(Quanlynhanuoc.vn) – Thực hiện Quyết định số 26/2018/QĐ-TTg ngày 22/6/2018 của Thủ tướng Chính phủ về việc thí điểm thành lập Đội Quản lý trật tự xây dựng (QLTTXD) đô thị trực thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) quận, huyện, thị xã tại thành phố Hà Nội, ngày 04/7/2018, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 3406/QĐ-UBND về việc thí điểm thành lập Đội QLTTXD đô thị trực thuộc UBND quận, huyện, thị xã tại thành phố Hà Nội. Mô hình Đội QLTTXD này có vai trò và nhiệm vụ lập lại trật tự kỷ cương hành chính trong xây dựng ở đô thị, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý trong lĩnh vực QLTTXD.
Thí điểm thành lập Đội Quản lý trật tự xây dựng đô thị ở quận Hoàn Kiếm – thành phố Hà Nội
Trên cơ sở Quyết định số 3406/QĐ-UBND của UBND thành phố Hà Nội, ngày 02/8/2018, UBND quận Hoàn Kiếm đã ban hành Quyết định số 2318/QĐ-UBND về việc thí điểm thành lập Đội QLTTXD đô thị trực thuộc UBND quận dưới sự chỉ đạo, điều hành trực tiếp và toàn diện của UBND quận, thống nhất công tác lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ QLTTXD, trật tự đô thị trên địa bàn. Đội QLTTXD đô thị gồm 20 tổ, gồm: Tổ Hành chính tổng hợp, Tổ Kiểm tra cơ động và 18 tổ QLTTXD đô thị tại 18 phường. Đội có 54 người, trong đó: 52 công chức và 2 hợp đồng lao động. Lãnh đạo Đội gồm 3 người, gồm Đội trưởng và 2 Đội phó.
Tính từ ngày 10/8/2018 đến nay, Quận ủy Hoàn Kiếm đã ban hành 13 văn bản chỉ đạo; Hội đồng nhân dân quận ban hành 01 kết luận giám sát về trật tự xây dựng (TTXD) và 01 Nghị quyết về tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong công tác QLTTXD trên địa bàn quận Hoàn Kiếm; UBND quận ban hành 15 văn bản chỉ đạo công tác QLTTXD trên địa bàn đối với 18 phường. Đội QLTTXD đô thị quận và các đơn vị liên quan tăng cường công tác QLTTXD, kịp thời phát hiện, kiên quyết xử lý các vi phạm trật tự xây dựng ngay từ ban đầu. Ngoài ra, Quận ủy, UBND quận đã tổ chức nhiều cuộc họp giao ban chuyên đề về công tác QLTTXD để chỉ đạo UBND các phường, Đội QLTTXD đô thị và các phòng, ban thuộc quận tập trung xử lý các vi phạm TTXD trên địa bàn quận.
UBND quận cũng đã ban hành “Quy chế phối hợp QLTTXD đô thị trên địa bàn quận Hoàn Kiếm” và “Quy chế thực hiện dân chủ trong công tác QLTTXD đô thị trên địa bàn quận Hoàn Kiếm”. Đội QLTTXD đô thị quận và Phòng Quản lý đô thị quận đã phối hợp với UBND các phường phổ biến, quán triệt 2 quy chế trên đến cán bộ cơ sở, khu dân cư, các chủ đầu tư và nhà thầu xây dựng trên địa bàn phường với số đại biểu tham dự là 1.562 người.
Kết quả công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị
Tính từ ngày 10/8/2018 đến ngày 30/6/2020, tổng số công trình xây dựng trên địa bàn quận là 235 công trình, trong đó 233 công trình có giấy phép xây dựng với tổng diện tích sàn xây dựng 51.213,37m², 02 công trình không phép. Số vụ việc vi phạm: 06 vụ, trong đó xây dựng sai phép: 04 vụ (đã xử lý xong); xây dựng không phép: 02 vụ (đã xử lý xong).
Công tác kiểm tra xử phạt vệ sinh môi trường: 37 trường hợp với số tiền phạt là 50 triệu đồng. Xử phạt xây dựng sai phép, xây dựng không phép và vi phạm an toàn lao động: 11 vụ với số tiền phạt là 115 triệu đồng. Đội QLTTXD đô thị quận đã đôn đốc UBND các phường thu nộp thuế xây dựng với số tiền trên 2,2 tỷ đồng.
Các vi phạm TTXD được chỉ đạo xử lý kịp thời theo đúng quy định. Qua đó khẳng định được vai trò của Đội QLTTXD đô thị quận trong việc góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, lập lại trật tự kỷ cương hành chính trong lĩnh vực QLTTXD. Đáng chú ý, qua áp dụng các biện pháp phối hợp kiểm tra, nhiều trường hợp xây dựng vi phạm đã được cán bộ phát hiện và đề xuất biện pháp giải quyết kịp thời. Lực lượng QLTTXD đã xử lý được nhiều trường hợp vi phạm tồn đọng kéo dài, làm giảm đáng kể số trường hợp xây dựng vi phạm không phép, sai phép của các công trình xây dựng thi công tràn lan như những năm trước đây. Số công trình được kiểm tra, rà soát tăng, số vụ việc tồn đọng giảm, tỷ lệ công trình có phép ngày càng tăng cao.
Một số tồn tại, hạn chế
Công tác quản lý, kiểm tra, giám sát theo giấy phép xây dựng đôi lúc chưa bảo đảm đúng quy trình, quy định; việc phát hiện vi phạm TTXD, thiết lập hồ sơ vi phạm, ngăn chặn vi phạm ngay từ ban đầu chưa kịp thời, vẫn còn hiện tượng để chủ đầu tư vi phạm hoặc công trình đã hoàn thiện, đưa vào sử dụng mới lập biên bản dẫn đến gây khó khăn cho công tác xử lý tháo dỡ vi phạm.
Các công trình vi phạm TTXD đã có quyết định xử lý của UBND quận nhưng việc thực hiện của UBND phường còn chậm, không đạt tiến độ đề ra, chưa hiệu quả, chưa kiên quyết.
Thẩm quyền xử lý vi phạm TTXD của Đội QLTTXD đô thị quận chỉ dừng lại ở việc lập biên bản vi phạm và báo cáo, đề xuất biện pháp theo quy trình của pháp luật dẫn đến việc xử lý vi phạm còn chậm, hiệu quả chưa cao. Mặt khác, trình độ, nghiệp vụ của một số cán bộ còn hạn chế, năng lực chuyên môn yếu; sự bất cập về cơ chế, chính sách đối với công chức làm QLTTXD đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả công tác.
Nguyên nhân của những hạn chế
Quận Hoàn Kiếm có nhiều công trình nhà cổ, biệt thự cũ xuống cấp; giá bất động sản tăng; số lượng khách du lịch lưu trú tăng cao… do đó, nhu cầu cải tạo, xây dựng mở rộng diện tích nhà ở, địa điểm kinh doanh của người dân và các tổ chức rất lớn. Bên cạnh đó, quận Hoàn Kiếm bị hạn chế bởi các quy định về bảo tồn, tôn tạo khu phố cổ, khu phố cũ, khu vực Hồ Gươm và vùng phụ cận.
Ý thức chấp hành pháp luật về xây dựng của một số người dân chưa cao, một số chủ công trình tìm mọi cách cố tình vi phạm TTXD. Các công trình vi phạm TTXD đa số là nhà xây xen kẽ trong phố cũ hoặc phố cổ và thường xây dựng kiên cố, bên cạnh là các công trình liền kề đều là nhà cũ xuống cấp, nên khi triển khai cưỡng chế phá dỡ dễ gây ảnh hưởng đến các công trình liền kề, chủ công trình lợi dụng việc đó để đối phó bằng việc khởi kiện hành chính tại Tòa án để tạm dừng việc cưỡng chế.
Công tác kiểm tra, ngăn chặn còn chưa kịp thời, thiếu quyết liệt để xảy ra vi phạm. Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ làm công tác QLTTXD tại một số phường còn yếu, dựa nhiều vào kinh nghiệm, không cập nhật, nghiên cứu văn bản mới trong lĩnh vực QLTTXD.
Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động QLTTXD đô thị
Một là, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về xây dựng nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 25-CT/QU ngày 08/10/2018 của Quận ủy về tăng cường công tác QLTTXD trên địa bàn quận. Tiếp tục phát huy vai trò của các cấp ủy đảng, chính quyền phường, công tác giám sát của Hội đồng nhân dân, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể trong công tác QLTTXD; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, coi công tác QLTTXD là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về TTXD đô thị.
Hai là, Phòng Quản lý đô thị quận thực hiện tốt việc cấp giấy phép xây dựng bảo đảm đúng quy định. Đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân làm thủ tục xin cấp giấy phép xây dựng theo đúng thời gian quy định; kịp thời giải quyết, tham mưu UBND quận giải quyết đơn thư liên quan đến việc cấp giấy phép xây dựng.
Ba là, tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát các công trình xây dựng trên địa bàn, bảo đảm 100% các công trình xây dựng được kiểm soát. Các hành vi vi phạm phải được thiết lập hồ sơ, kiên quyết xử lý kịp thời, dứt điểm vi phạm ngay từ khi mới phát sinh, không để công trình hoàn thiện đưa vào sử dụng rồi mới xử lý; giao Phòng Quản lý đô thị tham mưu UBND quận xem xét thu hồi giấy phép xây dựng đối với trường hợp chủ đầu tư không khắc phục việc xây dựng sai so với giấy phép xây dựng trong thời hạn ghi trong văn bản xử lý vi phạm theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Bốn là, giao công an quận chỉ đạo công an phường tăng cường trách nhiệm trong việc phát hiện vi phạm TTXD để kịp thời báo cáo UBND phường. Tham mưu UBND phường biện pháp bảo đảm an ninh trật tự, giải quyết hiệu quả các mâu thuẫn của người dân liên quan đến đơn thư về TTXD theo quy định; xây dựng phương án bảo đảm an toàn trật tự trong quá trình tổ chức cưỡng chế công trình vi phạm trật tự xây dựng của các cơ quan chức năng.
Năm là, cấp ủy đảng, chính quyền các phường tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, xác định rõ trách nhiệm từng người, nhất là người đứng đầu đơn vị. Chịu trách nhiệm trước Ban Thường vụ Quận ủy, UBND quận khi để xảy ra vi phạm TTXD mới phát sinh; tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc và các ban, ngành, đoàn thể cùng nhân dân giám sát trong công tác QLTTXD trên địa bàn. Hằng tháng báo cáo kết quả thực hiện đến Văn phòng Quận ủy và UBND quận để tổng hợp báo cáo Thường trực Quận ủy và Ban Thường vụ Quận ủy.
Sáu là, tiến hành thanh tra công vụ đối với một số phường để xảy ra nhiều tồn tại, chậm xử lý các vi phạm TTXD đô thị. Trường hợp cần thiết đề xuất đình chỉ công tác của chủ tịch UBND phường để tập trung chỉ đạo xử lý cho đến khi vi phạm được xử lý, khắc phục. Rà soát về công tác cán bộ, kịp thời đề xuất luân chuyển, kỷ luật, thay thế những cán bộ năng lực yếu kém không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Bảy là, tổ chức các lớp tập huấn để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, công chức trong lĩnh vực QLTTXD.
PV
