Hoàng Thế Anh
Công an tỉnh Khánh Hoà
Trần Trung Kiên
Trường Đại học Cảnh sát nhân dân
(Quanlynhanuoc.vn) – Phòng ngừa vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ là hoạt động quan trọng của lực lượng Cảnh sát giao thông. Căn cứ trên những điều kiện thực tế tình hình giao thông và đặc trưng của loại tội phạm này trên tuyến quốc lộ 1 đi qua địa bàn Khánh Hoà, lực lượng Cảnh sát giao thông đã tiến hành nhiều biện pháp phòng ngừa có hiệu quả. Bài viết đánh giá những mặt công tác đã thực hiện, đồng thời đề xuất một số giải pháp tăng cường hiệu quả công tác này trong thời gian tới.
Đặt vấn đề
Khánh Hòa là một tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, nằm ở vị trí thuận tiện về giao thông đường bộ, đường sắt, đường biển và đường hàng không. Việc giao lưu kinh tế, văn hóa giữa Khánh Hòa và các tỉnh thuận lợi nhờ đường sắt và quốc lộ 1A xuyên suốt chiều dài của tỉnh. Bên cạnh những thuận lợi nói trên, trong điều kiện cơ sở vật chất phục vụ giao thông dù đã được đầu tư, phát triển nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu đi lại và giao thương của người dân kèm theo đó, ý thức của một bộ phận người tham gia giao thông trên địa bạn còn hạn chế. Vì vậy, tình hình trật tự an toàn giao thông trên địa bàn còn nhiều diễn biến phức tạp, nhất là tai nạn giao thông đường bộ.
Thực trạng công tác bảo đảm an toàn giao thông đường bộ trên tuyến quốc lộ 1 của lực lượng Cảnh sát giao thông tỉnh Khánh Hoà
Theo thống kê, thời gian từ năm 2019-2023, trên địa bàn đã xảy ra 594 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm chết 461 người, làm bị thương 612 người và hư hỏng nhiều phương tiện. Riêng tuyến quốc lộ 1, tai nạn giao thông luôn xảy ra ở mức cao, và cũng là tuyến đường mà tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ thường xảy ra. Cũng theo thống kê của PC08 Công an Khánh Hoà, trên tuyến đường này đã xảy ra 255/594 vụ tai nạn giao thông với 132 vụ án vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ mà lực lượng chức năng đã thụ lý và giải quyết1.
Trước diễn biến phức tạp của loại tội phạm này trên tuyến quốc lộ 1A, lực lượng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Khánh Hoà đã nghiêm túc thực hiện Chỉ thị của Bộ Công an, chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, tích cực cố gắng xây dựng các chương trình kế hoạch nhằm phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ cơ bản đã đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Một là, tham mưu, hướng dẫn về các biện pháp phòng ngừa tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến quốc lộ 1. Tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền, Ban Giám đốc ban hành các văn bản bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên tuyến quốc lộ 1 theo từng chủ thể và chuyên đề phù hợp với tình hình địa bàn. Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh đã tiến hành xây dựng các kế hoạch, đề án bảo đảm trật tự an toàn giao thông, chỉ đạo cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị triển khai có hiệu quả, theo đúng kế hoạch, phương án đã đề ra, trong đó chú ý địa bàn tuyến trọng điểm trên các tuyến quốc lộ … và một số tuyến có tình hình giao thông phức tạp, nhiều tai nạn giao thông xảy ra. Ngoài ra, phối hợp với công an các địa phương giải quyết tình hình trật tự an toàn giao thông ở cơ sở theo chức năng, nhiệm vụ, phối hợp Cục Cảnh sát giao thông xử lý các vi phạm trên đường cao tốc. Về cơ bản, các kế hoạch, chương trình công tác mà phòng xây dựng đã đáp ứng yêu cầu công tác chuyên môn trong bảo đảm trật tự an toàn giao thông, hạn chế tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên toàn tuyến..
Hai là, tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân chấp hành pháp luật về trật tự an toàn giao thông nhằm phòng ngừa tai nạn giao thông trên các tuyến quốc lộ. Từ năm 2019 – 2023, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Khánh Hòa đã tổ chức được 32.480 lượt cán bộ chiến sĩ tham gia tuần tra kiểm soát trên tuyến quốc lộ 1, qua đó, đã tuyên truyền trực tiếp đến khoảng 42.727 lượt người vi phạm luật giao thông đường bộ trên tuyến quốc lộ 1. Tổ chức triển lãm tranh ảnh về giao thông cho người dân đến xử lý vi phạm, đăng ký xe 935 lượt; tổ chức chiếu phim về giao thông cho 183.923 lượt người xem2.
Nội dung tuyên truyền tập trung vào các quy tắc giao thông, các thủ tục hành chính có liên quan đến hoạt động quản lý trật tự an toàn giao thông cũng như hậu quả thiệt hại do tai nạn giao thông gây ra cho người dân biết, chủ động nâng cao ý thức chấp hành pháp luật nhằm hạn chế nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông khi lưu thông trên đường, đặc biệt là tuyến quốc lộ 1. Cùng với đó, phản ánh gương người tốt việc tốt trên Đài Phát thanh truyền hình Khánh Hòa và An ninh TV3.
Ba là, công tác thu thập thông tin, nắm tình hình phục vụ phòng ngừa tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến quốc lộ 1. Phòng Cảnh sát giao thông Công an các thông tin có giá trị phục vụ hiệu quả công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông nói chung và phòng ngừa tai nạn giao thông đường bộ trên tuyến quốc lộ 1 nói riêng. Trong lĩnh vực tuần tra, kiểm soát trên tuyến quốc lộ 1 thể hiện qua hồ sơ công việc, đã thống kê đầy đủ về lưu lượng phương tiện lưu thông trên tuyến quốc lộ 1, giờ cao điểm, các loại hình vận tải hoạt động, các cơ sở kinh doanh vận tải hàng hóa và vận chuyển hành khách, các địa điểm phức tạp về trật tự an toàn giao thông… Công tác tuần tra đã nắm rõ tình trạng hoạt động của các đối tượng cò mồi, canh xe dọc tuyến quốc lộ 1; từ đó có cơ sở đấu tranh với tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật trật tự an toàn giao thông tại địa bàn. Thông tin, tài liệu thu thập được là cơ sở quan trọng để cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh xây dựng các kế hoạch bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn phù hợp với tình hình thực tế, có trọng tâm, trọng điểm.
Bốn là, tuần tra kiểm soát và xử lý vi phạm các hành vi là nguyên nhân trực tiếp gây ra tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ trên tuyến Quốc lộ 1. Từ năm 2019-2023, lực lượng Cảnh sát giao thông đã chủ động xây dựng nhiều kế hoạch, chuyên đề, đã tổ chức được 32.480 lượt cán bộ tham gia tuần tra kiểm soát, phát hiện và xử lý 40.727 vụ vi phạm, thu về ngân sách Nhà nước hơn 44,556 tỷ đồng4. Qua công tác tuần tra, kiểm soát, đã kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông, đồng thời, tập trung kiểm tra xử lý các vi phạm là nguyên nhân trực tiếp gây ra tai nạn giao thông trên tuyến như chạy quá tốc độ quy định; tránh vượt sai quy định; lái xe vi phạm về nồng độ cồn; sai phần đường, làn đường… và các hành vi khác gây cản trở giao thông, kết hợp với dự báo tình hình và đối tượng cần tập trung đấu tranh, luôn chủ động trong công tác phòng ngừa tội phạm. Cán bộ chiến sĩ làm công tác xử lý vi phạm đã nỗ lực không ngừng để xử phạt triệt để các hành vi vi phạm pháp luật giao thông, vừa thể hiện tính răn đe, nghiêm minh của pháp luật, vừa thể hiện sự giáo dục, nhắc nhở người vi phạm.
Năm là, công tác tổ chức đăng ký, quản lý phương tiện giao thông. Lực lượng Cảnh sát giao thông từ năm 2019 – 2023 đã tổ chức đăng ký mới cho tổng cộng 28.827 ô tô và 255.877 mô tô, nâng tổng số xe hiện đang quản lý lên đến 1.394.593 xe gồm: 101.261 xe ô tô, 1.293.332 xe mô tô5. Qua công tác tổ chức đăng ký, quản lý phương tiện, lực lượng Cảnh sát giao thông đã kịp thời phát hiện các trường hợp nghi vấn, vi phạm quy định về đăng ký, quản lý phương tiện, nhất là các trường hợp không bảo đảm yêu cầu về an toàn kỹ thuật của các phương tiện khi đăng ký, góp phần phòng ngừa tai nạn giao thông nói chung và phòng ngừa tai nạn giao thông tại tuyến quốc lộ 1.
Một số giải pháp ngăn chặn vi phạm quy định an toàn giao thông đường bộ trên tuyến quốc lộ 1 của lực lượng Cảnh sát giao thông tỉnh Khánh Hoà
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến Quốc lộ 1 tại địa bàn tỉnh Khánh Hoà, trong thời gian tới, lực lượng Cảnh sát giao thông Khánh Hoà cần chú trọng thực hiện một số giải pháp cơ bản sau đây:
Thứ nhất, thực hiện tốt công tác bố trí, phân công lực lượng lực lượng, nâng cao trình độ nghiệp vụ cho lực lượng Cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ phòng ngừa, tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến Quốc lộ 1 tại địa bàn tỉnh Khánh Hoà. Chú trọng đầu tư các trang thiết bị kỹ thuật, phương tiện nghiệp vụ hiện đại nhằm phục vụ các mặt công tác nghiệp vụ của lực lượng Cảnh sát giao thông.
Thứ hai, nâng cao hiệu quả công tác nắm tình hình có liên quan đến tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến Quốc lộ 1. Nâng cao công tác cán bộ, xây dựng lực lượng, chủ động nâng cao trình độ chuyên môn, kiến thức nghiệp vụ, chính trị, pháp luật cho các cán bộ chiến sĩ. Định kỳ cập nhật, bổ sung những thay đổi, tổng kết việc thực hiện công tác, phát hiện những sơ hở, thiếu sót, tồn tại để tiến hành khắc phục, hoàn thiện.
Thứ ba, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật nâng cao ý thức tự giác chấp hành pháp luật của các hộ dân dọc theo tuyến quốc lộ 1 và người tham gia giao thông qua địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự an toàn giao thông đường bộ cho nhóm đối tượng cụ thể là người tham gia giao thông và người dân sinh sống dọc tuyến. Nội dung và hình thức tuyên truyền cần căn cứ và đến nhóm đối tượng người điều khiển phương tiện là xe ô tô, mô tô trong độ tuổi từ 18 đến 55 tuổi, vì đây là nhóm đối tượng có nguyên nhân cao nhất gây ra tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến Quốc lộ 1 tại địa bàn. Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, như tuyên truyền miệng, tuyên truyền thông qua các báo đài, pano, áp phích, băng rôn… Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương ở cơ sở, các ban ngành đoàn thể có liên quan trong việc giáo dục ý thức chấp hành pháp luật giao thông cho người điều khiển xe tham gia giao thông thì sẽ tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ gây tội phạm.
Thứ tư, tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật giao thông đường bộ là nguyên nhân chính gây ra tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến Quốc lộ 1. Bảo đảm bố trí lực lượng khép kín mọi địa bàn và mọi thời điểm, tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm trường hợp cán bộ Cảnh sát giao thông vi phạm quy trình tuần tra kiểm soát. Thường xuyên xử lý các hành vi vi phạm pháp luật theo chuyên đề như: đo tốc độ, nồng độ cồn, không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông. Đồng thời, chú ý mở các đợt cao điểm tấn công bảo vệ các ngày lễ như 30/4, 2/9, Giáng sinh, Tết Nguyên đán, Tết Dương lịch… nhằm bảo đảm trật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh.
Thứ năm, tăng cường phối hợp với các lực lượng khác trong quá trình tiến hành hoạt động phòng ngừa tội phạm vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ xảy ra trên tuyến quốc lộ 1 tại địa bàn. Chủ động tham mưu cho các cấp chính quyền trong việc ban hành các văn bản quy định rõ ràng cơ chế phối hợp lực lượng, cũng như sự phân công rõ ràng cụ thể trách nhiệm của mỗi lực lượng khi cùng tham gia thực hiện công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông. Phối hợp chặt chẽ với lực công an các xã, phường, thị trấn có tuyến quốc lộ đi qua trong việc nắm bắt tình hình, thông tin nhằm tạo cơ sở thực tiễn để tiến hành các hoạt động bảo đảm trật tự an toàn giao thông. Phối hợp với ngành giao thông vận tải trong việc rà soát, lắp đặt hệ thống tín báo hiệu đường bộ cho phù hợp với tình hình trật tự an toàn giao thông trên tuyến quốc lộ. Tiếp tục khảo sát các tuyến, kịp thời phát hiện các bất hợp lý trong tổ chức giao thông để kiến nghị, đề xuất các biện pháp khắc phục. Tăng cường mối quan hệ phối hợp với các tổ chức chính trị xã hội, như: Đoàn thanh niên, Hội Nông dân, Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh. Thông qua các tổ chức này, tiến hành công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến các quy định pháp luật đến rộng rãi quần chúng nhân dân.
