phát triển lý thuyết, cải thiện hệ thống, thực tiễn hành chính công và quản trị công của các quốc gia. EROPA hiện có 11 thành viên cấp nhà nước gồm Nhật Bản, Phi-líp-pin, Thái Lan, Hàn Quốc, Iran, In-đô-nê-xia, Nê-pan, Ấn Độ, Trung Quốc, Ma-lai-xia và Việt Nam. EROPA còn có khoảng 100 thành viên là các học viện, trường hành chính công, trường đại học, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực hành chính công và trên 600 thành viên tham gia với tư cách cá nhân. Học viện Hành chính và Quản trị công (Học viện Hành chính Quốc gia trước đây) trở thành thành viên cấp nhà nước của EROPA từ năm 1991. Trong hơn 30 năm qua, Học viện Hành chính và Quản trị công đã tham gia tích cực và khẳng định năng lực chuyên môn, uy tín trong các hoạt động của Tổ chức này. PGS.TS. Nguyễn Bá Chiến, Giám đốc Học viện Hành chính và Quản tri công là Chủ tịch Hội đồng Điều hành EROPA nhiệm kỳ 2024-2025.
