TS. Phạm Thị Thương
Nhóm sinh viên1
Học viện Hành chính và Quản trị công
(Quanlynhanuoc.vn) – Văn hóa giao tiếp, ứng xử là một trong những tiêu chuẩn quan trọng, là thước đo nhân cách của con người. Việt Nam luôn tự hào là dân tộc có truyền thống văn hóa, coi trọng đạo lý ứng xử và giao tiếp giữa người với người và luôn hướng tới những giá trị nhân văn tốt đẹp. Nội dung bài viết nghiên cứu cơ sở lý luận và đề xuất giải pháp nâng cao nhận thức về văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên Học viện Hành chính và Quản trị công trong môi trường chuyển đổi số.
Từ khóa: Văn hóa giao tiếp; nhận thức, ứng xử; môi trường chuyển đổi số; sinh viên; Học viện Hành chính và Quản trị công
1. Đặt vấn đề
Văn hóa giao tiếp, ứng xử đã, đang và luôn được xã hội quan tâm và phổ biến rộng rãi trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Cách mạng 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số trở thành yêu cầu tất yếu, tạo động lực cho sự phát triển của đất nước. Học viện Hành chính và Quản trị công(APAG) là cái nôi đào tạo cán bộ, công chức; là nơi thu hút đông đảo sinh viên tham gia học tập và nghiên cứu. Sinh viên năng động, sáng tạo và chuyển đổi số là quá trình tất yếu. Việc cải thiện và nâng cao nhận thức về văn hóa giao tiếp, ứng xử cho sinh viên là một điều hết sức quan trọng và cần thiết, đặc biệt là trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia. Nghiên cứu và đưa ra giải pháp nâng cao nhận thức văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên APAG trong môi trường chuyển đổi số là cần thiết và có ý nghĩa.
2. Cơ sở lý luận
2.1. Văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên Học viện Hành chính và Quản trị công trong môi trường chuyển đổi số
Văn hóa giao tiếp, ứng xử chính là dấu ấn riêng của mỗi cá nhân, được phản ánh qua lời nói, thái độ, hành động cũng như cách cư xử với bản thân, xã hội và môi trường tự nhiên. Trong suốt quá trình trưởng thành, con người luôn phải điều chỉnh hành vi, lối sống của mình để thích nghi, hòa nhập với môi trường, đồng thời, cũng chịu sự tác động mạnh mẽ từ chính môi trường ấy. Chính vì vậy, việc không ngừng rèn luyện đạo đức, trau dồi kỹ năng và giữ gìn những giá trị cốt lõi của bản thân là điều vô cùng cần thiết. Đây chính là nền tảng quan trọng trong việc hình thành văn hóa giao tiếp, ứng xửcho sinh viên trong môi trường học đường, đồng thời cũng là yếu tố then chốt để xây dựng một môi trường văn hóa giao tiếp lành mạnh.
Cho đến nay, vẫn chưa có một định nghĩa cụ thể nào về văn hóa giao tiếp, ứng xử. Trong công trình “Văn hóa ứng xử của người Hà Nội với môi trường thiên nhiên”, quan niệm về văn hóa ứng xử được tác giả xác định, gồm: cách thức quan hệ, thái độ và hành động của con người đối với môi trường thiên nhiên, đối với xã hội và đối với người khác. Theo đó, văn hóa ứng xử gồm 3 chiều quan hệ: với thiên nhiên, xã hội và bản thân. Văn hóa ứng xử gắn liền với các thước đo mà xã hội dùng để ứng xử. Đó là các chuẩn mực xã hội 2.
Cụ thể hơn, văn hóa ứng xử là đặc trưng ứng xử của con người thể hiện qua thái độ, hành động, lời nói trong các mối quan hệ với tự nhiên, xã hội, bản thân, phù hợp với chuẩn mực đạo đức xã hội và thuần phong mỹ tục của dân tộc3. Văn hóa ứng xử bị chi phối bởi 4 hệ chuẩn mực là: chuẩn mực đạo đức, pháp luật, thẩm mỹ và trí tuệ (kỹ năng ứng xử). Về văn hóa giao tiếp, được định nghĩa là một bộ phận trong tổng thể văn hóa nhằm chỉ quan hệ giao tiếp có văn hóa của mỗi người trong xã hội (giao tiếp một các lịch sự, thái độ cởi mở, chân thành, thể hiện sự tôn trọng nhau), là tổ hợp của các thành tố: lời nói, cử chỉ, thái độ, hành vi, cách ứng xử…4.
Như vậy, có thể hiểu: văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên trong môi trường chuyển đổi số là tập hợp các giá trị, chuẩn mực về thái độ và hành vi mà sinh viên thể hiện trong quá trình trao đổi, tương tác và hợp tác với nhau cũng như với các chủ thể khác (giảng viên, tổ chức giáo dục, cộng đồng) trên các nền tảng số hóa.
2.2. Nhận thức về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên trong môi trường chuyển đổi số
Văn hóa ứng xử, giao tiếp của sinh viên được thể hiện thông qua nhận thức, thái độ và hành vi của mỗi sinh viên. Trong đó, việc nhận thức được các giá trị văn hóa giao tiếp, ứng xử không chỉ có những ảnh hưởng đến thái độ và hành vi trong quá trình giao tiếp, ứng xử với các mối quan hệ của sinh viên mà còn có những ý nghĩa quan trọng đối với việc rèn luyện, bồi dưỡng những kỹ năng mềm cần thiết nhằm phục vụ cho việc học tập và đáp ứng được những yêu cầu của công việc trong tương lai. Vì vậy, nhận thức được tầm quan trọng và những ý nghĩa to lớn của văn hóa giao tiếp ứng xử là một yêu cầu tất yếu đối với mỗi sinh viên, đặc biệt là trong bối cảnh chuyển đổi số đang ngày càng diễn ra mạnh mẽ hiện nay.
Để đánh giá nhận thức về văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên trong môi trường chuyển đổi số, nhóm nghiên cứu tập trung vào 7 vai trò chính của văn hóa, ứng xử giao tiếp trong môi trường chuyển đổi số, gồm: (1) Sử dụng đa dạng các kênh giao tiếp; (2) Truyền đạt và phản hồi thông tin chính xác, hiệu quả; (3) Xây đựng hình ảnh cá nhân chuyên nghiệp; (4) Rèn luyện được các kỹ năng mềm cần thiết; (5) Nâng cao hiệu quả học tập và công việc; (6) Tăng cơ hội việc làm trong tương lai; (7) Phát triển bản thân. Hiểu rõ được những vai trò và lợi ích của văn hóa ứng xử, giao tiếp trên môi trường chuyển đổi số giúp sinh viên có có những nhận thức đúng đắn về văn hóa ứng xử, giao tiếp, từ đó không ngừng nỗ lực học tập, rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, ứng xử để có thể đạt được những mục tiêu mà mình đã đặt ra, đáp ứng với nhu cầu ngày càng cao của xã hội Nhận thức của sinh viên về văn hóa ứng xử và giao tiếp trong môi trường chuyển đổi số hiện nay đang có những bước phát triển tích cực.
Tuy nhiên, để có thể thực sự phát huy và ứng dụng hiệu quả văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số, sinh viên cần phải không ngừng học tập, tự tìm hiểu, tiếp tục rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, ứng xử; đồng thời, nắm vững những giá trị đạo đức và nguyên tắc ứng xử trong không gian số. Những điều này không chỉ giúp sinh viên hình thành văn hóa ứng xử, giao tiếp mà còn là nền tảng quan trọng để bước vào thị trường lao động trong tương lai.
3. Phương pháp nghiên cứu
3.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Phương pháp nghiên cứu tài liệu được sử dụng nhằm thu thập, tổng hợp và phân tích, đánh giá các tài liệu và các nghiên cứu là các giáo trình, sách tham khảo, chuyên khảo, bài báo khoa học… trước đó để kế thừa có chọn lọc, xây dựng tổng quan về vấn đề tác động của chuyển đổi số đến văn hóa giao tiếp ứng xử của sinh viên APAG, góp phần bổ sung hệ thống cơ sở lý luận cho đề tài.
3.2. Phương pháp phỏng vấn
Đề tài xây dựng các mẫu phiếu để phỏng vấn thầy/cô và sinh viên APAG về vấn đề văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên APAG trong môi trường chuyển đổi số nhằm bổ sung làm rõ thông tin thu được từ phiếu khảo sát bằng bảng hỏi và có những dẫn chứng lý giải cho kết quả nghiên cứu định lượng, đồng thời có thể lựa chọn ra những thông tin hữu ích và quan trọng để phục vụ đề tài nghiên cứu.
3.3. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi
Nhóm tác giả sử dụng phương pháp điều tra bằng bảng hỏi nhằm thu thập những thông tin về thói quen giao tiếp, ứng xử của sinh viên APAG trong môi trường chuyển đổi số hiện nay. Phương pháp cho phép thu thập thông tin trên phổ rộng, mang tính khái quát và đảm bảo độ tin cậy. Với phương pháp này, nhóm tác giả sử dụng hình thức phát phiếu trực tiếp đến tay 200 sinh viên với 1 loại phiếu khảo sát. Trước và sau khi nhận phiếu trả lời, nhóm tác giả đều tiến hành làm sạch phiếu. Kết quả 200phiếu thu về đều đạt yêu cầu, bảo đảm tính khách quan trong kết quả nghiên cứu.
3.4. Phương pháp nghiên cứu trường hợp điển hình
Nhằm tìm hiểu sâu và mô tả rõ hơn về văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của một số sinh viên cụ thể. Kết quả thu được từ phương pháp này sẽ làm rõ thêm kết quả nghiên cứu trên số đông và giúp cho nghiên cứu có chiều sâu, có sức thuyết phục hơn. Việc phân tích được tiến hành với từng trường hợp nhằm khảo sát: thông tin về bản thân và gia đình (hoàn cảnh gia đình, truyền thống gia đình, quan hệ gia đình, quan hệ xã hội, nghề nghiệp cá nhân đang theo học…); các biểu hiện; các yếu tố ảnh hưởng đến văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số.
3.5. Phương pháp xử lý số liệu bằng thống kê toán học
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê toán học với sự hỗ trợ của phần mềm SPSS (Hệ điều hành Windows 20.0) để xử lý số liệu thu thập được. Nhờ phương pháp này, nhóm có thể rút ra những kết luận khoa học, chuẩn xác, phù hợp với mục đích nghiên cứu của đề tài. Phương pháp phân tích thống kê mô tả. Các chỉ số thống kê mô tả được sử dụng trong đề tài là điểm trung bình: tính điểm đạt được của từng biểu hiện và đề tài đo được độ tin cậy của bảng khảo sát.
4. Thực trạng nhận thức về văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên APAG trong môi trường chuyển đổi số
Trước khi đi vào khảo sát nhận thức về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên APAGtrong môi trường chuyển đổi số, nhóm nghiên cứu đặt câu hỏi: Theo anh/ chị, văn hóa giao tiếp ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên có quan trọng không? Kết quả cho thấy 98,5% sinh viên lựa chọn “Có” quan trọng. Điều này cho thấy, hầu hết sinh viên đã nhận thức được tầm quan trọng của văn hóa ứng xử, giao tiếp trong môi trường chuyển đổi số hiện nay.
Để tiến hành phân tích thực trạng vấn đề văn hóa, ứng xử, giao tiếp của sinh viên trên môi trường chuyển đổi số, nhóm tác giả đã nghiên cứu nhận thức về ý nghĩa và vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử đã thúc đẩy sinh viên không ngừng ngừng nỗ lực học tập, tích cực rèn luyện văn hóa giao tiếp, ứng xử để thích nghi trong bối cảnh mới, chính vì thế kết quả khảo sát 98,5% sinh viên ý thức được tầm quan trọng của văn hóa ứng xử, giao tiếp là điều hoàn toàn dễ hiểu.
Bảng 1. Nhận thức về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số với sinh viên APPG
| TT | Nhận thức | Điểm trung bình | Thứ hạng |
| 1 | Sử dụng đa dạng các kênh giao tiếp | 4,06 | 7 |
| 2 | Truyền đạt và phản hồi thông tin một cách chính xác | 4,14 | 5 |
| 3 | Xây dựng hình ảnh cá nhân chuyên nghiệp | 4,13 | 6 |
| 4 | Rèn luyện được kỹ năng mềm cần thiết | 4,28 | 3 |
| 5 | Nâng cao hiệu quả học tập và công việc | 4,24 | 4 |
| 6 | Tăng cơ hội việc làm trong tương lai | 4,30 | 2 |
| 7 | Phát triển bản thân | 4,37 | 1 |
| Điểm trung bình chung | 4,213 | ||
Ghi chú: Mức thấp rất thấp 1 ≤ ĐTB ≤ 1,5; Mức thấp: 1,5 <ĐTB < 2,5; Mức trung bình 2,5 ≤ ĐTB ≤ 3,0; Mức cao 3,0 ≤ ĐTB ≤ 4,0; Mức rất cao 4,0 ≤ ĐTB ≤ 5,0.
Bảng số liệu cho thấy, mức độ nhận thức về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử đạt mức rất cao. Điều này chứng tỏ, sinh viên có nhận thức rõ ràng và sâu sắc về văn hóa ứng xử, giao tiếp, đặc biệt là những vai trò to lớn mà văn hóa ứng xử, giao tiếp mang lại. Trong đó, vai trò về “phát triển bản thân” xếp thứ hạng cao nhất với (điểm trung bình = 4,37). Xếp hạng thứ hai là “tăng cơ hội việc làm trong tương lai” (điểm trung bình = 4,30). Nhận thức về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên rất rõ nét. Mục đích lớn nhất của việc rèn luyện và nâng cao văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên trong môi trường chuyển đổi số là phát triển bản thân, từ đó tăng cơ hội việc làm trong tương lai.
Trong bối cảnh cuộc cách mạng 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) đang thay đổi cách doanh nghiệp tuyển dụng và vận hành, cạnh tranh về vị trí việc làm ngày trở lên gay gắt, khốc liệt hơn theo hướng đòi hỏi cao từ nhà tuyển dụng. Điều đó đòi hỏi, người lao động phải thường xuyên cập nhật kiến thức, có đủ kỹ năng, kinh nghiệm để có thể đáp ứng được yêu cầu của công việc. Nhận thức được điều này, để thích nghi và chuẩn bị đầy đủ hành trang bước vào thị trường lao động, sinh viên ngày càng quan tâm và chú trọng đến việc rèn luyện văn hóa ứng xử, giao tiếp. Nhờ vậy, sinh viên đã trang bị cho mình các kỹ năng mềm cần thiết và nâng cao hiệu quả học tập và công việc. Điều này lý giải, tại sao vai trò “rèn luyện được các kỹ năng mềm cần thiết” và “nâng cao hiệu quả học tập và công việc” lần lượt xếp thứ hạng 3,4 trong bảng với (Điểm trung bình lần lượt là 4,28; 4,24).
Xếp hạng thấp nhất là “sử dụng đa dạng các kênh giao tiếp” (điểm trung bình = 4,06). Xếp hạng thấp thứ nhì về nhận thức của sinh viên về vai trò của văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số là “xây dựng hình ảnh cá nhân chuyên nghiệp” với điểm trung bình là 4,13. Xếp hạng thấp thứ ba là “truyền đạt và phản hồi thông tin một cách chính xác”. Điều này chứng tỏ, sinh viên có những nhận thức rất thực tế. Sinh viên thường quan tâm nhiều hơn đến kết quả học tập, rèn luyện kỹ năng, phát triển bản thân và đến tương lai là cơ hội làm việc sau tốt nghiệp. Để có thể đạt được những mục tiêu đó, nhiều sinh viên đã biết cách tận dụng những kênh giao tiếp để tìm kiếm tài liệu và trao đổi thông tin để có thể phục vụ cho việc học tập và làm việc.
Ngoài ra, sinh viên cũng đã biết tận dụng các trang mạng xã hội, phần mềm dạy học trực tuyến để xây dựng hình ảnh cá nhân chuyên ngiệp để tạo độ tin cậy trong mắt thầy cô, bạn bè, chứng tỏ kỹ năng và năng lực của bản thân. Truyền đạt và phản hồi thông tin một cách hiệu quả là một yêu cầu cấp thiết với sin viên trong thời đại bùng nổ thông tin. Sinh viên có khả năng truyền đạt và trình bày thông tin một cách chính xác và nhanh chóng qua các ứng dụng, phần mềm giao tiếp số, ngày càng có nhận thức và trách nhiệm trong việc chia sẽ các thông tin trên mạng xã hội, không chia sẻ các nguồn thông tin không chính thống.
Nhìn chung, sinh viên APAG đã biết quan tâm đến tương lai, hiểu rằng việc rèn luyện văn hóa giao tiếp, ứng xử sẽ góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp, văn minh. Với tinh thần đó, sinh viên đã tự ý thức được trách nhiệm của bản thân đối với xã hội, luôn cố gắng, nỗ lực, không ngừng học tập và rèn luyện phẩm chất, kỹ năng để trở thành một thế hệ trẻ có ý thức, có văn hóa, đạo đức và đầy triển vọng, sinh viên có nhận thức tốt, mức cao đây là điều đáng mừng về năng lực hiểu biết về văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên.
5. Kết luận và đề xuất giải pháp
Như vậy, có tới 98,5% sinh viên Học viện hành chính và Quản trị công cho rằng văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên là quan trọng. Kháo sát nhận thức cho thấy mức độ nhận thức, sự hiểu biết về văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên đạt mức rất cao. Mặc dù ở mức cao nhưng do số lượng sinh viên cho rằng, văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số không quan trọng còn nhiều nên đây là vấn đề cần được quan tâm và phải có những giải pháp cụ thể giúp cải thiện và nâng cao nhận thức về văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên.
Thứ nhất, nâng cao văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số của sinh viên thông qua các hoạt động Đoàn Thanh niên và Hội sinh viên.
Tổ chức các chương trình tọa đàm, hội thảo, talkshow chuyên đề về văn hóa giao tiếp, ứng xử trong thời đại số với sự tham gia của chuyên gia, giảng viên và cán bộ Đoàn – Hội. Các hoạt động này cần xây dựng theo hướng mở, mang tính tương tác cao, cho phép sinh viên trình bày suy nghĩ, thảo luận tình huống và đóng vai xử lý tình huống thực tế. Phát động các phong trào và cuộc thi sáng tạo xoay quanh chủ đề “sinh viên ứng xử văn minh”, “Kỹ năng giao tiếp thông minh”, như: làm video ngắn, thiết kế poster, sáng tác tiểu phẩm, chia sẻ câu chuyện thật hoặc các tình huống xử lý trên không gian mạng. Những sản phẩm này có thể được chia sẻ rộng rãi trên fanpage, nền tảng trực tuyến để lan tỏa giá trị văn hóa giao tiếp, ứng xử.
Thứ hai, lồng ghép văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số vào tiêu chí đánh giá khung năng lực số của sinh viên.
Xây dựng và điều chỉnh khung năng lực số để bao gồm các tiêu chí về nhận thức chuẩn mực hành vi, giao tiếp và ứng xử trong môi trường số, như: tôn trọng quyền riêng tư, an toàn thông tin, hợp tác và giao tiếp văn minh trên không gian mạng. Lồng ghép các nội dung về văn hóa giao tiếp, ứng xử số vào các học phần, môn học chính khóa hoặc các khóa đào tạo kỹ năng số, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giúp sinh viên hiểu và vận dụng được các chuẩn mực ứng xử trong môi trường số. Trong môi trường chuyển đổi số, sinh viên thường xuyên học tập, làm việc và tương tác trên không gian mạng. Vì vậy, việc giáo dục và rèn luyện văn hóa giao tiếp, ứng xử là vô cùng cần thiết. Áp dụng các hình thức học tập linh hoạt như học trực tuyến, học nhóm, các hoạt động ngoại khóa, diễn đàn trực tuyến để sinh viên có cơ hội thực hành giao tiếp và ứng xử trong môi trường số thực tế. Tận dụng các công cụ, nền tảng đào tạo trực tuyến mở (MOOC), các ứng dụng mạng xã hội, phần mềm giao tiếp để tạo môi trường tương tác số, qua đó giám sát và đánh giá kỹ năng giao tiếp, ứng xử của sinh viên.
Thứ ba, tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục trong việc nâng cao văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số.
Tăng cường sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy Đảng, Ban Giám hiệu, Lãnh đạo các đơn vị về vấn đề văn hóa giao tiếp, ứng xử của sinh viên trong môi trường chuyển đổi số. Học viện, giảng viên, cố vấn học tập cần đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền nâng cao hiểu biết của sinh viên về các văn bản quy phạm pháp luật, như: Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Thông tư số 30/2023/TT-BGDĐT ngày 29/12/2023 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về ứng dụng công nghệ thông tin trong đào tạo trực tuyến đối với giáo dục đại học; Quyết định số 1506/QĐ-BGDĐT ngày 31/5/2019 ban hành kế hoạch thực hiện Đề án xây dựng văn hóa ứng xử trong trường học giai đoạn 2018 – 2025 của ngành Giáo dục… Đặc biệt, chú trọng tuyên truyền cho sinh viên nắm rõ những hành vi bị nghiêm cấm cũng như các mức phạt đổi với các hành vi giao tiếp, ứng xử không chuẩn mực.
Thứ tư, tích hợp nội dung văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số vào một số học phần thuộc khối kiến thức đại cương trong chương trình đào tạo.
Giải pháp nhằm giúp sinh viên phát triển kỹ năng giao tiếp, ứng xử chuyên nghiệp trong môi trường số, rèn luyện kỹ năng sử dụng các trang thiết bị và công nghệ hiện đại, phát triển khả năng ứng xử linh hoạt trong các tình huống giao tiếp đa dạng. Từ đó, tăng khả năng thích nghi của sinh viên với môi trường chuyển đổi số, giúp sinh viên đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động trong thời đại 4.0.Việc tích hợp các chủ đề về văn hóa giao tiếp và ứng xử số vào các học phần thuộc khối kiến thức đại cương, như: môn kỹ năng giao tiếp; tin học cơ bản 1, 2, 3; kỹ năng làm việc nhóm; tâm lý học đại cương, Tiếng Anh…
Thứ năm, hướng dẫn sinh viên tự nâng cao văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường chuyển đổi số
Trang bị kiến thức nền về văn hóa giao tiếp, ứng xử trong môi trường số. Học viện cần xây dựng tài liệu chuyên môn về chuyển đổi số, từ đó đưa vào giảng dạy, đào tạo và phát triển môi trường số. Để đạt được điều đó, sinh viên có thể chủ động tiếp cận các khóa học kỹ năng mềm hoặc tham khảo tài liệu do Học viện cung cấp; ngoài ra, việc đọc sách, tham dự hội thảo kỹ năng cũng giúp sinh viên mở rộng kiến thức thực tiễn. Sinh viên cần rèn luyện kỹ năng thông qua việc xử lý các tình huống trong học tập và đời sống. Những tình huống, như: trao đổi trong nhóm trực tuyến, phản hồi qua email, thảo luận trên diễn đàn học tập, giải quyết mâu thuẫn trong làm việc nhóm… là cơ hội để sinh viên phát triển kỹ năng lắng nghe chủ động, phản hồi tích cực, thể hiện quan điểm rõ ràng những vẫn giữ thái độ tôn trọng và thiện chí.
Chú thích:
1. Nhóm sinh viên: Đào Mỹ Hạnh, Trương Thùy Trang, Phạm Thị Quỳnh Anh, Bùi Lan Vy (khóa 22, Khoa Quản trị nhân lực); Nguyễn Thị Hải Anh (khóa 22, Khoa Luật) – APAG.
2. Nguyễn Viết Chức (2002). Văn hóa ứng xử của người Hà Nội với môi trường thiên nhiên. H. NXB Văn hóa thông tin, tr. 34.
3. Phạm Vũ Dũng (1996). Văn hóa giao tiếp. H. NXB Văn hóa thông tin, tr. 56.
4. Giao tiếp ứng xử văn hóa trong đời sống gia đình. https://svhtt.hochiminhcity.gov.vn/tin-chi-tiet/-/chi-tiet/tai-lieu-chuyen-%C4%91e-giao-tiep-ung-xu-van-hoa-trong-%C4%91oi-song-gia-%C4%91inh-phan-2-19273-1955.html.
Tài liệu tham khảo:
1. Lê Văn Quý, Trần Chí Vĩnh Long (2014). Thực trạng hành vi giao tiếp có văn hóa của sinh viên Trường Đại học Tài chính – Marketing. Tạp chí Khoa học Quản lý Giáo dục, 2(2), 88-96.
2. Đề xuất khung năng lực số cho sinh viên ngành Quản trị nhân lực – Học viện Hành chính và Quản trị công. https://www.quanlynhanuoc.vn/2025/04/24/de-xuat-khung-nang-luc-so-cho-sinh-vien-nganh-quan-tri-nhan-luc-hoc-vien-hanh-chinh-va-quan-tri-cong.
3. Văn hóa ứng xử trong thời đại số. https://tuyengiao.vn/van-hoa-ung-xu-trong-thoi-dai-so-144888.
