(Quanlynhanuoc.vn) – Công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ kiểm tra giám sát và kỷ luật của Đảng là nhiệm vụ thường xuyên, đặc biệt quan trọng của cấp ủy, tổ chức đảng, Ủy ban kiểm tra các cấp và mỗi đảng viên; là công cụ không thể thiếu trong quá trình lãnh đạo. Những năm qua, công tác này luôn được cấp ủy, tổ chức đảng, Ủy ban kiểm tra các cấp trong lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình quan tâm tiến hành thường xuyên, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ đường lối, quan điểm, chủ trương, chính sách và các nguyên tắc tổ chức của Ðảng; thúc đẩy thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm chất lượng, hiệu quả.
1. Trong công tác kiểm tra, giám sát (KTGS) và thi hành kỷ luật của Đảng, nắm tình hình là một trong những khâu, biện pháp nghiệp vụ cơ bản ban đầu rất quan trọng. Việc thường xuyên theo dõi, nắm tình hình nhằm kịp thời phát hiện những thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên; chủ động tiến hành thu thập, xử lý thông tin, tài liệu liên quan đến tổ chức, đảng viên trong chấp hành quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của cấp ủy, chính quyền địa phương, của cấp ủy cấp trên và cùng cấp để phục vụ công tác tham mưu, đề xuất, kiến nghị với cấp ủy, ủy ban kiểm tra (UBKT) lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng bảo đảm chất lượng, hiệu quả.
Công tác nắm tình hình trong lực lượng công an nhân dân (CAND) phải bảo đảm các nguyên tắc: “(1) Tuân thủ quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy định của cấp ủy, chính quyền địa phương, của cấp ủy, lãnh đạo Công an cấp trên và cùng cấp về công tác KTGS và kỷ luật của Đảng; (2) Cán bộ kiểm tra đảng nắm tình hình phải được cấp có thẩm quyền phân công, khi làm việc với tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên trong và ngoài Công an phải có từ 2 người trở lên và thực hiện đúng thẩm quyền, trách nhiệm, nội dung, đối tượng, hình thức, phương pháp theo quy định; (3) Các thông tin, tài liệu thu thập qua công tác nắm tình hình phải bảo đảm đầy đủ, chính xác, kịp thời, thận trọng, khách quan và báo cáo theo quy định; được lập, lưu trữ, khai thác, sử dụng theo quy định”1.
Nội dung nắm tình hình đối với tổ chức đảng và đảng viên trong CAND tập trung vào: “…việc xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh; việc chấp hành các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng; việc thực hiện quy chế làm việc, chế độ công tác; việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, quản lý, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống của đảng viên; việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các mặt công tác theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; việc lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan bảo vệ pháp luật trong công tác điều tra, xử lý các vụ án, vụ việc; việc lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác tuyển dụng, tiếp nhận, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, luân chuyển, điều động, bố trí, sử dụng, giới thiệu ứng cử, bầu cử, khen thưởng, kỷ luật cán bộ, thực hiện chính sách cán bộ; việc lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, giải quyết khiếu nại, tố cáo;…”2 . Từ đó, có thể phát hiện tổ chức đảng và đảng viên có dấu hiệu vi phạm để tiến hành kiểm tra, xem xét, kết luận, xử lý theo quy định. Ngoài ra cũng kịp thời ghi nhận, biểu dương, phát hiện những mô hình tiêu biểu, cách làm sáng tạo, hiệu quả của các tổ chức đảng và đảng viên để nhân rộng.
2. Những năm qua, công tác KTGS nói chung và công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng nói riêng luôn được cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp trong lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình quan tâm tiến hành thường xuyên, qua đó, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ đường lối, quan điểm, chủ trương, chính sách và các nguyên tắc tổ chức của Ðảng; thúc đẩy thực hiện các nhiệm vụ chính trị; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên; nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng…
Một là, tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, các văn bản chỉ đạo hướng dẫn của cấp ủy và UBKT cấp trên về công tác KTGS và kỷ luật của Đảng cũng như công tác nắm tình hình. Từ đó, nâng cao nhận thức cho cấp ủy, tổ chức đảng, đảng viên về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng trong lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình.
Hai là, tham mưu và ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác KTGS nói chung và công tác nắm tình hình nói riêng, trong đó có: Quy chế số 04-QC/TU ngày 12/10/2021 của Tỉnh ủy về Quy chế phối hợp công tác giữa Đảng ủy Công an tỉnh với huyện ủy, thành ủy trực thuộc Tỉnh ủy trong thực hiện nhiệm vụ KTGS và thi hành kỷ luật của Đảng đối với tổ chức đảng, đảng viên thuộc Đảng bộ Công an huyện, thành phố; Nghị quyết số 04-NQ/ĐUCA ngày 14/4/2021 của Đảng ủy Công an về đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác KTGS, kỷ luật của Đảng trong Đảng bộ Công an tỉnh; ban hành Quy trình và hệ thống mẫu văn bản KTGS và thi hành kỷ luật trong Đảng của Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng ủy Công an tỉnh; ban hành Quyết định số 120-QĐ/ĐUCA ngày 18/6/2021 của Đảng ủy Công an về việc ban hành Quy chế phối hợp giữa UBKT Đảng ủy Công an tỉnh, Phòng công tác Đảng và công tác chính trị, Phòng Tổ chức cán bộ và Thanh tra Công an tỉnh về thực hiện một số nhiệm vụ trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng Công an tỉnh… góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác KTGS trong lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình.
Ba là, chỉ đạo cấp ủy, UBKT các cấp trong lực lượng Công an tỉnh tăng cường nắm tình hình, giám sát thường xuyên thông qua nhiều hình thức, phương pháp.
Từ đầu nhiệm kỳ 2020 – 2025 đến nay, UBKT Đảng ủy Công an tỉnh đã thực hiện 11 kế hoạch nắm tình hình; UBKT các cấp trong Công an tỉnh đã dự 110 lượt sinh hoạt chi bộ định kỳ, 62 hội nghị kiểm điểm đánh giá tập thể cấp ủy, lãnh đạo các tổ chức đảng hằng năm; 240 hội nghị sơ kết công tác Công an, công tác xây dựng Đảng. Qua đó đã tham mưu, đề xuất Ban Thường vụ Đảng ủy Công an tỉnh kiểm tra 22 tổ chức đảng và 26 đảng viên, giám sát chuyên đề đối với 28 tổ chức đảng và 35 đảng viên; UBKT Đảng ủy Công an tỉnh tiến hành kiểm tra 33 tổ chức đảng và 48 đảng viên (trong đó kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 06 tổ chức đảng và 15 đảng viên) giám sát đối với 29 tổ chức đảng; cấp ủy và UBKT đảng ủy cơ sở tổ chức KTGS chuyên đề đối với 180 tổ chức đảng và 268 đảng viên3. Ngoài ra, thường xuyên phối hợp với các huyện ủy, thành ủy làm tốt công tác nắm tình hình tổ chức đảng và đảng viên thuộc Đảng bộ Công an huyện, thành phố.
Tuy vậy, công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng trong lực lượng Công an tỉnh Hòa Bình vẫn còn những tồn tại, hạn chế nhất định, như: (1) Một số cấp ủy, UBKT cấp cơ sở triển khai các nội dung, hình thức, phương pháp nắm tình hình vẫn còn mang tính hình thức, chưa phát huy được hiệu quả tích cực giúp phòng ngừa khuyết điểm, vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên. (2) Một số cán bộ kiểm tra được phân công phụ trách địa bàn còn có tâm lý nể nang, né tránh, ngại va chạm, chưa chủ động trong công tác, chưa nắm vững các nguyên tắc, nội dung, phương pháp dẫn đến bị động, lúng túng trong thực hiện. (3) Việc phát hiện, quyết định kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với tổ chức đảng và đảng viên thông qua công tác nắm tình hình còn ít.
Nguyên nhân chủ yếu là do đội ngũ cán bộ được giao nhiệm vụ thực hiện công tác xây dựng đảng nói chung và công tác KTGS và kỷ luật chưa có trình độ chuyên môn chuyên sâu, được đào tạo Đảng trong lực lượng CAND chưa nhiều. Một số cán bộ vẫn dựa nhiều vào kinh nghiệm, dẫn tới việc áp dụng phương pháp, quy trình, các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng vào công tác nắm tình hình còn có biểu hiện cứng nhắc, lúng túng, thiếu hiệu quả.
Còn có cấp ủy, tổ chức đảng, chi bộ, chi ủy cũng là chủ thể thực hiện nắm tình hình, phát hiện dấu hiệu vi phạm nhưng chưa thật sự chủ động, kịp thời thực hiện việc nắm tình hình hoạt động của tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên thuộc phạm vi lãnh đạo, quản lý. Có có nơi chủ yếu làm nhiệm vụ chuyên môn cấp trên giao mà chưa chú ý nắm bắt tình hình, phát hiện vi phạm liên quan đến đảng viên và tổ chức đảng để tiến hành KTGS; chưa kịp thời phát hiện dấu hiệu vi phạm để trao đổi, cung cấp thông tin cho cấp ủy, UBKT cấp mình và cấp trên xem xét…
3. Để phát huy vai trò và thực hiện tốt công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng, cần tập trung thực hiện một số giải pháp sau đây:
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp về vị trí, vai trò và tầm quan trọng đặc biệt của công tác nắm tình hình phụ vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng; trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ theo dõi, chủ động nắm tình hình và phát hiện dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên theo quy định. Chủ thể KTGS phải nắm vững công tác tổ chức, công tác KTGS của Đảng nói chung và trong lực lượng CAND nói riêng. UBKT các cấp cũng cần xây dựng kế hoạch, phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức các lớp bồi dưỡng ngắn hạn về nghiệp vụ công tác đảng, nghiệp vụ công tác KTGS cho đội ngũ cán bộ kiểm tra, cho ủy viên cấp cơ sở; tham mưu giúp cấp ủy về cách thức tổ chức, hình thức, nội dung, người truyền đạt, đối tượng truyền đạt,… cần chú trọng và cử các đồng chí ủy viên cấp cơ sở đi học tập, bồi dưỡng và yêu cầu quán triệt nội dung tới từng đảng viên trong đơn vị mình.
Thứ hai, đổi mới, tăng cường công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng bảo đảm chủ động, thường xuyên, liên tục, có hiệu quả. Phát huy vai trò, trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ nắm tình hình của từng thành viên cấp ủy các cấp theo lĩnh vực phân công phụ trách. Tăng cường chỉ đạo, tạo sự phối hợp giữa các đơn vị chức năng với UBKT. Phát huy tối đa vai trò của UBKT các cấp trong công tác nắm tình hình.
UBKT các cấp, tăng cường KTGS tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên, Các chi bộ chủ động nắm chắc tình hình qua nhiều kênh thông tin về hoạt động, tư tưởng, tâm lý của đảng viên thuộc chi bộ mình và tăng cường nắm tình hình đảng viên theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao cả nơi công tác và nơi cư trú. Những thông tin, vụ việc trong quá trình nắm tình hình cần được quản lý chặt chẽ theo đúng quy định về chế độ, hồ sơ công tác và bảo vệ bí mật nhà nước, bí mật công tác; khi chưa được phép của cấp ủy đồng ý công khai thì tuyệt đối không được để lộ, lọt, cung cấp và công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng, không để tội phạm và phần tử xấu có cơ hội lợi dụng nhằm thực hiện hành vi xấu ảnh hưởng đến nội bộ đơn vị.
Thứ ba, xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra trong sạch, vững mạnh, đủ khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ nắm tình hình khi được giao. Việc xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về công tác cán bộ nhằm tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ này ngang tầm với yêu cầu nhiệm vụ chính trị hiện nay. Xây dựng, cụ thể hóa tiêu chuẩn đối với đội ngũ cán bộ kiểm tra nhằm làm cơ sở để tuyển chọn, bố trí, sử dụng đội ngũ cán bộ đủ đức, tài, phẩm chất, đúng chuyên ngành đào tạo làm công tác KTGS cho phù hợp với đơn vị và đặc thù của ngành.
Làm tốt công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ kiểm tra gắn với đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng cán bộ kiểm tra, thường xuyên tổ chức tập huấn về nghiệp vụ công tác KTGS cho đội ngũ cán bộ chuyên trách, nhất là những cán bộ chưa được đào tạo chuyên sâu về công tác này. Cần quan tâm thực hiện chính sách luân chuyển cán bộ kiểm tra giữa các đơn vị chức năng thuộc cơ quan, đơn vị theo quy định để tạo điều kiện cho cán bộ rèn luyện, am hiểu các lĩnh vực, phát triển toàn diện, phục vụ công tác KTGS của Đảng và công tác nắm tình hình. Ưu tiên những cán bộ trẻ, tâm huyết với công việc, có năng lực và triển vọng phát triển. Cấp ủy và UBKT các cấp cần quản lý chặt chẽ và nắm chắc đội ngũ cán bộ kiểm tra; định kỳ đánh giá phân loại, hiểu rõ mặt mạnh, mặt yếu của từng cán bộ để bố trí, sử dụng cán bộ đúng người, đúng việc.
Quan tâm thực hiện đầy đủ, tham mưu đề xuất cấp có thẩm quyền đổi mới các chế độ chính sách của Đảng, Nhà nước và Bộ Công an đã ban hành với đội ngũ cán bộ kiểm tra, bao gồm cả chính sách đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng, đãi ngộ về vật chất và tinh thần để cán bộ kiểm tra yên tâm với nghề và đủ sức “đề kháng” trước mọi cám dỗ, mua chuộc.
Thứ tư, nâng cao hiệu quả phối hợp giữa UBKT các cấp với các cơ quan, đơn vị chức năng trong và ngoài ngành với UBKT, cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện nhiệm vụ nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng trong CAND. Nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ kiểm tra về sự cần thiết phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong công tác nắm tình hình. Xác định rõ những nội dung trọng tâm công tác cần phối hợp giữa UBKT, thanh tra, bảo vệ nội bộ và tổ chức cán bộ,…; phân định rõ trách nhiệm, quyền hạn của từng cơ quan; phối hợp trong việc đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ để nâng cao trình độ và kiến thức, nhất là kiến thức thực tiễn cho cán bộ KTGS; xác định rõ phương pháp và hình thức phối hợp; thực hiện giao ban, thông tin kịp thời; đẩy mạnh công tác sơ kết, tổng kết việc thực hiện nhiệm vụ nắm tình hình của UBKT các cấp với các đơn vị chức năng khác.
Thứ năm, tăng cường công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm và tham gia góp phần phát triển lý luận về công tác KTGS, trong đó có lý luận về công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng trong CAND. Tăng cường công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm và nghiên cứu lý luận về công tác KTGS nhằm định hướng hoạt động cho công tác này đạt hiệu quả trên thực tế ở từng cấp, từng tổ chức đảng, nhất là tổ chức cơ sở đảng trong lực lượng CAND.
Công tác nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng là nhiệm vụ thường xuyên, đặc biệt quan trọng của cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp và mỗi đảng viên, là công cụ không thể thiếu trong quá trình lãnh đạo. Vì vậy, mọi giải pháp nhằm phát huy vai trò và nâng cao chất lượng nắm tình hình phục vụ nhiệm vụ KTGS và kỷ luật của Đảng hiện nay phải được cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ với tinh thần kiên quyết, kiên trì, đúng nguyên tắc, quy trình và thực sự dân chủ; có như vậy mới đạt được hiệu quả, góp phần xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh và xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại.
