(Quanlynhanuoc.vn) – Sáng ngày 20/10/2025, Khoa Hành chính học, Học viện Hành chính và Quản trị công đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam”. TS. Bùi Phương Đình, Phó Giám đốc Học viện và PGS. TS. Nguyễn Thị Hồng Hải, Trưởng Khoa Hành chính học đồng chủ trì Hội thảo.
Đại biểu, khách mời dự Hội thảo, có: PGS.TS. Nguyễn Hữu Hải, nguyên Trưởng Khoa Hành chính học, Học viện Hành chính Quốc gia; PGS. TS. Bùi Huy Khiên, nguyên Phó trưởng Khoa học hành chính và Tổ chức nhân sự, Học viện Hành chính Quốc gia; TS. Chu Xuân Khánh, nguyên Trưởng khoa Quản lý nhà nước về xã hội, Học viện Hành chính Quốc gia; PGS.TS. Nguyễn Minh Phương, nguyên giảng viên cao cấp, Học viện Hành chính và Quản trị công; PGS.TS. Vũ Thị Loan, Viện Khoa học Hành chính và Chính sách công; ThS. Lê Thị Hồng Hạnh, Viện Chính sách công, Học viện Chính sách và Phát triển, Bộ Tài chính; ThS. Nguyễn Thị Trà Lê, Trưởng phòng, Cục Kiểm soát thủ tục hành chính, Văn phòng Chính phủ; ThS. Nguyễn Hưng Quốc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Xuân Đỉnh, thành phố Hà Nội; ThS. Nguyễn Thành Luân, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Tư Lâm, thành phố Hà Nội; cùng đông đảo cán bộ, giảng viên, nghiên cứu sinh, học viên, sinh viên khoa Hành chính học tham dự Hội thảo.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Hồng Hải nhấn mạnh, cung ứng dịch vụ hành chính công giữ vai trò đặc biệt quan trọng, bởi đây là cầu nối trực tiếp giữa Nhà nước với xã hội, thể hiện rõ nhất bản chất “Nhà nước phục vụ”. Trong những năm qua, hoạt động cung ứng dịch vụ hành chính công ở nước ta đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Hệ thống thể chế, chính sách ngày càng hoàn thiện; mô hình một cửa, một cửa liên thông được triển khai rộng rãi; ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, cổng dịch vụ công trực tuyến quốc gia đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế: chất lượng dịch vụ chưa đồng đều giữa các địa phương; thủ tục hành chính một số lĩnh vực còn phức tạp, chồng chéo; năng lực cán bộ, công chức chưa đáp ứng yêu cầu; đặc biệt là mức độ hài lòng của người dân và doanh nghiệp đối với dịch vụ hành chính công vẫn còn khoảng cách so với kỳ vọng. Hội thảo mong nhận được các ý kiến trao đổi, thảo luận, làm rõ các nội dung: (1) Những vấn đề lý luận về cung ứng dịch vụ hành chính công; (2) Thực trạng cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam; (3) Kinh nghiệm quốc tế và mô hình tốt trong cung ứng dịch vụ hành chính công và giá trị tham khảo cho Việt Nam.
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, TS. Bùi Phương Đình, Phó Giám đốc Học viện khẳng định, cải cách hành chính không chỉ là việc tinh giản đầu mối mà là cuộc cải cách của tư duy và phương thức phục vụ nhân dân. Đồng thời, tổ chức chính quyền hai cấp chỉ thành công khi mỗi người dân thực sự cảm nhận được sự thuận tiện, minh bạch trong từng thủ tục hành chính, từng dịch vụ hành chính công. Ông tin tưởng rằng, với tinh thần trách nhiệm cao, sự tâm huyết của các đại biểu, nhà khoa học, Hội thảo sẽ đạt được những kết quả thiết thực, đưa ra được những luận cứ khoa học vững chắc và khuyến nghị chính sách khả thi nhằm góp phần xây dựng một nền hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.
Tham luận tại Hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Minh Phương cho rằng, bối cảnh mới đang đặt ra yêu cầu cấp thiết phải đổi mới mạnh mẽ trong cung ứng dịch vụ hành chính công, chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, từ thủ công sang số hóa, từ hành chính hóa sang lấy người dân làm trung tâm là con đường tất yếu mà nền hành chính hiện đại phải hướng đến. Ông cũng nêu các định hướng cần thiết để dịch vụ công ngày càng đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp trong giai đoạn hiện nay, như: đẩy mạnh chuyển đổi số trong cung cấp dịch vụ công; lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức; tăng cường minh bạch, trách nhiệm giải trình; đẩy mạnh phối hợp liên thông, chia sẻ dữ liệu.
Chia sẻ tại Hội thảo, PGS. TS. Bùi Huy Khiên phân tích ba cơ sở quan trọng cho việc đổi mới cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam: (1) Về lý luận: đổi mới dịch vụ hành chính công nhằm nâng cao chất lượng phục vụ, giảm thủ tục rườm rà, tăng cường minh bạch và hiệu quả quản trị quốc gia. Đồng thời, chuyển từ tư duy “quản lý” sang “phục vụ”, xem người dân là đối tượng được phục vụ chứ không phải xin cho; (2) Về pháp lý: hệ thống văn bản quy phạm pháp luật còn phân tán, thiếu thống nhất và chưa đồng bộ, gây khó khăn trong tổ chức thực hiện; (3) Về thực tiễn: đã có nhiều cải thiện, như: đơn giản hóa thủ tục, ứng dụng công nghệ thông tin, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập, như: quy trình phức tạp, cán bộ còn yếu về năng lực, phẩm chất, người dân khó tiếp cận thông tin và dịch vụ. Đặc biệt, cung cấp dịch vụ công trực tuyến vẫn chưa thực sự hiệu quả. Vì vậy, theo ông, cần phải đổi mới toàn diện dịch vụ hành chính công, đây là yêu cầu cấp thiết để xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, minh bạch và phục vụ người dân tốt hơn.
Nhấn mạnh yêu cầu cần thiết phải bảo đảm bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ hành chính công của nhóm yếu thế ở Việt Nam, ThS. Lê Thị Hồng Hạnh cho rằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ hành chính công không chỉ là một yêu cầu mang tính pháp lý, được quy định trong Hiến pháp và hệ thống luật pháp của Việt Nam mà còn là một tiêu chí cốt lõi để đánh giá hiệu quả của cải cách hành chính và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Trong tiến trình chuyển đổi từ mô hình “hành chính cai quản” sang “hành chính phục vụ”, nguyên tắc công bằng xã hội và quyền tiếp cận dịch vụ của mọi công dân – đặc biệt là nhóm yếu thế – cần được đặt ở trung tâm và được bảo đảm trong quá trình vận hành của nền hành chính nhà nước. Tại Hội thảo, bà đề xuất 6 giải pháp nhằm nâng cao bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ hành chính công của nhóm yếu thế ở Việt Nam, gồm: hoàn thiện thể chế, chính sách theo hướng ưu tiên nhóm yếu thế; đầu tư hạ tầng và mở rộng tiếp cận công bằng; nâng cao năng lực và thái độ phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức; tăng cường phổ cập kỹ năng số cho người dân với các chương trình đào tạo kỹ năng số cơ bản, hỗ trợ thiết bị và kết nối internet, tăng cường truyền thông về kỹ năng số; đổi mới phương thức cung ứng dịch vụ hành chính công theo hướng bao trùm; tăng cường hợp tác công – tư trong nâng cao tiếp cận dịch vụ hành chính công.
Chia sẻ ở góc độ thực tiễn về cung ứng dịch vụ hành chính công trong bối cảnh chính quyền hai cấp, ông Nguyễn Hưng Quốc, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Xuân Đỉnh, thành phố Hà Nội cho biết, Phường Xuân Đỉnh, thành phố Hà Nội là một trong những địa phương tiên phong triển khai mô hình điểm phục vụ hành chính công, hướng đến mục tiêu đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian giải quyết và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin. Thực hiện mô hình này, phường Xuân Đỉnh đã tạo được bước chuyển tích cực trong thái độ, tác phong phục vụ nhân dân của đội ngũ công chức, không gian giao dịch thân thiện, chuyên nghiệp, quy trình xử lý hồ sơ minh bạch, rõ ràng, góp phần củng cố niềm tin của người dân đối với chính quyền cơ sở. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin đã giúp nâng cao hiệu quả quản lý, giảm đáng kể thời gian xử lý thủ tục và cải thiện chỉ số hài lòng của người dân. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, mô hình này vẫn gặp nhiều khó khăn: phần mềm dịch vụ công quốc gia còn thường xuyên lỗi, khiến quá trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ trực tuyến bị gián đoạn; khối lượng công việc về công chứng, chứng thực quá lớn (chiếm 80 – 90% tổng hồ sơ), dẫn đến tình trạng quá tải; nhân lực hỗ trợ số hóa hồ sơ chưa đủ, trong khi quy trình số hóa còn nhiều bước, yêu cầu ký số của lãnh đạo và xác nhận điện tử phức tạp (mới hoàn thành quy trình trong khi đó việc công chứng, chứng thực có lượng thời gian giải quyết thủ tục hành chính chứng ngắn (trong ngày làm việc), số lượng hồ sơ công dân yêu cầu nhiều nên việc hoàn thiện quy trình gặp rất nhiều khó khăn; người cao tuổi chưa thành thạo công nghệ nên công chức phải hỗ trợ trực tiếp, làm tăng áp lực công việc.
Từ những khó khăn đó, ông đề xuất kiến nghị nhằm tháo gỡ những vướng mắc, như: cần tiếp tục hoàn thiện và nâng cấp phần mềm dịch vụ công quốc gia, bảo đảm tính ổn định, thân thiện và dễ sử dụng. Thành phố Hà Nội cần phối hợp với Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trong việc rà soát, chuẩn hóa quy trình, giảm bớt các bước thao tác số hóa hồ sơ; đồng thời, tăng cường tính liên thông giữa các cấp chính quyền để giảm tải cho cấp cơ sở; cần tăng cường đầu tư nguồn nhân lực cho bộ phận một cửa, bổ sung nhân sự chuyên trách về công nghệ thông tin, đào tạo nâng cao năng lực số cho đội ngũ công chức cấp xã, đặc biệt trong các kỹ năng sử dụng phần mềm quản lý hồ sơ, bảo mật dữ liệu và giao tiếp điện tử với người dân; thành phố nên có chính sách hỗ trợ, động viên và ghi nhận các sáng kiến, mô hình hay trong cung ứng dịch vụ hành chính công. Các phường, xã có thành tích tốt trong ứng dụng chuyển đổi số nên được biểu dương và nhân rộng, tạo động lực cho phong trào thi đua cải cách hành chính; cần đẩy mạnh truyền thông và hướng dẫn công dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Từ thực tiễn xã Tư Lâm, thành phố Hà Nội, ông Nguyễn Thành Luân cũng đã chỉ ra các thách thức chính trong cung ứng dịch vụ hành chính công trong bối cảnh mới, như: khoảng cách số lớn giữa người dân và chính quyền, khiến tỷ lệ sử dụng dịch vụ trực tuyến thấp; tình trạng chậm trễ hồ sơ (đặc biệt là lĩnh vực đất đai) do tính phức tạp và thiếu quy trình nội bộ rõ ràng; sự thiếu đồng bộ giữa thiết chế pháp luật và hạ tầng công nghệ; hiệu quả giải quyết hồ sơ toàn trình chưa cao và quá tải dịch vụ sau sáp nhập; thách thức về sắp xếp nhân sự (vừa thừa vừa thiếu chuyên môn). Để nâng cao chất lượng dịch vụ, ông đã đưa ra 6 giải pháp đột phá nhằm nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ công, như: phát triển nguồn nhân lực số; bố trí, sử dụng nhân sự hợp lý bảo đảm đúng vị trí, đúng trình độ chuyên môn nghiệp vụ; đẩy nhanh việc số hóa hồ sơ, phát triển đề án không giấy tờ, không chờ khi thực hiện thủ tục hành chính; cần có sự phối hợp đầu tư vào hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực và hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận công nghệ, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện; tạo hành lang pháp lý đồng bộ với cơ sở hạ tầng, cần có cơ chế, quy định cụ thể trong việc tiếp nhận hồ sơ điện tử của các cơ quan, tổ chức trên toàn quốc, thống nhất trong thành phần hồ sơ tiếp nhận các thủ tục hành chính, hạn chế và tiến tới không dùng bản sao chứng thực; nâng cao chất lượng cung ứng dịch vụ công bằng các giải pháp đẩy mạnh việc giải quyết hồ sơ toàn trình, rà soát, cắt giảm các thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục hành chính.
Hội thảo cũng được lắng nghe ý kiến chia sẻ của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học về chủ đề cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam, như: (1) Nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam trong bối cảnh hiện nay; (2) Đánh giá chất lượng cung cấp dịch vụ công cho người dân, doanh nghiệp dựa trên dữ liệu và theo thời gian thực trên cổng Dịch vụ công quốc gia; (3) Nhận diện các yếu tố tác động đến cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam; (4) Ảnh hưởng của văn hóa công vụ đến chất lượng cung ứng dịch vụ hành chính công ở Việt Nam; (5) Nhận diện thách thức trong cung ứng dịch vụ hành chính công trực tuyến ở Việt Nam trong kỷ nguyên chuyển đổi số.
Kết luận Hội thảo, PGS.TS. Nguyễn Thị Hồng Hải trân trọng cảm ơn các ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài Học viện đã có tham luận và bài viết tham gia Hội thảo. Những kiến thức, kinh nghiệm quý báu sẽ được Ban Tổ chức Hội thảo nghiêm túc tiếp thu, nghiên cứu, đề xuất các giải pháp, khuyến nghị nhằm góp phần phục vụ tốt hơn trong hoạt động giảng dạy, nghiên cứu khoa học và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cho đội ngũ giảng viên Khoa Hành chính học nói riêng và của Học viện nói chung.
Nguyễn Thùy
