Phạm Văn Minh
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Nâng cao chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu trong Quân đội nhân dân Việt Nam là nội dung, biện pháp quan trọng của hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, nhằm xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Bài viết làm rõ vai trò, đánh giá thực trạng chất lượng lãnh đạo, rèn luyện kỷ luật, đề xuất các biện pháp nâng cao hơn nữa chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu hiện nay.
Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khái quát luận điểm: “Quân đội mạnh là nhờ giáo dục khéo, nhờ chính sách đúng và nhờ kỷ luật nghiêm”1. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI nhiệm kỳ 2020-2025 xác định: “Chỉ đạo xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” gắn với xây dựng các tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu và các tổ chức vững mạnh trong từng cơ quan, đơn vị”2. Vì thế, việc nâng cao chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu trong Quân đội nhân dân Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng để từng bước cụ thể hóa quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng về xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Chất lượng lãnh đạo chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu trong Quân đội nhân dân Việt Nam
Các trường quân sự quân khu là cơ sở giáo dục, đào tạo thuộc hệ thống các nhà trường quân đội, đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, thường xuyên, trực tiếp là Thường vụ, Đảng ủy Bộ Tư lệnh các quân khu. Hiện nay, Quân đội nhân dân Việt Nam có 7 quân khu, trong các quân khu đều có 1 trường quân sự (Trường Quân sự Quân khu 1, Trường Quân sự Quân khu 2, Trường Quân sự Quân khu 3, Trường Quân sự Quân khu 4, Trường Quân sự Quân khu 5, Trường Quân sự Quân khu 7, Trường Quân sự Quân khu 9).
Nhiệm vụ các trường quân sự quân khu là: tổ chức các hoạt động đào tạo theo nhiệm vụ của quân khu (đào tạo ngắn hạn, đào tạo dài hạn cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật trong Quân đội nhân dân Việt Nam); bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý nhà nước về quốc phòng, an ninh; đào tạo sĩ quan dự bị; nghiên cứu, ứng dụng và phát triển khoa học quân sự, khoa học xã hội nhân văn, khoa học kỹ thuật quân sự nhằm nâng cao chất lượng đào tạo; xây dựng nhà trường cách mạng, chính quy, từng bước hiện đại, có môi trường văn hóa lành mạnh; sẵn sàng chiến đấu và hoàn thành các nhiệm vụ được giao.
Xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật là một nội dung, biện pháp quan trọng đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Thường vụ Đảng ủy, Ban Giám hiệu các trường quân sự quân khu nhằm xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”. Nâng cao chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu có vai trò rất quan trọng trong việc cụ thể hóa quan điểm, đường lối, chủ trương của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh các quân khu về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” vào từng cơ quan, đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ chính trị; giáo dục, đào tạo, nâng cao năng lực lãnh đạo sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, bảo đảm cho các nhà trường hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Nâng cao chất lượng lãnh đạo góp phần xây dựng tổ chức, con người vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao; khắc phục những khâu yếu, mặt yếu trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ; xây dựng tinh thần đoàn kết, thống nhất về nhận thức, hành động trong toàn cơ quan, đơn vị; phát huy tiềm năng, thế mạnh của mỗi cán bộ, học viên, chiến sĩ trong từng mặt, từng hoạt động công tác. Đồng thời, là tiêu chí đánh giá năng lực lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong quán triệt, tuyên truyền, phổ biến và tổ chức thực hiện những văn bản của cấp trên đến với cán bộ, học viên, chiến sĩ gắn với xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự.
Chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự góp phần bồi dưỡng văn hóa “Bộ đội Cụ Hồ”, lan toả gương “người tốt, việc tốt” trong từng mặt hoạt động công tác, giúp cho cán bộ, học viên, chiến sĩ chấp hành nghiêm pháp luật của Nhà nước, kỷ luật quân đội, quy định đơn vị; cơ quan, đơn vị luôn an toàn tuyệt đối về mọi mặt, hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy, Ban Giám hiệu các trường quân sự quân khu phân công, giao nhiệm vụ cho các đồng chí đảng ủy viên của nhà trường theo dõi, giúp đỡ các cơ quan, đơn vị nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất về nhận thức, hành động trong thực hiện nhiệm vụ được giao; các cơ quan, đơn vị có nhiều đổi mới về nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, như: gắn xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật với giáo dục, đào tạo; rèn luyện kỷ luật gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; duy trì và thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở… Nhờ vậy, tỷ lệ vi phạm thông thường đều giảm, không có vi phạm kỷ luật nghiêm trọng, các trường quân sự quân khu luôn an toàn tuyệt đối trong huấn luyện, học tập và rèn luyện.
Bên cạnh kết quả đạt được chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu còn một số hạn chế, như: nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng các cấp về tầm quan trọng của lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa sâu sắc, toàn diện; một số cơ quan, đơn vị xác định nội dung trọng tâm, trọng điểm trong chỉ đạo còn chung chung, chưa gắn với nhiệm vụ chính trị của người học; nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa phong phú, đa dạng; một số cán bộ lãnh đạo, chủ trì cơ quan, đơn vị chưa sâu sát, cụ thể, chưa có biện pháp lãnh đạo phù hợp,…
Nguyên nhân, do: (1) Nhận thức, trách nhiệm của một số cấp ủy, tổ chức đảng ở các cơ quan, đơn vị trong lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa sâu sắc đầy đủ. (2) Nội dung, hình thức, biện pháp lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở một số cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên chưa phong phú, đa dạng, còn dàn trải, chưa tập trung vào khâu yếu, mặt yếu. (3) Vai trò, trách nhiệm của một số cán bộ chủ trì cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên chưa được phát huy mạnh mẽ; (4) Tính tích cực, chủ động của một bộ phận cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sỹ trong xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật chưa thường xuyên, còn bị chi phối tác động bởi mặt trái cơ chế thị trường.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI xác định mục tiêu: “Đến năm 2025, cơ bản hoàn thành việc điều chỉnh tổ chức biên chế theo hướng tinh, gọn, mạnh; đến năm 2030 một số quân chủng, binh chủng, lực lượng hiện đại, phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội hiện đại”3. Mục tiêu này đã đặt ra cho công tác lãnh đạo nói chung và xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật nói riêng ở các trường quân sự phải bám sát đặc điểm tình hình, yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa để xác định chủ trương, biện pháp đúng, trúng tạo sự ổn định về mọi mặt, thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao.
Một số biện pháp nâng cao chất lượng lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu hiện nay
Một là, làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ tầm quan trọng của việc lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật. Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, cán bộ chủ trì ở cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên thường xuyên làm tốt công tác quán triệt, phổ biến, tuyên truyền, giáo dục đến 100% cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ các văn bản của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về tầm quan trọng của việc xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chế độ, nền nếp trong ngày, trong tuần của cấp trên đối với cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ; kiểm tra giáo án, bài giảng của giáo viên khi thực hành giảng dạy trên lớp, hệ thống sổ sách của cán bộ đơn vị; qua đó, chấn chỉnh, nhắc nhở, uốn nắn bộ phận, lực lượng làm chưa tới nơi tới chốn, chạy theo thành tích, chống chế đoàn kiểm tra; nắm chắc tình hình tư tưởng của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ thuộc phạm vi, quyền hạn quản lý, khi phát hiện những dấu hiệu bất ổn, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền giải quyết.
Công tác tuyên truyền, giáo dục cần kiên trì, liên tục, thường xuyên, coi trọng phương pháp nêu gương của cấp trên, của cán bộ, đảng viên trong cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên; xây dựng tinh thần đoàn kết trong cấp ủy và trong tổ chức đảng; thường xuyên có sự phối kết hợp giữa cấp ủy, tổ chức đảng cấp mình với cấp ủy, tổ chức đảng cấp trên, cấp dưới bảo đảm cho mọi nhiệm vụ diễn ra theo đúng kế hoạch, tiến độ đã xác định.
Hai là, đổi mới nội dung, phương thức lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu. Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 17/11/2022 Hội nghị lần thứ Sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng đối với hệ thống chính trị trong giai đoạn mới đã đề ra mục tiêu: “Tạo chuyển biến mạnh mẽ, thực chất trong đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị, bảo đảm hiệu quả, thiết thực, sát thực tiễn, đáp ứng yêu cầu lãnh đạo toàn diện của Đảng trong giai đoạn mới”4.
Đảng ủy, Ban Giám hiệu các trường quân sự cần đẩy mạnh thực hiện các phong trào xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các cơ quan, đơn vị do Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, các quân khu tổ chức phát động; tăng cường đối thoại, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ để giải quyết thấu tình, đạt lý những tâm tư, tình cảm, tạo động lực, niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng, công tác cán bộ của Đảng trong quân đội; xây dựng tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật; đổi mới phương pháp tuyên truyền, giáo dục,… Gắn xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ với nâng cao năng lực lãnh đạo sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng, xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp vững mạnh về chính trị tư tưởng, đạo đức, tổ chức; đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Cuộc vận động phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh “Bộ đội Cụ Hồ”; Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 20/12/2021 về phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong thời kỳ mới.
Ba là, xây dựng môi trường văn hóa quân sự trong sạch, lành mạnh trong xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu hiện nay.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI đã nhấn mạnh: “Chú trọng xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, chủ động đấu tranh phòng, chống các tác động tiêu cực và văn hóa xấu độc”5. Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp tích cực, chủ động đấu tranh văn hóa phẩm đồi trụy, xấu độc, tệ nạn xã hội ở bên ngoài. Mỗi cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ thường xuyên kiểm tra, giám sát lẫn nhau, nêu cao tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình; bảo đảm đầy đủ cơ sở vật chất kỹ thuật cho quá trình làm việc, học tập, rèn luyện của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ; khuyến khích cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ tham gia đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, phản động bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bốn là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm lãnh đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật ở các trường quân sự quân khu. Thông qua đó, góp phần nâng cao chất lượng lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp, bảo đảm cho các công việc diễn ra theo đúng kế hoạch đã xác định; khắc phục tình trạng chểnh mảng, làm chưa tới nơi, tới chốn của cán bộ, giáo viên, học viên, chiến sĩ.
Lãnh đạo, chỉ huy cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên có kế hoạch kiểm tra, giám sát cụ thể đến từng bộ phận, lực lượng, đánh giá tiến độ, chất lượng công việc ở mức độ nào, từ đó đưa ra biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo sát hợp hơn; nội dung kiểm tra, giám sát cần đi vào những vấn đề nổi cộm, điểm yếu, còn tồn tại trong thời gian qua chưa được khắc phục, sửa chữa; cùng với đó, nâng cao năng lực kiểm tra, giám sát của các đồng chí trong cấp ủy, lãnh đạo, chỉ huy cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên nắm chắc quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hướng dẫn của Tổng Cục Chính trị Quân đội Nhân dân Việt Nam, của các quân khu, Cục Chính trị của quân khu.
Trong quá trình tổ chức hội nghị sơ kết, tổng kết cần chỉ rõ nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm, trách nhiệm thuộc về bộ phận, lực lượng nào để chấn chỉnh, nhắc nhở kịp thời, không nêu chung chung, qua loa, đại khái, thẳng thắn, mạnh dạn nhận khuyết điểm và quyết tâm khắc phục, sửa chữa hạn chế trong thời gian ngắn nhất. Làm tốt công tác biểu dương, khen thưởng đối với tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, tạo sức lan toả sâu rộng trong toàn trường, kích thích, cổ vũ, động viên các đơn vị khác học tập, làm theo.
