Đại tá, PGS. TS Bùi Quang Huy
Trung úy, Bùi Huy Hoàng
Trường Sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Quán triệt Nghị quyết số 05-NQ/TW ngày 17/01/2022 của Bộ Chính trị về tổ chức Quân đội nhân dân Việt Nam giai đoạn 2021 – 2030 và những năm tiếp theo, Nghị quyết số 230-NQ/QUTW ngày 02/4/2022 của Quân ủy Trung ương về xây dựng Quân đội “tinh, gọn, mạnh, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, bài viết khái quát những nội dung cơ bản xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ Quân đội nhân dân Việt Nam theo tinh thần “7 dám” hiện nay.
Đặt vấn đề
Quan điểm xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ Quân đội nhân dân Việt Nam theo tinh thần “7 dám” hiện nay bảo đảm tính toàn diện về phẩm chất, năng lực, về số lượng, chất lượng và cơ cấu đội ngũ sĩ quan trẻ. Trên cơ sở quan điểm của Đảng của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, đặc biệt quan điểm Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ, Nghị định số 73/2023/NĐ-CP ngày 29/9/2023 của Chính phủ khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động sáng tạo vì lợi ích chung, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, đặc biệt, bài phát biểu của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Quân chính toàn quân vừa qua. Chính vì vậy, cần xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ Quân đội nhân dân Việt Nam theo tinh thần “7 dám” hiện nay.
Nội dung xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ theo tinh thần “7 dám”
Một là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám nghĩ” thể hiện ở tư duy đổi mới, bứt phá của đội ngũ sĩ quan trẻ, nhằm khai thông, mở lối để đạt hiệu quả tối ưu trước một vấn đề, công việc nào đó, nhất là cái mới, việc mới, từ đó, tạo ra cách làm mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện nhiệm vụ, trên cương vị, chức trách. Xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám nghĩ” phải được tiến hành thường xuyên trong suốt quá trình công tác và từng bước tích lũy kinh nghiệm để có phương pháp làm việc hiệu quả cao nhất, luôn chịu khó tìm tòi đổi mới sát với thực tiễn của đơn vị; luôn tư duy, trăn trở với mục đích đưa bản thân và tập thể đơn vị ngày càng phát phát triển. Trong bối cảnh hiện nay, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám nghĩ” sẽ giúp họ toàn tâm, toàn ý hướng vào việc giải quyết những vấn đề mới, vấn đề khó khăn tại đơn vị, những vấn đề chưa có tiền lệ xảy ra trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Đây là tiền đề, cơ sở quan trọng, cần thiết cho sự bứt phá, phát triển của đội ngũ sĩ quan trẻ.
Hai là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám nói” được biểu hiện ở dũng khí, tính cương trực, thẳng thắn, công tâm khi nhận định, xem xét, phán quyết một vấn đề, một sự việc nào đó. Quan điểm “dám nói” chứa đựng nội hàm sâu rộng, trong đó tư duy phản biện sâu sắc. Tư duy phải thể hiện bằng lời nói và hành động mà ở đây là dám nói của đội ngũ sĩ quan trẻ, tức là nói những điều không chỉ nằm trong sách vở mà từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ của cá nhân và đơn vị, từ tâm tư, nguyện vọng chính đáng của quân nhân. Dám nói của đội ngũ sĩ quan trẻ còn được hiện ở sự chín muồi trong suy nghĩ và thẳng thắn, cương trực. Quân đội là một tổ chức chặt chẽ, hoạt động theo nguyên tắc “tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách”, khi cá nhân có ý kiến đóng góp xây dựng đơn vị, cần trình bày trước tập thể để bàn bạc, đi đến thống nhất.
Đây là phẩm chất cần có của đội ngũ sĩ quan trẻ để chống lại lối “dĩ hòa vi quý”, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh; làm cho cái tốt không có điều kiện nảy nở, phát huy, cái sai không được phòng ngừa, ngăn chặn kịp thời, đấu tranh loại bỏ,… Chính vì vậy, hiện nay cần phải xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ dám nói, dám chất vấn, dám phản biện, dám đấu tranh vì lợi ích chung, vì sự ổn định, phát triển của đơn vị và quân đội.
Ba là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám làm” được biểu hiện ở thái độ và hành động quyết liệt, khẩn trương, chủ động xông pha, tiên phong dấn thân vào những công việc khó, nhiệm vụ phức tạp, những việc chưa có tiền lệ,… nhằm làm chuyển biến tình hình theo chiều hướng tích cực, phát triển, vì lợi ích chung; dám biến ước mơ, dự định thành hiện thực. Với lẽ đó, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ nếu chỉ dừng lại ở dám nghĩ, dám nói thì chưa đủ, mà còn phải dám làm. Bởi vì, hành động chính là thước đo dám nghĩ, dám nói của sĩ quan trẻ. Nội dung này đặt ra đối với sĩ quan trẻ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ phải bằng hành động, “miệng nói, tay làm”. Xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám làm” còn được thể hiện tinh thần xung kích của tuổi trẻ, thể hiện thái độ hành động quyết liệt, khẩn trương, chủ động xông pha, tiên phong dấn thân vào những công việc khó khăn, nhiệm vụ phức tạp nhằm làm chuyển biến tình hình theo chiều hướng tích cực. Do đó, đội ngũ sĩ quan trẻ trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, muốn tạo đột phá trong công việc phải quyết tâm thực hiện bằng được vấn đề mình đề xuất, những điều mà mình nghĩ, mình nói, dám thực hiện những ý tưởng mới để đem lại hiệu quả cao trong công việc.
Bốn là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám chịu trách nhiệm” thể hiện bản lĩnh, tinh thần vững vàng của người cán bộ đảm đương công việc, nhiệm vụ theo chức trách, quyền hạn đảm nhiệm và được tổ chức giao phó, không lùi bước và luôn sẵn sàng đón nhận cả thành công và chưa thành công, thậm chí đối mặt với những rủi ro ngoài ý muốn. Dám chịu trách nhiệm không chỉ thể hiện ở tinh thần sẵn sàng nhận nhiệm vụ và nhận trách nhiệm với nhiệm vụ của mình, đồng thời nỗ lực hết sức mình để hoàn thành nhiệm vụ, không tránh né, đùn đẩy mà còn phải dám nhận lỗi và sẵn sàng gánh chịu hậu quả xấu đến với mình khi không hoàn thành nhiệm vụ. Trong quân đội, tinh thần dám chịu trách nhiệm của đội ngũ sĩ quan trẻ rất quan trọng. Bởi, trong thực tế hoạt động quân sự, luôn có những tình huống phát sinh, đột xuất. Trong những tình huống đó, đòi hỏi sĩ quan trẻ phải linh hoạt xử lý tình huống và dám chịu trách nhiệm trước những quyết định của mình. Nếu đội ngũ sĩ quan trẻ không dám chịu trách nhiệm, sẽ dẫn đến tình trạng đùn đẩy, bàn lùi, không dám nhận công việc, không dám đưa ra quyết định, không dám hành động trước thực tế đang thay đổi. Như vậy, quả bóng trách nhiệm sẽ được đưa đẩy, chuyền đi chuyền lại hết người này qua người khác mà cuối cùng không ai dám nhận. Như thế, công việc sẽ luôn trong tình trạng trì trệ, bế tắc. Những tình huống phát sinh sẽ không được giải quyết kịp thời, dẫn đến đơn vị không thể hoàn thành nhiệm vụ.
Năm là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám đổi mới sáng tạo”. Trước yêu cầu xây dựng quân đội tinh gọn mạnh thì đây là một trong những nội dung cơ bản trong xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ hiện nay. Phẩm chất đổi mới sáng tạo là một chỉnh thể có quan hệ chặt chẽ giữa hai thành tố: đổi mới và sáng tạo. Đổi mới phải sáng tạo và sáng tạo hàm chứa đổi mới. Theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: người cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong các cơ quan, đơn vị quân đội, trong đó có sĩ quan trẻ không những phải có tinh thần đổi mới, sáng tạo mà cao hơn một bước, đó là “dám đổi mới, sáng tạo”.
Như vậy, việc đổi mới, sáng tạo của đội ngũ sĩ quan trẻ không chỉ dừng lại trong tư duy, suy nghĩ, mà cần phải triển khai hành động trong thực tế. Tinh thần dám đổi mới, sáng tạo, đòi hỏi người sĩ quan trẻ phải cởi trói ngay từ trong suy nghĩ và nhận thức. Đứng trước một vấn đề, một nhiệm vụ, cần phải có sự tính toán, cân nhắc, suy nghĩ để tìm ra biện pháp, cách làm hiệu quả. Tất nhiên, dám đổi mới, sáng tạo của sĩ quan trẻ không có nghĩa là phủ định những cách làm cũ, mà trên cơ sở những cái đã có để kế thừa, vận dụng, bổ sung nhằm sáng tạo ra cái mới, tìm hướng đi mới cho cơ quan, đơn vị. Hơn lúc nào hết, yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với đội ngũ sĩ quan trẻ hiện nay là dám đổi mới, sáng tạo những mô hình, cách làm đột phá, thậm chí khác biệt nhưng mang lại hiệu quả tốt hơn phục vụ cho công cuộc xây dựng quân đội và phát triển đất nước.
Sáu là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám đương đầu với khó khăn thử thách”. Đây là phẩm chất cấu thành bởi bản lĩnh, nghị lực và quyết tâm chính trị của sĩ quan trẻ trong Quân đội nhân dân Việt Nam. Trong công việc, trong cuộc sống và đặc biệt là trong môi trường hoạt động quân sự sẽ luôn có những khó khăn, thử thách đặt ra cho đội ngũ sĩ quan trẻ khi mà kinh nghiệm hoạt động thực tiễn tại đơn vị còn hạn chế. Điều đáng lo ngại không phải là những khó khăn, thử thách gặp phải, mà đáng ngại nhất chính là tinh thần, thái độ của họ khi đối diện với thử thách. Dám đương đầu với thử thách, trước hết là tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, nắm bắt được tình hình đơn vị và những khó khăn để từ đó đối diện và tìm biện pháp tháo gỡ, vượt qua. Thực tiễn hoạt động quân sự luôn luôn vận động, biến đổi, luôn luôn đặt ra những vấn đề mới và yêu cầu cao mà đội ngũ sĩ quan trẻ phải thích nghi để thực hiện nhiệm vụ. Lo sợ, nản chí, không dám đối diện với khó khăn, đó không chỉ là bước dậm chân tại chỗ, mà còn là bước thụt lùi trong nhận thức, dẫn đến công việc không hoàn thành. Ngược lại, nếu đội ngũ sĩ quan trẻ có tinh thần dám vượt qua khó khăn, thử thách sẽ tạo ra một xung lực rất lớn để cuốn hút, cổ vũ, thôi thúc tập thể đơn vị cùng nhau đoàn kết, vượt qua khó khăn, hoàn thành mọi nhiệm vụ. Và chỉ có như vậy mới nâng cao được trình độ, kiến thức, năng lực và phẩm chất của đội ngũ sĩ quan trẻ. Đó cũng là liều thuốc thử bản lĩnh, là phẩm chất cần thiết phải có của đảng viên, là tiêu chí quan trọng để đánh giá năng lực, phẩm chất của người cán bộ.
Bảy là, xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ “dám hành động vì lợi ích chung”. Dám hành động vì lợi ích chung là tinh thần mạnh dạn dám làm, dám hành động để mang lại quyền lợi, lợi ích chính đáng cho tập thể, cơ quan, đơn vị mình theo hướng tích cực. Cao hơn hết là luôn đặt lợi ích của Nhân dân, của Tổ quốc, của đất nước lên trên hết, trước hết. Công cuộc xây dựng quân đội và bảo vệ Tổ quốc hiện nay càng đòi hỏi đội ngũ sĩ quan trẻ phải dám đương đầu vói khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động vì lợi ích chung; vì Đảng, vì Nhân dân mà đấu tranh quên mình, gương mẫu trong mọi việc, phấn đấu thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước, quân đội và Nhân dân giao phó. Mỗi sĩ quan trẻ đều hoạt động trong một cơ quan, đơn vị và chịu sự quản lý, giám sát của tổ chức. Vì vậy, yêu cầu đặt ra cho đội ngũ này là phải có tinh thần dám hành động vì lợi ích chung, đặt lợi ích của tập thể lên cao nhất, lấy đó làm hệ quy chiếu để định hướng nhận thức, tư tưởng và hành động. Từ đó, họ sẽ tránh bị sa vào chủ nghĩa cá nhân, lối sống ích kỷ, hẹp hòi. Nhất là với những người chỉ huy, người đứng đầu sẽ tránh được tình trạng lạm quyền, làm liều, làm sai, làm trái quy định để tư lợi.
Kết luận
Xây dựng đội ngũ sĩ quan trẻ Quân đội nhân dân Việt Nam theo tinh thần “7 dám” hiện nay là chủ trương lớn, đòi hỏi sự vào cuộc đầy trách nhiệm của cấp ủy, chỉ huy các cấp, các tổ chức, lực lượng cũng như thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp. Cùng với đó, đội ngũ sĩ quan trẻ phải không ngừng tu dưỡng học tập, rèn luyện chiếm lĩnh những đỉnh cao tri thức mới phấn đấu hoàn thành xuất sắc chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng quân đội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.
