Thực tiễn triển khai mô hình Blended Leaning trong giảng dạy các môn lý luận chính trị tại Trung tâm Lý luận chính trị của Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh

ThS. Nguyễn Thị Hồng Hoa
Trung tâm Lý luận chính trị, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh

(Quanlynhanuoc.vn) – Trước yêu cầu đổi mới giáo dục trong bối cảnh chuyển đổi số, việc áp dụng mô hình Blended Learning (dạy học kết hợp) vào giảng dạy các môn lý luận chính trị tại Trung tâm Lý luận chính trị Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh (viết tắt là Trung tâm) được xem là bước đi phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Bài viết phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn triển khai mô hình này, tập trung vào quá trình xây dựng học liệu số, tổ chức lớp học kết hợp, cũng như đánh giá kết quả bước đầu. Từ những thuận lợi và khó khăn gặp phải, bài viết rút ra một số bài học kinh nghiệm có giá trị trong việc nhân rộng mô hình, góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị trong giai đoạn hiện nay.

Từ khóa: Blended Learning, giảng dạy lý luận chính trị, chuyển đổi số, Trung tâm Lý luận chính trị.

1. Đặt vấn đề

Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, giáo dục trở thành một trong những lĩnh vực chịu tác động sâu sắc nhất, đòi hỏi sự chuyển mình toàn diện. Quá trình chuyển đổi số không chỉ mở ra cơ hội đổi mới phương pháp giảng dạy, mà còn đặt ra yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo, nhằm thích ứng linh hoạt với môi trường học tập ngày càng số hóa và năng động.

Quá trình chuyển đổi số trong giáo dục tại Việt Nam đã được xác lập nền tảng từ nhiều chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong những năm gần đây. Một trong những dấu mốc quan trọng là Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó nêu rõ nhiệm vụ của ngành giáo dục là: “Phát triển các nền tảng hỗ trợ dạy và học từ xa; ứng dụng triệt để công nghệ số trong công tác quản lý, giảng dạy và học tập; số hóa giáo trình và tài liệu; xây dựng hệ sinh thái tài nguyên số phục vụ dạy học theo cả hai hình thức trực tiếp và trực tuyến; đồng thời hướng tới cá thể hóa quá trình học tập thông qua các công nghệ giáo dục tiên tiến”1.

Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã xác định rõ định hướng phát triển giáo dục trong thời kỳ mới, nhấn mạnh yêu cầu: “Tiếp tục đổi mới đồng bộ mục tiêu, nội dung, chương trình, phương thức, phương pháp giáo dục và đào tạo theo hướng hiện đại, hội nhập quốc tế, phát triển con người toàn diện, đáp ứng những yêu cầu mới của phát triển kinh tế – xã hội, khoa học và công nghệ, thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”2.

Nghị quyết số 57-NQ/TW năm 2024 của Bộ Chính trị tiếp tục khẳng định vai trò then chốt của chuyển đổi số đối với sự phát triển quốc gia trong bối cảnh mới. Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đang là yếu tố quyết định sự phát triển của các quốc gia; là điều kiện tiên quyết, thời cơ tốt nhất để nước ta phát triển giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc3.

Trong bối cảnh giáo dục đại học đang chuyển mình mạnh mẽ dưới tác động của chuyển đổi số, yêu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy các môn lý luận chính trị trở nên ngày càng cấp thiết. Kết luận số 94-KL/TW ngày 28/3/2014 của Ban Bí thư về việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân đã yêu cầu: “Đổi mới mạnh mẽ việc đào tạo, bồi dưỡng giáo viên lý luận chính trị, bảo đảm sát hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân. Xây dựng cho được đội ngũ giáo viên lý luận chính trị tâm huyết, yêu nghề, tuyệt đối trung thành, có niềm tin, có kiến thức mới gắn với thực tiễn. Đây là nhân tố quyết định sự thành công của việc tiếp tục đổi mới học tập lý luận chính trị trong nhà trường”4.

Với đặc thù là những môn học mang nội dung trừu tượng, có tính hệ thống cao và mang tính lý luận, việc truyền đạt theo phương pháp truyền thống đang bộc lộ nhiều hạn chế trong việc khơi gợi hứng thú học tập cũng như phát triển năng lực tư duy độc lập của người học. Trong thời đại số, sinh viên không chỉ kỳ vọng vào việc tiếp thu kiến thức một cách thụ động, mà còn mong muốn được học tập trong môi trường năng động, linh hoạt, giàu tính tương tác và gắn kết giữa lý luận với thực tiễn. Điều đó đòi hỏi các môn lý luận chính trị cần được tổ chức giảng dạy theo phương pháp mới, hướng đến cá nhân hóa quá trình học tập, phát huy vai trò chủ động và sáng tạo của người học, đồng thời bảo đảm việc truyền tải các nội dung lý luận vẫn giữ được tính khoa học, hệ thống và chiều sâu tư tưởng.

Trước bối cảnh đó, mô hình Blended Learning dạy học kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến đã và đang được xem như một hướng tiếp cận phù hợp trong đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị. Đây là mô hình tích hợp có chủ đích, kết hợp lợi thế của dạy học truyền thống với khả năng mở rộng, linh hoạt và cá nhân hóa của dạy học trực tuyến, không chỉ hỗ trợ sinh viên chủ động nắm bắt kiến thức, rèn luyện tư duy phản biện mà còn giữ vai trò quan trọng trong việc duy trì sự tương tác học thuật giữa giảng viên và người học đây yếu tố then chốt trong việc truyền đạt các nội dung lý luận chính trị mang tính hệ thống và nền tảng.

Tại Trung tâm Lý luận chính trị Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh, mô hình Blended Learning đã bước đầu được triển khai trong giảng dạy các môn lý luận chính trị. Những kết quả bước đầu ghi nhận sự tích cực trong thái độ học tập, khả năng tự học và mức độ tham gia chủ động của sinh viên. Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng có khó khăn, như: hạn chế về hạ tầng công nghệ, chưa đồng đều về năng lực công nghệ số của đội ngũ giảng viên và thiếu nhất quán trong phương thức đánh giá hiệu quả học tập kết hợp. Từ thực tiễn đó, việc nghiên cứu, đánh giá toàn diện quá trình triển khai mô hình Blended Learning tại Trung tâm là yêu cầu cấp thiết.

2. Khái quát về mô hình Blended Learning

Dạy học kết hợp (Blended Learning) là mô hình sư phạm tích hợp giữa hình thức học tập trực tiếp (face-to-face learning) và học tập trực tuyến (online learning), được thiết kế một cách có chủ đích nhằm phát huy điểm mạnh của cả hai phương thức. Blended Learning là “sự kết hợp giữa các phương pháp dạy học truyền thống với các hoạt động dạy học có sử dụng công nghệ số, nhằm tạo nên một trải nghiệm học tập tích cực, linh hoạt và hiệu quả hơn”5.

Mô hình này cho phép giảng viên tổ chức hoạt động dạy học với sự linh hoạt cao hơn trong việc phân bổ thời gian, không gian và hình thức học tập. Đồng thời, người học được tạo điều kiện để chủ động tiếp cận nội dung học mọi lúc, mọi nơi, phát triển kỹ năng tự học và năng lực sử dụng công nghệ trong học tập. Blended Learning góp phần “xây dựng một môi trường học tập cộng tác, kết nối và phát triển tư duy phản biện thông qua sự kết hợp các tương tác trực tiếp và trực tuyến”6.

2.1. Đặc điểm của mô hình Blended Learning

Mô hình Blended Learning (dạy học kết hợp) được đặc trưng bởi sự kết nối chặt chẽ giữa dạy học trực tiếp và trực tuyến, trong đó các yếu tố công nghệ, sư phạm và tâm lý người học được tích hợp một cách linh hoạt và hiệu quả. Mô hình này cho phép phân bổ linh hoạt giữa các hoạt động học tập trực tiếp và học tập trực tuyến, tùy theo đặc thù của từng môn học. Chẳng hạn, đối với môn Triết học Mác – Lênin, phần nội dung lý thuyết có thể được truyền tải thông qua hệ thống video bài giảng trên nền tảng học tập trực tuyến, trong khi các hoạt động mang tính tương tác cao như thảo luận nhóm, phản biện hoặc thực hành tư duy lại được tổ chức tại lớp nhằm phát huy tính tích cực và tư duy phản biện của người học.

Công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ và nâng cao hiệu quả của quá trình dạy và học. Hệ thống quản lý học tập (LMS), tài nguyên học tập số hóa, bài kiểm tra trực tuyến và các công cụ đánh giá thường xuyên không chỉ giúp giảng viên quản lý tiến độ học tập một cách hiệu quả, mà còn tạo môi trường học tập chủ động, tương tác và liên tục cho người học. Điều này góp phần tăng cường vai trò chủ động và khả năng tự học của sinh viên, đây được xem là một đặc điểm nổi bật của Blended Learning. Người học không còn bị giới hạn trong vai trò tiếp nhận kiến thức một chiều, mà được khuyến khích tự điều chỉnh tiến độ học, lựa chọn phương pháp phù hợp và tham gia vào quá trình đánh giá để hoàn thiện năng lực cá nhân.

Đặc biệt, tính linh hoạt về không gian, thời gian và nhịp độ học tập là một lợi thế nổi bật của Blended Learning. Mô hình này mở ra khả năng cá nhân hóa quá trình học tập, cho phép người học truy cập nội dung ở bất kỳ thời điểm nào và từ bất kỳ đâu, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập suốt đời, đặc biệt phù hợp với đối tượng học ở bậc đại học và sau đại học, nơi đòi hỏi mức độ tự chủ và thích ứng cao trong quá trình tiếp nhận tri thức.

2.2. Một số mô hình Blended Learning tiêu biểu

(1) Mô hình Face-to-Face Driver (Giảng dạy trực tiếp kết hợp công nghệ): mô hình này duy trì nền tảng giảng dạy trực diện truyền thống, đồng thời tích hợp các công cụ hỗ trợ học tập trực tuyến. Đây là hình thức phù hợp với các lớp học có sự phân hóa rõ về trình độ, giúp giảng viên dễ dàng cá nhân hóa nội dung và phương pháp giảng dạy. Hoạt động học tập và kiểm tra chủ yếu diễn ra tại lớp.

(2) Mô hình Flex (Linh hoạt): là mô hình dạy học nhấn mạnh tính tự chủ của người học trong môi trường trực tuyến. Thay vì phụ thuộc vào thời khóa biểu cố định, sinh viên được tiếp cận tài liệu số mọi lúc và nhận hỗ trợ từ giảng viên khi cần, giúp phát triển năng lực tự học và tư duy phản biện

(3) Mô hình Rotation (Xoay vòng): đây là biến thể của mô hình trạm học (station rotation) truyền thống. Người học luân phiên giữa các hình thức học trực tiếp và học trực tuyến theo thời khóa biểu định sẵn. Mô hình này giúp tối ưu hóa thời lượng học tập trên lớp và khả năng tự học của người học.

(4) Mô hình Online Lab (Phòng lab trực tuyến): mô hình này cho phép người học tham gia học trực tuyến toàn thời gian tại các cơ sở giáo dục. Giảng viên chuyên môn không trực tiếp giảng dạy, mà vai trò hỗ trợ được đảm nhận bởi các trợ giảng hoặc cán bộ giám sát đã được đào tạo. Đây là mô hình phù hợp với việc tổ chức học tập quy mô lớn, giảm áp lực về nhân lực giảng dạy trực tiếp.

(5) Mô hình Self-Blend (Tự kết hợp học phần): người học theo học các chương trình chính khóa tại trường, đồng thời có thể đăng ký bổ sung các khóa học trực tuyến ngoài chương trình truyền thống. Mô hình này mở rộng cơ hội cá nhân hóa việc học và tiếp cận kiến thức chuyên sâu ở các lĩnh vực mà người học quan tâm.

(6) Mô hình Online Driver (Hướng dẫn hoàn toàn trực tuyến): mô hình này hoạt động hoàn toàn dựa trên nền tảng trực tuyến. Người học tiếp cận toàn bộ nội dung học tập, tương tác với giảng viên, thực hiện bài kiểm tra và nhận phản hồi qua hệ thống học tập số. Trong quá trình học, người học có thể trao đổi trực tuyến với giảng viên khi cần thiết. Mô hình này được đánh giá là phù hợp với xu thế học tập từ xa và đang ngày càng thu hút nhiều người học tham gia.

Mỗi mô hình dạy học theo Blended Learning mang đến những trải nghiệm học tập khác nhau, phù hợp với các đối tượng và mục tiêu đào tạo khác nhau. Việc lựa chọn mô hình phù hợp phụ thuộc vào đặc điểm người học, năng lực công nghệ của cơ sở đào tạo và mục tiêu giáo dục cụ thể.

3. Thực tiễn triển khai mô hình Blended Learning đối với các môn lý luận chính trị tại Trung tâm Lý luận chính trị, Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang tác động sâu rộng đến toàn bộ hệ thống giáo dục đại học, Trung tâm đã chủ động tiếp cận và triển khai mô hình Blended Learning như một giải pháp đổi mới phương pháp giảng dạy các môn lý luận chính trị. Việc áp dụng hình thức dạy học kết hợp tại Trung tâm không đơn thuần là sự tích hợp công nghệ kỹ thuật số vào quá trình giảng dạy mà còn là sự điều chỉnh có định hướng về phương pháp, tổ chức và nội dung học tập nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả và mức độ phù hợp của môn học trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.

Hiện nay, Trung tâm giữ vai trò tổ chức giảng dạy các môn lý luận chính trị cho sinh viên tại các trường đại học thành viên thuộc hệ thống Đại học Quốc gia Hồ Chí Minh, bao gồm: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Quốc tế, Trường Đại học Kinh tế – Luật, Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Trường Đại học Sức Khỏe. Với đặc thù phục vụ đối tượng học đa dạng, trải rộng trên nhiều lĩnh vực chuyên môn khác nhau, việc ứng dụng mô hình Blended Learning không chỉ bắt nhịp với xu thế đổi mới giáo dục trong thời đại số mà còn góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập các môn lý luận chính trị, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thích ứng phương pháp học phù hợp với từng nhóm ngành, từng đối tượng người học trong toàn hệ thống đại học.

Tính đến cuối năm 2024, Trung tâm đã hoàn thành quá trình chuẩn bị nền tảng cho việc áp dụng Blended Learning thông qua việc số hóa tài liệu giảng dạy, xây dựng kho học liệu điện tử cho toàn bộ các học phần lý luận chính trị theo chương trình khung của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các giảng viên được khuyến khích tham gia xây dựng bài giảng số, thiết kế slide minh họa, video bài giảng ngắn và hệ thống câu hỏi trắc nghiệm nhằm phục vụ cho việc tự học của sinh viên. Tài nguyên học liệu dành cho sinh viên được tích hợp đầy đủ trên hệ thống E-Learning, thông qua nền tảng quản lý học tập (LMS) của các trường đại học, giúp sinh viên có thể tiếp cận linh hoạt và chủ động, không bị giới hạn bởi thời gian hay không gian. Các tài nguyên này được quy định thống nhất trong mỗi môn học, bao gồm: đề cương chi tiết môn học; giáo trình do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành; hệ thống video bài giảng phục vụ cho việc tự học và nghiên cứu; cách thức đánh giá môn học; kịch bản phân đoạn học liệu; bài giảng của giảng viên; các chủ đề và tiêu chí đánh giá sản phẩm làm việc nhóm; cùng với các tài liệu tham khảo khác. Ngoài ra, sinh viên còn được hỗ trợ thông qua các diễn đàn trao đổi, bài tập cá nhân theo chương, bài tập nhóm cũng như tham gia thảo luận theo chủ đề trong mỗi buổi học và thực hiện các bài kiểm tra cuối chương do giảng viên thiết kế.

Việc triển khai mô hình Blended Learning tại Trung tâm được tổ chức theo hai thành phần tích hợp: học trực tuyến và học trực tiếp. Trong đó, phần học trực tuyến đóng vai trò nền tảng, cung cấp kiến thức lý thuyết cốt lõi thông qua hệ thống bài giảng dạng video, tài liệu học tập, câu hỏi thảo luận và bài tập trắc nghiệm được đăng tải định kỳ trên LMS. Sinh viên được yêu cầu xem trước các nội dung này trước khi đến lớp, qua đó chuyển trọng tâm của lớp học từ “truyền đạt” sang “tương tác – khai thác – ứng dụng”. Các bài tập, bài viết phản biện cũng như quá trình nộp bài và chấm điểm được thực hiện hoàn toàn trên hệ thống, giúp tiết kiệm thời gian, đồng thời nâng cao tính minh bạch, chính xác trong đánh giá kết quả học tập.

Trên lớp, giảng viên không lặp lại toàn bộ nội dung đã có trong học liệu số mà tập trung vào việc hệ thống hóa kiến thức, dẫn dắt sinh viên phân tích các khái niệm khó, giải thích những điểm then chốt, tổ chức thảo luận nhóm hoặc trình bày cá nhân để rèn luyện kỹ năng phản biện và diễn đạt. Những tình huống thực tiễn có liên quan đến đời sống chính trị – xã hội được đưa vào lớp học để tạo điều kiện cho sinh viên vận dụng kiến thức lý luận vào nhận thức và giải quyết vấn đề thực tiễn. Các phương pháp dạy học tích cực như nêu vấn đề, thảo luận nhóm, dạy học tình huống… được sử dụng linh hoạt nhằm tăng tính hấp dẫn và hiệu quả tiếp thu môn học.

Thực tiễn triển khai cho thấy, mô hình Blended Learning đã bước đầu phát huy tác dụng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy các môn lý luận chính trị tại Trung tâm. Sinh viên trở nên chủ động hơn trong việc tiếp cận tri thức, biết cách khai thác tài nguyên học tập, chủ động tra cứu trước giờ học, đồng thời tích cực tham gia vào các hoạt động lớp học. Đặc biệt, khả năng tự học, tư duy độc lập và kỹ năng phản biện của sinh viên có sự cải thiện rõ rệt so với phương pháp truyền thống. Đối với giảng viên, mô hình mới không chỉ thay đổi vai trò từ người truyền đạt sang người tổ chức, hướng dẫn và cố vấn học thuật, mà còn thúc đẩy quá trình tự học hỏi và cập nhật phương pháp dạy học hiện đại.

Tuy nhiên, bên cạnh những tín hiệu tích cực, việc triển khai Blended Learning tại Trung tâm vẫn còn tồn tại một số khó khăn nhất định. Hạ tầng công nghệ, đặc biệt là hệ thống LMS hiện tại ở các trường đôi lúc chưa đáp ứng được yêu cầu sử dụng đồng thời với lưu lượng lớn; tốc độ truy cập chậm hoặc lỗi hệ thống gây cản trở đến việc học và dạy. Việc công khai đáp án các đề thi trắc nghiệm trên hệ thống LMS hiện chưa phù hợp do yêu cầu bảo mật. Nếu triển khai, việc này có thể làm lộ đề thi, khiến ngân hàng câu hỏi nhanh chóng bị sử dụng hết, từ đó ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động và độ tin cậy của hệ thống trong quá trình dạy và học. Ngoài ra, không ít sinh viên vẫn mang tâm lý học bị động, chỉ tiếp cận bài giảng khi buộc phải hoàn thành bài kiểm tra, dẫn đến việc không khai thác hết tiềm năng của học liệu số. Một số giảng viên thỉnh giảng hoặc lớn tuổi còn gặp khó khăn trong việc làm quen với các công cụ số, dẫn đến chất lượng triển khai không đồng đều giữa các lớp học.

Những hạn chế trên cho thấy việc áp dụng Blended Learning không chỉ là câu chuyện kỹ thuật, mà còn đòi hỏi sự thay đổi sâu sắc về tư duy giáo dục, năng lực công nghệ, cũng như phương thức quản lý giảng dạy. Để mô hình này thực sự đi vào chiều sâu và mang lại hiệu quả bền vững, cần có những giải pháp đồng bộ như đầu tư nâng cấp hạ tầng số, tổ chức bồi dưỡng kỹ năng công nghệ và thiết kế bài giảng số cho giảng viên, hoàn thiện kho học liệu mở dùng chung cho các môn lý luận chính trị, đồng thời ban hành quy định cụ thể về kiểm tra, đánh giá phù hợp với hình thức học kết hợp.

Mô hình Blended Learning, nếu được triển khai bài bản, có thể trở thành một hướng đi hiệu quả trong đổi mới phương pháp giảng dạy lý luận chính trị, góp phần hiện đại hóa giáo dục đại học trong thời kỳ chuyển đổi số. Đặc biệt, với đặc thù môn học đòi hỏi năng lực tư duy trừu tượng, phản biện và vận dụng thực tiễn, sự kết hợp linh hoạt giữa học trực tuyến và học trực tiếp không chỉ giúp nâng cao hiệu quả tiếp thu kiến thức mà còn góp phần bồi dưỡng thế giới quan, nhân sinh quan cách mạng cho sinh viên – mục tiêu cốt lõi trong giảng dạy lý luận chính trị.

4. Một số kinh nghiệm

Từ thực tiễn triển khai mô hình Blended Learning trong giảng dạy các môn lý luận chính trị tại Trung tâm, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm mang tính định hướng cho việc tiếp tục đổi mới hoạt động giảng dạy trong bối cảnh chuyển đổi số như sau:

Thứ nhất, đổi mới phương pháp giảng dạy cần gắn với nâng cao năng lực công nghệ số cho đội ngũ giảng viên. Mô hình Blended Learning đặt ra yêu cầu cao đối với giảng viên, không chỉ về chuyên môn mà còn về năng lực ứng dụng công nghệ trong thiết kế, tổ chức và quản lý hoạt động học tập. Thực tiễn cho thấy, sự chênh lệch về kỹ năng số trong đội ngũ giảng viên là một trở ngại lớn. Vì vậy, việc bồi dưỡng năng lực công nghệ thông tin và phương pháp dạy học tích hợp cần được triển khai thường xuyên, có hệ thống và phù hợp với đặc thù của môn lý luận chính trị.

Thứ hai, hạ tầng kỹ thuật và nền tảng số là điều kiện bảo đảm thành công của mô hình dạy học kết hợp. Blended Learning chỉ thực sự hiệu quả khi được triển khai trên nền tảng hạ tầng công nghệ đồng bộ, ổn định và dễ truy cập. Trong bối cảnh một bộ phận sinh viên còn gặp khó khăn về thiết bị và kết nối mạng, cần có các chính sách hỗ trợ học tập trực tuyến cũng như đầu tư nâng cấp hệ thống quản lý học tập (LMS) nội bộ, tích hợp công cụ đánh giá và phản hồi học tập một cách hiệu quả.

Thứ ba, phát triển học liệu số đặc thù là nền tảng cốt lõi để nâng cao chất lượng dạy học. Đặc trưng của các môn lý luận chính trị đòi hỏi học liệu không chỉ đúng, đủ về nội dung mà còn phải dễ hiểu, trực quan và có tính gợi mở tư duy. Việc xây dựng kho học liệu số chuyên biệt, bao gồm video bài giảng, infographic, sơ đồ tư duy… không những hỗ trợ người học hiệu quả hơn mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho chia sẻ, liên thông tài nguyên giảng dạy giữa các đơn vị.

Thứ tư, bảo đảm chất lượng đánh giá học tập là yêu cầu song hành với đổi mới phương pháp. Trong môi trường học kết hợp, việc đánh giá cần bảo đảm tính khách quan, minh bạch, phù hợp với mục tiêu phát triển năng lực người học. Kinh nghiệm cho thấy, kết hợp nhiều hình thức đánh giá (tự luận, trắc nghiệm, sản phẩm học tập, thảo luận…) cùng với công cụ số là xu hướng tất yếu để bảo đảm chất lượng và độ tin cậy trong kiểm tra, đánh giá.

Thứ năm, người học cần được đặt ở vị trí trung tâm trong thiết kế và tổ chức dạy học. Blended Learning không đơn thuần là sự kết hợp kỹ thuật, mà còn là sự thay đổi triết lý giáo dục: chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển tư duy và năng lực người học. Việc thiết kế bài giảng, tổ chức hoạt động học tập, phân bổ thời lượng học online, offline đều cần dựa trên nhu cầu và khả năng tiếp cận của người học, bảo đảm tính chủ động, linh hoạt và tương tác hiệu quả.

5. Kết luận

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang định hình lại toàn bộ hoạt động giáo dục và đào tạo, việc triển khai mô hình Blended Learning trong giảng dạy các môn lý luận chính trị tại Trung tâm là một bước đi phù hợp, thể hiện tinh thần chủ động đổi mới và thích ứng với yêu cầu của thời đại. Thực tiễn triển khai cho thấy mô hình này không chỉ phát huy hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy, tăng cường sự chủ động, tư duy phản biện và khả năng tự học của sinh viên, mà còn góp phần làm sâu sắc thêm mối liên kết giữa lý luận và thực tiễn trong quá trình giáo dục chính trị, tư tưởng.

Để mô hình Blended Learning thực sự phát huy hiệu quả bền vững và có chiều sâu, cần giải quyết đồng bộ các vấn đề về hạ tầng công nghệ, phát triển học liệu số chuyên biệt, nâng cao năng lực công nghệ số cho đội ngũ giảng viên, cũng như hoàn thiện phương thức đánh giá học tập phù hợp với đặc thù của hình thức dạy học kết hợp. Quan trọng hơn, sự thành công của mô hình này đòi hỏi sự chuyển đổi triết lý giáo dục từ tiếp cận truyền thống sang lấy người học làm trung tâm, phát triển toàn diện năng lực tư duy, sáng tạo và tự học.

Những kinh nghiệm thực tiễn tại Trung tâm không chỉ mang lại giá trị tham khảo cho việc mở rộng mô hình Blended Learning trong giảng dạy các môn lý luận chính trị ở các cơ sở giáo dục đại học mà còn góp phần thúc đẩy quá trình hiện đại hóa giáo dục chính trị trong thời kỳ chuyển đổi số, phù hợp với mục tiêu phát triển nguồn nhân lực có bản lĩnh chính trị, tư duy độc lập và năng lực thích ứng trong kỷ nguyên số.

Chú thích:
1. Thủ tướng Chính phủ. (2020). Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr.136.
3. Bộ Chính trị (2024). Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 10/4/2024 về phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.
4. Đảng Cộng sản Việt Nam (2014). Kết luận số 94-KL/TW của Ban Bí thư về việc tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân.
5. Graham, C. R. (2006). Blended learning systems: Definition, current trends, and future directions. In C. J. Bonk & C. R. Graham (Eds.). The handbook of blended learning: Global perspectives, local designs (pp. 3–21). San Francisco, CA: Pfeiffer.
6. Garrison, D. R., & Vaughan, N. D. (2008). Blended learning in higher education: Framework, principles, and guidelines. San Francisco, CA: Jossey-Bass.