5 bài học kinh nghiệm sắp xếp tổ chức bộ máy của Học viện Hành chính Quốc gia

(QLNN) – Học viện Hành chính quốc gia được thành lập ngày 29/5/1959, đến nay đã hơn 60 năm xây dựng và phát triển. Học viện luôn đạt được những thành tựu rất đáng tự hào, trong thành tích đó có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng.

 

Bước ngoặt mới

Học viện Hành chính Quốc gia có chức năng, nhiệm vụ là trung tâm quốc gia thực hiện các chức năng đào tạo, bồi dưỡng (ĐTBD) năng lực, kiến thức, kỹ năng về hành chính, về lãnh đạo, quản lý (LĐQL) cho cán bộ, công chức, viên chức CBCCVC); đào tạo nguồn nhân lực; nghiên cứu khoa học hành chính và tư vấn cho Chính phủ và Bộ Nội vụ trong lĩnh vực xây dựng chính sách, hành chính và quản lý nhà nước.

Giai đoạn 2017-2019 có những biến đổi mang tính “bước ngoặt” đối với Học viện. Đó là, thực hiện Quyết định số 949/QĐ-TTg ngày 05/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc tiếp nhận, sắp xếp, bố trí 67 công chức, viên chức và người lao động của Trường ĐTBD cán bộ, công chức trực thuộc Bộ Nội vụ về Học viện. Tiếp đó, ngày 23/01/2018, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Học viện Hành chính quốc gia. Theo đó, Học viện thu gọn đầu mối từ 22 đơn vị xuống còn 17 đơn vị thuộc và trực thuộc. Chức năng, nhiệm vụ tập trung vào hoạt động bồi dưỡng CBCCVC, đào tạo sau đại học.

Với sự thay đổi lớn, toàn diện về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, yêu cầu sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng được Đảng ủy Học viện đặt lên hàng đầu, coi đây là nhân tố quyết định thành công trong việc tổ chức tinh gọn bộ máy và sắp xếp nhân sự của Học viện.

Sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy

Việc tiếp nhận nguyên trạng một đơn vị với nhân sự, tài sản trong thời điểm tháng 7/2017 là một bài toán khó được đặt ra với Ban Cán sự đảng Bộ Nội vụ, Đảng ủy Bộ Nội vụ và Đảng uỷ Học viện Hành chính Quốc gia. Với tinh thần chỉ đạo của Bí thư Ban cán sự đảng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ là: “Không để một viên chức, người lao động nào của Trường ĐTBD cán bộ, công chức không được bố trí vị trí việc làm”.

Để có phương án, nguyên tắc sắp xếp 67 viên chức và người lao động, trong đó có 28 viên chức giữ chức vụ LĐQL của Trường ĐTBD cán bộ, công chức, Đảng ủy Học viện, các đơn vị chuyên môn của Học viện đã nghiên cứu cẩn trọng các quy định của Đảng và Nhà nước, của Bộ Nội vụ.

Phương án, nguyên tắc sắp xếp Trường ĐTBD được Đảng ủy Học viện thảo luận dân chủ, minh bạch, vì yêu cầu thực hiện nhiệm vụ và vì viên chức, người lao động. Phương án, nguyên tắc sắp xếp viên chức và người lao động Trường ĐTBD cán bộ, công chức được Đảng ủy Học viện xây dựng và báo cáo Ban Cán sự đảng Bộ Nội vụ, Đảng ủy Bộ Nội vụ. Sau nhiều lần nghiên cứu, góp ý, chính sửa, phương án, nguyên tắc sắp xếp viên chức và người lao động đã được Ban Cán sự đảng Bộ Nội vụ phê duyệt.

Trong suốt quá trình sắp xếp, Đảng ủy Học viện đã phân công các đảng ủy viên trực tiếp làm việc với các nhóm viên chức, người lao động và từng viên chức, người lao động để nắm bắt nhu cầu, tâm tư, nguyện vọng. Đồng thời bàn bạc, trao đổi với lãnh đạo, chi ủy đơn vị tiếp nhận để quán triệt nhiệm vụ tiếp nhận, sắp xếp, bố trí vị trí làm việc cho viên chức, người lao động tại đơn vị đó phù hợp với kế hoạch được phê duyệt.

Việc bố trí lao động hợp đồng, bố trí viên chức không giữ chức vụ LĐQL, đến việc sắp xếp viên chức giữ chức vụ LĐQL được thực hiện đồng bộ, thực sự công tâm, trên cơ sở yêu cầu công việc, nguyện vọng, năng lực, sở trường của mỗi viên chức và người lao động. Đến cuối năm 2018, toàn bộ viên chức người lao động của Trường ĐTBD cán bộ công chức đã được bố trí, hòa nhập với các đơn vị trong Học viện.

Hoàn thành việc tiếp nhận, bố trí, sắp xếp 67 viên chức và người lao động của Trường ĐTBD cán bộ, công chức về Học viện cũng là thời điểm Học viện chuẩn bị thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Học viện Hành chính quốc gia.

Vai trò hạt nhân lãnh đạo của Ban Cán sự đảng Bộ, Đảng ủy Bộ Nội vụ và Đảng ủy Học viện tiếp tục được phát huy. Để chuẩn bị cho việc thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg, Đảng ủy Học viện chỉ đạo tổ chức hội nghị quán triệt và triển khai thực hiện Quyết định. Tại hội nghị, CBCCVC và người lao động Học viện đã nghe chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Nội vụ về các nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện.

Trên cơ sở chỉ đạo của Bộ trưởng, Đảng ủy Học viện đã xây dựng các kế hoạch: Kế hoạch xây dựng Quy định chức năng, nhiệm vụ quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các đơn vị thuộc và trực thuộc Học viện; Kế hoạch xây dựng Quy chế làm việc của các đơn vị và kế hoạch tổ chức, sắp xếp nhân sự tại các đơn vị trong Học viện; Kế hoạch tổ chức, sắp xếp lại các chi bộ thuộc Đảng bộ Học viện, báo cáo Cán sự đảng Bộ, Lãnh đạo Bộ Nội vụ đã được thông qua.

Nguyên tắc chung của phương án nhân sự là dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch, tuân thủ đúng quy trình, quy định của pháp luật. Đối với nhóm các đơn vị ổn định sẽ được sắp xếp theo chức năng, nhiệm vụ của đơn vị cũ. Đối với nhóm thành lập mới, tổ chức lại, hợp nhất trước khi sắp xếp nhân sự, Học viện sẽ tham khảo ý kiến của viên chức, người lao động về nguyện vọng đối với đơn vị được chuyển đến với mong muốn đáp ứng được tốt nhất nhu cầu nguyện vọng chính đáng của những viên chức trong Học viện, người lao động phải chuyển đổi đơn vị do quá trình sắp xếp nhân sự, tổ chức lại các đơn vị.

Đối với viên chức LĐQL, việc điều động, bổ nhiệm, giao nhiệm vụ phải đáp ứng đủ các điều kiện và tiêu chuẩn của chức vụ bổ nhiệm theo quy định, xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của các đơn vị. Những trường hợp không bố trí, sắp xếp được sẽ thực hiện chế độ bảo lưu phụ cấp chức vụ LĐL theo quy định.

Ngày 16/4/2018, Học viện đã tổ chức công bố và trao Quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức các đơn vị thuộc và trực thuộc Học viện. Tại Lễ công bố, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Học viện tiếp tục quán triệt tinh thần Quyết định 05/2018/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Nội vụ để bảo đảm thực hiện có hiệu quả quyết định.

Về công tác đảng, Đảng ủy Học viện đã phân công nhiệm vụ đối với các đảng ủy viên đảm nhận nhiệm vụ điều hành các chi bộ hợp nhất, sáp nhập, thành lập mới theo quy định tại Quyết định 05/2018/QĐ-TTg. Việc tổ chức, sắp xếp lại các chi bộ bộ phận nhằm bảo đảm các hoạt động của chi bộ được liên tục ngay khi Quyết định 05/2018/QĐ-TTg có hiệu lực. Chi ủy các chi bộ được tổ chức, sắp xếp lại tham mưu, giúp Đảng ủy và Giám đốc Học viện trong việc rà soát, sắp xếp lại nhân sự thuộc đơn vị, trước mắt là nhóm nhân sự LĐQL, bao gồm cả đứng đầu đơn vị.

Với sự nỗ lực của các cấp ủy đảng, việc kiện toàn tổ chức và nhân sự của Học viện đã cơ bản hoàn thành theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ Nội vụ.

Số lượng đơn vị thuộc và trực thuộc Học viện đã giảm từ 22 còn 17 đơn vị. Số lượng đơn vị cấu thành của các đơn thuộc và trực thuộc Học viện cũng giảm từ 98 đơn vị xuống còn 92 đơn vị.

Quá trình thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg là quá trình khẳng định vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Cán sự đảng Bộ Nội vụ, Đảng ủy Bộ Nội vụ và BCH Đảng bộ Học viện.

Những kết quả bước đầu trong thực hiện Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg đều có vai trò của các cấp ủy đảng. Chính điều này là cơ sở để khẳng định trong quá trình kiện toàn tổ chức, nhân sự, Học viện luôn giữ được sự đoàn kết nhất trí, đồng thuận cao trong tập thể Học viện và ngày càng được củng cố và tăng cường.

Quá trình kiện toàn tổ chức và nhân sự không ảnh hưởng đến quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Học viện. Các mặt hoạt động chính (ĐTBD, nghiên cứu khoa học, hợp quốc tế) đều đạt những kết quả cao hơn so với những năm trước.

Bài học kinh nghiệm
Từ quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ nhằm trở thành trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ LĐQL ngang tầm khu vực, đặc biệt trong việc tinh gọn bộ máy, sắp xếp nhân sự, Học viện rút ra 5 bài học kinh nghiệm sau:      

Thứ nhất, cần quán triệt đến mỗi viên chức và người lao động Học viện nhận thức đầy đủ về vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng đối với quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ của Học viện.

Thứ hai, phát huy vai trò của BCH Đảng bộ Học viện và một chi ủy, chi bộ trong quá trình kiện toàn tổ chức, nhân sự. Các vấn đề trọng tâm về công tác tổ chức, nhân sự đều có vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của BCH Đảng bộ Học viện các chi ủy, chi bộ.

Thứ ba, tranh thủ ý kiến chỉ đạo của Ban Cán sự đảng, Đảng ủy Bộ Nội vụ trong triển khai thực hiện nhiệm vụ; xây dựng kế hoạch thực hiện theo chỉ đạo của Ban Cán sự đảng, Đảng ủy Bộ Nội vụ. Đồng thời, làm tốt công tác phổ biến, quán triệt các nội dung, yêu cầu của kế hoạch đến từng chi bộ, đơn vị và đảng viên.

Thứ tư, cần thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phát huy dân chủ trong thảo luận về các vấn đề và kịp thời ban hành các quyết định thực hiện: Trong công tác cán bộ, nên chú trọng việc bố trí cán bộ có đủ năng lực chuyên môn, năng lực quản lý, uy tín. Bảo đảm việc kiện toàn nhân sự là quá trình củng cố và tăng cường đoàn kết, tạo điều kiện để viên chức và người lao động hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Thứ năm, trong quá trình sắp xếp nhân sự, đặc biệt là đối với viên chức LĐQL của các đơn vị, chi ủy các chi bộ, cần làm tốt công tác tư tưởng để các đảng viên là LĐQL sẵn sàng hy sinh quyền lợi cá nhân vì sự ổn định và phát triển của Học viện, bảo đảm sự đoàn kết, thống nhất trong việc tổ chức lại hoạt động của Học viện theo chức năng, nhiệm vụ mới được Thủ tướng Chính phủ giao.

TS. Đặng Xuân Hoan
Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia