(Quanlynhanuoc.vn) – Chiều ngày 22/12/2025, tại Học viện Hành chính và Quản trị công, Ban Chủ nhiệm đề tài khoa học cấp Bộ: “Quản trị xã hội của Việt Nam trên nền tảng số” đã tổ chức Tọa đàm khoa học với chủ đề: “Nhận diện về quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số”. GS.TS. Nguyễn Quốc Sửu, Phó Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công, Phó Chủ nhiệm đề tài chủ trì Tọa đàm.
Đại biểu, khách mời tham dự Tọa đàm, có: GS.TS. Trần Thọ Đạt, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương; GS.TS. Nguyễn Tuấn Anh, Tổng Biên tập Tạp chí Khoa học Xã hội và Nhân văn, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn; TS. Tống Đức Thảo, Phó Viện trưởng Viện Thông tin khoa học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; TS. Lê Toàn Thắng, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế – Xã hội và Môi trường, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; TS. Lương Văn Liệu, Trường Đại học Lao động – Xã hội.
Về phía Học viện Hành chính và Quản trị công, có: PGS.TS. Lê Thị Vân Hạnh, nguyên Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia (cũ); TS. Nguyễn Quang Vinh, Tổng Biên tập Tạp chí Quản lý nhà nước; TS. Nguyễn Xuân Thu, Phó Giám đốc Phân hiệu Học viện tại TP. Đà Nẵng; TS. Đoàn Văn Tình, Phó Trưởng Khoa Quản trị nhân lực; TS. Trương Quốc Việt, Phó Chánh Văn phòng Học viện; PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải và PGS.TS. Ngô Thành Can, nguyên giảng viên cao cấp Học viện Hành chính Quốc gia (cũ). Tọa đàm còn có sự tham dự của đông đảo các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, giảng viên trong và ngoài Học viện quan tâm đến chủ đề quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số.
Phát biểu khai mạc và đề dẫn Tọa đàm, GS.TS. Nguyễn Quốc Sửu nhấn mạnh, trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra sâu rộng trên toàn cầu, nền tảng số đang trở thành không gian mới, đồng thời, là công cụ cốt lõi định hình phương thức quản trị và phát triển xã hội. Chuyển đổi số không chỉ làm thay đổi công cụ và phương thức quản lý nhà nước mà còn tác động sâu sắc đến cách thức hình thành, vận hành và điều phối các quan hệ xã hội. Nếu trước đây quản trị xã hội chủ yếu diễn ra trong không gian hành chính – lãnh thổ với các công cụ truyền thống, thì hiện nay không gian số đã mở ra những phương thức quản trị mới với tốc độ nhanh, phạm vi rộng và mức độ liên kết cao.
Theo GS.TS. Nguyễn Quốc Sửu, quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số không đơn thuần là ứng dụng công nghệ vào hoạt động quản lý, mà là quá trình tái cấu trúc toàn diện phương thức hoạch định chính sách, tổ chức thực thi và giám sát xã hội. Bản chất của quá trình này là sự kết hợp giữa vai trò kiến tạo của Nhà nước với sự tham gia ngày càng sâu rộng của các chủ thể xã hội khác, dựa trên nền tảng công nghệ số và dữ liệu, hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, bảo đảm tiến bộ, công bằng xã hội và phát triển bền vững.
Trong khuôn khổ Tọa đàm, các đại biểu đã tập trung thảo luận và làm rõ nhiều vấn đề lý luận và thực tiễn quan trọng, tập trung vào ba nhóm nội dung chính:
(1) Các cách tiếp cận về quản trị phát triển xã hội, các khái niệm công cụ;
(2) Vai trò của quản trị phát triển xã hội và mối quan hệ quản trị phát triển xã hội và quản trị quốc gia;
(3) Các trụ cột quản trị quốc gia về phát triển xã hội trên nền tảng số.
Tham luận tại Tọa đàm, TS. Nguyễn Xuân Thu đã khái quát nội dung quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số từ cả cách tiếp cận lý luận và thực tiễn. Trên cơ sở đó, tác giả tập trung làm rõ khái niệm và nội hàm của quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số thông qua ba vấn đề cốt lõi: sự thay đổi không gian và phương thức quản trị trong môi trường số; vai trò của dữ liệu và công nghệ số trong hoạch định, tổ chức thực thi và giám sát các chính sách xã hội; cùng với mối quan hệ tương tác giữa Nhà nước, thị trường và xã hội trong bối cảnh chuyển đổi số.
Đặc biệt, tham luận nhấn mạnh yếu tố con người giữ vai trò trung tâm trong quá trình phát triển xã hội trên nền tảng số. Theo đó, công nghệ và dữ liệu chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi được đặt trong khuôn khổ quản trị lấy con người làm trung tâm, hướng tới nâng cao năng lực tham gia, thụ hưởng và đồng sáng tạo của người dân. Việc phát triển năng lực số, kỹ năng xã hội và ý thức công dân số của người dân được xem là điều kiện quyết định để bảo đảm quá trình quản trị phát triển xã hội diễn ra bao trùm, công bằng và bền vững trong kỷ nguyên số.
Tham luận của GS.TS. Nguyễn Tuấn Anh cho rằng xã hội đang dần bước vào hình thái xã hội 5.0, với sự phát triển mạnh mẽ của các công nghệ như trí tuệ nhân tạo, thực tế ảo và robot, từ đó đặt ra những thay đổi mang tính nền tảng đối với quá trình phát triển xã hội. Theo GS.TS. Nguyễn Tuấn Anh, mục tiêu cốt lõi của quản trị phát triển xã hội hướng tới việc bảo đảm sức khỏe, sự thịnh vượng và hạnh phúc của mỗi cá nhân, bắt nguồn từ các giá trị nền tảng như công bằng, dịch vụ xã hội và công lý. Quản trị phát triển xã hội cần tạo mọi điều kiện để con người phát triển toàn diện tiềm năng của mình, đồng thời, thể hiện rõ mối liên hệ chặt chẽ giữa phát triển quốc gia và phát triển cá nhân, trong đó phát triển xã hội phải gắn liền với phát triển con người. Từ góc độ nghiên cứu, GS.TS. Nguyễn Tuấn Anh cũng nhấn mạnh yêu cầu cần làm rõ và xác định cụ thể phạm vi quản trị phát triển xã hội trong khuôn khổ đề tài nhằm bảo đảm tính nhất quán và chiều sâu khoa học.
GS.TS. Trần Thọ Đạt làm rõ cơ sở lý thuyết về xã hội số thông qua việc tổng kết các đề tài nghiên cứu khoa học về kinh tế số từ thực tiễn tại một số địa phương ở Việt Nam, qua đó chỉ ra những thay đổi căn bản của lực lượng sản xuất khi xã hội bước vào kỷ nguyên số.
Đồng tình với quan điểm của GS.TS. Nguyễn Tuấn Anh về mục tiêu phát triển xã hội số trên nền tảng số được thể hiện thông qua chỉ số hạnh phúc của người dân, PGS.TS. Lê Thị Vân Hạnh nhấn mạnh vấn đề xác định hệ thống dịch vụ công mà Nhà nước có thể cung cấp cho người dân trong suốt quá trình phát triển của mỗi cá nhân. Trong môi trường nền tảng số, phương thức quản trị xã hội cần có sự đổi mới căn bản theo hướng lấy con người làm trung tâm, nhằm phục vụ hiệu quả hơn mục tiêu phát triển xã hội bền vững.
Tại Tọa đàm, các đại biểu và nhà khoa học đã trao đổi, thảo luận sôi nổi với nhiều ý kiến tập trung làm rõ tính đa chủ thể của mô hình quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số, trong đó nhấn mạnh vai trò kiến tạo của Nhà nước trong xây dựng thể chế, tiêu chuẩn và hạ tầng số; đồng thời, chỉ ra những yêu cầu, thách thức đặt ra liên quan đến cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ chuyển đổi số, cơ sở dữ liệu, an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân, thông tin sai lệch và yêu cầu nâng cao năng lực số của đội ngũ cán bộ, công chức và người dân. Nhiều ý kiến cho rằng cần xác định rõ vai trò của các chủ thể tham gia và làm rõ mối quan hệ giữa các bên liên quan trong quá trình thực hiện các mục tiêu phát triển xã hội toàn diện, gắn kết hài hòa ba trụ cột kinh tế, xã hội và môi trường trong bối cảnh chuyển đổi số.
Phát biểu kết luận Tọa đàm, GS.TS. Nguyễn Quốc Sửu trân trọng cảm ơn các đại biểu và nhà khoa học đã quan tâm tham dự, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, có giá trị. Các tham luận và trao đổi tại Tọa đàm được đánh giá là những luận cứ quan trọng, góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của quản trị phát triển xã hội trên nền tảng số, qua đó phục vụ trực tiếp cho việc tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện đề tài, hướng tới mục tiêu phát triển xã hội công bằng, tiến bộ và bền vững trong kỷ nguyên số.
Quản Anh, Thanh Hương
