(Quanlynhanuoc.vn) – Là lực lượng ưu tú của thanh niên Việt Nam mang phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, thanh niên quân đội luôn xung kích, hăng hái, đi đầu trong thực hiện các nhiệm vụ, có ý chí, khát vọng phấn đấu vươn lên chinh phục và khám phá cái mới, song do tuổi đời còn trẻ, kinh nghiệm thực tiễn và vốn sống còn ít nên dễ dao động trước khó khăn, thử thách và các cám dỗ lợi ích vật chất. Do vậy, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong toàn quân phải thường xuyên quan tâm, bồi dưỡng để họ hoàn thiện, phát huy phẩm chất, nhân cách quân nhân cách mạng, góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và sức chiến đấu của Quân đội.
Hoàn thiện, phát huy phẩm chất, nhân cách “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn quan tâm đến xây dựng văn hóa và lối sống văn hóa(LSVH) của cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân, đặc biệt là thanh niên, người chủ tương lai của đất nước. Người dạy: “Cách ăn mặc phải sạch sẽ, giản đơn, chất phác, chớ lượt thượt, xa xỉ, lòe loẹt. Cách làm việc, phải siêng năng, có ngăn nắp, có tinh thần phụ trách, đã làm việc gì, thì làm cho kì được, làm đến nơi đến chốn. Chớ làm dối. Cách cư xử, đối với đồng bào thì nên thành thực, thân ái, sẵn lòng giúp đỡ”1. Những quan điểm của Người luôn có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc để thế hệ thanh niên học tập và làm theo.
Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đã tạo động lực thúc đẩy mong muốn của cả hệ thống chính trị, toàn dân và toàn quân học tập theo tấm gương đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó có Chỉ thị số 87- CT/QUTW ngày 24/7/2017 của Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nghị quyết số 847-NQ/QUTW ngày 28/12/2021 của Quân ủy Trung ương về phát huy phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân trong tình hình mới đã góp phần xây dựng nền nếp chính quy, chấp hành kỷ luật cao trong quân đội chính quy, hiện đại. Các cấp ủy, tổ chức đảng, các lực lượng trong toàn quân có nhận thức đúng, trách nhiệm cao, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, triển khai tổ chức thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả việc bồi dưỡng LSVH cho thanh niên. Do đó, chất lượng bồi dưỡng LSVH cho thanh niên quân đội (TNQĐ) không ngừng được nâng lên, góp phần xây dựng và hoàn thiện nhân cách người quân nhân cách mạng, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Tuy nhiên, bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ ở một số đơn vị vẫn còn những hạn chế nhất định. Một số cấp ủy, tổ chức đảng chưa thực sự coi trọng việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác bồi dưỡng LSVH; cán bộ chỉ huy, quản lý chưa quan tâm đúng mức tới công tác bồi dưỡng, chưa phát huy tốt vai trò của các tổ chức, lực lượng trong đơn vị; xác định nội dung, hình thức, biện pháp bồi dưỡng LSVH cho thanh niên có thời điểm chưa thật sự phù hợp với thực tiễn, chưa sát với đối tượng, hiệu quả còn hạn chế. Còn có thanh niên biểu hiện thiếu niềm tin, ít quan tâm đến tình hình đất nước,trong nhận thức, lời nói, hành động thiếu văn hóa; cá biệt có những hành vi, tư tưởng thực dụng, thiếu trung thực, vi phạm kỷ luật, quy định của đơn vị; một số thiếu trách nhiệm với tập thể, vị kỷ cá nhân, không quan tâm tới các giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc và Quân đội.
Hiện nay, các thế lực thù địch vẫn không ngừng chống phá cách mạng nước ta với những chiêu bài, thủ đoạn mới ngày càng tinh vi, phức tạp; vẫn còn những ảnh hưởng từ mặt trái của nền kinh tế thị trường, các vấn đề an ninh phi truyền thống nảy sinh…, đã tác động không nhỏ đến suy nghĩ, nhận thức và lối sống của TNQĐ. Bên cạnh đó là yêu cầu của công tác xây dựng “Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, tạo tiền đề vững chắc phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”2, đặt ra phải xây dựng con người trong Quân đội có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân; có phẩm chất đạo đức cách mạng, ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm; có kiến thức, năng lực toàn diện. Do vậy, bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng hơn bao giờ hết.
Để hoạt động bồi dưỡng lối sống văn hóa đạt kết quả cao trong thời gian tới
Thứ nhất, tiếp tục quán triệt, thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, hướng dẫn của Ban TNQĐ về giáo dục LSVH cho TNQĐ.
Thường xuyên nắm bắt tâm tư, tình cảm, định hướng tư tưởng, giải quyết nhu cầu, nguyện vọng chính đáng và chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của thế hệ trẻ, tạo niềm tin, động viên, cổ vũ, xây dựng ý thức trách nhiệm cho TNQĐ đối với các vấn đề chính trị, xã hội. Đồng thời, kịp thời đấu tranh, phê phán, uốn nắn nhận thức lệch lạc, biểu hiện sai trái trong TNQĐ.
Thứ hai, xây dựng lý tưởng sống xã hội chủ nghĩa và đạo đức cách mạng làm cơ sở xây dựng LSVH cho TNQĐ hiện nay.
Theo đó, định hướng cho TNQĐ sống có mục đích, hoài bão, niềm tin vào sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng. Đặc biệt là các chuẩn mực đạo đức về cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 855-CT/QUTW ngày 12/8/2019 của Quân ủy Trung ương về đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, đấu tranh chống lại nhận thức, hành động và các quan điểm sai trái, thù địch đi ngược lại các giá trị đạo đức cách mạng.
Quán triệt và thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ, giải pháp xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức theo thần Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 – 2025, trọng tâm là: giữ gìn và phát huy phẩm chất đạo đức của người quân nhân cách mạng – di sản quý báu, danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới. Các cấp ủy và đội ngũ cán bộ, đảng viên trong toàn quân, trước hết là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy các cấp phải mẫu mực về phẩm chất đạo đức, lối sống. Nâng cao chất lượng xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, phòng, chống có hiệu quả tác động tiệu cực từ mặt trái cơ chế thị trường, toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế.
Thứ ba, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động trong tự bồi dưỡng, tự rèn luyện của mỗi TNQĐ.
Cấp ủy, cán bộ, đảng viên các cấp chú trọng tăng cường công tác giáo dục cho thanh niên nhận thức đúng đắn về vị trí, ý nghĩa tầm quan trọng của việc tự bồi dưỡng LSVH. Mỗi thanh niên tự xây dựng kế hoạch và phát huy vai trò, trách nhiệm, tự giác trong thực hiện kế hoạch tự bồi dưỡng, đồng thời phải thường xuyên tự đánh giá kết quả tự bồi dưỡng của bản thân, từ đó, tự điều chỉnh hành vi đạo đức cho phù hợp với chuẩn mực người quân nhân cách mạng. Bên cạnh đó, cấp ủy, cán bộ chủ trì nêu cao trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng, quản lý chặt chẽ việc tự bồi dưỡng LSVH của thanh niên.
Thứ tư, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong và ngoài Quân đội tham gia bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ.
Xây dựng kế hoạch, lựa chọn các hình thức, biện pháp bồi dưỡng phù hợp, không ngừng nâng cao nhận thức của các tổ chức, lực lượng, thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh, nhắc nhở các hạn chế, thiếu sót, lệch lạc trong nhận thức, trong tổ chức thực hiện. Mỗi tổ chức có vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ khác nhau. Do vậy, phát huy được vai trò của các tổ chức, đoàn thể, Nhân dân nơi đóng quân sẽ khắc phục được những khoảng trống trong việc bồi dưỡng LSVH cho thanh niên. Chú trọng phát huy vai trò của tổ chức đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo; vai trò của đội ngũ cán bộ trong hướng dẫn và trực tiếp tiến hành bồi dưỡng; vai trò của các tổ chức quần chúng trong tổ chức các phong trào hành động cách mạng để thu hút mọi thanh niên hăng hái tham gia với tinh thần, nhiệt huyết của tuổi trẻ để hình thành nên những phẩm chất, nhân cách của người quân nhân cách mạng. Trong công tác bồi dưỡng, cần phát huy vai trò hạt nhân của cán bộ chính trị. Có như vậy, hoạt động này mới đem lại hiệu quả thiết thực.
Thứ năm, vận dụng lịnh hoạt, sáng tạo các nội dung, biện pháp phù hợp để bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ.
Thông qua chương trình, kế hoạch huấn luyện, qua các đợt sinh hoạt học tập chính trị, hoạt động xây dựng môi trường văn hóa, các hoạt động thi đua, các hội thi, hội thao, giao lưu, kết nghĩa giữa đơn vị với các tổ chức đoàn thể địa phương. Đồng thời, phát huy vai trò nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên trong đơn vị và việc tự học tập, tự bồi dưỡng của chính mỗi thanh niên. Bên cạnh đó, sử dụng hiệu quả các phương tiện thông tin đại chúng để tiến hành giáo dục, bồi dưỡng cho TNQĐ hiện nay. Ngoài ra, các đơn vị tập trung xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên, bởi vì, môi trường văn hóa quân sự có tác động tích cực đến việc phát triển nhân cách; là chiếc nôi nuôi dưỡng tình cảm, xây dựng niềm tin, thái độ, hành vi; là nơi để thanh niên phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của Đảng, dân tộc, Quân đội, đơn vị; nơi trực tiếp sàng lọc tiếp thu những giá trị đạo đức mới tiến bộ của thời đại trong tiến trình đổi mới và phát triển đất nước; là nơi ngăn chặn sự ảnh hưởng các tiêu cực xã hội, sự xâm nhập của chủ nghĩa cá nhân, lối sống thực dụng, vô kỷ luật trong giai đoạn hiện nay.
Trước yêu cầu của tình hình, nhiệm vụ trong giai đoạn mới, công tác bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ hiện nay đã và đang chịu sự tác động, chi phối của nhiều yếu tố đan xen lẫn nhau. Do vậy, để nâng cao chất lượng bồi dưỡng LSVH cho TNQĐ, đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ các cấpcần nắm vững và vận dụng các linh hoạt các giải pháp. Đồng thời, đặc điểm, nhiệm vụ, thực tiễn mỗi đơn vị luôn có nét đặc thù và có sự vận động phát triển không ngừng. Vì vậy, quá trình vận dụng phải thường xuyên được bổ sung, hoàn thiện cho phù hợp với đặc điểm tâm lý thanh niên và tình hình, nhiệm vụ của các đơn vị, góp phần giữ vững và tô thắm truyền thống, bản chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong giai đoạn hiện nay.