(Quanlynhanuoc.vn) – Việc phát triển, nâng cao văn hóa trong lãnh đạo, quản lý của đội ngũ cán bộ quản lý đào tạo ở các nhà trường Quân đội là một nội dung, giải pháp quan trọng trực tiếp xây dựng đội ngũ cán bộ ở các cơ quan quản lý đào tạo. Đây là yêu cầu cấp thiết, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ “vừa hồng, vừa chuyên” đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác quản lý giáo dục, xây dựng cơ quan quản lý, lãnh đạo vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
Trong quá trình lãnh đạo sự nghiệp cách mạng, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn xác định rõ vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ (ĐNCB). ĐNCB lãnh đạo, quản lý (LĐQL) các cấp có vai trò vị trí đặc biệt quan trọng trong việc xây dựng, ban hành, thực thi chủ trương, đường lối, chính sách; huy động và tập hợp nguồn lực, tạo sức mạnh, tinh thần đại đoàn kết vì sự phát triển, lớn mạnh, phồn vinh, thịnh vượng của đất nước. Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng chỉ rõ “Xây dựng và thực hiện các chuẩn mực văn hóa trong lãnh đạo, quản lý” 1 là một nhiệm vụ quan trọng nhằm phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay.
Văn hóa LĐQL là hệ thống những giá trị, chuẩn mực tạo nên phong cách lãnh đạo của người cán bộ, nhất là cán bộ quản lý, có tầm ảnh hưởng lớn đến nhận thức, hành động của các thành viên và tập thể đơn vị. Nâng cao văn hóa trong LĐQL không chỉ có ý nghĩa đối với sự vận hành của tổ chức và mỗi cá nhân trong tổ chức đó mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với công cuộc xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, xây dựng xác lập và thực hành các giá trị, chuẩn mực trong cơ quan, tổ chức và trong hoạt động LĐQL nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Các nhà trường quân đội (NTQĐ) là những trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quân đội và nghiên cứu, ứng dụng, phát triển khoa học quân sự của Quân đội và quốc gia. Các cơ quan quản lý đào tạo (QLĐT) ở các NTQĐ là cơ quan chuyên trách làm tham mưu cho cho ban giám đốc (ban giám hiệu) về công tác giáo dục – đào tạo (GDĐT), trực tiếp chỉ đạo, quản lý, điều hành mọi hoạt động GDĐT của các NTQĐ. ĐNCB ở cơ quan QLĐTcác NTQĐ là lực lượng nòng cốt trong nghiên cứu chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, quy định của cấp trên; tham mưu, đề xuất cho đảng ủy (ban thường vụ), ban giám đốc (ban giám hiệu) ở NTQĐ về các chủ trương, biện pháp LĐQL quản lý, tổ chức điều hành công tác GDĐT.
Việc xây dựng, phát triển văn hóa trong LĐQL của ĐNCB các cơ quan QLĐT ở NTQĐ được thực thi tốt là một nội dung, giải pháp quan trọng trực tiếp xây dựng ĐNCB ở các cơ quan QLĐT, góp phần tạo nên những chuyển biến căn bản, vững chắc về đào tạo nguồn nhân lực, đổi mới nâng cao chất lượng GDĐT đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ ngày càng cao của Quân đội trong giai đoạn mới.
Văn hóa LĐQL của ĐNCB các cơ quan QLĐT ở NTQĐ biểu hiện cụ thể, sinh động qua tinh thần, thái độcủa cán bộ với công tác quản lý giáo dục; qua mối quan hệ, ứng xử với giảng viên, học viên, chiến sĩ, nhân viên trong các NTQĐ. Đây là yếu tố giúp cho mỗi cơ quan, đơn vị luôn gắn kết chặt chẽ tình đồng chí, đồng đội, giữa cá nhân với tập thể, góp phần bồi đắp thêm bản lĩnh chính trị, ý chí quyết tâm, tình cảm, trách nhiệm, tính kỷ luật, tác phong chính quy. Đồng thời, việc xây dựng văn hóa LĐQL tạo nên hình ảnh đẹp, hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, sức mạnh niềm tin kích thích tinh thần sáng tạo, ý thức trách nhiệm và bản lĩnh chính trị của mỗi cán bộ, đảng viên ở các cơ quan QLĐT.
Thời gian qua, cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chức năng các cấp trong các NTQĐ đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo làm tốt công tác bồi dưỡng văn hóa LĐQL cho ĐNCB ở các cơ quan QLĐT. Trong đó, tập trung bồi dưỡng hệ thống những chuẩn mực đạo đức, phẩm chất, năng lực, phong cách lãnh đạo, nhất là phong cách “khoa học, dân chủ, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, gương mẫu, nói đi đôi với làm”. Nhờ đó, đại đa số cán bộcó nhận thức đúng đắn về văn hóa LĐQL; chủ động lĩnh hội tri thức, kinh nghiệm LĐQL; tích cực tu dưỡng, rèn luyện, hoàn thiện phẩm chất, năng lực, phong cách công tác ngang tầm nhiệm vụ. Tuy nhiên, trước yêu cầu đổi mới, nâng cao chất lượng GDĐT, một số cán bộ ở các cơ quan QLĐT còn chưa phát huy tốt vai trò trách nhiệm của người cán bộ quản lý, chưa thực sự là tấm gương mẫu mực, làm ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng thực hiện chức năng, nhiệm vụ, chất lượng lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng ở các cơ quan QLĐT.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, phẩm chất, năng lực, ý thức tổ chức kỷ luật, phong cách làm việc của một bộ phận cán bộ ở cơ quan QLĐT vẫn còn có nhiều mặt yếu kém, chưa đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ; kết quả hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của một số cán bộ còn thấp; năng lực tham mưu, đề xuất và tổ chức QLĐT còn nhiều lúng túng; trong phối hợp công tác, giải quyết các công việc quản lý, tổ chức điều hành hoạt động GDĐT còn chưa khoa học, cụ thể; kỹ năng, kinh nghiệm quản lý còn ít, nặng về quản lý hành chính – quân sự; phương pháp tác phong công tác chưa linh hoạt, kiến thức, kỹ năng, trình độ ngoại ngữ, tin học còn hạn chế…. ảnh hưởng đến chất lượng GDĐT và nghiên cứu khoa học, nhất là chất lượng QLĐT ở các NTQĐ.
Hiện nay, trước yêu cầu nhiệm vụ đổi mới công tác GDĐT trong Quân đội, trong bối cảnh tình hình quốc tế có những biến đổi nhanh, phức tạp, vừa mang đến những thời cơ nhưng đồng thời cũng đặt ra rất nhiều thách thức. Trong đó, vấn đề nâng cao văn hóa trong LĐQL của ĐNCB ở các NTQĐ càng trở nên cấp thiết. Để nâng cao văn hóa trong LĐQL của đội ngũ cán bộ này, đồng thời khắc phục những bất cập, hạn chế, cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:
Một là, tăng cường nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các tổ chức, các lực lượng.
Đây là giải pháp có tầm quan trọng hàng đầu, tạo tiền đề vững chắc, thể hiện tính nguyên tắc và định hướng cơ bản nâng cao văn hóa LĐQL cho cán bộ ở cơ quan QLĐT các NTQĐ thời kỳ mới. Cần quán triệt sâu sắc quan điểm chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Cương lĩnh chính trị, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Điều lệnh điều lệ, kỷ luật của Quân đội… Tập trung quán triệt cho các tổ chức, lực lượng nhận thức sâu sắc các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, như: Nghị quyết Trung ương 3 (khóa VIII); Nghị quyết Đại hội XI, XII, XIII của Đảng; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII, XIII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Nghị quyết Trung ương 7 (khóa XII) về tập trung xây dựng ĐNCB các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; Nghị quyết số 109-NQ/QUTW ngày 11/02/2019 của Quận ủy Trung ương về “Xây dựng đội ngũ cán bộ quân đội, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới”; Công văn số 256/CT-TH ngày 26/02/2019 của Tổng cục Chính trị về việc triển khai thực hiện Đề án Văn hóa công vụ trong Quân đội nhân dân Việt Nam… Từ đó, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy đảng, chỉ huy, cán bộ, đảng viên ở cơ quan QLĐT các NTQĐ thực hiện nghiêm túc trách nhiệm nêu gương về chuẩn mực văn hóa LĐQL đáp ứng phù hợp yêu cầu, nhiệm vụ.
Hai là, tiếp tục đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, trình độ kiến thức, năng lực công tác và phong cách làm việc cho ĐNCB ở cơ quan QLĐT các NTQĐ hiện nay.
Đây là nội dung quan trọng, có ý nghĩa nền tảng trong nâng cao văn hóa LĐQL của ĐNCB cơ quan QLĐT ở các NTQĐ cả trước mắt và lâu dài. Hội nghị Trung ương 7 (khóa XII) đặt ra mục tiêu: “Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo cấp chiến lược có phẩm chất, năng lực, uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”2. Cấp ủy, chỉ huy các cấp cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt quy trình, kế hoạch tạo nguồn, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, chuẩn hóa ĐNCB đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Theo đó, tiếp tục rà soát, đánh giá thực chất ĐNCB ở các cơ quan QLĐT làm cơ sở cho việc quy hoạch cán bộ, nhất là quy hoạch cán bộ chủ trì, cán bộ khoa học đầu ngành, cán bộ quản lý có năng lực toàn diện,… bảo đảm đồng bộ, có cơ cấu, độ tuổi hợp lý, hình thành lớp cán bộ đương nhiệm, kế cận, kế tiếp, có tính kế thừa liên tục, vững chắc, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trước mắt và lâu dài. Tăng cường hiệu quả các loại hình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ theo chức vụ, có trình độ học vấn và lý luận chính trị tương ứng, theo hướng lấy đào tạo cơ bản, dài hạn, chính quy, chuyên nghiệp, chuyên sâu theo các chương trình đào tạo tiên tiến là chủ yếu.
Các học viện, trường sĩ quan trong Quân đội tiếp tục đổi mới căn bản, toàn diện chương trình, nội dung đào tạo theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, bảo đảm tính cơ bản, hệ thống, tích hợp, kế thừa, liên thông, phát triển vững chắc các cấp học, bậc học. Nội dung chương trình đào tạo phải hướng tới phát triển toàn diện cả về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực và phong cách công tác và các kỹ năng làm việc. Xây dựng khung năng lực quản trị nhà trường; chú trọng bồi dưỡng năng lực về phát triển chương trình đào tạo, quản lý theo phương pháp hiện đại, nghiên cứu khoa học, trình độ ngoại ngữ, tin học, chuyển đổi số, kiến thức thực tiễn, tâm lý trong hoạt động GDĐT, năng lực quản lý giáo dục, quản trị nhà trường cho ĐNCB cơ quan QLĐT.
Kết hợp chặt chẽ giữa đào tạo tại trường với bồi dưỡng, huấn luyện tại chức và tự nghiên cứu, học tập của cán bộ. Cần vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp “chuẩn hóa” chức danh, đánh giá, sử dụng đúng năng lực, trình độ, tạo động lực để cán bộ phấn đấu vươn lên. Tăng cường phát huy tinh thần năng động, sáng tạo của ĐNCB các cơ quan QLĐT ở NTQĐ trong tự học tập, rèn luyện, tu dưỡng nâng cao văn hóa LĐQL. Từ đó, phát huy tính tự giác của ĐNCB cơ quan QLĐT trong tự rèn luyện, hoàn thiện phẩm chất, văn hóa LĐQL thực sự là tấm gương về văn hóa LĐQL để mọi người học tập, làm theo.
Ba là, đề cao vai trò gương mẫu của người đứng đầu cơ quan QLĐT ở các NTQĐ trong quá trình xây dựng và thực thi văn hóa công vụ.
Việc nâng cao trách nhiệm, vai trò người đứng đầu cơ quan QLĐT ở các NTQĐ có vai trò quan trọng, cần thiết trong quá trình lãnh đạo quản lý và xây dựng văn hóa công vụ tại các cơ quan QLGD. Do vậy, cán bộ chủ trì, người đứng đầu các cơ quan QLĐT phải có phẩm chất, trách nhiệm, năng lực, kinh nghiệm và uy tín cao; hội tụ đủ năng lực phát triển chương trình đào tạo, giảng dạy theo phương pháp hiện đại, nghiên cứu khoa học và khả năng truyền cảm hứng trong mọi hoạt động GD, ĐT; có trình độ ngoại ngữ và công nghệ thông tin, tiệm cận nhanh với quy trình chuyển đổi số.
Tuân thủ nguyên tắc trong quá trình thực thi công vụ, bao gồm tuân thủ Hiến pháp, pháp luật, điều lệnh, điều lệ Quân đội, công khai, minh bạch, đúng thẩm quyền và có sự kiểm tra, giám sát; bảo đảm tính thống nhất, hệ thống, liên tục, thông suốt và hiệu quả; thực hiện tốt dân chủ trong cơ quan QLĐT để tạo ra cơ chế phản biện hiệu quả đối với hoạt động thực thi công vụ. Bên cạnh đó, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải luôn quan tâm chú ý đến phát triển ĐNCB, nhân viên trong cơ quan đặc biệt là ĐNCB, nhân viên trẻ, tài năng, giàu nhiệt huyết cống hiến. Đó là việc làm quan trọng để tăng cường, củng cố tổ chức bộ máy cùng với đội ngũ nhân sự tương ứng, bảo đảm yêu cầu chung, hướng tới một nền hành chính hiện đại, hiệu lực, hiệu quả đáp ứng đổi mới công tác GD, ĐT trong các NTQĐ hiện nay.
Bốn là, xây dựng môi trường văn hóa trong sạch lành mạnh, xây dựng văn hóa ứng xử mẫu mực trong cơ quan QLĐT các NTQĐ hiện nay.
Đây vừa là điều kiện, là tiền đề để xây dựng văn hóa trong LĐQL, đồng thời cũng là kết quả của việc xây dựng văn hóa trong LĐQL của ĐNCB cơ quan QLĐT ở các NTQĐ. Để xây dựng môi trường văn hóa trong sạch lành mạnh trong cơ quan QLĐT cần tiếp tục triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân; Quyết định số 3087/QĐ-BQP ngày 18/8/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt Kế hoạch số 1349/KH-CT ngày 15/8/2022 của Tổng cục Chính trị về thực hiện Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 trong Quân đội nhân dân Việt Nam; tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 855-CT/QUTW, ngày 12/8/2019 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW, ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới, gắn với việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh,…
Chăm lo xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh trong cơ quan, đơn vị tạo bầu không khí dân chủ, cởi mở, sự đoàn kết, thống nhất, tin tưởng lẫn nhau; đề cao tính tiên phong, gương mẫu trong văn hóa ứng xử của người lãnh đạo, cán bộ, đảng viên trong các cơ quan QLĐT; mỗi cán bộ, đảng viên trong cơ quan phải thực sự là tấm gương tạo niềm tin đối với mỗi cán bộ, giảng viên, học viên trong quá trình GDĐT. Tích cực nghiên cứu xây dựng, bổ sung, hoàn thiện hệ thống các quy chế, quy định trong thực hiện Quy chế Dân chủ cơ sở; phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng trong tham gia xây dựng tổ chức đảng, tăng cường hiệu lực người chỉ huy các cấp. Củng cố doanh trại “chính quy, xanh, sạch, đẹp”.
