Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh tăng cường giáo dục đạo đức cho cán bộ, đảng viên

(Quanlynhanuoc.vn) – Thực hiện tốt nội dung, nhiệm vụ trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho đảng viên là biện pháp quan trọng để phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đảng viên nói chung và đối với đảng viên Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh nói riêng.

 

Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: vnuhcm.edu.vn
Thực tiễn công tác giáo dục đạo đức cho đảng viên của Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Thứ nhất, về giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho đảng viên.

Thực hiện tốt nội dung, nhiệm vụ trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho đảng viên là biện pháp quan trọng để phòng chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong đảng viên nói chung và đối với đảng viên Đại học Quốc gia (ĐHQG) TP. Hồ Chí Minh nói riêng.

Trong lĩnh vực nghiên cứu, giáo dục lý luận chính trị (LLCT) cho đảng viên, Ban Thường vụ Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã có sự chỉ đạo trực tiếp đối với cấp ủy là Chi bộ Khoa Chính trị – Hành chính phát huy vai trò là đơn vị trọng điểm về đào tạo, nghiên cứu khoa học của ĐHQG TP. Hồ Chí Minh trong lĩnh vực LLCT và khoa học hành chính để có những hoạt động cần thiết trong nghiên cứu, giáo dục LLCT đối với đảng viên, nhất là các đảng viên là sinh viên trong hệ thống ĐHQG.

Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã chỉ đạo việc tăng cường tuyên truyền, giáo dục, học tập chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho đảng viên, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động… Nhiệm kỳ 2015 – 2020, Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Nghị quyết chuyên đề: “Công tác chính trị tư tưởng góp phần bảo đảm thực hiện nhiệm vụ chính trị trong hệ thống Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh” và các văn bản chỉ đạo công tác bảo đảm an ninh, trật tự trước các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, các vụ việc phức tạp, nhạy cảm.

Đặc biệt, Đảng ủy cũng đã nghiêm túc triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” và Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/05/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Theo đó, Đảng ủy đã chọn nội dung: Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện chuẩn mực đạo đức tại Đảng bộ ĐHQG TP. Hồ Chí Minh, cụ thể thành chủ đề nghiên cứu: “Chuẩn mực đạo đức của cán bộ, giảng viên và người học trong Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh”, coi là khâu đột phá trong triển khai chủ đề toàn khóa.

Việc rèn luyện, tu dưỡng phẩm chất đạo đức, lối sống, phong cách, lề lối công tác của đảng viên được quan tâm thực hiện. Các đảng viên đã quán triệt và gương mẫu, tự giác thực hiện tốt nội dung nêu gương, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, tự giác học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị, tăng cường tiếp xúc, đối thoại với viên chức, người lao động và sinh viên, kịp thời giải quyết các vấn để bức xúc, tồn đọng kéo dài3.

Tăng cường công tác giám sát, kiểm tra việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện chương trình hành động của Đảng đề ra gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/05/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, Quy định số 101-QĐ/TW ngày 07/6/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XI), quy định trách nhiệm nêu gương của cán bộ đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; Quy định số 55-QĐ/TW ngày 10/01/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác kiểm tra của tổ chức đảng đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ đảng viên, Quy định số 08-QĐ/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương; thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; phòng, chống tham nhũng, lãng phí; duy trì nền nếp và nâng cao chất lượng sinh hoạt Chi bộ, quản lý đảng viên để chủ động phòng ngừa, kịp thời phát hiện, ngăn chặn những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đảng viên.

Thứ hai, thực hiện trách nhiệm nêu gương của đảng viên, gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Tại ĐHQG TP. Hồ Chí Minh, Ban Thường vụ Đảng ủy đã chỉ đạo, lãnh đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trong việc chủ động triển khai thực hiện trách nhiệm nêu gương và các chuẩn mực đạo đức của đảng viên. Người đứng đầu các cấp ủy, chi bộ luôn quán triệt và gương mẫu, tự giác thực hiện tốt nội dung đề cao tinh thần trách nhiệm; không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, giữ gìn phẩm chất, đạo đức, gương mẫu đi đầu, tận tụy với công việc, tự giác học tập nâng cao trình độ, năng lực lãnh đạo, chỉ đạo nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị của đơn vị.

Đồng thời, chú trọng nghiên cứu, triển khai học tập các nghị quyết, chỉ thị tiêu biểu của Bộ Chính trị và Quy định số 101-QĐ/TW. Các cấp ủy và tổ chức đảng đã hướng dẫn việc xây dựng bản cam kết tu dưỡng, rèn luyện của đảng viên và cấp ủy các cấp theo Công văn số 2749-CV/BTCTU ngày 30/6/2017 của Ban Tổ chức Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, trong đó phân định rõ đối với cán bộ, viên chức, đảng viên không là người đứng đầu (cán bộ chủ chốt) và đối với cán bộ chủ chốt, người đứng đầu. Hằng năm, mỗi đảng viên và các tổ chức đảng trong ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đều có đánh giá, kiểm điểm việc thực hiện bản cam kết của mình; xác định đây là cơ sở để đánh giá, phân loại chất lượng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên.

Thứ ba, đăng ký và thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của đảng viên.

Việc đăng ký và thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của đảng viên hiện nay là một hoạt động quan trọng nhằm cụ thể hóa và đưa vào thực chất của công các giáo dục rèn luyện đạo đức cho đảng viên. Tại ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã và đang triển khai hoạt động đều đặn hằng năm. Việc đăng ký được thể hiện trên các nội dung cơ bản, như: đăng ký hành động theo nhiệm vụ được phân công tại cơ quan, đơn vị; đăng ký hành động đóng góp cho xã hội, cộng đồng, bên cạnh đó còn đăng ký cho hoạt động học tập và nâng cao trình độ của mỗi đảng viên. Từ năm 2012 đến nay, hoạt động đăng ký và thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của đảng viên được triển khai sâu rộng, bước đầu đi vào nền nếp.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc đăng ký và thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức hằng năm ở một số cơ sở đảng trong ĐHQG TP. Hồ Chí Minh còn mang tính hình thức; nội dung đăng ký đôi khi còn chưa phù hợp với thực tế công việc, nhiệm vụ của cá nhân, đơn vị; hoạt động kiểm tra, giám sát ở một số cơ sở đảng chưa thực sự chặt chẽ… Điều này dẫn tới hiệu lực của những cam kết mà mỗi đảng viên trong hoạt động tu dưỡng, rèn luyện đạo đức ở một số cơ sở đảng trong ĐHQG TP. Hồ Chí Minh chưa được cải thiện nhiều.

Thứ tư, kiểm tra, giám sát việc thực hiện trách nhiệm của cấp ủy, cơ sở đảng trong giáo dục đạo đức (GDĐĐ) cho đảng viên.

Việc kiểm tra, giám sát hoạt động GDĐĐ cho đảng viên có vai trò đặc biệt quan trọng và có tác động trực tiếp đến phòng, chống suy thoái, đạo đức, lối sống của đảng viên. Thời gian qua, tại ĐHQG TP. Hồ Chí Minh, công tác kiểm tra, giám sát đối với hoạt động GDĐĐ cho đảng viên đã có những chuyển biến về nhận thức và tổ chức thực hiện. Theo đó, các cấp ủy, cơ sở đảng đã sửa đổi, bổ sung các quy định, quy trình, phương pháp kiểm tra, giám sát, kiện toàn tổ chức bộ máy Ủy ban kiểm tra, triển khai khá toàn diện nhiệm vụ kiểm tra theo quy định của Điều lệ Đảng. Có kế hoạch kiểm tra, giám sát hằng năm… Nhờ vậy, công tác này đã có chuyển biến về chất lượng, hiệu quả, góp phần tăng cường không nhỏ trong việc phòng, chống suy thoái đạo đức, lối sống của đảng viên.

Thứ năm, xây dựng các chuẩn mực đạo đức cho cán bô, giảng viên, học viên và đảng viên.

Hiện nay, tại ĐHQG TP. Hồ Chí Minh chưa ban hành văn bản quy định cụ thể khung tiêu chí cụ thể về chuẩn mực đạo đức của cán bộ, giảng viên, người học, đặc biệt là đối tượng đảng viên. Do vậy, thời gian qua, Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh đã có những chỉ đạo đối với các đơn vị liên quan, triển khai nghiên cứu để tiến tới xây dựng khung tiêu chí chuẩn mực đạo đức cho cán bộ, giảng viên, người học, trong đó có đối tượng là đảng viên.

Ngày 10/7/2020, Đảng ủy đã phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn tổ chức Hội thảo “Bàn về chuẩn mực đạo đức của cán bộ, giảng viên và người học trong Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh”. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có sự thống nhất trong các quy định về chuẩn mực đạo đức dành cho cán bộ, giảng viên, người học và cả đảng viên; do đó, dẫn đến chưa đồng bộ, thống nhất trong các quy định áp dụng cho ĐHQG TP. Hồ Chí Minh.

Giải pháp, kiến nghị góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục đạo đức cho đảng viên của Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh

Từ thực tiễn hoạt động GDĐĐ cho đảng viên thời gian qua, đồng thời, để nâng cao hơn nữa hiệu quả hoạt động này, trong thời gian tới, các cấp ủy, cơ sở đảng trong ĐHQG TP. Hồ Chí Minh có thể thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, nâng cao nhận thức, ý thức tự tu dưỡng rèn luyện đạo đức của mỗi đảng viên thông qua các hoạt động tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống. Kiện toàn hệ thống tổ chức đảng, nhất là cấp ủy, cơ sở đảng cũng như hệ thống tuyên giáo của Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh và các cơ sở đảng. Tập trung xây dựng đội ngũ giảng viên, báo cáo viên về LLCT, đầu tư xây dựng phát triển Khoa Chính trị – Hành chính, phát huy vai trò của Khoa trong công tác giáo dục tư tưởng chính trị GDĐĐ cho đảng viên.

Hai là, nâng cao vai trò của cấp ủy, tổ chức đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hành các quy định, trước hết là các quy định về trách nhiệm nêu gương của đảng viên. Quán triệt sự chỉ đạo về thực hành nêu gương trong đảng viên nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, cán bộ có chức vụ càng cao thì càng phải gương mẫu; xác định nêu gương là một nội dung quan trọng trong phương thức lãnh đạo của Đảng trong ĐHQG TP. Hồ Chí Minh. Xây dựng, biểu dương những tấm gương về đạo đức, lối sống và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đạo đức, lối sống trong mỗi cán bộ, giảng viên, nhà khoa học, người học.

Ba là, Đảng ủy ĐHQG TP. Hồ Chí Minh nói chung và các cấp ủy, chi bộ trực thuộc cần phải tập trung nghiên cứu, bổ sung các chuẩn mực đạo đức theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện nay.

Căn cứ chủ đề thực hiện từng năm của Trung ương và chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy về nội dung “tích cực học tập, nỗ lực làm theo”, căn cứ tình hình thực tế của đơn vị, cấp ủy cụ thể hóa nội dung “học tập và làm theo”, đồng thời rà soát, bổ sung chuẩn đạo đức của đơn vị để làm cơ sở cho đảng viên đăng ký thực hiện. Từng đảng viên tự xây dựng kế hoạch cá nhân phấn đấu, rèn luyện theo các chuẩn mực đạo đức đã được cấp ủy xây dựng và thông báo những điểm chính cho chi bộ biết để tạo điều kiện giúp đỡ đảng viên thực hiện.

Các chuẩn mực đạo đức cần phù hợp với từng đối tượng (cán bộ viên chức, giảng viên, sinh viên), với chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và được xây dựng thành những khẩu hiệu ngắn gọn, dễ nhớ, dễ thực hiện. Có thể gợi ý một số khung tiêu chí về đạo đức dành cho đối tượng là cán bộ, giảng viên, người học là đảng viên như sau:

– Các tiêu chí đối với cán bộ, giảng viên là đảng viên: (1) Có phẩm chất chính trị; (2) Có đạo đức nghề nghiệp; (3) Có lối sống, tác phong chuẩn mực ; (4) Có ý thức giữ gìn, bảo vệ truyền thống đạo đức nhà giáo.

Đối với người học là đảng viên: bao gồm các cặp tiêu chí: cặp giá trị “ Yêu nước – Khát vọng”, “ Đạo đức – Trách nhiệm”, “Tri thức – Sáng tạo” và “Năng động – Văn minh”.

Bốn là, đưa hoạt động đăng ký và thực hiện tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của đảng viên đi vào thực chất. Để thực hiện được điều này, trước hết cần giáo dục nhận thức cho đảng viên hiểu và ý thức được tầm quan trọng của việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức trong giai đoạn hiện nay. Việc đăng ký phải phù hợp với nhiệm vụ, gắn với vị trí vai trò đang thực hiện khác nhau, ví dụ: công tác cán bộ thì phải công tâm, công tác tài chính thì phải công khai, minh bạch, tiết kiệm, giảng viên thì phải luôn học tập, nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Đồng thời, cần có cơ chế, quy trình kiểm tra giám sát việc thực hiện các cam kết một cách hiệu quả, chặt chẽ, thường xuyên. Đặc biệt là phát huy hơn nữa vai trò cấp ủy trong việc chỉ đạo việc thực hiện và kiểm tra, đánh giá đối với mỗi bản đăng ký hằng năm của đảng viên.

Chú thích:
1. Hướng dẫn số 34-HD-ĐU ngày 22/08/2017 của Đảng ủy Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh về thực hiện quy định của Ban Bí thư Trung ương Đảng về trách nhiệm nêu gương của đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các cấp gắn với học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
2. Hướng dẫn số13-HD-ĐU ngày 23/12/2011 của Đảng ủy Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh về thực hiện Kế hoạch số 13-KH/TU của Ban Thường vụ Thành ủy về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. 
ThS. Đào Văn Hân – ThS. Nguyễn Văn Minh
Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh