(QLNN) – Những năm qua, Sơn La luôn xác định tầm quan trọng của việc đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước là khâu đột phá, then chốt tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội. Do đó, tỉnh đã tập trung chỉ đạo quyết liệt và tổ chức thực hiện đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực và đạt được những kết quả tích cực.
Kết quả đạt được trong công tác cải cách hành chính ở tỉnh Sơn La
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành kiểm tra, tuyên truyền cải cách hành chính
Ngay từ năm 2011, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh đã ban hành Quyết định số 1326/QĐ-UBND phê duyệt chương trình cải cách hành chính của tỉnh Sơn La giai đoạn 2011 – 2015 và định hướng đến năm 2020. Tiếp đó, năm 2012, UBND tỉnh ban hành kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ và xác định cải cách hành chính (CCHC) là nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên để lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Đặc biệt, trong năm 2014, UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện thí điểm đánh giá chỉ số CCHC hằng năm của các sở, ban, ngành để đánh giá một cách tổng thể, khoa học, khách quan, công bằng, thực chất kết quả triển khai CCHC thực tế.
Năm 2016, tỉnh đã thực hiện tổ chức đánh giá và công bố kết quả công nhận mức độ hoàn thành nhiệm vụ năm 2015 của các sở, ban, ngành, trong đó có 7/18 sở, ngành được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 10/18 sở, ngành hoàn thành tốt nhiệm vụ, 1/18 sở, ngành được công nhận hoàn thành nhiệm vụ; cấp huyện: có 2/12 huyện, thành phố được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 10/12 huyện hoàn thành tốt nhiệm vụ; các đơn vị sự nghiệp thuộc tỉnh: 2/5 đơn vị được công nhận hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, 3/5 đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Thực hiện công tác kiểm tra CCHC, từ năm 2011 – 2015, đã thực hiện 32 lượt kiểm tra các cơ quan, đơn vị. Qua kiểm tra CCHC gắn với kiểm tra công vụ, công chức đã đánh giá được kết quả triển khai thực hiện nhiệm vụ CCHC, nâng cao hiệu quả giải quyết công việc của các cơ quan hành chính, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Về công tác tuyên truyền, năm 2013, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 262/QĐ-UBND ngày 05/02/2013 phê duyệt Đề án đẩy mạnh các hoạt động truyền thông về CCHC nhà nước giai đoạn 2012 – 2020. Trong đó, thông tin, tuyên truyền về CCHC trên các phương tiện thông tin đại chúng bằng ba thứ tiếng: tiếng Việt, tiếng dân tộc Thái và tiếng dân tộc Mông. Hơn 900 tin bài, phóng sự, phát thanh, truyền hình, bài viết được đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng, trên cổng thông tin điện tử của tỉnh, cổng thông tin điện tử các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố.
Công tác thực hiện thể chế
Về xây dựng, thẩm định, ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL). Từ năm 2011 – 2016, Hội đồng nhân dân (HĐND), UBND cấp tỉnh ban hành 517 VBQPPL, gồm: 314 nghị quyết HĐND; 199 quyết định của UBND; 4 chỉ thị của UBND; cấp huyện ban hành 481 VBQPPL nhằm cụ thể hóa các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, bộ, ngành, trung ương.
Công tác thẩm định VBQPPL được duy trì triển khai có chất lượng và đạt hiệu quả tốt. Kết quả, từ năm 2012 – 2015, Sở Tư pháp đã thẩm định được 378 dự thảo VBQPPL (cấp tỉnh: 291 VBQPPL; cấp huyện: 87 VBQPPL). Tham gia ý kiến vào 84 dự thảo văn bản của trung ương và 440 dự thảo văn bản của địa phương.
Về rà soát các văn bản theo Hiến pháp năm 2013 và liên quan đến một số lĩnh vực khác với tổng số 3.382 VBQPPL và văn bản áp dụng pháp luật. Qua rà soát phát hiện 854 văn bản hết hiệu lực, 2.528 văn bản còn hiệu lực; đề nghị bãi bỏ toàn bộ: 16 văn bản; bãi bỏ một phần: 1 văn bản; xem xét sửa đổi, bổ sung: 241 văn bản; kiến nghị ban hành mới: 8 văn bản.
Về cải cách thủ tục hành chính và thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông
– Từ năm 2013 đến nay, các sở, ngành, các huyện, thành phố đã rà soát, thống kê các thủ tục hành chính (TTHC) thuộc phạm vi trách nhiệm của sở, ngành, UBND tỉnh; đã quyết định công bố bổ sung bộ TTHC thuộc các lĩnh vực y tế, giao thông vận tải, văn hóa, thể thao và du lịch, giáo dục và đào tạo, tư pháp, nội vụ, ngoại vụ, công thương, thông tin và truyền thông, tài chính, tài nguyên và môi trường, với tổng số 246 TTHC. Ngoài ra, các TTHC đã được các sở, ban, ngành rà soát, đánh giá với tổng số 723 TTHC, trong đó kiến nghị giữ nguyên 624 thủ tục; sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ 99 thủ tục. Cấp huyện đã tiến hành rà soát và kiến nghị giữ nguyên với tổng số 217 thủ tục. Cơ quan hành chính các cấp đã thực hiện niêm yết, công khai TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, đơn vị mình tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả; công khai trên cổng thông tin của các cơ quan, đơn vị. Năm 2015, UBND tỉnh đã quyết định công bố TTHC của 9 sở, ngành.
– Về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Tính đến ngày 30/4/2016, đã có 100% các sở, ngành, các cấp thực hiện cơ chế một cửa. Trung bình, mỗi năm tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả của các sở, ban, ngành, các huyện, các xã, phường, thị trấn trong tỉnh đã tiếp nhận và giải quyết từ 250.000 – 350.000 lượt hồ sơ hành chính các loại, cơ bản bảo đảm kịp thời, đúng pháp luật, đáp ứng yêu cầu chính đáng của tổ chức và công dân, chất lượng giải quyết công việc có tiến bộ. Ngoài ra các đơn vị của tỉnh còn làm việc ngày thứ Bảy để giải quyết hồ sơ hành chính cho tổ chức và công dân.
– Về thực hiện giao dịch điện tử trong giải quyết TTHC cũng được triển khai tốt, cụ thể, trong năm 2015 có 3 đơn vị là Bảo hiểm xã hội, Cục Thuế và Sở Giao thông vận tải tỉnh là những đơn vị tiêu biểu dẫn đầu về triển khai giao dịch điện tử trong việc cải cách TTHC.
Về cải cách tổ chức bộ máy, thực hiện phân cấp quản lý
Hiện nay, toàn tỉnh có 19 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, 13 cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện. Việc sắp xếp, kiện toàn các đơn vị sự nghiệp bảo đảm theo quy định của pháp luật; các đơn vị được sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, hợp lý, hiệu quả, phù hợp hơn. Đồng thời, tỉnh đã tăng cường phân cấp về quản lý ngân sách, quản lý tài sản trong các cơ quan QLNN, đơn vị sự nghiệp trong tỉnh. Phân cấp về lập quy hoạch, kế hoạch, đầu tư, xây dựng, về các hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, thông tin và thể thao…
Về đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức (CBCCVC)
Trong những năm qua, công tác tuyển dụng công chức, viên chức của tỉnh được thực hiện nghiêm túc theo quy định của Chính phủ, bảo đảm khách quan, công bằng, đúng pháp luật. Từ năm 2011 đến ngày 31/5/2015 đã thực hiện tuyển dụng 745 công chức, 4.186 viên chức.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng từng bước được đổi mới về nội dung chương trình và phương pháp đào tạo, đã gắn với hoạt động thực tiễn, tăng cường thảo luận, tham quan học tập mô hình. Từ năm 2011 đến tháng 5/2015, đã mở 880 lớp đào tạo, bồi dưỡng về trình độ lý luận chính trị, kiến thức quản lý nhà nước, ngoại ngữ, tin học… cho 50.451 lượt CBCCVC trong tỉnh.
Về cải cách tài chính công
Đã có 100% (331/331) cơ quan hành chính nhà nước các cấp thực hiện Nghị định số 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ; 951/951 đơn vị sự nghiệp thuộc tỉnh, thuộc các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố thực hiện chế độ tự chủ. Việc đổi mới cơ chế quản lý tài chính đối với các cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp đã có những chuyển biến, công tác quản lý tài chính, ngân sách dần đi vào nề nếp. Các đơn vị đã tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý tài chính, tăng cường phân cấp cho các cấp ngân sách và các đơn vị cơ sở. Đồng thời, đã triển khai nhiều biện pháp để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và sử dụng kinh phí tự chủ đúng mục đích, có hiệu quả, từ đó tiết kiệm được kinh phí tạo nguồn chi trả thu nhập tăng thêm của CBCCVC.
Hiện đại hóa nền hành chính nhà nước
Các cơ quan, đơn vị đã tích cực ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động, có 21/31 đơn vị đưa Cổng thông tin điện tử vào hoạt động thường xuyên, đạt 67,74%; 31/31 cơ quan, đơn vị đưa phần mềm quản lý văn bản vào hoạt động, đạt 100%. Trên 90% cơ quan, đơn vị sử dụng mạng nội bộ và trên 90% cán bộ, công chức, viên chức sử dụng hộp thư điện tử để trao đổi công việc. Tất cả dịch vụ công được cung cấp trực tuyến ở mức độ 1 và 2.
Việc áp dụng hệ thống chất lượng theo tiêu chuẩn 9001 : 2008 vào hoạt động các cơ quan hành chính nhà nước được tổ chức thực hiện đồng bộ, tính đến ngày 31/3/2016, toàn tỉnh đã có 43/44 sở, ngành, UBND các huyện, thành phố, các chi cục đã xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng hoạt động quản lý hành chính, đạt 98%. Đến tháng 4/2016, toàn tỉnh đã có 42 cơ quan, đơn vị đã thực hiện việc Công bố áp dụng hệ thống quản lý chất lượng (HTQLCL) theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện CCHC ở tỉnh Sơn La vẫn còn có hạn chế, tồn tại:
– Công tác CCHC của tỉnh đã có chuyển biến, nhưng còn chậm, chưa tạo ra những đột phá lớn. Kết quả xếp hạng chỉ số CCHC hằng năm của tỉnh vẫn còn thấp so với trung bình của cả nước.
– Nhận thức của một bộ phận CBCCVC từ tỉnh đến cơ sở về CCHC chưa đầy đủ. Công tác tuyên truyền CCHC hiệu quả chưa cao, nhất là ở các xã vùng sâu, vùng xa còn khó khăn.
– Thực hiện phân cấp quản lý nhà nước giữa các cấp chính quyền địa phương còn hạn chế, chưa được quan tâm đúng mức, chưa kịp thời sửa đổi, bổ sung phân cấp cho phù hợp với quy định của pháp luật và điều kiện thực tế tại địa phương, công tác thanh tra, kiểm tra sau phân cấp chưa được thực hiện thường xuyên.
– Công tác phối hợp trong việc giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến một số lĩnh vực quản lý nhà nước còn chưa đồng bộ, khoa học.
– Cải cách tài chính công thực hiện mới chỉ đạt được kết quả bước đầu, việc tổ chức triển khai thực hiện Nghị định 16/2015/ NĐ-CP của Chính phủ Quy định cơ chế tự chủ của đơn vị nghiệp công lập còn chậm.
Nhiệm vụ cải cách hành chính giai đoạn 2016 – 2020
Một là, tiếp tục quán triệt sâu rộng và triển khai nghiêm túc Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18/3/2014 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 và các quyết định, chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh.
Hai là, nâng cao chất lượng và thực hiện tốt chương trình xây dựng và ban hành VBQPPL của tỉnh, các cấp, các ngành, cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước vào điều kiện thực tế tại địa phương.
Ba là, thường xuyên rà soát thủ tục hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính, đề nghị cấp có thẩm quyền bổ sung, sửa đổi các TTHC nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp, niêm yết, công bố công khai thủ tục hành chính tại cơ quan, đơn vị để tổ chức, công dân biết và thực hiện. Tiến tới tăng sự hài lòng của cá nhân đối với dịch vụ do đơn vị sự nghiệp công; sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp đối với sự phục vụ của các cơ quan hành chính nhà nước đạt mức trên 80% vào năm 2020.
Bốn là, triển khai thi tuyển công chức, thí điểm thi tuyển viên chức; thi nâng ngạch công chức theo nguyên tắc cạnh tranh và ứng dụng công nghệ thông tin trong thi tuyển. Đổi mới công tác tuyển dụng công chức, viên chức cho phù hợp với cơ cấu và vị trí việc làm; thực hiện nghiêm túc Nghị định số 56/2015/NĐ-CP ngày 09/6/2015 về đánh giá và phân loại CBCCVC. Phấn đấu đến năm 2020, đội ngũ CBCCVC có số lượng, cơ cấu hợp lý, đủ trình độ và năng lực thi hành công vụ, phục vụ nhân dân và phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước; 100% các cơ quan hành chính nhà nước có cơ cấu cán bộ, công chức theo vị trí việc làm; tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng, đẩy nhanh tiến độ chuẩn hóa đội ngũ này.
Năm là, triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị định số 108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/ 2014 của Chính phủ về tinh giản biên chế; Thông tư số 01/2015/TTLT-BNV-BTC ngày 14/4/2015 hướng dẫn một số điều của Nghị định số 108/2014/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ về chính sách tinh giản biên chế.
Sáu là, triển khai thực hiện Quyết định số 19/2014/QĐ-TTg ngày 05/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc áp dụng HTQLCL theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2008 vào hoạt động của các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống hành chính nhà nước.
Tài liệu tham khảo:
1. Đảng bộ tỉnh Sơn La. Chương trình hành động số 01-CTr/Tu ngày 04/12/2015 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Sơn La thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV (nhiệm kỳ 2015 – 2020).
2. Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La. Quyết định số 3241/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La ban hành ban hành Kế hoạch cải cách hành chính tỉnh Sơn La giai đoạn 2016 – 2020.
3. Ủy ban nhân dân tỉnh Sơn La. Báo cáo số 428/BC-UBND ngày 09/12/2016 về tình hình thực hiện cải cách hành chính năm 2016 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2017.
ThS. Lương Ban Mai
Học viện Hành chính Quốc gia