(Quanlynhanuoc.vn) – Sáng ngày 15/9/2025, tại Hà Nội, Khoa Quản lý phát triển xã hội, Học viện Hành chính và Quản trị công tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Phát triển đô thị xanh ở Việt Nam – Lý luận và thực tiễn”. PGS.TS. Đặng Khắc Ánh, Trưởng Khoa Quản lý phát triển xã hội chủ trì Hội thảo.
Dự Hội thảo, về phía khách mời, có: GS.TS.KTS. Nguyễn Tố Lăng, nguyên Vụ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo quy hoạch và đầu tư xây dựng vùng Thủ đô Hà Nội, Bộ Xây dựng; ThS. KTS. Lê Thị Thúy Hà, Phó trưởng phòng Nghiên cứu chính sách và chiến lược phát triển đô thị, Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn quốc gia, Bộ Xây dựng; TS. Trần Ngọc Linh, Cục Phát triển đô thị, Bộ Xây dựng; TS. Hoàng Nhất Thống, Bộ Nông nghiệp và Môi trường.
Về phía Học viện Hành chính và Quản trị công, có: TS. Bùi Phương Đình, Phó Giám đốc Học viện; đại diện lãnh đạo khoa, ban, đơn vị; cán bộ, giảng viên, sinh viên Khoa Quản lý phát triển xã hội.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Đặng Khắc Ánh, Trưởng Khoa Quản lý phát triển xã hội khẳng định, trong bối cảnh đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, như: ô nhiễm môi trường, tắc nghẽn giao thông và thiếu hụt không gian công cộng. Vì vậy, xây dựng và phát triển “đô thị xanh” là một giải pháp thiết thực để giải quyết những vấn đề này. Đây là một mô hình phát triển toàn diện, tích hợp các yếu tố về quy hoạch thông minh, sử dụng năng lượng hiệu quả và bảo tồn đa dạng sinh học. Hội thảo mong nhận được các ý kiến chia sẻ, phân tích, góp ý, kiến nghị của các chuyên gia, nhà khoa học trên 3 phương diện: (1) Lý luận và thực tiễn về công trình xanh; (2) Thực tiễn về phát triển đô thị xanh ở Việt Nam; (3) Giải pháp thúc đẩy phát triển đô thị xanh ở Việt Nam.
TS. Bùi Phương Đình, Phó Giám đốc Học viện phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo
Phát biểu chỉ đạo Hội thảo, TS. Bùi Phương Đình, Phó Giám đốc Học viện Hành chính và Quản trị công, cho rằng, “Đô thị xanh” không chỉ đơn thuần là việc trồng nhiều cây xanh mà là một mô hình phát triển bền vững, tích hợp hài hòa ba yếu tố chính: môi trường xanh, kinh tế xanh và xã hội xanh. Mục tiêu cuối cùng là tạo ra một môi trường sống trong lành, an toàn và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Ông hy vọng, các ý kiến tham luận đến từ các chuyên gia và nhà khoa học trong và ngoài Học viện sẽ mở ra nhiều hướng đi mới, cung cấp những giải pháp đột phá cho việc xây dựng các đô thị xanh, đáng sống tại Việt Nam, góp phần xây dựng một tương lai bền vững hơn cho các thế hệ mai sau.
Với tham luận: “Đô thị xanh trong quy hoạch và quản lý đô thị phù hợp mô hình chính quyền địa phương hai cấp”, GS.TS.KTS. Nguyễn Tố Lăng cho rằng, việc thay đổi các cấp chính quyền tác động không nhỏ đối với các hoạt động của đô thị, công tác quy hoạch và quản lý đô thị ở Việt Nam hiện nay, trong đó có nhiệm vụ phát triển đô thị xanh, đô thị bền vững. Vì vậy, ông đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý đô thị trong bối cảnh đất nước ta chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp, từ việc hoàn chỉnh thể chế đến công tác quy hoạch và quản lý đô thị, như:
(1) Hoàn thiện hệ thống văn bản pháp lý: sớm điều chỉnh, ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Quy hoạch đô thị và nông thôn và các tiêu chuẩn kỹ thuật liên quan, nhất là có các quy chuẩn, tiêu chuẩn về đô thị xanh; bổ sung khái niệm “khu vực đô thị”.
(2) Đổi mới phương pháp lập quy hoạch đô thị, các phương pháp áp dụng có thể là quy hoạch chiến lược, quy hoạch hành động, quy hoạch quy chế, quy hoạch cộng đồng.
(3) Phát triển đô thị xanh: quy hoạch và quản lý đô thị theo hướng tăng mức độ không gian xanh và cây xanh, sử dụng phương tiện giao thông xanh, nâng cao chất lượng môi trường đô thị, tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải khí nhà kính, quản lý tốt chất thải và tài nguyên nước, tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan tự nhiên.
(4) Kiện toàn Bộ máy quản lý đô thị ở cấp tỉnh và cấp xã, nhất là tăng cường lực lượng và năng lực quản lý đô thị cho cán bộ chuyên môn ở phường.
(5) Huy động nguồn lực đầu tư xây dựng và phát triển đô thị từ mọi thành phần xã hội, nhất là thành phần kinh tế tư nhân.
Tham luận tại Hội thảo, ThS. KTS. Lê Thị Thúy Hà cho rằng, trong lĩnh vực quy hoạch, khái niệm thiết kế đô thị xanh – bền vững không chỉ là đô thị có nhiều màu xanh, nhiều cây xanh, mà bản chất là quy hoạch có địa điểm và kết nối hệ thống bền vững; thiết kế tối ưu cho sử dụng đất hỗn hợp; ưu tiên giao thông công cộng, hạn chế sử dụng phương tiện cá nhân, khuyến khích đi bộ và phương tiện không phát thải; thúc đẩy việc tái chế rác thải, nước thải; phát triển công trình xanh, không gian xanh, không gian công cộng; bảo vệ và sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên; bảo tồn đa dạng sinh thái, thân thiện môi trường, giảm phát thải khí nhà kính và có đủ khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu.
Vì vậy, để thực hiện được những mục tiêu đó, theo bà cần phải sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông để điều hành, quản lý, cung cấp và kiểm soát môi trường một cách hữu hiệu. Bà cũng khẳng định, quy hoạch đô thị xanh là xu hướng phát triển phù hợp với lợi thế tự nhiên của Việt Nam. Mô hình này giúp khai thác tài nguyên một cách bền vững, hạn chế bê tông hóa; đồng thời, bảo tồn và làm tăng giá trị văn hóa, lịch sử của các đô thị. Phát triển đô thị xanh thúc đẩy tăng trưởng kinh tế theo hướng xanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo việc làm và cải thiện đời sống người dân. Nó cũng giúp các đô thị tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu, đóng góp vào cam kết quốc gia về giảm phát thải khí nhà kính.
Tại Hội thảo, TS. Trần Ngọc Linh chia sẻ về mối quan hệ giữa tăng trưởng xanh và đô thị xanh. Ông cho rằng, tăng trưởng xanh là mô hình phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải; đô thị xanh là mô hình phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên, giảm phát thải. Vì vậy, mối quan hệ giữa tăng trưởng xanh và đô thị xanh là mối quan hệ tương hỗ với nhau: tăng trưởng xanh tạo khung chính sách và động lực kinh tế cho việc hình thành và phát triển “Đô thị xanh”, trong khi đó, “Đô thị xanh” là công cụ và môi trường thực tiễn để hiện thực hóa Tăng trưởng xanh. Sự kết hợp của hai yếu tố này tạo nên một chu trình phát triển bền vững.
Từ tham luận: “Giao thông trong phát triển đô thị xanh ở Việt Nam”, TS. Nguyễn Viết Định nhấn mạnh, phát triển giao thông đô thị là một trong những thách thức lớn nhất đối với quá trình phát triển đô thị xanh ở Việt Nam. Tốc độ đô thị hóa nhanh, sự gia tăng phương tiện cá nhân, hạ tầng công cộng chậm phát triển và quy hoạch sử dụng đất thiếu gắn kết đã tạo nên áp lực ngày càng nặng nề lên môi trường và chất lượng sống đô thị. Trong khi đó, cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 của Việt Nam đặt ra yêu cầu cấp thiết phải chuyển đổi hệ thống giao thông theo hướng bền vững. Từ thực tiễn của Việt Nam, TS. Nguyễn Viết Định đề xuất một số định hướng then chốt: (1) Hoàn thiện thể chế và chính sách về giao thông xanh; (2) Đẩy mạnh phát triển hạ tầng giao thông công cộng và phương tiện năng lượng sạch; (3) Tích hợp quy hoạch giao thông – sử dụng đất theo mô hình TOD; (4) Thúc đẩy chuyển đổi năng lượng kết hợp với năng lượng tái tạo; (5) Thay đổi hành vi xã hội hướng tới lối sống xanh. Việc giải quyết bài toán giao thông chính là chìa khóa để hiện thực hóa mục tiêu phát triển đô thị xanh ở Việt Nam, giúp giảm ô nhiễm, ùn tắc và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Xoay quanh chủ đề “Phát triển đô thị xanh ở Việt Nam – Lý luận và thực tiễn”, Hội thảo cũng nhận được nhiều ý kiến chia sẻ từ các đại biểu. Các ý kiến tập trung vào các nội dung như: cần tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong quản lý phát triển đô thị xanh; phát triển đô thị xanh dưới góc độ quản lý nhà nước; phát triển đô thị xanh gắn với phát triển văn hóa đô thị; kinh nghiệm quốc tế về phát triển đô thị xanh và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam.
Kết luận Hội thảo, PGS.TS. Đặng Khắc Ánh trân trọng cảm ơn các ý kiến tâm huyết của các đại biểu, các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài Học viện đã tới tham dự Hội thảo và có những chia sẻ thẳng thắn, đóng góp hết sức quý thông qua các bài tham luận. Những ý kiến này đã đem đến cho các chuyên gia, nhà khoa học, đại biểu nhiều thông tin, luận điểm hữu ích, mang lại giá trị và đóng góp quan trọng cho quá trình xây dựng và phát triển của đô thị xanh; đồng thời, Khoa Quản lý Phát triển xã hội sẽ tổng hợp các kết quả của Hội thảo, tiếp tục nghiên cứu sâu hơn và đưa những kiến thức quý báu này vào các chương trình đào tạo cho học viên, sinh viên của Học viện.
Nguyễn Thùy
