Trung tá Nguyễn Văn Minh
Hệ 5, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Xây dựng đội ngũ đảng viên trong các cơ quan, đơn vị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và tổng hợp sức mạnh chiến đấu của cơ quan, đơn vị. Trước yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ xây dựng Quân đội “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, nhiệm vụ này càng phải được tiến hành đồng bộ, có chiều sâu, gắn với rèn luyện bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, tinh thần kỷ luật và năng lực làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại đối với Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa.
Từ khóa: Đảng viên; Binh chủng Pháo binh – Tên lửa; Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa; xây dựng Quân đội.
1. Đặt vấn đề
Xây dựng đội ngũ đảng viên trong Quân đội nhân dân Việt Nam là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng yếu, trực tiếp quyết định đến bản chất cách mạng, sức mạnh chiến đấu và khả năng hoàn thành nhiệm vụ của quân đội. Trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước ta đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, tình hình thế giới, khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc đặt ra yêu cầu mới, nặng nề hơn đối với lực lượng vũ trang. Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các nghị quyết của Quân ủy Trung ương đều tập trung nhấn mạnh xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng hiện đại.
Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa là lực lượng hỏa lực chủ yếu giữ vai trò quan trọng trong hệ thống tác chiến chiến lược của Quân đội nhân dân Việt Nam. Để bảo đảm cho lực lượng này luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, yếu tố quyết định là phải xây dựng được đội ngũ đảng viên vững mạnh về chính trị, trong sáng về đạo đức, mẫu mực trong lối sống, giỏi về chuyên môn, gắn bó mật thiết với cán bộ, chiến sĩ. Đây không chỉ là yêu cầu thường xuyên, cơ bản mà còn là yếu tố có ý nghĩa quyết định để giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội.
Thực tiễn những năm qua cho thấy, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng, Đảng bộ Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong công tác xây dựng đội ngũ đảng viên. Số lượng đảng viên được bổ sung kịp thời, chất lượng ngày càng nâng cao, luôn củng cố, vun đắp, giữ vững hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn một số khó khăn, thách thức, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, tổng kết, rút kinh nghiệm và đề ra giải pháp phù hợp, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội trong tình hình mới.
2. Đảng bộ Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa lãnh đạo xây dựng đội ngũ đảng viên
Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa được thành lập vào ngày 20/8/2025 trên cơ sở tổ chức lại Binh chủng Pháo binh. Binh chủng Pháo binh được thành lập từ năm 1946, là “hỏa lực chủ yếu của lục quân và là hỏa lực mặt đất chủ yếu của Quân đội ta”, được tôi luyện trong các cuộc kháng chiến của dân tộc, lực lượng Pháo binh đã lập nhiều chiến công xuất sắc, xây đắp lên 8 chữ vàng truyền thống mà Bác Hồ đã trao tặng: “Chân đồng, vai sắt, đánh giỏi, bắn trúng”. Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa rất tự hào được tiếp nối truyền thống vẻ vang của Binh chủng Pháo binh anh hùng, của Bộ đội Pháo binh Quân đội nhân dân Việt Nam trong quá trình xây dựng và phát triển, trong đó có việc xây dựng và phát triển đội ngũ đảng viên.
Một là, chỉ đạo công tác giáo dục, bồi dưỡng đội ngũ đảng viên. Nhận thức sâu sắc vai trò của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong củng cố phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của đảng viên, Đảng ủy Binh chủng đã xác định đây là nội dung trọng tâm, thường xuyên trong công tác xây dựng đội ngũ đảng viên. Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Binh chủng lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 – 2025 nêu rõ: “Thường xuyên giáo dục chính trị, nâng cao nhận thức toàn diện cho cán bộ, đảng viên, coi đó là cơ sở để củng cố tư tưởng chính trị, rèn luyện đạo đức, lối sống, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên của Binh chủng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”1. Theo đó, Cục Chính trị Binh chủng đã tham mưu cho Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Binh chủng xây dựng và ban hành các kế hoạch, hướng dẫn cụ thể về đổi mới nội dung, hình thức giáo dục chính trị, như Kế hoạch số 68/KH-CT về đổi mới công tác giáo dục chính trị tại Binh chủng Pháo binh trong giai đoạn mới, qua đó, tạo sự chuyển biến rõ nét về nhận thức và hành động của đội ngũ đảng viên.
Bên cạnh giáo dục chính trị, công tác giáo dục đạo đức, lối sống được Đảng ủy Binh chủng xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong cả nhiệm kỳ. Thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII) về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Đảng ủy Binh chủng đã ban hành các kế hoạch, hướng dẫn cụ thể, yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng phải coi việc học tập và làm theo Bác là tiêu chí quan trọng trong đánh giá phẩm chất, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Đồng thời, xác định rõ: “Tiếp tục đột phá nâng cao chất lượng sinh hoạt và năng lực cụ thể hóa, hiệu quả thực hiện nghị quyết của các cấp uỷ, chi bộ. Thực hiện kiểm điểm tự phê bình và phê bình, đánh giá, xếp loại chất lượng tổ chức đảng, đảng viên, cán bộ hằng năm nghiêm túc, thực chất, hiệu quả”2, coi đây là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên có phẩm chất, đạo đức và tinh thần trách nhiệm cao. Việc lồng ghép nội dung kiểm điểm, tự phê bình và phê bình vào sinh hoạt thường kỳ đã góp phần xây dựng môi trường văn hóa trong sạch, lành mạnh, củng cố đoàn kết nội bộ và tạo động lực để toàn Binh chủng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Hai là, chỉ đạo công tác quản lý, rèn luyện đội ngũ đảng viên. Công tác quản lý đảng viên được Đảng bộ Binh chủng xác định là khâu then chốt, góp phần nâng cao hiệu quả các nội dung khác của công tác xây dựng Đảng. Đảng ủy Binh chủng tập trung chỉ đạo quản lý đảng viên trên ba mặt cơ bản: tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống và quản lý cơ sở dữ liệu đảng viên. Trước hết, về quản lý tư tưởng chính trị, Đảng ủy chỉ đạo Cục Chính trị và các cấp ủy cơ sở thường xuyên nắm, đánh giá tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên, chủ động định hướng dư luận, phòng ngừa những biểu hiện dao động, lệch lạc trước tác động của mặt trái kinh tế thị trường và âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Công tác nắm và định hướng tư tưởng được triển khai bài bản, chặt chẽ thông qua các kế hoạch, công văn, hướng dẫn cụ thể hằng năm, gắn với đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục chính trị, tư tưởng theo hướng thiết thực, hiệu quả.
Về quản lý đạo đức, lối sống, Đảng ủy Binh chủng đã quán triệt sâu sắc chủ trương nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng trong quản lý, rèn luyện đảng viên, nhất là đối với lực lượng đảng viên trẻ, đảng viên mới ra trường. Các lớp tập huấn công tác Đảng, công tác chính trị được tổ chức thường xuyên, trong đó chuyên đề “Quản lý đảng viên trong Đảng bộ Binh chủng – thực trạng và giải pháp” được đưa vào chương trình huấn luyện để nâng cao trình độ, kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ chính trị các cấp. Đối với quản lý cơ sở dữ liệu đảng viên, Đảng ủy Binh chủng chỉ đạo Phòng Tổ chức thường xuyên rà soát, bổ sung, cập nhật, lưu trữ hồ sơ đảng viên, bảo đảm đầy đủ, chính xác, đồng bộ. Các quy định, công văn hướng dẫn về quản lý cơ sở dữ liệu được ban hành cụ thể, giao trách nhiệm rõ ràng cho từng cấp ủy viên phụ trách, góp phần nâng cao hiệu quả công tác thống kê, báo cáo và phục vụ quản lý, đánh giá, quy hoạch cán bộ, đảng viên.
Ba là, chỉ đạo công tác phát triển đảng viên. Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc bổ sung lực lượng trẻ, có phẩm chất, năng lực vào hàng ngũ của Đảng, Đảng ủy Binh chủng đã chỉ đạo chặt chẽ, đồng bộ công tác phát triển đảng viên trên ba nội dung trọng yếu: quán triệt tiêu chuẩn, trình tự, thủ tục phát triển đảng viên; phát huy vai trò của các tổ chức, lực lượng trong phát triển đảng viên và bồi dưỡng lý luận chính trị cho đối tượng kết nạp và đảng viên mới. Trước hết, Đảng ủy đã ban hành các văn bản hướng dẫn, quán triệt đầy đủ các quy định của Đảng và Ban Tổ chức Trung ương về tiêu chuẩn, trình tự, thủ tục phát triển đảng viên. Cục Chính trị Binh chủng đã cụ thể hóa bằng các hướng dẫn nghiệp vụ thống nhất trong toàn hệ thống, tạo cơ sở để các tổ chức cơ sở đảng triển khai thống nhất, chặt chẽ.
Đồng thời, phát huy vai trò các tổ chức, lực lượng trong phát triển đảng viên được đặc biệt coi trọng. Các tổ chức quần chúng trong toàn Binh chủng tích cực tham gia bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên, hội viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, coi đây là một tiêu chí đánh giá chất lượng phong trào thi đua. Nhờ đó, công tác phát triển đảng viên trong nhiệm kỳ có nhiều chuyển biến tích cực, bảo đảm cả về số lượng và chất lượng, chú trọng đối tượng chiến sĩ trẻ, sĩ quan mới ra trường, hạ sĩ quan ưu tú, tạo nguồn kế cận vững chắc cho tổ chức Đảng. Đảng ủy Binh chủng chỉ đạo chặt chẽ công tác bồi dưỡng lý luận chính trị cho đối tượng kết nạp đảng và đảng viên mới theo đúng quy định của Đảng nhằm nâng cao nhận thức, bản lĩnh chính trị, ý thức trách nhiệm của mỗi đảng viên ngay từ khi bước đầu vào Đảng.
Bốn là, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng. Công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng là một nội dung có tính quy luật trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, góp phần quan trọng vào việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên. Nhận thức sâu sắc điều đó, Đảng ủy Binh chủng tập trung thực hiện tốt quan điểm: “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”3; tập trung kiểm tra việc quán triệt, thực hiện Cương lĩnh chính trị, đường lối, quan điểm, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của các cấp ủy đảng và chấp hành nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng, quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo của cấp ủy. Kiểm tra kết quả thực hiện nhiệm vụ, chức trách được giao và việc tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Tập trung nâng cao năng lực nắm, phát hiện, kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm ngay từ cơ sở.
Nhờ vậy, nền nếp, kỷ luật, kỷ cương trong Đảng được giữ vững; ý thức chấp hành nguyên tắc, quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Các cấp ủy, ủy ban kiểm tra đã chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời phát hiện, ngăn ngừa và xử lý nghiêm các vi phạm, không để xảy ra điểm nóng, góp phần củng cố niềm tin trong nội bộ và quần chúng. Nhiều tổ chức đảng trong Đảng bộ Binh chủng sau kiểm tra đã kịp thời khắc phục hạn chế, yếu kém, đổi mới phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo, qua đó nâng cao chất lượng công tác đảng, công tác chính trị trong toàn Binh chủng. Thời gian tới, Đảng ủy Binh chủng tiếp tục xác định công tác kiểm tra, giám sát là “thanh bảo kiếm” trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đồng thời coi trọng kết hợp giữa “xây” và “chống”, giữa phòng ngừa, ngăn chặn với phát hiện, xử lý vi phạm, bảo đảm mọi tổ chức đảng, đảng viên đều hoạt động trong khuôn khổ kỷ luật, kỷ cương của Đảng.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng đội ngũ đảng viên vẫn còn bộc lộ một số hạn chế cần tập trung khắc phục. Trước hết, chất lượng đội ngũ đảng viên giữa các đơn vị chưa đồng đều, còn có biểu hiện chênh lệch về trình độ nhận thức chính trị, năng lực thực tiễn và khả năng cụ thể hóa nghị quyết của Đảng vào nhiệm vụ chuyên môn. Một số cán bộ, đảng viên chưa thật sự gương mẫu trong rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống, còn biểu hiện ngại học tập, ngại đổi mới, thiếu tinh thần tự phê bình và phê bình, ảnh hưởng đến sức chiến đấu của tổ chức đảng.
Công tác tạo nguồn, kết nạp đảng viên mới ở một số đơn vị cơ sở còn hạn chế, nhất là trong các đơn vị kỹ thuật, chuyên môn sâu hoặc ở địa bàn khó khăn; tỷ lệ đảng viên trẻ, đảng viên có trình độ cao chưa tương xứng với yêu cầu phát triển của Binh chủng trong thời kỳ hiện đại hóa. Công tác kiểm tra, giám sát, quản lý đảng viên còn có lúc, có nơi thiếu chặt chẽ, dẫn đến việc phát hiện, ngăn chặn vi phạm chưa kịp thời; việc xử lý đảng viên vi phạm còn nể nang, thiếu kiên quyết. Một số tổ chức đảng chưa thật sự coi trọng việc đánh giá chất lượng đảng viên theo tiêu chí cụ thể, còn biểu hiện hình thức, chưa phản ánh đúng thực chất.
3. Một số kinh nghiệm
Thứ nhất, phải thường xuyên chăm lo xây dựng bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng cho đội ngũ đảng viên, coi đây là nhân tố quyết định trực tiếp đến sức mạnh của tổ chức đảng và chất lượng hoàn thành nhiệm vụ. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc. Công việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”4. Vì vậy, mỗi cấp ủy, chi bộ phải quan tâm giáo dục, rèn luyện để đảng viên thật sự tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, gương mẫu trong học tập, công tác và chiến đấu.
Thứ hai, phải gắn công tác xây dựng, quản lý, rèn luyện đảng viên với thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực, tiêu biểu”. Quá trình đó cần được cụ thể hóa bằng các tiêu chí, chỉ tiêu rõ ràng, sát thực tế; đồng thời, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá đúng thực chất chất lượng đảng viên, tránh bệnh hình thức, nể nang. Làm tốt điều này sẽ giúp đội ngũ đảng viên thật sự là “hạt nhân chính trị”, là lực lượng nòng cốt trong mọi hoạt động của đơn vị.
Thứ ba, chú trọng đổi mới phương pháp, nội dung sinh hoạt đảng theo hướng thực chất, hiệu quả, phát huy dân chủ, khơi dậy tinh thần tự phê bình và phê bình. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Phê bình là để giúp nhau tiến bộ. Có phê bình đúng, có sửa chữa khuyết điểm, Đảng mới ngày càng mạnh”5. Việc duy trì nghiêm túc chế độ sinh hoạt, gắn tự phê bình với xây dựng đoàn kết nội bộ chính là phương thức quan trọng để giữ vững sự trong sạch, vững mạnh của tổ chức đảng trong điều kiện mới.
Thứ tư, coi trọng công tác tạo nguồn, bồi dưỡng, kết nạp đảng viên mới, đặc biệt là trong đội ngũ sĩ quan trẻ, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ giỏi, tiêu biểu trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu. Phải làm tốt từ khâu phát hiện, giáo dục, rèn luyện đến thử thách, bồi dưỡng, bảo đảm chất lượng đầu vào của đội ngũ đảng viên, đáp ứng yêu cầu phát triển của Binh chủng trong tiến trình hiện đại hóa Quân đội nhân dân Việt Nam.
Thứ năm, thực hiện công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật Đảng với tinh thần chủ động, nghiêm minh, không có “vùng cấm”, “ngoại lệ”. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XIII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng nêu rõ: “Tăng cường kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng”6. Đây là nguyên tắc quan trọng để xây dựng Đảng bộ Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa thật sự trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là trung tâm đoàn kết, hạt nhân chính trị lãnh đạo toàn Binh chủng hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
4. Kết luận
Xây dựng đội ngũ đảng viên trong Bộ Tư lệnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội trong tình hình mới là nhiệm vụ vừa cơ bản, lâu dài, vừa cấp bách, trực tiếp quyết định đến chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của đơn vị. Trong giai đoạn hiện nay, để đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa quân đội, xây dựng lực lượng Pháo binh – Tên lửa “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”, Đảng bộ Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa cần tiếp tục quán triệt sâu sắc các quan điểm của Đảng; đồng thời, thường xuyên chăm lo rèn luyện đội ngũ đảng viên thực sự tiên phong, gương mẫu, tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân. Đây chính là nhân tố quyết định để Bộ Tư lệnh Pháo binh – Tên lửa hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, góp phần cùng toàn quân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong mọi tình huống.
Chú thích:
1. Đảng ủy Binh chủng Pháo binh (2020). Nghị quyết Đại hội Đảng bộ lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 – 2025.
2, 3. Đảng ủy Binh chủng Pháo binh (2020). Báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ Binh chủng Pháo binh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020 – 2025.
4. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 5. H. NXB Chính trị quốc gia, tr. 269.
5. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 7. H. NXB Chính trị quốc gia, tr. 435.
6. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XIII) về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xử lý nghiêm cán bộ sai phạm.
Tài liệu tham khảo:
1. Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật.
2. Bộ Quốc phòng (2023). Tài liệu học tập chuyên đề toàn quân về tư tưởng Hồ Chí Minh năm 2023. H. NXB Quân đội nhân dân.
3. Quân ủy Trung ương (2021). Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 28/12/2021 về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới.
4. Một số biện pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo xây dựng đội ngũ đảng viên của các đảng ủy lữ đoàn thuộc Đảng bộ Binh chủng Pháo binh hiện nay. https://www.quanlynhanuoc.vn/2025/08/19/mot-so-bien-phap-nang-cao-chat-luong-lanh-dao-xay-dung-doi-ngu-dang-vien-cua-cac-dang-uy-lu-doan-thuoc-dang-bo-binh-chung-phao-binh-hien-nay
5. Nâng cao năng lực huấn luyện chiến đấu của đội ngũ trung đội trưởng pháo binh trong Quân đội. https://www.quanlynhanuoc.vn/2025/03/13/nang-cao-nang-luc-huan-luyen-chien-dau-cua-doi-ngu-trung-doi-truong-phao-binh-trong-quan-doi/
