Thượng úy Đinh Văn Cảnh
Hệ 5, Học viện Chính trị, Bộ Quốc Phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Phẩm chất chính trị của người chính trị viên là yếu tố cốt lõi, định hướng cho các phẩm chất khác, giúp xây dựng niềm tin, tinh thần trách nhiệm và bản lĩnh chính trị vững vàng. Bài viết phân tích thực trạng đào tạo đội ngũ sĩ quan chính trị cấp phân đội tại Trường Sĩ quan Chính trị, nêu ra những kết quả đạt được cũng như chỉ ra một số hạn chế. Trên cơ sở vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất người chính trị viên, tác giả đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, hướng tới xây dựng đội ngũ sĩ quan chính trị vừa có phẩm chất chính trị tốt, vừa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Từ khóa: Chính trị viên; tư tưởng Hồ Chí Minh; phẩm chất; sĩ quan chính trị; Trường Sĩ quan Chính trị.
1. Đặt vấn đề
Trong bối cảnh đất nước đang tiếp tục đẩy mạnh công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế thì yêu cầu xây dựng đội ngũ sĩ quan chính trị có phẩm chất, năng lực toàn diện ngày càng trở nên cấp thiết. Với vai trò là lực lượng chủ chốt trong công tác lãnh đạo chính trị tại các đơn vị quân đội, các chính trị viên không chỉ cần có kiến thức chuyên môn mà còn phải là tấm gương tiêu biểu về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng và năng lực lãnh đạo. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất người chính trị viên là kim chỉ nam, định hướng cho công tác đào tạo sĩ quan cấp phân đội tại Trường Sĩ quan Chính trị. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ giúp xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng mà còn góp phần nâng cao chất lượng tổng thể của công tác giáo dục và đào tạo tại nhà trường.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất người chính trị viên
Thứ nhất, chính trị viên phải là người tiêu biểu về phẩm chất chính trị.
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cách mệnh trước phải làm cho dân giác ngộ…, phải hiểu phong triều thế giới”1. Do đó, phẩm chất chính trị là rất cần thiết đối với người chính trị viên, bởi chính trị viên phải đứng về mặt chính trị mà xem xét, đo lường cân nhắc lợi hại trước khi làm, phẩm chất chính trị luôn giữ vai trò chủ đạo, quan trọng hàng đầu trong toàn bộ hoạt động của người chính trị viên, phẩm chất chính trị là cốt lõi. Phẩm chất chính trị tốt sẽ giúp định hướng các phẩm chất khác của chính trị viên đi đúng hướng, góp phần định hướng tư tưởng cho cán bộ chiến sĩ trong đơn vị, xây dựng niềm tin, trách nhiệm cho họ trước những khó khăn, thử thách. Người chính trị viên cần phải là người giác ngộ cách mạng và sự ngộ này không chỉ là nhận thức về lý tưởng cách mạng mà còn là sự thấu hiểu sâu sắc về nhiệm vụ và trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trung với Đảng, hiếu với dân là chuẩn mực cơ bản, bao trùm nhất về phẩm chất của người cách mạng nói chung và của người cán bộ quân đội nói riêng, bởi lẽ, “Quân đội ta là quân đội nhân dân, do dân đẻ ra, vì nhân dân mà chiến đấu”2. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, “trung” đối với với cán bộ quân đội là trung thành tuyệt đối với Tổ quốc, với nhân dân, với cách mạng, với Đảng, đặc biệt là chính trị viên. Sự trung thành này không chỉ thể hiện ở việc quán triệt và chấp hành nghiêm các chủ trương, chính sách của Đảng mà còn là lòng yêu nước chân thành, sẵn sàng hy sinh vì sự nghiệp chung, người chính trị viên phải luôn có niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng, tin tưởng rằng với sự lãnh đạo đúng đắn, đất nước sẽ phát triển, Nhân dân sẽ có một cuộc sống tốt đẹp hơn, đây là điều đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay, khi mà đất nước đang đối mặt với nhiều thách thức cả về an ninh, kinh tế và văn hóa.
Thứ hai, chính trị viên phải luôn kiên định, vững vàng.
Kiên định trong lập trường chính trị là một trong những yêu cầu hàng đầu đối với người chính trị viên, người chính trị viên cần phải có lập trường vững vàng, luôn kiên định với những nguyên tắc, đường lối của Đảng và Nhà nước. Điều này đòi hỏi họ không chỉ nắm vững lý luận mà còn hiểu sâu sắc về thực tiễn, từ đó có thể ứng dụng một cách linh hoạt và sáng tạo vào công việc. Việc xây dựng và duy trì một môi trường làm việc tích cực, đồng lòng trong đơn vị là điều không hề đơn giản. Chính trị viên phải giữ vững sự nhất trí của toàn đơn vị đối với đường lối của Đảng; ngăn ngừa và khắc phục những nhận thức tư tưởng sai trái, lệch lạc; làm cho trình độ chính trị, tư tưởng của đơn vị phù hợp với yêu cầu của nhiệm vụ cách mạng nói chung và nhiệm vụ của quân đội nói riêng. Hơn nữa, phải bảo đảm sự đoàn kết trên dưới, đoàn kết trong chỉ huy, đoàn kết cán bộ, chiến sĩ, đoàn kết quân dân, đoàn kết quốc tế. Điểm này, theo tư tưởng Hồ Chí Minh, là điểm mẹ, “thực hiện tốt thì đẻ ra con cháu đều tốt”3.
Trong những lúc khủng hoảng, người chính trị viên cần vững vàng, quyết tâm để động viên, khích lệ tinh thần của cán bộ, chiến sĩ. Sự vững vàng không chỉ thể hiện qua lời nói mà còn qua hành động. Người chính trị viên cần phải là tấm gương sáng cho đồng đội, sẵn sàng chia sẻ khó khăn và gánh vác trách nhiệm. Vững vàng của chính trị viên còn biểu hiện ở sự mẫu mực về “Tất cả mọi người phải có tinh thần phụ trách, thành tâm phụ trách, dũng cảm phụ trách. Trước khi làm phải có thảo luận cho kỹ để chủ trương cho đúng và đặt kế hoạch cho sát. Nhưng khi đã quyết định rồi, có mệnh lệnh rồi thì phải tuyệt đối phục tùng, phải vững lòng tin tưởng, phải quyết tâm thực hiện không một chút do dự. Dù khó đến mấy cũng phải tìm đủ mọi cách để cho quyết định chung được thực hiện, để cho mệnh lệnh cấp trên được thực hiện”4.
Thứ ba, chính trị viên phải là người có uy tín cao.
Phẩm chất chính trị của chính trị viên cũng góp phần tạo nên uy tín của người chính trị viên trong tập thể đơn vị, bởi phẩm chất chính trị của người chính trị viên được xây dựng dựa trên sự rèn luyện, tu dưỡng của bản thân, thái độ trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ, việc giải quyết hài hoà các mối quan hệ giữa cấp trên cấp dưới, mối quan hệ phối hợp công tác, đặc biệt giải quyết mối quan hệ quân dân, người chính trị viên phải thực sự kiểu mẫu, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói, người chính trị viên phải kiểu mẫu trong mọi việc, “Từ việc lớn đến việc nhỏ, cán bộ đều phải làm kiểu mẫu. Giữ gìn kỷ luật, học tập kỹ thuật, luyện quân lập công, xung phong hãm trận, thân ái đoàn kết, nói tóm lại, mỗi việc trong bộ đội, cán bộ đều phải làm gương”5.
Với vai trò chủ trì về hoạt động công tác đảng, công tác chính trị vì vậy chính trị viên phải thực hiện nghiêm lời dạy của Người: người cán bộ phải “tai nghe, chân đi, miệng nói, tay làm. Chứ không phải chỉ nói suông, chỉ ngồi viết mệnh lệnh”6, dùng phẩm chất năng lực, uy tín của mình để cảm hóa, giáo dục, thuyết phục quần chúng, biết dựa vào tổ chức, đường lối, quan điểm của Đảng để giáo dục, thuyết phục cán bộ, đảng viên thuộc quyền.
3. Thực trạng đào tạo sĩ quan cấp phân đội ở Trường Sĩ quan Chính trị hiện nay
Quán triệt sâu sắc, triển khai thực hiện chặt chẽ, nghiêm túc Chỉ thị số 87-CT/QUTW ngày 08/7/2016 về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trong Đảng bộ Quân đội và toàn quân, Chỉ thị số 855-CT/QUTW ngày 12/8/2019 về đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới”… Công tác học tập, quán triệt các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo của trên được tiến hành thường xuyên, thống nhất; coi trọng học tập các chuyên đề phù hợp với tình hình, nhiệm vụ chính trị của khoa và đấu tranh khắc phục hạn chế, khuyết điểm về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống của cán bộ, đảng viên và quần chúng.
Thực hiện định hướng chiến lược của Đảng về đổi mới và phát triển giáo dục, đào tạo, trong những năm qua, công tác đào tạo sĩ quan cấp phân đội tại Trường Sĩ quan Chính trị đã có những bước tiến vượt bậc, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Việc đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan được triển khai mạnh mẽ, tập trung vào việc chuẩn hóa và hiện đại hóa: “Nhà trường đã tập trung đổi mới chương trình đào tạo các đối tượng, đào tạo theo hệ thống tín chỉ. Trong đó, xây dựng và triển khai chương trình đào tạo cán bộ chính trị cấp phân đội, giáo viên khoa học xã hội và nhân văn quân sự trình độ đại học, trung cấp lý luận chính trị; bổ sung học phần thực hành nghệ thuật, thi tốt nghiệp môn ngoại ngữ cho học viên đào tạo sĩ quan”7.
Quy trình, chương trình và nội dung đào tạo liên tục được cải tiến, gắn liền với thực tiễn xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, củng cố quốc phòng, an ninh và bảo vệ Tổ quốc. Đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục được chú trọng phát triển toàn diện với chất lượng không ngừng được nâng cao: “Hiện nay, 100% đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý giáo dục của Trường Sĩ quan Chính trị có trình độ đại học trở lên. Trong đó, gần 60% giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục có trình độ sau đại học, có 11 đồng chí đạt chuẩn chức danh phó giáo sư”8.
Bên cạnh đó, Nhà trường thường xuyên rà soát, bổ sung xây dựng chuẩn đầu ra bảo đảm nhất quán với mục tiêu và chuẩn đầu vào của chương trình đào tạo: “Trước yêu cầu mới về xây dựng Quân đội, nhất là yêu cầu rút ngắn thời gian đào tạo sĩ quan chính trị cấp phân đội và giáo viên khoa học xã hội nhân văn từ 5 năm xuống 4 năm, Đảng ủy Nhà trường xác định, đến hết năm 2025 có 100% chương trình đào tạo được xây dựng theo tiêu chuẩn kiểm định chất lượng và thường xuyên được rà soát, đánh giá cập nhật; đến hết năm 2030 có trên 75% chương trình đào tạo trình độ đại học và trên 50% chương trình đào tạo còn lại đạt tiêu chuẩn kiểm định chất lượng”9.
Nhà trường thực hiện kế hoạch mỗi thầy, cô giáo, cán bộ quản lý là tấm gương tiêu biểu về phẩm chất chính trị, có tinh thần đấu tranh cách mạng triệt để, kiên quyết đấu tranh để bảo vệ lý tưởng cách mạng của Đảng dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù cho khó khăn hy sinh gian khổ, luôn sẵn sàng chiến đấu, để bảo vệ độc lập, chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Từng bước chuẩn hóa về học vấn, chức danh, trình độ mọi mặt, nghiệp vụ sư phạm, kinh nghiệm thực tiễn, đạo đức nghề nghiệp theo quy định của Bộ Quốc phòng. Nhà trường phấn đấu: “Đến hết năm 2025, có 100% giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục có trình độ đại học trở lên; trong đó, từ 50% – 60% sau đại học (80% giảng viên có trình độ sau đại học), trên 20% tiến sĩ”10.
Các cơ quan, khoa và đơn vị đã chủ động thực hiện theo sát nội dung các chỉ thị, nghị quyết và kết luận, đồng thời xác định rõ chủ trương cùng các biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai hiệu quả. Đặc biệt, nội dung và hình thức của công tác giáo dục chính trị đã được đổi mới nhằm phù hợp với từng đối tượng và nhiệm vụ cụ thể. Việc đẩy mạnh học tập và nghiên cứu chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với việc cụ thể hóa các tiêu chí phấn đấu xứng đáng danh hiệu “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới đã được gắn kết chặt chẽ với phong trào thi đua quyết thắng và các cuộc vận động. Điều này thu hút sự tham gia tích cực của đông đảo lực lượng, trở thành nhiệm vụ thường xuyên của mỗi cán bộ, đảng viên và quần chúng: “Ngày càng nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả được nhân rộng, góp phần nâng cao chất lượng thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng các tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Trong đó, có 3 mô hình đã được Cục Tuyên huấn lựa chọn đưa vào tài liệu tuyên truyền rộng rãi trong toàn quân, đó là: mô hình “Bút thép”, mô hình “Bài giảng 03 tốt” và mô hình “Tiểu đội 03 tiêu biểu”11.
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả tích cực, công tác đào tạo sĩ quan cấp phân đội tại nhà trường vẫn còn một số hạn chế, chưa hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ và xu thế phát triển. Quy trình và chương trình đào tạo cho một số đối tượng chưa thật sự phù hợp; việc đổi mới phương pháp giảng dạy ở một số nơi vẫn còn chậm và thiếu tính đồng bộ. Bên cạnh đó, năng lực và trình độ của một bộ phận giảng viên, cán bộ quản lý vẫn chưa đáp ứng đầy đủ các mục tiêu và yêu cầu đề ra: “Một số cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo tiến hành công tác giáo dục, xây dựng bản lĩnh chính trị, định hướng nghề nghiệp, nắm, quản lý tình hình tư tưởng, quản lý tham gia mạng xã hội có thời điểm hiệu quả chưa cao”12. Những hạn chế trên không chỉ tác động trực tiếp đến hiệu quả của công tác đào tạo sĩ quan cấp phân đội mà còn ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ cán bộ chính trị trong tương lai. Do đó, cần phải đánh giá một cách nghiêm túc và toàn diện, làm rõ nguyên nhân để đề ra các giải pháp khắc phục kịp thời và hiệu quả.
4. Một số giải pháp
Một là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy các cấp trong đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo.
Đây là giải pháp quan trọng hàng đầu, mà còn là nội dung, yêu cầu, nguyên tắc lãnh đạo để đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo theo đúng định hướng; đồng thời, là điều kiện tiên quyết bảo đảm cho Nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ đào tạo sĩ quan cấp phân đội. Vì vậy, Đảng ủy nhà trường yêu cầu cấp ủy, tổ chức đảng các cấp tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo bằng nhiều giải pháp đồng bộ, sát thực tiễn. Trước hết, tập trung chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác nghiên cứu, quán triệt, tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, đề án của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Nhà trường về công tác giáo dục, đào tạo.
Thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng cho đội ngũ học viên, giữ vững định hướng chính trị trong quá trình giáo dục, đào tạo. Khắc phục tư tưởng nóng vội, ngại đổi mới, không dám đổi mới, hoặc thỏa mãn dừng lại ở một số học viên… Những việc làm thiết thực trong công tác đào tạo trên góp phần hình thành phẩm chất người chính trị viên tương lai của Trường Sĩ quan Chính trị, giúp họ không chỉ nắm vững lý luận mà còn hiểu sâu sắc về thực tiễn, từ đó có thể ứng dụng một cách linh hoạt và sáng tạo vào công việc.
Hai là, đẩy mạnh đổi mới đồng bộ, toàn diện và thực hiện tốt nội dung, chương trình, quy trình đào tạo.
Đây là giải pháp cơ bản góp phần nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan cấp phân đội của Nhà trường. Thực tiễn cho thấy, đổi mới quy trình, nội dung, chương trình đào tạo của Nhà trường đã đạt được những kết quả tích cực, song cấu trúc giữa các khối kiến thức vẫn có yếu tố chưa thực sự phù hợp, có nội dung còn nặng về lý luận, chưa theo kịp sự phát triển của thực tiễn hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở cơ sở. Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường chỉ đạo các cơ quan chức năng và các khoa giáo viên tích cực rà soát, chủ động xây dựng, hoàn thiện quy trình đào tạo sát với yêu cầu thực tiễn của từng cấp học, bậc học, đối tượng đào tạo, bảo đảm tính logic, khoa học trong từng môn học, học kỳ, năm học và cả khóa học. Nhà trường tập trung xây dựng, chuẩn hóa nội dung, chương trình đào tạo theo hướng cơ bản, toàn diện, liên thông và có kế thừa, tích hợp, sát mục tiêu đào tạo và nhu cầu thực tế đặt ra, coi trọng việc truyền thụ những phẩm chất của người chính trị viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh cho học viên. Đây chính là sự hòa quyện giữa nhận thức và trách nhiệm chính trị của người cán bộ.
Ba là, xây dựng, chuẩn hóa đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới nội dung, chương trình, quy trình đào tạo.
Đây là giải pháp then chốt, tạo động lực để hoàn thành nhiệm vụ chính trị và nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan cấp phân đội của Nhà trường. Để làm được điều đó, Đảng ủy, Ban Giám hiệu Nhà trường tập trung lãnh đạo xây dựng, kiện toàn tổ chức, biên chế; chỉ đạo các cơ quan, khoa, đơn vị rà soát, xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, sử dụng, phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đủ về số lượng, có chất lượng ngày càng cao, đồng bộ về cơ cấu, độ tuổi, chuyên ngành. Tích cực bồi dưỡng, nâng cao năng lực toàn diện về kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm thực tiễn cho đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục theo các tiêu chí khung năng lực giảng dạy của giảng viên các học viện, nhà trường Quân đội.
Bốn là, tích cực đổi mới hình thức, phương pháp dạy – học, kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục, đào tạo.
Chú trọng nâng cao chất lượng tự học, tự rèn của học viên theo hướng biến quá trình giáo dục, đào tạo thành tự giáo dục, đào tạo; quan tâm xây dựng động cơ, trách nhiệm học tập, rèn luyện phẩm chất người chính trị viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Đẩy mạnh đổi mới hình thức, phương pháp thi, kiểm tra, đánh giá kết quả dạy – học bảo đảm thực chất, kiên quyết chống bệnh thành tích và tiêu cực trong giáo dục, đào tạo. Cùng với đó, Nhà trường tích cực hoàn thiện hệ thống giáo trình, tài liệu dạy học, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, hệ thống thao trường huấn luyện; nâng cao hiệu quả công tác phối hợp, hợp tác trong các hoạt động giáo dục, đào tạo, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo sĩ quan cấp phân đội trong điều kiện mới.
4. Kết luận
Tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất người chính trị viên không chỉ là kim chỉ nam cho công tác đào tạo mà còn là nền tảng quan trọng trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ chính trị vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Việc vận dụng tư tưởng này vào đào tạo sĩ quan cấp phân đội tại Trường Sĩ quan Chính trị đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ sĩ quan chính trị trong toàn quân. Tuy nhiên, để tiếp tục đáp ứng các yêu cầu ngày càng cao, cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, từ việc nâng cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy, đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo, đến việc xây dựng đội ngũ giảng viên chất lượng cao. Những nỗ lực này sẽ giúp nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ đào tạo, cung cấp đội ngũ cán bộ chính trị có phẩm chất, năng lực toàn diện, xứng đáng với niềm tin và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Chú thích:
1. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 2. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 288.
2. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 6. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 264.
3. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 10. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 589.
4. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 7. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 76.
5, 6. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 5. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 486, 234.
7, 8. Trường Sĩ quan Chính trị đẩy mạnh đổi mới đồng bộ công tác đào tạo nghiên cứu khoa học. https://giaoduc.net.vn/truong-si-quan-chinh-tri-day-manh-doi-moi-dong-bo-cong-tac-dao-tao-nckh-post247962.gd
9, 10. Trường Sĩ quan Chính trị đổi mới công tác giáo dục và đào tạo.http://tapchiqptd.vn/vi/quan-triet-thuc-hien-nghi-quyet/truong-si-quan-chinh-tri-doi-moi-cong-tac-giao-duc-va-dao-tao/20642.html
11. Đẩy mạnh đổi mới công tác giáo dục chính trị tại Trường Sĩ quan Chính trị.https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/tin-tuc/day-manh-doi-moi-cong-tac-giao-duc-chinh-tri-tai-truong-si-quan-chinh-tri-724095
12. Đảng bộ Trường Sĩ quan Chính trị (2020). Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ X nhiệm kỳ 2020 – 2025. Hà Nội, tr. 37.
