Trung tá, TS. Lê Đức Thắng
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
Thượng tá, TS. Nguyễn Tiến Đức
Trường Sĩ quan đặc công
(Quanlynhanuoc.vn) – Đại thắng mùa Xuân 1975, đánh dấu mốc son lịch sử của dân tộc Việt Nam – kết thúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Thắng lợi đó là kết quả của sức mạnh tổng hợp từ nhiều yếu tố, trong đó sức mạnh đoàn kết quân dân hai miền Nam Bắc là một trong những yếu tố quyết định. Trong tình hình hiện nay, sức mạnh đoàn kết quân dân đã làm nên đại thắng mùa Xuân 1975 vẫn vẹn nguyên giá trị và cần được phát huy cao độ vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, góp phần bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phát triển bền vững đất nước.
Từ khóa: Đại thắng, mùa Xuân 1975, đoàn kết quân dân, bảo vệ Tổ quốc.
1. Đặt vấn đề
Cách đây 50 năm, đại thắng mùa Xuân 1975 mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử giành thắng lợi, đánh dấu Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của quân và dân ta toàn thắng, thực hiện trọn vẹn tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, đưa nước ta bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên của độc lập, thống nhất và đi lên chủ nghĩa xã hội. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng khẳng định: “Năm tháng sẽ trôi qua, nhưng thắng lợi của nhân dân ta trong sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước mãi mãi được ghi vào lịch sử dân tộc ta như một trong những trang chói lọi nhất, một biểu tượng sáng ngời về sự toàn thắng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng và trí tuệ con người, và đi vào lịch sử thế giới như một chiến công vĩ đại của thế kỷ XX, một sự kiện có tầm quan trọng quốc tế to lớn và có tính thời đại sâu sắc”1.
2. Đại thắng mùa Xuân 1975, mốc son lịch sử của dân tộc Việt Nam
Đại thắng mùa Xuân 1975 là mốc son lịch sử chói lọi, đánh dấu thắng lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Thắng lợi ấy là thành quả tổng hợp của nhiều nhân tố. Nguồn gốc của mọi nhân tố ấy chính là sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng. Đây còn là thắng lợi của cuộc chiến đấu đầy gian khổ, hy sinh, ngoan cường, bền bỉ của Nhân dân và Quân đội anh hùng. Thắng lợi đó là kết tinh của sức mạnh đoàn kết quân dân dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sức mạnh đó bắt nguồn từ bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam, đội quân do Đảng Cộng sản Việt Nam và Bác Hồ sáng lập, giáo dục và rèn luyện, đội quân “của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân”, chiến đấu vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội.
Trong đó, sức mạnh đoàn kết quân dân là cơ sở để Đảng đề ra phương pháp cách mạng sáng tạo, độc đáo trong chỉ đạo chiến tranh, đó là: sử dụng bạo lực cách mạng với hai lực lượng chính trị quần chúng và lực lượng vũ trang nhân dân; tiến hành khởi nghĩa từng phần phát triển thành chiến tranh cách mạng; kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị và đấu tranh ngoại giao; kết hợp khởi nghĩa của quần chúng với chiến tranh cách mạng, nổi dậy và tiến công, tiến công và nổi dậy; đánh địch trên cả ba vùng chiến lược rừng núi, nông thôn đồng bằng và thành thị; đánh địch bằng ba mũi giáp công quân sự, chính trị, binh vận; kết hợp ba thứ quân, kết hợp chiến tranh du kích với chiến tranh chính quy, kết hợp đánh lớn, đánh vừa, đánh nhỏ; thực hiện làm chủ để tiêu diệt địch, tiêu diệt địch để làm chủ; nắm vững phương châm chiến lược đánh lâu dài, đồng thời, biết tạo thời cơ và nắm vững thời cơ tổ chức những trận tiến công chiến lược làm thay đổi cục diện chiến tranh, tiến lên tổng tiến công và nổi dậy giành thắng lợi cuối cùng.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung, đại thắng mùa Xuân 1975 nói riêng, đoàn kết quân dân là một trong những yếu tố tạo nên nền tảng của khối đại đoàn kết dân tộc. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”. Nền tảng đó đã được quân và dân ta không ngừng vun đắp với nhiều phương thức, cách làm sáng tạo, phong phú, phù hợp với hoàn cảnh đất nước tạm thời bị chia làm hai miền.
Ở miền Bắc, các tầng lớp nhân dân hăng hái thi đua lao động sản xuất, chi viện sức người, vũ khí trang bị kỹ thuật cho chiến trường miền Nam với tinh thần: “Tất cả cho tiền tuyến, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, “Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “Thanh niên ba sẵn sàng”, “Phụ nữ ba đảm đang”… Trên chiến trường miền Nam, mặc dù ngụy quân, ngụy quyền và đế quốc Mỹ dùng mọi thủ đoạn chia rẽ giữa nhân dân với bộ đội, du kích, như: dồn dân lập ấp chiến lược, đàn áp phong trào cách mạng… nhưng mối quan hệ đoàn kết quân dân luôn được củng cố, ngày càng gắn bó.
Hàng nghìn, hàng vạn người mẹ, người chị không quản ngại gian khổ, hiểm nguy, sẵn sàng hy sinh tính mạng để nuôi giấu bộ đội, làm giao liên, y tá… hun đúc nên ý chí “Giặc đến nhà đàn bà cũng đánh”. Đó là những hình ảnh sáng ngời về tình đoàn kết quân dân, là cội nguồn của sức mạnh dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Sống trong lòng Nhân dân, được Nhân dân che chở, giúp đỡ, nuôi dưỡng, bộ đội ta luôn phát huy truyền thống “Trung với nước, hiếu với dân”, chiến đấu dũng cảm, ngoan cường, quyết chiến, quyết thắng bảo vệ Nhân dân trong từng trận chống lấn chiếm, càn quét, đánh bại các chiến dịch quy mô lớn của địch, giữ vững vùng giải phóng, chuẩn bị tốt mọi điều kiện để làm nên đại thắng mùa Xuân 1975, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến hết sức nhanh chóng, phức tạp, khó lường. Hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế lớn, nhưng luôn tiềm ẩn những nhân tố gây mất ổn định. Các vấn đề về an ninh truyền thống và phi truyền thống, các hành động xâm hại chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, tranh chấp chủ quyền biển, đảo, tài nguyên tiếp tục diễn biến phức tạp. Các thế lực thù địch luôn tạo cớ can thiệp, đẩy mạnh thực hiện âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” bằng những thủ đoạn ngày càng tinh vi, nguy hiểm, thâm độc hơn… Tình hình đó đã và đang đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với xây dựng và tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc; phát huy sức mạnh đoàn kết quân dân đã làm nên đại thắng mùa Xuân 1975 vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Trong đó, lấy sức mạnh đoàn kết quân dân, làm cơ sở tăng cường quốc phòng, xây dựng quân đội, nhất là xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tạo môi trường hòa bình, ổn định cho sự nghiệp đổi mới, phát triển đất nước.
3. Phát huy sức mạnh đoàn kết quân dân trong đại thắng mùa Xuân 1975 vào sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc
Nhận thức sâu sắc sức mạnh đoàn kết quân dân và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng luôn nhất quán quan điểm “dân là gốc”2, Nhân dân là chủ thể công cuộc xây dựng, củng cố quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc.
Thứ nhất, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với sự nghiệp quốc phòng; xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc bảo vệ Tổ quốc.
Đây là vấn đề có tính nguyên tắc trong phát huy sức mạnh đoàn kết quân dân vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới. Quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân, xây dựng, củng cố đoàn kết quân dân trong tình hình mới; phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân; bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người, xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Quán triệt đường lối quốc phòng toàn dân của Đảng trong tình hình mới; phát huy giá trị, sức mạnh đoàn kết quân dân trong Đại thắng mùa Xuân 1975 vào xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc. Nền quốc phòng toàn dân mà chúng ta xây dựng là nền quốc phòng “của dân, do dân, vì dân”, phát triển theo phương hướng toàn dân, toàn diện, độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường và ngày càng hiện đại, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước, do Nhân dân làm chủ, nhằm giữ vững hòa bình, ổn định đất nước, sẵn sàng đánh bại mọi hành động xâm lược và bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thứ hai, tập trung xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, vững mạnh về chính trị làm nòng cốt cho nền quốc phòng toàn dân vững chắc.
Đây là vấn đề có vai trò hết sức quan trọng nhằm phát huy sức mạnh đoàn kết quân dân trong Đại thắng mùa Xuân 1975 vào thực hiện một trong hai nhiệm vụ chiến lược của Đảng là bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ trong tình hình mới. Vì vậy, Quân đội nhân dân Việt Nam phải được xây dựng theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại”3 làm nòng cốt cho nền quốc phòng toàn dân, đồng thời thực hiện tốt chức năng đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. Cán bộ, chiến sĩ quân đội luôn tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; không ngừng củng cố, tăng cường sự gắn bó máu thịt với Nhân dân, được Nhân dân tin yêu, gắn bó.
Bên cạnh đó, chăm lo xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu và dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp trên các vùng, miền của Tổ quốc. Tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh đáp ứng đòi hỏi của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Xây dựng, củng cố đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển với các quốc gia láng giềng; nâng cao năng lực thực thi pháp luật của các lực lượng làm nhiệm vụ ở biên giới, biển, đảo; tạo điều kiện để xây dựng, củng cố vững chắc “thế trận lòng dân” ở các địa bàn trọng yếu, góp phần xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân.
Cán bộ, chiến sĩ toàn quân nhận thức sâu sắc yêu cầu tạo dựng mối đoàn kết quân dân; không ngừng tu dưỡng nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ sẵn sàng chiến đấu, rèn luyện nếp sống chính quy, xây dựng chuẩn mực đạo đức của người quân nhân cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, bản chất tốt đẹp và truyền thống vẻ vang của quân đội, đơn vị, quyết tâm thực hiện thắng lợi các chức năng: đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất; mãi mãi là lực lượng chính trị đặc biệt, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, lực lượng nòng cốt cùng toàn dân bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Thứ ba, tiếp tục phát huy vai trò, sức mạnh của Nhân dân trong bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong lịch sử dân tộc và các cuộc chiến tranh cách mạng nói chung, đại thắng mùa Xuân 1975 nói riêng, sức mạnh vô địch của Nhân dân đã được chứng minh, được thể hiện rất rõ ràng và sinh động. Trong bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay, sức mạnh ấy cần được phát huy cao độ, cần tiếp tục gia tăng mối đoàn kết quân dân, khích lệ, phát huy vai trò, trách nhiệm của Nhân dân trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc, toàn diện và hiệu quả.
Quán triệt và thực hiện tốt quan điểm của Đảng “dân là gốc” trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Phát huy trách nhiệm của Nhân dân trong sự nghiệp cách mạng, mỗi tổ chức đảng và từng cán bộ, đảng viên phải gần dân, lắng nghe dân, thấu hiểu dân để đề ra chủ trương, chính sách đúng đắn, hợp lòng dân và tổ chức, lãnh đạo, động viên Nhân dân thực hiện. Đồng thời, “dân là gốc” có nghĩa là mọi hoạt động của Đảng, Nhà nước, Quân đội phải xuất phát từ nguyện vọng, lợi ích chính đáng của Nhân dân; phải tôn trọng và bảo vệ lợi ích chính đáng của Nhân dân, vì nhân dân phục vụ. Nhân dân là người chủ thực sự của đất nước, là lực lượng lao động cơ bản của xã hội, chủ thể sáng tạo lịch sử; là lực lượng quyết định sự thành bại của cách mạng; nếu không có quần chúng nhân dân thì không có lịch sử nào cả. Trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc, Nhân dân là lực lượng tham gia hoạt động quân sự là toàn dân bởi vì, sức mạnh của Nhân dân là vô cùng to lớn.
Thứ tư, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác Đảng, công tác chính trị, nhất là công tác dân vận góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Quân đội quán triệt nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác dân vận. Các cấp ủy đảng, các cơ quan, đơn vị trong toàn quân tiếp tục cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, chương trình hành động của Đảng, Quân ủy Trung ương về tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong tình hình mới, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác dân vận, thực hiện nghiêm chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, Nhà nước. Công tác dân vận của quân đội phải luôn hướng về cơ sở, chú trọng vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào tôn giáo; nội dung, hình thức phải thường xuyên được đổi mới, đa dạng, phong phú, xây dựng được nhiều mô hình, cách làm sáng tạo, hiệu quả, nhất là đẩy mạnh phong trào thi đua “Dân vận khéo”, xây dựng “Đơn vị dân vận tốt”, quân đội tham gia xây dựng nông thôn mới, tổ chức hành quân dã ngoại làm công tác dân vận…
Hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa các đơn vị quân đội với cấp ủy, chính quyền, đoàn thể địa phương, phát huy được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong tiến hành công tác dân vận. Cấp ủy đảng các cấp có nghị quyết chuyên đề lãnh đạo, phân công cấp ủy viên phụ trách, xây dựng quy chế, kế hoạch tổ chức thực hiện, gắn với chức trách, nhiệm vụ của chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy. Thường xuyên kiện toàn cơ quan dân vận và đội ngũ cán bộ các cấp, đề cao trách nhiệm, nâng cao chất lượng hoạt động, thực hiện tốt chức năng tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn về công tác dân vận trong quân đội.
Thứ năm, chủ động, tích cực đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá, chia rẽ mối đoàn kết quân dân của các thế lực thù địch.
Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các luận điệu phủ nhận nguyên tắc: Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với sự nghiệp quân sự, quốc phòng; âm mưu chia rẽ mối quan hệ đoàn kết quân dân; âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội, phủ nhận bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang của quân đội.
Tiến hành đồng bộ, toàn diện các giải pháp giữa “xây” và “chống” để bộ đội và Nhân dân nhận rõ bản chất phản động, phản khoa học, tính chất nguy hại, âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Lên án, phê phán lối sống thực dụng, cá nhân chủ nghĩa, vi phạm kỷ luật, pháp luật, ảnh hưởng tới bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp của quân đội, làm giảm sút lòng tin của Nhân dân đối với quân đội.
4. Kết luận
Đại thắng mùa Xuân 1975 đã đi qua, cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc đã khép lại nhưng giá trị to lớn về sức mạnh đoàn kết quân dân đã làm nên chiến thắng ấy vẫn vẹn nguyên giá trị, cần được phát huy vào xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững chắc; xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, vững mạnh về chính trị làm nòng cốt cho sự nghiệp bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
Chú thích:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2001). Văn kiện Đảng toàn tập. Tập 37. H. NXB Chính trị quốc gia, tr. 147.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2023). Nghị quyết số 44-NQ/TW ngày 24/11/2023 về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 89.
Tài liệu tham khảo:
1. Viện Khoa học xã hội và nhân văn quân sự (2015). Đại thắng mùa Xuân 1975 sự hội tụ sức mạnh của dân tộc Việt Nam. H. NXB Quân đội nhân dân.
2. Đại thắng mùa xuân 1975 – Sức mạnh từ khối đại đoàn kết toàn dân tộc. http://www.danvan.vn/Home/Print/7153/Dai-thang-mua-xuan-1975-Suc-manh-tu-khoi-dai-doan-ket-toan-dan-toc.
3. Nhân tố chính trị, tinh thần – Cội nguồn sức mạnh làm nên đại thắng mùa Xuân 1975. https://nhandan.vn/nhan-to-chinh-tri-tinh-than-coi-nguon-suc-manh-lam-nen-dai-thang-mua-xuan-1975-post865942.html.