Bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, chính trị viên ở các Lữ đoàn Tàu mặt nước, Quân chủng Hải quân hiện nay

(Quanlynhanuoc.vn) – Phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ cán bộ quân đội, đội ngũ chính ủy, chính trị viên có một vai trò quan trọng trong xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại theo hướng “tinh, gọn, mạnh”; “vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ”1, tạo bước chuyển biến vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức quân đội trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Ảnh minh họa (nguồn: qdnd.vn).

Lữ đoàn Tàu mặt nước (LĐTMN) nằm trong đội hình biên chế của các vùng Hải quân, là lực lượng nòng cốt, trọng yếu, tham gia mọi loại hình tác chiến trên không, trên biển của Hải quân nhân dân Việt Nam, huấn luyện, khai thác làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật, sẵn sàng cơ động khi có lệnh. Trước sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới, nhiệm vụ của LĐTMN là tham mưu cho Đảng ủy vùng, Đảng ủy Quân chủng Hải quân (QCHQ), các phương án tác chiến, duy trì sự ổn định trên các vùng biển, đảo; giữ vững chủ quyền, không để xảy ra xung đột; bảo đảm an ninh hàng hải, vận tải biển; bảo vệ môi trường sinh thái biển, ứng phó với biến đổi khí hậu; thăm dò, khai thác dầu khí và các hoạt động kinh tế biển của quốc gia; tích cực, chủ động tham gia các hoạt động phòng, chống thiên tai, tìm kiếm, cứu hộ, cứu nạn trên biển, nhất là trên các vùng biển xa; thực sự là chỗ dựa tin cậy, tạo mọi điều kiện thuận lợi, để cho ngư dân yên tâm vươn khơi, bám biển.

Tầm quan trọng của bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, chính trị viên ở các Lữ đoàn Tàu mặt nước

Hiện nay, trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực, nhất là âm mưu độc chiếm Biển Đông của lực lượng hải quân nước ngoài, vấn đề bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc đang đặt ra nhiều thách thức với Quân đội, QCHQ. Bên cạnh đó, chủ nghĩa đế quốc ngày càng không từ bỏ mưu đồ xóa bỏ, thủ tiêu toàn bộ con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; xóa bỏ vai trò lãnh đạo tuyệt đối trực tiếp về mọi mặt của Đảng với quân đội; âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội, cùng những hệ lụy, tiêu cực của nền kinh tế thị trường, sự suy thoái về phẩm chất chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên hiện nay. Điều này đã có những tác động xấu đến phẩm chất chính trị, năng lực, phương pháp, tác phong công tác của một bộ phận đội ngũ cán bộ, trong đó có cả đội ngũ chính ủy, chính trị viên (CTV) toàn quân. Chính vì vậy, người chính ủy, CTV nói chung, chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ nói riêng phải thật sự tiêu biểu trong nhận thức, giác ngộ sâu sắc trong hành động, nắm vững mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ của Quân đội, đấu tranh với kẻ thù trên mặt trận tư tưởng, lý luận, cổ vũ quần chúng, củng cố niềm tin, thật sự là cầu nối giữa Đảng với quần chúng cách mạng, bảo vệ vững chắc trận địa tư tương của Đảng trong tình hình mới.

Kế thừa truyền thống bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa của dân tộc, qua các kỳ Đại hội của Đảng, Đại hội lần thứ XIII của Đảng tiếp tục nhấn mạnh quan điểm bảo vệ Tổ quốc, từ sớm, từ xa, bảo vệ Tổ quốc từ khi Tổ quốc chưa bị lâm nguy, nhiệm vụ đặt ra cho toàn thể dân tộc Việt Nam, mọi thành phần, lực lượng, các cấp, ngành trong toàn bộ hệ thống chính trị Việt Nam nhận thức sâu sắc quan điểm, chủ trương đường lối, về bảo vệ Tổ quốc. Để bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa phải tiến hành đồng bộ các chủ trương, biện pháp, cách thức, nhằm huy động sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, trong đó phải đặc biệt chú trọng đến mặt trận tư tưởng, lý luận của Đảng, chú trọng đến mặt công tác tư tưởng của Đảng trong Quân đội nhân dân Việt Nam, một bộ phận quan trọng trong hoạt động công tác đảng, công tác chính trị của Quân đội. Bởi vì, đây là mặt trận trực tiếp tuyên truyền chủ trương đường lối của Đảng đến cán bộ, chiến sĩ quân đội, công tác đảng, công tác chính trị và là nguồn sức mạnh để Quân đội thật sự là thanh bảo kiếm, lá chắn bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Phẩm chất chính trị, năng lực công tác là yếu tố bắt buộc, thước đo chuẩn mực, giá trị cao quý của người cán bộ cách mạng, một lòng tận trung với Đảng, tận hiếu với Nhân dân, sẵn sàng nhận mọi nhiệm vụ, không ngại khó khăn gian khổ, dám hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc.

Giải pháp bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, chính trị viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam tinh nhuệ, hiện đại

Một là, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy đảng, cán bộ chủ trì, các tổ chức, lực lượng, cơ quan chức năng trong bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, CTV.

Cấp ủy đảng, cán bộ chủ trì, chủ chốt, nhất là các đảng bộ, chi bộ cơ sở phải nhận thức sâu sắc, trách nhiệm cao trong việc bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác. Cần quán triệt quan điểm, chủ trương của Đảng, nâng tầm nhận thức cho đội ngũ chính ủy, CTV, chú trọng bồi dưỡng phẩm chất chính trị, quan điểm lập trường, thế giới quan cộng sản chủ nghĩa, đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cho đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ.

Tăng cường giáo dục, quán triệt về hệ thống lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về cán bộ và công tác cán bộ, nhất là về xây dựng đội ngũ chính ủy, CTV trong Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay. Bởi lẽ, cán bộ là nhân tố quyết định thành bại của cách mạng, khâu then chốt của công tác xây dựng Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”2; “Muôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hay kém”3. Giáo dục nâng cao tinh thần cảnh giác, nhận thức rõ và kiên quyết đấu tranh với những âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch; bảo vệ vững chắc mặt trận tư tưởng của Đảng trong quân đội; đấu tranh với những biểu hiện sai trái, thiếu trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng trong hoạt động xây dựng và bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ.

Hai là, bảo đảm đồng bộ về cơ chế, chính sách, công tác quy hoạch, bố trí, sử dụng, luân chuyển đối với đội ngũ chính ủy, CTV.

Phải thực hiện tốt công tác quy hoạch, tạo nguồn, quản lý, bố trí sử dụng và thực hiện công tác chính sách tốt đối với đội ngũ chính ủy, CTV Hải quân. Xây dựng quy hoạch cán bộ là mấu chốt rất quan trọng của công tác cán bộ, là nhiệm vụ rất cơ bản và có ý nghĩa chiến lược. Tùy từng điều kiện hoàn cảnh, thực tiễn của nhiệm vụ để xác định trọng tâm khâu đột phá về công tác cán bộ. Bởi các khâu, các bước trong quy trình công tác cán bộ là một tổng thể chặt chẽ, có kế thừa, kế tiếp, kế cận, tuần tự, có nhảy vọt, bước này là thành công của bước tiếp theo. Trên cơ sở thống nhất nhận thức, việc quy hoạch, tạo nguồn cán bộ phải được quán triệt và thực hiện có hiệu quả quan điểm, nguyên tắc và các chỉ thị, nghị quyết của Đảng về quy hoạch, tạo nguồn, luân chuyển cán bộ. Nắm chắc mục tiêu, yêu cầu, chủ trương, giải pháp lãnh đạo về quy hoạch đội ngũ cán bộ Quân đội mà Nghị quyết số 769-NQ/QUTW ngày 21/12/2012 của Quân ủy Trung ương về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội giai đoạn 2013 – 2020 và những năm tiếp theo đã xác định: “Trong xây dựng quy hoạch phải thực hiện nghiêm túc, đúng quy trình, bảo đảm dân chủ, công khai, giữ vững đoàn kết, có kế thừa và phát triển; mỗi chức danh phải có nhiều nguồn, nhiều độ tuổi”4. Trên cơ sở các chỉ thị, nghị quyết, hướng dẫn của trên, cấp ủy các cấp cần quán triệt, cụ thể hóa, vận dụng phù hợp, có hiệu quả vào quy hoạch, tạo nguồn đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ.

Công tác quản lý đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ phải làm thường xuyên, liên tục, chặt chẽ cả nơi công tác với chính quyền địa phương cư trú, quản lý cả số lượng, chất lượng và cơ cấu; quản lý chắc cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực tổ chức thực tiễn; quản lý các mối quan hệ; nắm chắc lịch sử chính trị của gia đình, bản thân và các mối quan hệ xã hội. Ngoài ra, còn phải tìm hiểu, nắm được tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, những khó khăn vướng mắc cần giúp đỡ, tạo điều kiện để đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ, góp phần xây dựng bộ đội Hải quân ngày một lớn mạnh, trọn lời thề giữ biển, đảo của Tổ quốc.

Cấp ủy, cán bộ chủ trì, chủ chốt và các cơ quan chức năng cần quán triệt, thực hiện có hiệu quả các chế độ, chính sách của Đảng, Nhà nước, Quân đội và Quân chủng đối với đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ. Đặc biệt chú trọng đến môi trường công việc đặc thù của bộ đội Hải quân, thường xuyên phải thực hiện nhiệm vụ nơi đầu sóng, ngọn gió, môi trường làm việc khắc nghiệt, tiêu tốn nhiều sức lực, áp lực lớn. Vậy nên, rất cần sự quan tâm không chỉ là thực hiện chính sách trong việc bảo đảm đời sống vật chất, tinh thần mà còn cần đến cả chính sách trong đào tạo, bồi dưỡng, bố trí, sử dụng, đề bạt, luân chuyển đội ngũ này… và chính sách đối với hậu phương gia đình cán bộ, chiến sĩ Hải quân. Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện công tác chính sách mang tính đặc thù này theo hướng ngày một tốt hơn.

Ba là, chủ động sáng tạo, phát huy tinh thần tự học, tự bồi dưỡng về phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, CTV.

Tự học tập, tự bồi dưỡng, rèn luyện là biện pháp tích cực, thể hiện ý chí phấn đấu vươn lên, chủ động nâng cao nhận thức, rèn luyện bản lĩnh chính trị và đạo đức cách mạng nhằm nâng cao chất lượng của đội ngũ chính ủy, CTV đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Người chính ủy, CTV phải tự nâng cao ý thức, trách nhiệm, xây dựng ý chí, quyết tâm cao, khắc phục mọi khó khăn tiến hành xây dựng và thực hiện nghiêm kế hoạch tự học tập, tu dưỡng, rèn luyện của bản thân. Nội dung tự học tập, tự bồi dưỡng, rèn luyện hiện nay đòi hỏi phải không ngừng hoàn thiện bản thân về cả phẩm chất chính trị, năng lực công tác, bản lĩnh chính trị vững vàng, lối sống trong sạch, lành mạnh, giản dị, trung thực, thẳng thắn luôn tự phê bình và phê bình, được cán bộ, chiến sĩ tin tưởng yêu mến “một tấm gương sống có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”5

Việc tự bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác cho đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ trên cơ sở phải có nhận thức đúng đắn, nhạy bén về chính trị, có quan điểm rõ ràng, không dao động ngả nghiêng, không dễ bị kích động, mắc mưu của kẻ thù, phải có tinh thần đấu tranh kiên quyết bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên định chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Đảng ta về xây dựng Đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên. Bồi dưỡng, rèn luyện kiến thức về quân sự, kỹ thuật, chiến thuật, khoa học nghệ thuật quân sự, khoa học xã hội nhân văn quân sự, kiến thức về quản lý chỉ huy đơn vị… Vận dụng linh hoạt các hình thức, phương pháp huấn luyện, bồi dưỡng như thông qua công tác giáo dục chính trị, tổ chức tập huấn, hội thi chính ủy, CTV, bí thư đảng bộ, chi bộ giỏi, nêu cao tinh thần trách nhiệm của cấp trên trực tiếp huấn luyện, bồi dưỡng cấp dưới và thông qua sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm công tác xây dựng Đảng, công tác đảng, công tác chính trị…

Bốn là, phát huy nguồn sức mạnh tổng hợp trong công tác bồi dưỡng phẩm chất chính trị, năng lực công tác của đội ngũ chính ủy, CTV.

Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp phải thường xuyên quán triệt nắm vững các quan điểm của Đảng về xây dựng đội ngũ cán bộ trong thời kỳ mới; cần thường xuyên đánh giá đúng tình hình công tác cán bộ và chất lượng của đội ngũ cán bộ, chất lượng của đội ngũ chính ủy, CTV, kịp thời đề ra các chủ trương, biện pháp lãnh đạo sát đúng làm cơ sở định hướng cho toàn bộ hoạt động bồi dưỡng từ việc xây dựng kế hoạch, xác định chương trình, nội dung cho tới việc triển khai tổ chức thực hiện.

Chính ủy, CTV vừa là chủ thể, vừa là đối tượng của hoạt động bồi dưỡng, cho nên phải phát huy tốt vai trò, trách nhiệm trong nghiên cứu, đề xuất với cấp ủy, tổ chức đảng ra nghị quyết chuyên đề lãnh đạo công tác bồi dưỡng cán bộ. Chính ủy, CTV trực tiếp tiến hành chỉ đạo việc tổ chức thực hiện nghị quyết, kế hoạch, chương trình công tác đảng, công tác chính trị. Chỉ đạo các tổ chức, các lực lượng thực hiện đúng các nội dung, hình thức, biện pháp bồi dưỡng đội ngũ chính ủy, CTV cấp dưới. Chính ủy, CTV phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra đánh giá, từ đó, xác định nội dung hình thức, biện pháp bồi dưỡng, phẩm chất chính trị, năng lực công tác đáp ứng đòi hỏi của yêu cầu chức trách, nhiệm vụ.

Cơ quan chức năng cấp trên phải thường xuyên quán triệt, nắm vững chủ trương, biện pháp, lãnh đạo nhiệm vụ bồi dưỡng đội ngũ cán bộ nói chung và đội ngũ chính ủy, CTV nói riêng, nghiên cứu thấu đáo đặc điểm tình hình, tham mưu “đúng” và “trúng” cho cấp ủy, ban thường vụ quyết định. Thực hiện tốt chức năng quản lý, chỉ đạo hướng dẫn đội ngũ chính ủy, CTV tiến hành công tác đảng, công tác chính trị, thường xuyên coi trọng việc sơ kết, tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm kịp thời, để không ngừng nâng cao chất lượng đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN hiện nay.

Những ý kiến đóng góp của tổ chức quần chúng đối với cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, CTV cấp trên và cấp mình là một trong những căn cứ quan trọng để đánh giá đúng những ưu điểm, khuyết điểm của đội ngũ chính ủy, CTV. Phát huy và mở rộng dân chủ, động viên và tạo điều kiện thuận lợi để họ tích cực tham gia đóng góp ý kiến cho đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng nói chung và trình độ, năng lực của đội ngũ chính ủy, CTV ở các LĐTMN, QCHQ nói riêng một cách khách quan, trung thực, thẳng thắn. Kiên quyết khắc phục các biểu hiện dân chủ hình thức, coi thường ý kiến đóng góp của quần chúng ở các cơ quan, đơn vị trong toàn Quân chủng.

Chú thích:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập 2, H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021, tr. 158.
2, 3. Hồ Chí Minh. Toàn tập. Tập 4, H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, 1984, tr. 478, 492.
4. Quân ủy Trung ương. Nghị quyết số 769-NQ/QUTW ngày 21/12/2012 về xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội giai đoạn 2013 – 2020 và những năm tiếp theo. Hà Nội, 2012, tr. 12.
5. Hồ Chí Minh. Toàn tập. Tập 1, H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, 1995, tr. 552.
Đại tá, TS. Cấn Xuân Hùng
Trung tá ThS. Phạm Vũ Hiệp
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng