Trần Tiến Dũng
Trường Đại học Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân. Trong đó, Đoàn thanh niên với vai trò là lực lượng xung kích, đội hậu bị tin cậy của Đảng luôn có những đóng góp quan trọng trong hoạt động này. Thời gian qua, thực tiễn hoạt động bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đoàn thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội đã có sự kế thừa và để lại những kinh nghiệm hay trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Từ khoá: Đoàn thanh niên; kinh nghiệm; bảo vệ; nền tảng tư tưởng của Đảng; trường sĩ quan quân đội.
1. Đặt vấn đề
Trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta luôn coi trọng vai trò của thanh niên, coi thanh niên là “chủ nhân tương lai của đất nước”, “là rường cột của nước nhà”… Do đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng đã đặt nhiều kỳ vọng và luôn chăm lo đến việc giáo dục, rèn luyện cho đoàn viên, thanh niên. Thanh niên Việt Nam nói chung và thanh niên trong quân đội nói riêng đều có tinh thần nhiệt tình cách mạng, hăng hái, tiên phong, ham học hỏi, có tinh thần đổi mới, sáng tạo. Khi được dìu dắt, tập hợp, thanh niên dễ liên kết thành một khối thống nhất, đoàn kết. Tuy nhiên, do có những hạn chế nhất định về trình độ, kinh nghiệm sống nên vẫn còn có một số thanh niên dễ bị lôi kéo, kích động và nảy sinh tâm lý chán nản, bi quan trước những thất bại, vấp ngã đầu đời… Đây là những đặc điểm dễ bị các thế lực thù địch lợi dụng. Lực lượng đoàn viên, thanh niên của các trường sĩ quan quân đội đa phần đều là những học viên đào tạo cán bộ sĩ quan – hạt nhân, nòng cốt xây dựng quân đội trong tương lai. Vì vậy, phát huy vai trò của lực lượng này trong tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
2. Thực trạng phát huy vai trò của đoàn thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Về những ưu điểm của Đoàn Thanh niên các trường sĩ quan quân đội trong quá trình tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng hiện nay.
Một là, đa số các chủ thể đã có nhận thức đúng và trách nhiệm cao trong phát huy vai trò của Đoàn thanh niên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Nhận thức đúng về vai trò, sự cần thiết của việc phát huy vai trò của Đoàn thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, những năm qua, thường vụ, đảng ủy, ban giám hiệu và cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong các nhà trường đã rất coi trọng việc phát huy vai trò của Đoàn thanh niên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, xác định là nhiệm vụ chính trị quan trọng thường xuyên cần phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo nhằm xây dựng lực lượng kế cận, bổ sung trong thực hiện nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Căn cứ vào đó cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị đã có nhiều chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức hoạt động đấu tranh phòng, chống quan điểm sai trái cho cán bộ, đoàn viên; thường xuyên phối kết hợp với các cơ quan chức năng hướng dẫn, kiểm tra hoạt động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng của cán bộ, đoàn viên nhất là ở các khoa giáo viên, đơn vị quản lý học viên; triển khai phân công cho đội ngũ cán bộ, giảng viên có kinh nghiệm đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận để kèm cặp, hướng dẫn, bồi dưỡng cho cán bộ, giảng viên, học viên ít kinh nghiệm.
Hai là, đa số nội dung, hình thức, biện pháp phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có sự đổi mới phù hợp với đặc điểm, trình độ năng lực của cán bộ, đoàn viên. Nội dung đã chú trọng đến khả năng vận dụng sáng tạo tri thức khoa học vào thực tiễn đấu tranh. Coi trọng kết hợp giữa phát huy vai trò của cán bộ, đoàn viên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, lối sống và nâng cao ý thức, trách nhiệm, tính tích cực chủ động, tự giác của cán bộ, đoàn viên ở các trường sĩ quan trong quân đội.
Ba là, kết quả đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở tổ chức đoàn và đội ngũ cán bộ, đoàn viên trong các trường sĩ quan trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có nhiều chuyển biến tích cực. Các trường sĩ quan quân đội đã tích cực phát huy vai trò của cán bộ, đoàn viên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, do đó, năng lực đấu tranh của cán bộ, đoàn viên được nâng lên rõ rệt và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt ưu điểm, lực lượng thanh niên của các trường sĩ quan quân đội trong tham gia đấu bảo vệ nền tảng tưởng của Đảng vẫn còn có những hạn chế và tồn tại sau:
(1) Việc phát huy nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đoàn viên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở một số cơ quan, đơn vị chưa được quan tâm thường xuyên. Trên thực tế, còn có một số cấp ủy cơ quan, đơn vị, khoa giáo viên chưa chủ động, quan tâm đúng mức đến việc phát huy vai trò của cán bộ, đoàn viên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
(2) Một số nội dung đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng chưa cập nhật vấn đề mới, hình thức, phương pháp chưa sát với trình độ của cán bộ, đoàn viên. Trước hết, các nội dung đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở các học viện trong quân đội hiện nay chủ yếu từ cấp trên chỉ đạo, định hướng, phải qua “nhiều cấp” mới đến cán bộ, đoàn viên, vì vậy có những nội dung đấu tranh bị “lạc hậu”, thậm chí nhiều vấn đề mang tính thời sự, thiết thực không được đề cập.
(3) Kết quả tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng của một số cán bộ, đoàn viên còn có những hạn chế nhất định. Năng lực đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng của cán bộ, đoàn viên chưa đồng đều, biểu hiện ngay trong giữa đơn vị quản lý học viên, cơ quan và khoa giáo viên, giữa các trường sĩ quan với nhau. Thực tế cho thấy, bên cạnh những cán bộ, đoàn viên có nhận thức đúng, đầy đủ, vẫn còn một bộ phận cán bộ, đoàn viên chưa nhận thức đầy đủ về vai trò của mình đối với nhiệm vụ đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
3. Những kinh nghiệm phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên quân đội trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Thứ nhất, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng và cán bộ chủ trì các cấp đối với phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Đây là kinh nghiệm quan trọng được rút ra từ thực tiễn phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ và đoàn viên thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội. Việc phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một nội dung quan trọng đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp uỷ đảng và cán bộ chủ trì các cấp. Cấp ủy đảng và cán bộ chủ trì các cấp trực tiếp xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo và tổ chức triển khai cho Đoàn Thanh niên tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đoàn Thanh niên phải căn cứ vào chủ trương, biện pháp của cấp ủy, tổ chức đảng xác định để xây dựng chương trình hành động, vận động và tập hợp cán bộ, đoàn viên tham gia các hoạt động đấu tranh do các cấp chỉ đạo tiến hành.
Vận dụng kinh nghiệm này, hiện nay đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ chủ trì các cấp tiếp tục phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Thường xuyên coi trọng xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn đủ về số lượng, có tinh thần trách nhiệm cao, phẩm chất, năng lực tốt trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Bên cạnh đó, chủ động bồi dưỡng nâng cao trình độ năng lực cho lực lượng này kết hợp với tạo mọi điều kiện để cán bộ đoàn có thể vận động đoàn viên, thanh niên tổ chức hiệu quả hoạt động đấu tranh với nhiều hình thức khác nhau.
Thứ hai, đổi mới nội dung, phương thức phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phải phù hợp với trình độ nhận thức, tâm lý, nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên.
Kinh nghiệm này được đúc rút từ trong thực tiễn tổ chức hoạt động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở các tổ chức đoàn tại các trường sĩ quan quân đội hiện nay. Nội dung, phương thức phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội là yếu tố trực tiếp chi phối đến hiệu quả hoạt động của cán bộ, đoàn viên trong quá trình đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Do đó, xác định nội dung, phương thức phù hợp vừa là yêu cầu, vừa là cơ sở để Đoàn thanh niên thực hiện tốt chức năng xung kích của mình trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Qua thực tiễn triển khai, cơ quan, đơn vị nào mà nội dung, phương thức tổ chức đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng phù hợp, sáng tạo, lôi cuốn được mọi tổ chức, lực lượng tham gia thì ở đó, khi đó, tinh thần trách nhiệm và năng lực của các bộ phận ở cơ quan, đơn vị được phát huy cao nhất và đạt kết quả tốt nhất.
Vận dụng kinh nghiệm này đòi hỏi cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ chủ trì các cơ quan, đơn vị có tổ chức đoàn trong các trường sĩ quan quân đội khi tiến hành cần quản lý, nắm chắc cơ cấu, chất lượng tổ chức đoàn, bám sát thực tiễn hoạt động công tác đoàn và phong trào thanh niên; thông qua các nguồn thông tin khác nhau nắm chắc tâm lý, nhu cầu, nguyện vọng của cán bộ, đoàn viên, thanh niên ở cơ quan, đơn vị mình. Trên cơ sở đó, xác định nội dung, phương thức tổ chức cho Đoàn Thanh niên tham gia đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng cho phù hợp. Cần tiếp tục chú trọng quan tâm bồi dưỡng nâng cao nhận thức của cán bộ, đoàn viên nhất là đối tượng giảng viên trẻ, học viên về nền tảng tư tưởng của Đảng mà trọng tâm là chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh… Đây là cơ sở để họ tham gia tích cực và trách nhiệm trong hoạt động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch.
Thứ ba, hoàn thiện cơ chế và phương pháp phối hợp giữa các tổ chức, các lực lượng trong phát huy vai trò Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Đây là kinh nghiệm then chốt mang đến những kết quả tích cực trong phát huy vai trò của Đoàn thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng thời gian vừa qua. Với tính chất đặc thù là hoạt động đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận, việc tham gia của các tổ chức, lực lượng trong phát huy vai trò của Đoàn thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội không chỉ đơn thuần theo chức trách, nhiệm vụ đã được phân công mà còn phải có cơ chế, quy định xác định cụ thể phương pháp phối hợp cho hiệu quả. Thực chất của hoạt động này là quy định rõ vai trò, chức năng của từng tổ chức, lực lượng trong phát huy vai trò của Đoàn thanh niên, bảo đảm cho hoạt động này diễn ra nhịp nhàng, thống nhất, có chất lượng, không chồng chéo.
Trên cơ sở nghiên cứu về đặc điểm, tình hình hoạt động của từng cơ quan, đơn vị mà xác định cơ chế và phương pháp phối hợp với giữa các lực lượng trong phát huy vai trò của Đoàn thanh niên cho phù hợp. Các cơ quan chức năng mà trực tiếp là phòng chính trị các trường sĩ quan quân đội cần chủ động nghiên cứu văn bản hướng dẫn của Tổng cục Chính trị, Ban Thanh niên quân đội và tình hình hoạt động công tác Đoàn, phong trào thanh niên trong nhà trường, từ đó có nội dung tham mưu hiệu quả cho đảng ủy, ban giám hiệu các trường cho phù hợp. Ban Công tác quần chúng của các trường sĩ quan quân đội cần thường xuyên bám sát hoạt động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng của tổ chức đoàn các cấp, từ đó cung cấp thông tin về tình hình, ưu điểm và hạn chế trong tham gia của cán bộ, đoàn viên để cấp ủy, cán bộ chủ trì các cơ quan, đơn vị nắm được và có biện pháp tác động phù hợp.
Thứ tư, tăng cường phát huy tác dụng của các mô hình đoàn tiêu biểu ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Đây là kinh nghiệm quý báu mà các tổ chức đoàn ở các trường sĩ quan quân đội đã thực hiện trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Các tấm gương, mô hình hoạt động hiệu quả chính là bài học thực tiễn sâu sắc và ý nghĩa nhất đối với tổ chức hoạt động của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội hiện nay. Trong hoạt động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng ở các tổ chức đoàn tại các trường sĩ quan quân đội đã xuất hiện nhiều mô hình đoàn tiêu biểu, như: câu lạc bộ lý luận trẻ, Câu lạc bộ viết báo, chi đoàn viết báo, câu lạc bộ nghiên cứu chủ nghĩa Mác – Lênin… Đây là những mô hình được hình thành từ nguyện vọng, mong muốn của cán bộ, đoàn viên, phản ánh sâu sắc ý thức tích cực của họ trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước các quan điểm, luận điệu sai trái của các thế lực thù địch. Do vậy, các mô hình này đã lôi cuốn và thu hút được đông đảo cán bộ, đoàn viên trong nhà trường tham gia, tạo hiệu ứng tích cực để nhân rộng và triển khai trong hệ thống các trường sĩ quan quân đội.
Vận dụng kinh nghiệm trên cho thấy việc phát hiện, lựa chọn và nhân rộng các mô hình đoàn tiêu biểu trong tổ chức đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng có ý nghĩa rất quan trọng. Tuy nhiên, quá trình thực hiện đòi hỏi cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần chú trọng bồi dưỡng và định hướng để mô hình hoạt động hiệu quả, tránh để mô hình đi theo chiều hướng tự phát hoặc không quan tâm tạo điều kiện về vật chất và tinh thần để mô hình nhân rộng trong toàn đơn vị dẫn đến thoái trào.
4. Kết luận
Đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là yêu cầu và nhiệm vụ cấp thiết của cách mạng nước ta hiện nay. Với những đặc trưng và ưu thế riêng của mình, Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội có vai trò quan trọng là lực lượng xung kích, đi đầu trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Từ thực tiễn cho thấy, vai trò của Đoàn Thanh niên ở các trường sĩ quan quân đội trong đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đã được khơi dậy và phát huy khá thường xuyên và đầy đủ, do vậy, lực lượng này đã có những đóng góp tích cực làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch chống phá cách mạng nước ta, đồng thời củng cố niềm tin của cán bộ, đoàn viên, thanh niên đối với sự lãnh đạo của Đảng.
