Những nỗ lực của Việt Nam nhằm củng cố, phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trong giai đoạn 2016 – 2025 và một số khuyến nghị

ThS. Trần Thanh Tùng
Vụ ASEAN, Bộ Ngoại giao

(Quanlynhanuoc.vn) – Trong bối cảnh ASEAN bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội đan xen thách thức, vai trò và mức độ đóng góp của từng quốc gia thành viên trở thành yếu tố then chốt quyết định sức sống và vị thế của cộng đồng. Với tư cách là một thành viên tích cực và có trách nhiệm, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trên các trụ cột: chính trị – an ninh, kinh tế, văn hóa – xã hội và quốc phòng – an ninh, góp phần tăng cường gắn kết nội khối, nâng cao năng lực tự cường và khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực. Việc nhìn lại và đánh giá những đóng góp đó không chỉ giúp làm rõ vai trò của Việt Nam trong ASEAN mà còn gợi mở các định hướng chính sách nhằm tiếp tục phát huy hiệu quả hợp tác khu vực trong thời gian tới.

Từ khóa: Việt Nam; vai trò trung tâm ASEAN; giai đoạn 2016 – 2025; nỗ lực toàn diện; củng cố.

1. Đặt vấn đề

Từ khi gia nhập chính thức Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) (ngày 28/7/1995), Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại. Giai đoạn 2016 – 2025, ASEAN đối mặt với nhiều thách thức mới, như: cạnh tranh nước lớn gay gắt, các vấn đề an ninh phi truyền thống gia tăng và yêu cầu thúc đẩy liên kết khu vực. Điều này khiến việc củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trở nên đặc biệt quan trọng. Trong bối cảnh đó, việc phân tích các nỗ lực của Việt Nam nhằm phát huy vai trò trung tâm của ASEAN có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc. 

2. Những nỗ lực toàn diện của Việt Nam trong củng cố và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN giai đoạn 2016 – 2025

Cộng đồng ASEAN được thành lập ngày 31/12/2015 trên nền tảng hợp tác chính trị – an ninh, kinh tế và văn hóa – xã hội đã đánh dấu bước phát triển mới trong tiến trình liên kết khu vực. Trong giai đoạn 2016 – 2025, Việt Nam tích cực thúc đẩy các sáng kiến giúp cân bằng lợi ích của các nước thành viên và đối tác, sử dụng kênh ASEAN như một nền tảng đối thoại hiệu quả để giải quyết các vấn đề nóng. Những nỗ lực này, từ chiều cạnh chính trị – an ninh đến kinh tế và văn hóa – xã hội đã góp phần quan trọng vào việc duy trì sự ổn định, hòa bình, qua đó giúp ASEAN thực sự trở thành chủ thể năng động và có sức hút.

Một là, trên lĩnh vực chính trị – ngoại giao. Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên chiến lược trong chính sách đối ngoại¹; đồng thời, cam kết “các nước Đông Nam Á là “láng giềng gần gũi”, ASEAN là “gia đình” của Việt Nam, thể hiện Việt Nam đặt ASEAN ở vị trí ưu tiên trong quan hệ ngoại giao khu vực. Cam kết này không chỉ mang tính biểu hiện ngoại giao đơn lẻ mà được lặp lại nhất quán – phản ánh đường lối chính sách dài hạn của Việt Nam hướng vào việc duy trì và phát huy vai trò của ASEAN trong cấu trúc khu vực².

Việt Nam nỗ lực thúc đẩy đoàn kết nội khối và có trách nhiệm, như: tham gia, ủng hộ các sáng kiến nhằm xây dựng “Cộng đồng ASEAN” phát triển bền vững, bao trùm, lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm lợi ích cho người dân, lợi ích giữa các nước. Đây là cách Việt Nam góp phần xây dựng bản sắc và nội lực của ASEAN³. Khi ASEAN đối diện với các vấn đề khu vực, như: căng thẳng an ninh, tranh chấp, biến động quốc tế, Việt Nam thường tham gia tích cực vào các cuộc họp, đối thoại, kêu gọi các thành viên duy trì đoàn kết, tuân thủ luật pháp quốc tế và giải quyết qua đối thoại, hợp tác. Ví dụ, tại các hội nghị ngoại giao ASEAN và các diễn đàn liên quan, Việt Nam đã đề xuất ASEAN – Trung Quốc tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc trong bối cảnh khu vực đang đối mặt với nhiều vấn đề phức tạp và bất ổn⁴. Với vai trò “thành viên năng động, có trách nhiệm lâu dài”, Việt Nam được nhìn nhận là một trong những quốc gia có đóng góp mạnh vào việc giữ vững tôn chỉ, mục tiêu và bản sắc của ASEAN⁵. Nhờ vậy, Việt Nam góp phần giúp ASEAN duy trì được tính ổn định, đoàn kết và hiệu quả – điều cực kỳ quan trọng để khối có thể giữ vai trò trung tâm trong khu vực.

Ngoài ra, Việt Nam đã tích cực và nỗ lực giúp cho khối ASEAN có tiếng nói và đóng góp thực chất trong cấu trúc khu vực và toàn cầu, như: (1) Đóng góp vào các cơ chế đối thoại đa phương, như: Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS); Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và các cơ chế đối tác giữa ASEAN với các quốc gia bên ngoài nhằm tạo diễn đàn rộng lớn cho hợp tác chính trị, an ninh, kinh tế⁶; (2) Thể hiện rõ cam kết lâu dài với sự phát triển của ASEAN: Việt Nam khẳng định tiếp tục đóng góp xây dựng Cộng đồng ASEAN, hướng tới tầm nhìn dài hạn đến 2045 với mục tiêu hòa bình, ổn định, phát triển, thịnh vượng chung⁷. Với sự đóng góp của Việt Nam, ASEAN được nâng tầm hơn, không chỉ là tổ chức khu vực mà dần trở thành một khối có tiếng nói quan trọng trong các vấn đề khu vực và toàn cầu.

Hai là, trên lĩnh vực kinh tế. Việt Nam đã triển khai nhiều nỗ lực cụ thể và thực chất nhằm củng cố vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc kinh tế khu vực, góp phần định hình hướng phát triển lâu dài cho Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Việt Nam đóng vai trò là cầu nối và là động lực thúc đẩy liên kết kinh tế khu vực. Trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam đã dẫn dắt ASEAN vượt qua cú sốc COVID-19 thông qua thúc đẩy Khung phục hồi toàn diện ASEAN (ACRF), bảo đảm duy trì chuỗi cung ứng, thương mại và đầu tư nội khối. Việt Nam đã góp phần quan trọng vào việc ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), củng cố vai trò của ASEAN như trung tâm kết nối thương mại và đầu tư giữa Đông Á và khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, qua đó giúp ASEAN duy trì sức hút kinh tế, bảo đảm tiếng nói thống nhất của ASEAN trước cạnh tranh chiến lược toàn cầu⁸. Trong các diễn đàn kinh tế của ASEAN, như: (1) Hội nghị hẹp Bộ trưởng Kinh tế ASEAN, Việt Nam đã đóng vai trò tích cực, đề xuất các sáng kiến nhằm mở rộng hợp tác thương mại – đầu tư  và phát triển kinh tế số, kinh tế bền vững trong ASEAN⁹; (2) Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 (Kuala Lumpur, tháng 10/2025), Việt Nam đã thể hiện rõ các cam kết hỗ trợ các sáng kiến nhằm gắn kết hơn nữa các nền kinh tế khu vực. Việt Nam ủng hộ việc nhanh chóng hoàn tất các hiệp định khu vực, như: Hiệp định Kinh tế Số (DEFA); nâng cấp Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA); khai thác hiệu quả Hiệp định FTA ASEAN – Trung Quốc¹⁰. Qua đó, Việt Nam khẳng định ASEAN không chỉ là diễn đàn hợp tác ngoại giao mà còn là trung tâm kinh tế khu vực có năng lực thúc đẩy hội nhập, kết nối và chuyển đổi.

Ba là, trên lĩnh vực văn hóa – xã hội. Việt Nam lồng ghép thực hiện các mục tiêu của Cộng đồng văn hóa – xã hội ASEAN (ASCC) vào chính sách quốc gia. Quyết định số 161/QĐ-TTg ngày 25/01/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện các mục tiêu ASCC đến năm 2025 đã tạo nền tảng pháp lý để các bộ, ngành và địa phương triển khai hiệu quả các hoạt động hợp tác và phát triển xã hội tại Việt Nam. Công tác này góp phần tăng cường hợp tác khu vực, hướng tới phát triển bao trùm, bền vững và mang lại lợi ích thiết thực cho người dân ASEAN¹¹. Bên cạnh đó, Việt Nam tham gia và dẫn dắt các hoạt động, chương trình hợp tác xã hội – văn hóa trong ASEAN. Việt Nam thường xuyên tham dự các cuộc họp của ASCC, tái khẳng định cam kết với cộng đồng và nhấn mạnh ưu tiên “con người làm trung tâm”, “gắn kết – phát triển xã hội bền vững, bao trùm”¹².

Việt Nam cũng được ghi nhận là một trong những quốc gia đi đầu trong thúc đẩy thực thi các chương trình, mục tiêu ASCC, bao gồm: các sáng kiến về kết nối con người, phát huy giá trị văn hóa, hợp tác xã hội, phúc lợi, phát triển cộng đồng¹³. Như vậy, Việt Nam thực sự đã đóng góp, dẫn dắt các hoạt động xây dựng cộng đồng xã hội – văn hóa ASEAN, giúp khối này thực sự “gắn kết” và “gần dân”. Chẳng hạn: tháng 6/2025, tại Hà Nội, Bộ Nội vụ đã đăng cai tổ chức cuộc họp nhóm Công tác xây dựng Kế hoạch chiến lược Cộng đồng văn hóa – xã hội ASEAN với sự tham gia của đại diện các nước ASEAN và Ban Thư ký ASEAN¹⁴. Sự kiện này khẳng định vai trò chủ động, trách nhiệm và sáng tạo của Việt Nam trong việc dẫn dắt thảo luận, giám sát, đánh giá tiến độ triển khai ASCC; đồng thời, thể hiện cam kết của Việt Nam trong việc đóng góp vào xây dựng một Cộng đồng ASEAN tự cường, năng động, sáng tạo và lấy người dân làm trung tâm. Các nỗ lực này không chỉ nâng cao hiệu quả hợp tác khu vực mà còn củng cố vị thế và vai trò của Việt Nam trong Cộng đồng ASEAN.

Như vậy, những nỗ lực toàn diện của Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa – xã hội giai đoạn 2016 – 2025 đã góp phần quan trọng củng cố vai trò trung tâm của ASEAN. Thông qua việc thể chế hóa mục tiêu ASCC vào chính sách quốc gia, chủ động tham gia và dẫn dắt các cơ chế hợp tác cùng với cải cách quản trị nhằm nâng cao hiệu quả thực thi cam kết, Việt Nam đã thúc đẩy quá trình gắn kết cộng đồng, bảo đảm phát triển bao trùm và bền vững. Những đóng góp này khẳng định, Việt Nam là nhân tố tích cực, trách nhiệm trong tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Bốn là, trên lĩnh vực quốc phòng – an ninh. Việt Nam tích cực tham gia và dẫn dắt các cơ chế hợp tác quốc phòng – an ninh cấp cao của ASEAN, đặc biệt là Cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN (ADMM) và ADMM Mở rộng (ADMM+). Trong các cơ chế này, Việt Nam đã có những đóng góp thiết thực vào các lĩnh vực hợp tác ưu tiên của khối, bao gồm: an ninh biển; gìn giữ hòa bình; cứu trợ thảm họa và chống khủng bố. Những nỗ lực này đã giúp ASEAN tăng cường đối thoại an ninh đa phương với các đối tác lớn, qua đó củng cố hiệu quả vai trò trung tâm của khối trong cấu trúc an ninh khu vực.

Trong đối thoại chính trị – an ninh khu vực, Việt Nam đã nỗ lực và có đóng góp quan trọng, như: (1) Tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47, Việt Nam tích cực khẳng định tinh thần đoàn kết, tự cường vì hòa bình và thúc đẩy hợp tác thiết thực đối với các vấn đề an ninh khu vực¹⁵; (2) Thông qua các tiến trình, như: Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), Việt Nam góp phần thúc đẩy ASEAN trở thành diễn đàn chính cho hợp tác an ninh chiến lược giữa ASEAN và các đối tác lớn trong bối cảnh khu vực biến động¹⁶. Ngoài ra, Việt Nam phát huy vai trò chủ động trong hợp tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia, đồng chủ trì các phiên họp, thể hiện vai trò tích cực trong hợp tác an ninh phi truyền thống theo tinh thần ASEAN¹⁷.

 Những nỗ lực của Việt Nam trong giai đoạn 2016 – 2025 cho thấy, Việt Nam đã tích cực đóng góp vào việc củng cố và phát huy vai trò trung tâm của ASEAN trên cả bốn trụ cột chính trị – an ninh, kinh tế, văn hóa – xã hội và quốc phòng – an ninh. Trên lĩnh vực chính trị – ngoại giao, Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên chiến lược, thúc đẩy đoàn kết nội khối và tham gia các cơ chế đối thoại, như: EAS, ARF, đồng thời kêu gọi giải quyết tranh chấp hòa bình, góp phần duy trì tiếng nói chung của ASEAN. Trong kinh tế, Việt Nam dẫn dắt các sáng kiến hội nhập, thúc đẩy ACRF, RCEP và các hiệp định nội khối, nâng cao sức hấp dẫn kinh tế của ASEAN. Về văn hóa – xã hội, Việt Nam thể chế hóa mục tiêu ASCC vào chính sách quốc gia, tổ chức các chương trình hợp tác và cải cách quản lý để tăng hiệu quả thực thi. Trong lĩnh vực quốc phòng – an ninh, Việt Nam tích cực tham gia ADMM, ADMM+ và các cơ chế chống khủng bố, cứu trợ thảm họa, giúp ASEAN duy trì vai trò trung tâm trong an ninh khu vực; đồng thời, nâng cao uy tín và tiếng nói của khối. Như vậy, trong giai đoạn này, Việt Nam không chỉ là thành viên năng động và có trách nhiệm mà còn là nhân tố chủ chốt giúp ASEAN duy trì đoàn kết, tăng cường hợp tác và nâng cao vị thế quốc tế. Những nỗ lực toàn diện của Việt Nam đã góp phần làm ASEAN trở thành một cộng đồng ổn định, phát triển bền vững, có sức hút chính trị, kinh tế và văn hóa, đồng thời củng cố vai trò trung tâm của khối trong khu vực Đông Nam Á và trên bàn cờ quốc tế.

3. Một số khuyến nghị chính sách

Thứ nhất, trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn gia tăng, Việt Nam cần tiếp tục duy trì ASEAN như một trụ cột ưu tiên trong chính sách đối ngoại. Điều này không chỉ giúp củng cố đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN mà còn tạo không gian chiến lược ổn định, an toàn cho Việt Nam. Việt Nam cần chủ động tham gia và dẫn dắt các sáng kiến chung, duy trì lập trường nhất quán về đối thoại, hợp tác và tôn trọng luật pháp quốc tế; đồng thời nâng cao hiệu quả hiện diện tại các cơ chế, như: ARF, EAS, ADMM+… Việc tăng cường tiếng nói và vị thế của ASEAN trên trường quốc tế sẽ góp phần nâng cao ảnh hưởng của Việt Nam, giúp đất nước tận dụng tốt hơn lợi ích từ hợp tác khu vực.

Thứ hai, Việt Nam cần tiếp tục đi đầu trong thúc đẩy cấu trúc liên kết kinh tế của ASEAN nhằm nâng cao năng lực tự cường của khu vực trước các cú sốc toàn cầu. Việt Nam có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hoàn tất và triển khai hiệu quả Hiệp định Kinh tế số ASEAN (DEFA), nâng cấp Hiệp định ATIGA, đẩy mạnh kết nối chuỗi cung ứng, tiên phong trong phát triển kinh tế số và kinh tế xanh của khu vực. Đồng thời, Việt Nam cần tiếp tục thúc đẩy sáng kiến thu hẹp khoảng cách phát triển CLMV (4 quốc gia đang phát triển ở khu vực Đông Nam Á, gồm: Campuchia, Lào, Myanmar, Việt Nam (CLMV) có mức độ phát triển kinh tế thấp hơn so với các quốc gia ASEAN khác, như: Thái Lan, Malaysia, Singapore Indonesia…), hỗ trợ hạ tầng, chuyển đổi số và nâng cao năng lực lao động, bảo đảm sự gắn kết và bao trùm trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN. Những nỗ lực này vừa phù hợp với lợi ích quốc gia, vừa giúp củng cố vai trò trung tâm kinh tế của ASEAN trước các đối tác lớn.

Thứ ba, để tiếp tục phát huy vai trò trong ASCC, Việt Nam cần tăng cường nội luật hóa các cam kết chung và hoàn thiện khung pháp lý, chính sách phù hợp với chiến lược ASCC sau năm 2025. Việt Nam nên đẩy mạnh triển khai các sáng kiến về phúc lợi xã hội, phát triển nguồn nhân lực, giáo dục kỹ năng số, lao động di cư và giảm bất bình đẳng xã hội. Đồng thời, cần xây dựng các chương trình hợp tác văn hóa, giao lưu Nhân dân, gắn kết cộng đồng nhằm lan tỏa giá trị ASEAN đến người dân. Những nỗ lực này không chỉ tăng cường sự gắn kết xã hội trong khu vực mà còn giúp củng cố bản sắc chung của ASEAN, đóng góp vào mục tiêu xây dựng cộng đồng bền vững.

Thứ tư, trong bối cảnh các thách thức an ninh phi truyền thống ngày càng gia tăng, Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh tham gia và đóng góp thực chất vào các cơ chế hợp tác quốc phòng – an ninh của ASEAN, đặc biệt là các vấn đề về an ninh biển, chống khủng bố, cứu trợ thảm họa và an ninh mạng. Việt Nam nên thúc đẩy các sáng kiến xây dựng lòng tin, giải quyết hòa bình tranh chấp và tăng cường phối hợp trong giám sát, quản lý không gian biển, không gian mạng. Bên cạnh đó, việc hỗ trợ Timor – Leste (quốc gia Đông Timor) hội nhập đầy đủ vào các cơ chế quốc phòng – an ninh ASEAN không chỉ thể hiện vai trò trách nhiệm của Việt Nam mà còn giúp củng cố tính bao trùm và năng lực thể chế của khối. Những nỗ lực này góp phần tăng cường tính tự chủ chiến lược và vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.

Thứ năm, Việt Nam cần nâng cao năng lực thể chế và hiệu quả thực thi chính sách của các bộ, ngành và địa phương để đáp ứng yêu cầu hội nhập ngày càng sâu rộng trong ASEAN. Việt Nam cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tăng cường phối hợp liên ngành, hoàn thiện quy trình nội luật hóa các cam kết khu vực; đồng thời, xây dựng hệ thống đánh giá, giám sát và báo cáo định kỳ về việc thực hiện cam kết ASEAN. Ngoài ra, Việt Nam cần chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao am hiểu luật pháp quốc tế, kinh tế số và hợp tác khu vực nhằm bảo đảm khả năng tham gia hiệu quả trong các cơ chế của ASEAN. Một bộ máy thực thi mạnh sẽ giúp Việt Nam tận dụng tối đa các cơ hội trong khu vực; đồng thời, đóng góp thiết thực vào việc củng cố sự gắn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.

Thứ sáu, để vai trò trung tâm của ASEAN được gìn giữ bền vững, Việt Nam cần chú trọng công tác truyền thông và giáo dục cộng đồng về bản sắc, lợi ích và cơ hội mà ASEAN mang lại. Điều này có thể được thực hiện thông qua các chương trình truyền thông quốc gia về ASEAN, lồng ghép kiến thức ASEAN vào giáo dục phổ thông – đại học, mở rộng giao lưu văn hóa, trao đổi sinh viên và hợp tác du lịch trong khu vực. Khi người dân hiểu rõ hơn về ASEAN, họ sẽ có nhận thức tích cực và tham gia chủ động hơn vào các chương trình, sáng kiến của khu vực. Qua đó, chính sách hội nhập của Việt Nam sẽ nhận được sự đồng thuận xã hội cao hơn,  đóng góp vào việc xây dựng một Cộng đồng ASEAN đoàn kết và bền vững từ nền tảng xã hội.

Chú thích:
1. Việt Nam luôn coi ASEAN là ưu tiên chiến lược trong chính sách đối ngoại. https://vtv.vn/viet-nam-luon-coi-asean-la-uu-tien-chien-luoc-trong-chinh-sach-doi-ngoai-100250911220811705.htm?utm.
2. ASEAN luôn là ưu tiên chiến lược của Việt Nam. https://thanhnien.vn/asean-luon-la-uu-tien-chien-luoc-cua-viet-nam-185250219224653252.htm?utm.
3. Vietnam commits to building sustainable, inclusive ASEAN Community: Diplomat. https://en.daibieunhandan.vn/vietnam-commits-to-building-sustainable-inclusive-asean-community-diplomat-10373659.html?utm.
4, 6. Vietnam urges stronger ASEAN – China cooperation amid regional complexities. https://english.vov.vn/en/politics/vietnam-urges-stronger-asean-china-cooperation-amid-regional-complexities-post1154854.vov?utm.
5, 7. Vietnam marks 30 years in ASEAN with growing international recognition. https://english.vov.vn/en/politics/vietnam-marks-30-years-in-asean-with-growing-international-recognition-post1218191.vov?utm.
8. RCEP thúc đẩy thương mại Việt Nam – ASEAN tăng trưởng kỷ lục. https://moit.gov.vn/tin-tuc/thi-truong-nuoc-ngoai/rcep-thuc-day-thuong-mai-viet-nam-asean-tang-truong-ky-luc.html]
9. Việt Nam đóng góp tích cực vào thành công của Hội nghị hẹp Bộ trưởng Kinh tế ASEAN.  https://baotintuc.vn/thoi-su/viet-nam-dong-gop-tich-cuc-vao-thanh-cong-cua-hoi-nghi-hep-bo-truong-kinh-te-asean-20250228225741187.htm
10. Sức hấp dẫn từ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47. https://tuoitre.vn/suc-hap-dan-tu-hoi-nghi-cap-cao-asean-lan-thu-47-20251026033935528.htm.
11. Thúc đẩy phát triển Cộng đồng Văn hóa – Xã hội ASEAN bao trùm, bền vững và bản sắc. https://aseanvietnam.vn/post/thuc-djay-phat-trien-cong-djong-van-hoa-xa-hoi-asean-bao-trum-ben-vung-va-ban-sac?utm.
12. Vietnam affirms commitments to ASEAN Socio-Cultural Community. https://english.vov.vn/en/politics/vietnam-affirms-commitments-to-asean-socio-cultural-community-post1124309.vov?utm.
13. Vietnam actively promotes the ASEAN Socio-Cultural Community Strategic Plan. https://www.vietnam.vn/en/viet-nam-tich-cuc-thuc-day-ke-hoach-chien-luoc-cong-dong-van-hoa-xa-hoi-asean?utm.
14. Việt Nam tích cực thúc đẩy kế hoạch chiến lược cộng đồng văn hoá – xã hội ASEAN. https://baochinhphu.vn/viet-nam-tich-cuc-thuc-day-ke-hoach-chien-luoc-cong-dong-van-hoa-xa-hoi-asean-102250623113500911.htm.
15. Khẳng định vị trí, vai trò Việt Nam trong ASEAN. http//: https://vietnam.vnanet.vn/vietnamese/long-form/khang-dinh-vi-tri-vai-tro-viet-nam-trong-asean-414443.html?
16. ASEAN củng cố “vai trò  trung tâm” trong cấu trúc an ninh khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương giai đoạn  2017 – 2025. https://www.quanlynhanuoc.vn/2025/12/02/asean-cung-co-vai-tro-trung-tam-trong-cau-truc-an-ninh-khu-vuc-an-do-duong-thai-binh-duong-giai-doan-2017/?utm
17. Việt Nam phát huy vai trò chủ động trong hợp tác phòng, chống tội phạm xuyên quốc gia. https://cand.com.vn/Hoat-dong-LL-CAND/viet-nam-phat-huy-vai-tro-chu-dong-trong-hop-tac-phong-chong-toi-pham-xuyen-quoc-gia-i773118/?utm.