Phát huy vai trò đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn trong giáo dục, đào tạo ở các nhà trường quân đội hiện nay

(Quanlynhanuoc.vn) – Để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo ở các nhà trường quân đội, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, một trong những giải pháp quan trọng là phát huy vai trò đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn trong giáo dục – đào tạo.
Ảnh minh họa (nguồn: qdnd.vn)
Vai trò đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn trong giáo dục, đào tạo ở các nhà trường quân đội

Đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn (KHXHNV)  là một bộ phận của đội ngũ nhà giáo quân đội; lực lượng nòng cốt trực tiếp nghiên cứu, giảng dạy các môn KHXHNV trong các nhà trường quân đội (NTQĐ); phẩm chất, trình độ, năng lực, tiềm năng sáng tạo của đội ngũ này có ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giáo dục – đào tạo (GDĐT) và nghiên cứu khoa học của các NTQĐ và sự nghiệp xây dựng Quân đội trong tình hình mới.

Quán triệt, thực hiện các nghị quyết, quyết định, đề án của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương – Bộ Quốc phòng về công tác GDĐT, trong đó, đặc biệt quán triệt sâu sắc quan điểm Đại hội XIII của Đảng: “Tạo đột phá trong đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.”1; “Chú trọng đào tạo, đào tạo lại đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo”2; “Đổi mới mạnh mẽ chính sách đãi ngộ, chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt.”3; các NTQĐ đã luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc xác định kế hoạch đào tạo, quản lý, sử dụng, phát triển đội ngũ giảng viên KHXHNV. Đồng thời, cấp ủy, chỉ huy các cấp có nhận thức ngày càng rõ, cụ thể hơn về vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT. Đây là quá trình các giảng viên thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình thông qua sử dụng các yếu tố như tri thức, tình cảm, ý chí, thái độ, động cơ và năng lực thực tiễn sư phạm, tác động vào quá trình GDĐT làm cho chức năng, tác dụng của các môn học KHXHNV được thể hiện đầy đủ, hiệu quả trong quá trình GDĐT ở các NTQĐ, vai trò đó biểu hiện cụ thể ở các nội dung cơ bản sau:

Một là, đội ngũ giảng viên KHXHNV ở các NTQĐ giữ vai trò quan trọng trong xây dựng bản lĩnh chính trị, phẩm chất, đạo đức, nhân cách cho học viên; đây là lực lượng nòng cốt và trực tiếp trang bị cho người học hệ thống những tri thức KHXHNV quân sự, giúp học viên hình thành thế giới quan khoa học, phương pháp luận mácxít, tạo cơ sở nền tảng tham gia đấu tranh chống các quan điểm, tư tưởng sai trái, thù địch, góp phần bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng trong Quân đội.

Hai là, thông qua thực hiện nhiệm vụ giảng dạy, đội ngũ giảng viên KHXHNV góp phần quan trọng vào việc bồi dưỡng tư duy, năng lực thực hành, phương pháp, tác phong công tác cho người học, đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đào tạo người cán bộ sĩ quan của các NTQĐ.

Ba là, giảng viên KHXHNV cùng với đội ngũ giảng viên và các lực lượng khác trong các NTQĐ tham gia tích cực vào quá trình đổi mới GDĐT, góp phần xây dựng nhà trường ngày càng chính quy, mẫu mực, hiện đại, bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu quả, phù hợp với mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực hiện tại, vừa đáp ứng mục tiêu chiến lược phát triển GDĐT trong tương lai.

Để thực hiện tốt vai trò đó, đòi hỏi phải có sự kết hợp chặt chẽ của các lực lượng tham gia vào quá trình GDĐT ở các NTQĐ, mà trước tiên là phải xây dựng, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ giảng viên KHXHNV bảo đảm về số lượng, có cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, xét về chất lượng thì đội ngũ này phải có phẩm chất, năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ là quá trình tác động biện chứng của nhiều nhân tố và tuân theo những quy luật khách quan. Thực chất đây là quá trình phát triển, hoàn thiện phẩm chất, năng lực và các điều kiện bảo đảm để đội ngũ giảng viên KHXHNV thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình trong GDĐT. Sự tác động đó được biểu hiện qua những đặc điểm cơ bản có tính quy luật. Nhận thức, vận dụng và giải quyết tốt những đặc điểm đó có ý nghĩa quyết định đến việc phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ hiện nay.

Đặc điểm phát huy vai trò đội ngũ giảng viên khoa học xã hội và nhân văn trong giáo dục, đào tạo ở các nhà trường quân đội

Quá trình tác động giữa các yếu tố: mục tiêu, yêu cầu, phương châm, nội dung, chương trình, đối tượng đào tạo, các nhà quản lý giáo dục, các tổ chức, điều kiện bảo đảm, môi trường sư phạm,… với phẩm chất, năng lực của chủ thể là đội ngũ giảng viên KHXHNV đã tạo ra những đặc điểm cơ bản, mang tính quy luật chi phối đến việc phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ:

Thứ nhất, phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ phụ thuộc vào phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên KHXHNV.

Phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên KHXHNV là một trong những yếu tố chủ yếu quyết định tới việc phát huy vai trò của đội ngũ này trong GDĐT ở các NTQĐ, ảnh hưởng trực tiếp đến việc nâng cao chất lượng và hiệu quả của quá trình GDĐT. Đây là quá trình giảng viên KHXHNV tự tu dưỡng, tự rèn luyện, tự hoàn thiện chính bản thân mình thông qua thực tiễn giảng dạy ở các NTQĐ, giảng viên không thể thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình khi không có trình độ tri thức và phẩm chất nhân cách tốt, như C.Mác đã khẳng định: “Phát triển phong phú bản chất con người coi như một mục đích tự thân”4. Phẩm chất, năng lực của người giảng viên được cấu thành từ trình độ tri thức, tình cảm, ý chí, thái độ, động cơ và năng lực thực tiễn sư phạm, là sự tác động biện chứng của các yếu tố đó thông qua quá trình thực hiên nhiệm vụ, chức năng của họ.

Phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ là sự kết hợp chặt chẽ giữa các yếu tố, trong đó đội ngũ giảng viên là chủ thể, là điều kiện cần và trực tiếp quyết định đến vai trò của họ trong GDĐT ở các NTQĐ. Vì vậy, bản thân họ phải không ngừng phấn đấu vươn lên nâng cao trình độ, tri thức mọi mặt, xây dựng thái độ, động cơ đúng đắn, tinh thần ý thức trách nhiệm cao, thường xuyên trau dồi và nâng cao năng lực thực tiễn sư phạm, nhận thức đúng trách nhiệm, chức năng, nhiệm vụ của mình trong quá trình GDĐT. Đây là quá trình phát huy nội lực bên trong nhằm khẳng định vị trí, vai trò của đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ.

Thứ hai, phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ phụ thuộc vào mục tiêu, yêu cầu, nội dung, chương trình đào tạo của các NTQĐ.

Đây là đặc điểm cơ bản, là yếu tố khách quan mang tính quyết định đến vai trò của đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ.

Mục tiêu, yêu cầu đào tạo ở các NTQĐ là nhiệm vụ xuyên suốt quá trình đào tạo của các đối tượng, là tiêu chuẩn, thước đo đánh giá chất lượng đào tạo, xác định và lựa chọn nội dung, chương trình, phương pháp, cách thức tổ chức GDĐT. Vì vậy, các lực lượng tham gia vào quá trình đào tạo ở các NTQĐ đều phải căn cứ vào mục tiêu, yêu cầu đào tạo để xác định nội dung kế hoạch và cách thức tổ chức thực hiện cho phù hợp.

Nội dung, chương trình đào tạo được thể hiện qua sự thống nhất giữa học và hành, lý luận với thực tiễn, giữa giảng viên lên lớp với thời gian tự học, tự nghiên cứu của người học. Nếu nội dung, chương trình đào tạo của các NTQĐ được bố trí sắp xếp một cách lôgic, khoa học, bảo đảm thời gian và phù hợp cho các đối tượng, sẽ là động lực giúp đội ngũ giảng viên KHXHNV chủ động trong xác định kế hoạch, chuẩn bị giáo án giảng bài, nâng cao chất lượng giảng dạy. Ngược lại, nếu nội dung, chương trình không phù hợp, sắp xếp không lôgic, khoa học, không bảo đảm trình tự và phù hợp cho từng đối tượng sẽ gây khó khăn cho việc giảng dạy, không kích thích được tâm lý của người giảng viên và không phù hợp với quy luật nhận thức của người học, dẫn tới công tác GDĐT ở các NTQĐ khó bảo đảm mục tiêu, yêu cầu đã xác định.

Mục tiêu, yêu cầu và nội dung, chương trình sẽ tác động trực tiếp đến người dạy và người học. Đây là các nhân tố thường xuyên tác động lẫn nhau trong suốt quá trình GDĐT, đòi hỏi phải có sự kết hợp đồng bộ và chặt chẽ thì vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV ở các NTQĐ mới được phát huy và góp phần vào việc nâng cao chất lượng GDĐT ở các NTQĐ hiện nay.

Thứ ba, phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ phụ thuộc vào chất lượng, hiệu quả của lãnh đạo, chỉ huy các cấp đối với đội ngũ này.

Năng lực lãnh đạo, chỉ huy các cấp là một trong những nhân tố cấu thành quá trình GDĐT, nó tác động trực tiếp đến quá trình GDĐT ở các NTQĐ. Năng lực lãnh đạo, chỉ huy có thể thúc đẩy GDĐT phát triển, cũng có thể kìm hãm sự phát triển đó. Đây là một trong những yếu tố quan trọng có vai trò thúc đẩy, tạo động lực, tình cảm cho đội ngũ giảng viên yên tâm, yêu nghề gắn bó với sự nghiệp GDĐT. Sự quan tâm sâu sát của chỉ huy cùng với việc tập trung lãnh đạo của cấp ủy đảng tới đội ngũ giảng viên KHXHNV sẽ thúc đẩy họ phát huy tối đa năng lực, tích cực tự giác trong học tập và nghiên cứu, làm cho chất lượng GDĐT ở các NTQĐ được nâng lên.

Chất lượng, hiệu quả của lãnh đạo, chỉ huy các cấp ở các NTQĐ về phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT được biểu hiện cụ thể ở việc xác định mục tiêu, phương hướng, nội dung, biện pháp nâng cao chất lượng GDĐT, bảo đảm sự thống nhất về nhận thức và hành động, xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn, chức năng của các tổ chức, các lực lượng, tạo điều kiện để giảng viên KHXHNV phát huy tốt vai trò trong quá trình giảng dạy.

Thứ tư, phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ phụ thuộc vào môi trường và các điều kiện bảo đảm.

Môi trường và điều kiện bảo đảm là những yếu tố không thể thiếu trong quá trình GDĐT; đây là những nhân tố quan trọng để phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Bản thân con người luôn cải biến môi trường phục vụ cho sự tồn tại và phát triển của mình, con người càng tạo ra môi trường thuận lợi bao nhiêu thì môi trường lại tác động tích cực trở lại sự phát triển của con người bấy nhiêu.

C.Mác khẳng định: “Con người tạo ra hoàn cảnh đến mức nào thì hoàn cảnh sáng tạo ra con người đến mức đó”5. Môi trường sư phạm và cơ sở vật chất kỹ thuật là điều kiện thực tiễn sinh động nhất, tác động đến ý thức, trách nhiệm, động cơ, thái độ và uy tín giảng viên KHXHNV trong quá trình GDĐT ở các NTQĐ.

Hiện nay, các NTQĐ đã có những bước phát triển, giữ vững chất lượng đào tạo, từng bước tiếp cận nền khoa học quân sự hiện đại, phương pháp giáo dục tiên tiến. Chương trình, nội dung đào tạo từng bước được đổi mới, hoàn thiện, phù hợp với các đối tượng đào tạo, chất lượng đội ngũ nhà giáo ngày càng nâng cao, đạt chuẩn theo quy định. Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ “Xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại; đến năm 2025, cơ bản xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu đến năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”6 thì vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT còn những hạn chế, bất cập. Trong đó, một số giảng viên còn có hạn chế cả về nhận thức và tổ chức thực hiện, chưa thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, một số cấp ủy, chỉ huy chưa thực sự coi trọng việc bồi dưỡng, chọn lựa và tạo nguồn cho đội ngũ giảng viên KHXHNV, có lúc có nơi còn thiếu về số lượng, chưa đáp ứng được chất lượng, một số công trình, đề tài khoa học thuộc lĩnh vực khoa học xã hội chất lượng chưa cao. Thực tiễn đó đòi hỏi phải có những giải pháp đồng bộ, hiệu quả nhằm phát huy hơn nữa vai trò của đội ngũ giảng viên KHXHNV trong công tác GDĐT ở các NTQĐ.

Giải pháp cơ bản phát huy vai trò đội ngũ giảng viên

Một là, tiếp tục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng gắn với tổ chức thực hiện chặt chẽ, khoa học, quy trình, phương thức tuyển chọn, đào tạo, quy hoạch, sử dụng đội ngũ giảng viên KHXH ở các NTQĐ.

Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, làm cho mọi tổ chức, lực lượng ở các NTQĐ nắm vững quan điểm, chủ trương, phương châm xây dựng, phát triển đội ngũ nhà giáo của Đảng, Nhà nước và Quân đội, đặc biệt là nhận thức sâu sắc vị trí, tầm quan trọng của việc chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo có đủ trình độ, năng lực hoàn thành tốt nhiệm vụ GDĐT trong tình hình mới.

Chú trọng quán triệt, triển khai thực hiện thực chất, có hiệu quả Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế; Nghị quyết số 109-NQ/QUTW ngày 11/02/2019 của Quân ủy Trung ương về xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới; Chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo trong Quân đội giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Đề án “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong Quân đội giai đoạn 2020 – 2030”. “Đổi mới chương trình, nội dung đào tạo theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, phù hợp với từng đối tượng, cấp học; chú trọng rèn luyện bản lĩnh, phương pháp, tác phong chỉ huy, quản lý đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đào tạo cho học viên”7.

Xác định rõ chủ trương, giải pháp thực hiện quy hoạch đội ngũ giảng viên KHXHNV gắn với các khâu đánh giá, tuyển chọn, đào tạo, sử dụng, quản lý cán bộ. Xây dựng kế hoạch, bổ sung quy hoạch và tuyển chọn đội ngũ giảng viên KHXHNV; thực hiện công khai, dân chủ trong đào tạo, sử dụng, đề bạt, bổ nhiệm. Kiên quyết đưa ra khỏi ngành những giảng viên KHXHNV không đủ tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức, hạn chế về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Về số lượng, chú trọng phân bổ theo yêu cầu bảo đảm vừa có lực lượng cơ bản, chủ yếu, vừa có lực lượng kế cận. Về chất lượng, tăng cường bồi dưỡng kiến thức về chuyên môn, năng lực sư phạm, tác phong, phương pháp, khả năng vận dụng lý luận với thực tiễn gắn với tự học, tự rèn của đội ngũ giảng viên. Về cơ cấu, tập trung củng cố, kiện toàn đội ngũ giảng viên KHXHNV bảo đảm có sự kế thừa và kết hợp vững chắc giữa các độ tuổi, trình độ học vấn, kinh nghiệm thực tiễn.

Hai là, chú trọng đổi mới nội dung, chương trình, các môn học KHXHNV một cách khoa học, thiết thực, cụ thể đáp ứng mục tiêu, yêu cầu đào tạo của các NTQĐ.

Đây là một trong những giải pháp có ý nghĩa hết sức quan trọng không những góp phần nâng cao chất lượng GDĐT đáp ứng yêu cầu thực tiễn xây dựng Quân đội trong tình hình mới theo phương châm “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị” mà còn giữ vững được định hướng xã hội chủ nghĩa, đưa GDĐT ở các NTQĐ đi đúng đường lối, quan điểm của Đảng, sự nghiệp đổi mới của đất nước.

Trong GDĐT nội dung, chương trình là yếu tố cơ bản, đây là hệ thống những tri thức, kỹ năng cần thiết để trang bị cho người học theo mục tiêu, yêu cầu đào tạo mà xã hội đặt ra. Trên cơ sở mục tiêu, yêu cầu đào tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Cục Nhà trường của Bộ Quốc phòng, các NTQĐ đề ra mục tiêu, yêu cầu đào tạo cho từng đối tượng cụ thể, từ đó xác định nội dung, chương trình đào tạo, bảo đảm với nhận thức và thời gian học tập cho các đối tượng. Xây dựng nội dung, chương trình đào tạo khoa học, sát đối tượng, làm cơ sở để người giảng viên KHXHNV chuẩn bị nội dung, giáo án, truyền thụ tri thức giúp người học lĩnh hội một cách tích cực và hiệu quả là điều kiện để người giảng viên KHXHNV phát huy tốt vai trò, chức năng của mình trong GDĐT .

Những năm qua nội dung, chương trình, các môn KHXHNV đã được Đảng ủy, chỉ huy các NTQĐ quan tâm, quá trình thực hiện đạt được những kết quả nhất định, đã xây dựng được nội dung, chương trình chi tiết, xây dựng chuẩn đầu ra chương trình đào tạo các môn học KHXHNV cho các đối tượng, gắn với thực tiễn công tác, huấn luyện tại các loại hình đơn vị. Tuy nhiên, trước những yêu cầu mới của sự nghiệp GDĐT và xây dựng đội ngũ cán bộ Quân đội trước tình hình mới thì nội dung, chương trình đào tạo ở các NTQĐ phải tiếp tục nghiên cứu và đổi mới. Để đổi mới nội dung, chương trình đào tạo ở các NTQĐ hiện nay theo hướng phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT cần căn cứ vào: mục tiêu, yêu cầu đào tạo của các NTQĐ; phải xuất phát từ thực tiễn xã hội, Quân đội và các NTQĐ hiện nay; đặc điểm, yêu cầu của từng đối tượng, điều kiện, phương tiện bảo đảm của các NTQĐ hiện nay.

Ba là, chú trọng bồi dưỡng nâng cao năng lực, trình độ và phương pháp, tác phong công tác cho đội ngũ giảng viên KHXHNV ở các NTQĐ  

Các NTQĐ cần chú trọng công tác bồi dưỡng giảng viên chuyên sâu theo lĩnh vực, môn học giảng dạy và kỹ năng, phương pháp sư phạm tốt, khả năng tư duy khoa học, sáng tạo, biết gắn lý luận với thực tiễn. Nội dung bồi dưỡng tập trung vào những vấn đề: kỹ năng nghiên cứu tài liệu, biên soạn, thực hành bài giảng, kỹ năng truyền thụ kiến thức, nắm thông tin ngược từ học viên; chuẩn bị, điều khiển thảo luận (xêmina); kỹ năng và phương pháp nghiên cứu khoa học,…

Căn cứ tình hình cụ thể, các NTQĐ cần tổ chức các khóa bồi dưỡng, tập huấn về nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng giảng dạy, tổ chức thi giảng viên dạy giỏi các cấp; phổ biến, cung cấp thông tin về những nội dung có liên quan đến kinh tế, chính trị, xã hội, quốc phòng, an ninh để giảng viên cập nhật, làm cho bài giảng vừa phong phú, sâu sắc, vừa không lạc hậu với tình hình. Thường xuyên tổ chức dự giờ, rút kinh nghiệm giảng dạy, duy trì chặt chẽ nền nếp kiểm tra, đánh giá, phân loại giảng viên. Kiên quyết không chạy theo số lượng mà xem nhẹ yếu tố chất lượng và các tiêu chí khác; kịp thời phát hiện những lệch chuẩn của giảng viên KHXHNV để đào tạo, bồi dưỡng, khắc phục kịp thời.

Bốn là, các NTQĐ cần quan tâm, thực hiện tốt chính sách đãi ngộ và tạo môi trường làm việc thuận lợi cho giảng viên KHXHNV

Thực hiện tốt công tác thi đua, khen thưởng, xây dựng, nhân rộng tập thể, cá nhân xuất sắc, mô hình, cách làm hiệu quả, điển hình tiên tiến trong công tác GDĐT. Quan tâm xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh và bầu không khí tâm lý, tinh thần tập thể quân nhân tốt đẹp. Tạo lập không gian sáng, xanh, sạch, đẹp, trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại cần thiết phục vụ cho hoạt động giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học. Duy trì nghiêm các quy chế, quy định trong GDĐT, xây dựng bầu không khí dân chủ, kỷ cương, văn hóa, đoàn kết, thống nhất, yêu thương, giúp đỡ nhau cùng hoàn thành nhiệm vụ; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa các lực lượng sư phạm, nhất là mối quan hệ giữa người dạy và người học.

Quán triệt, thực hiện tốt “Đổi mới mạnh mẽ chính sách đãi ngộ, chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt. Sắp xếp, đổi mới căn bản hệ thống các cơ sở đào tạo sư phạm, thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách và giải pháp để cải thiện mức sống, nâng cao trình độ và chất lượng đột ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục”8. Thường xuyên quan tâm, chăm lo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, thực hiện tốt các chế độ, chính sách của Nhà nước và Quân đội; quan tâm đúng mức, hài hòa, hợp lý đến các vấn đề thiết yếu như đề bạt, bổ nhiệm, nhà ở, đất ở cho đội ngũ giảng viên KHXHNV, tạo môi trường sư phạm lành mạnh, tốt đẹp, giúp họ yên tâm phấn đấu, vươn lên hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Đồng thời, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn, cử đi thực tế giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý, chỉ huy đơn vị để nâng cao trình độ, kinh nghiệm thực tiễn cho giảng viên KHXHNV.

Như vậy, nghiên cứu vấn đề phát huy vai trò đội ngũ giảng viên KHXHNV trong GDĐT ở các NTQĐ hiện nay vừa mang tính cấp thiết, vừa có ý nghĩa lý luận và thực tiễn, là yêu cầu khách quan trong sự nghiệp GDĐT của Quân đội. Do đó, các cơ quan chức năng và cấp ủy, chỉ huy các NTQĐ cần thường xuyên quan tâm, chăm lo xây dựng đội ngũ giảng viên KHXHNV đáp ứng tốt yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Chú thích:
1, 2, 3, 6, 8. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I. H. NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, 2021, tr. 136-137, 232, 138-139, 157-158, 139.
4, 5. C.Mác, Ph.Ăngghen (1945-1946), “Hệ tư tưởng Đức”, C.Mác, Ph.Ăngghen toàn tập, Tập 3. H. NXB Chính trị Quốc gia, 1995, tr. 42, 55.
7. Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, Tài liệu nghiên cứu, học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 – 2025, H. NXB Quân đội nhân dân, 2020, tr. 57.
Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Quốc phòng. Đề án “Xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục trong Quân đội đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục đào tạo trong Quân đội giai đoạn 2020 – 2030”.
2. Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
3. Nghị quyết số 1659-NQ/QUTW ngày 20/12/2022 của Quân ủy Trung ương về nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2023-2030 và những năm tiếp theo.
4. Quyết định số 4134/QĐ-BQP ngày 14/10/2014 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng nhu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Phùng Văn Lâm
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng