Nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về công tác dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh

(Quanlynhanuoc.vn) – Đảng và Nhà nước ta luôn coi vấn đề dân tộc là nhiệm vụ chiến lược lâu dài và mang tính cấp bách trong bối cảnh hiện nay trên nguyên tắc nhất quán: các dân tộc bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển1. Bài viết trình bày khái quát một số nội dung cơ bản về công tác dân tộc, thực trạng công tác quản lý nhà nước về dân tộc và từ đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh.
Bác Hồ và phụ nữ các dân tộc thiểu số Việt Bắc. (Ảnh tư liệu)
Đặt vấn đề

Việt Nam là quốc gia đa dân tộc, mặc dù chỉ chiếm hơn 14% dân số cả nước nhưng các dân tộc thiểu số (DTTS) có vị trí quan trọng trong sự phát triển hình thành dân tộc Việt Nam, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Để huy động được sức mạnh của cộng đồng các dân tộc Việt Nam, đòi hỏi Nhà nước cần có nội dung quản lý đúng đắn, bảo đảm quyền lợi các dân tộc, phù hợp trong từng giai đoạn lịch sử, chú ý đến các nét đặc thù.

TP. Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt, một trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học – công nghệ, đầu mối giao lưu và hội nhập quốc tế, là đầu tàu, động lực, có sức thu hút và sức lan tỏa lớn của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, có vị trí chính trị quan trọng của cả nước; ngày càng thu hút nhiều người nhập cư (trong đó có DTTS) và người nước ngoài; là địa bàn trọng điểm nhạy cảm về chính trị có tầm ảnh hưởng cả nước và quốc tế, các thế lực thù địch dễ lợi dụng vấn đề tôn giáo và dân tộc để chống phá, gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Những năm qua, Đảng bộ và chính quyền TP. Hồ Chí Minh xác định công tác dân tộc là nhiệm vụ quan trọng, góp phần tích cực vào sự ổn định, phát triển kinh tế – xã hội (KTXH), giữ vững ổn định chính trị của Thành phố, tạo sự đồng thuận xã hội. Ngoài thực hiện chính sách chung, Thành phố không ngừng sáng tạo, tư duy, cách làm mới với những sáng kiến, đổi mới trong việc thực hiện chính sách dân tộc đặc thù mang dấu ấn của Thành phố.

Khái quát về công tác dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh

Quản lý nhà nước (QLNN) về dân tộc là quá trình tác động, điều hành, điều chỉnh các hoạt động KTXH của đồng bào DTTS để những hoạt động đó diễn ra theo đúng quan điểm, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước2.

Theo kết quả cuộc Tổng điều tra Dân số và Nhà ở ngày 01/4/2019, TP. Hồ Chí Minh có dân số 8.993.082 người; có 53 DTTS với 468.128 nhân khẩu, chiếm 5,2% dân số toàn Thành phố; có 19 quận, huyện trên 5.000 người DTTS đang sinh sống, trong đó có 3 dân tộc chiếm số đông và hình thành cộng đồng là dân tộc Hoa với382.826 người (chiếm 81,8% trong tổng số DTTS), dân tộc Khmer: 50.422 người (10,8%) và dân tộc Chăm: 10.509 người (2,24%), xếp theo sau là người Tày có 4.773 người (0,1%), người Mường: 3.972 người (0,84%) và ít nhất là người La Hủ chỉ có một người. DTTS phân bố trên khắp địa bàn thành phố nhưng mức độ không đồng đều, tập trung tại vài quận huyện theo từng dân tộc khác nhau.

Hiện nay, do nhu cầu học tập, làm kinh tế, số lượng đồng bào DTTS Thành phố có xu hướng gia tăng và dịch chuyển từ nội thành ra các quận vùng ven và ngoại thành, xu hướng đi đến tỉnh khác sinh sống, làm ăn (như: tỉnh Bình Dương, Đồng Nai), từ các tỉnh miền Tây đến làm ăn sinh sống ở Thành phố, một bộ phận nhỏ đồng bào DTTS đến từ Tây Bắc, Tây Nguyên, cư trú thiếu ổn định, chủ yếu là lao động phổ thông.

Nhìn chung, trong bối cảnh tình hình trong nước và quốc tế vừa có thuận lợi, thời cơ, vừa có khó khăn, thách thức, đặc biệt, TP. Hồ Chí Minh tập trung đối phó với khủng hoảng do đại dịch Covid-19, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thành phố đã tổ chức quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa và thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo được sự nhất trí, đồng thuận cao trong hệ thống chính trị và sự chia sẻ, đồng tình của các tầng lớp nhân dân. Kinh tế Thành phố tiếp tục phát triển, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc kinh tế Thành phố, các nguồn lực xã hội được phát huy, góp phần cùng cả nước phục hồi kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát.

Thành phố đã nâng cao chất lượng quy hoạch, quản lý quy hoạch, phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, xây dựng đô thị thông minh, hiện đại theo hướng tăng trưởng xanh, thân thiện môi trường. Sự nghiệp văn hóa, xã hội, giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực có bước tiến tích cực; chất lượng chăm sóc sức khỏe được nâng lên, đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân không ngừng nâng cao; các chính sách an sinh xã hội được quan tâm thực hiện có hiệu quả.

Trên cơ sở thành tựu chung của Thành phố, đời sống kinh tế của đồng bào dân tộc không ngừng được nâng cao, việc học tập nâng cao trình độ dân trí được quan tâm; việc gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa của các DTTS số trên địa bàn Thành phố tiếp tục được duy trì, khối đại đoàn kết toàn dân tộc được giữ vững. Đồng bào DTTS trên địa bàn Thành phố ổn định, an tâm lao động và sinh hoạt, tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, từng bước hòa nhập vào xu hướng chung của Thành phố. Bên cạnh đó, kế thừa và phát huy truyền thống đoàn kết, cần cù lao động, trải qua hai cuộc kháng chiến chống giặc cứu nước và chiến tranh bảo vệ biên giới, cũng như trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, luôn góp phần tích cực thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển KTXH, giữ gìn an ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Thành phố. Nhìn chung, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong đồng bào DTTS tại TP. Hồ Chí Minh ổn định. Đồng bào tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, công tác QLNN của chính quyền với nhiều thành tựu nổi bật của Thành phố và cả nước trong thời gian qua.

Biểu đồ: Dân tộc thiểu số có quy mô dân số trên 1.000 người ở TP. Hồ Chí Minh
(Theo kết quả điều tra 53 DTTS TP. Hồ Chí Minh ngày 01/10/2019)

  Cả nước

(người)

Chiếm

tỷ lệ (%)

TP. Hồ Chí Minh

(người)

Chiếm

tỷ lệ (%)

Tổng số: 96.208.984 100 8.993.082 100
Kinh 82.085826 85,32 8.523.173 94,77
Tổng số DTTS 14.008.580 14,56 468.128 4,93
Hoa 749.466 0,78 382.826 4,26
Chăm 178.948 0,19 50.422 0,56
Khmer 1.319.652 1,37 10.509 0,12
Tày 1.845.492 1,92 4.773 0,05
Mường 1.452.095 1,51 3.972 0,04
Nùng 1.083.950 1,13 3.135 0,03
Khác 4.760.004 4,95 7.233 0,08
Thực trạng quản lý nhà nước về công tác dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh

Căn cứ chủ trương, quan điểm của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, Uỷ ban nhân dân (UBND) Thành phố xây dựng quy hoạch, kế hoạch, đề án và các văn bản quy phạm pháp luật thực hiện chức năng QLNN về dân tộc tại địa phương theo chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền được giao. Xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách dân tộc, chính sách đặc thù áp dụng có hiệu quả trong thực tiễn quản lý. Đây là một trong những nội dung quan trọng QLNN về dân tộc. Theo đó, Thành phố tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thực hiện tốt Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương (khóa IX) về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, về công tác dân tộc, xây dựng ban hành nhiều chương trình, kế hoạch công tác dân tộc phù hợp, ưu tiên thực hiện các chỉ tiêu cải thiện chăm lo đời sống, nâng cao dân trí đối với đồng bào DTTS; đổi mới nội dung, phương thức tập hợp, vận động đồng bào DTTS, chú trọng phát triển lực lượng chính trị, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ người DTTS, tăng cường củng cố và phát huy khối đại đoàn kết dân tộc; ban hành, thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động thực hiện chiến lược công tác dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh từ năm 2015 – 2020, lồng ghép chương trình phát triển KTXH tại địa phương, quan tâm tạo điều kiện, môi trường cho đồng bào các DTTS phát triển toàn diện.

Để thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động, phổ biến giáo dục pháp luật trong đồng bào DTTS, Thành phố đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành Kế hoạch đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào DTTS giai đoạn 2018-2021 (Quyết định số 1800/QĐ-UBND ngày 03/5/2018) nhằm thực hiện Quyết định số 1163/QĐ-TTg ngày 08/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2017-2021. Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật triển khai nhiều đề án tăng cường tuyên truyền pháp luật của Nhà nước, chủ trương, chính sách của Đảng đến Nhân dân và đồng bào các dân tộc.

Hằng năm, Thành phố tổ chức hơn 4.527 buổi tuyên truyền, phổ biến chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho gần 310.000 lượt người tham dự bằng nhiều hình thức đa dạng với các nội dung phong phú, xuất hiện nhiều mô hình tuyên truyền hay, hiệu quả, như: Hội thi tìm hiểu pháp luật trong đồng bào DTTS với chủ đề: Đồng bào DTTS thành phố tuân thủ pháp luật – vì cuộc sống tươi đẹp được phát sóng trên chuyên mục: “Pháp luật và cuộc sống” của Đài Truyền hình Thành phố; Hội thi Tuyên truyền chính sách dân tộc, pháp luật bằng tiếng dân tộc (Hoa, Chăm, Khmer); Liên hiệp Phụ nữ tổ chức hội thi: cán bộ Hội với công tác dân tộc – tôn giáo; tuyên truyền pháp luật bằng tiếng dân tộc đến đồng bào các dân tộc; biên dịch tài liệu tuyên truyền về pháp luật, chính sách dân tộc sang tiếng Hoa, Chăm, Khmer…

Công tác kiện toàn tổ chức bộ máy QLNN, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, kế thừa và đáp ứng yêu cầu chuyên môn, nhiệm vụ; thực hiện sự phân công, phân cấp có hiệu quả trong công tác dân tộc. Ban Dân tộc TP. Hồ Chí Minh được thành lập năm 2012 trên cơ sở hợp nhất Ban Công tác người Hoa Thành phố và bộ phận QLNN về công tác dân tộc của Ban Tôn giáo và dân tộc thuộc Sở Nội vụ Thành phố3. Ban Dân tộc Thành phố là cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố, thực hiện chức năng tham mưu, giúp UBND Thành phố QLNN về công tác dân tộc và thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo sự phân cấp, ủy quyền của UBND Thành phố, Chủ tịch UBND Thành phố4.

Đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc các cấp trên địa bàn thành phố được bổ sung, kiện toàn, đào tạo kịp thời, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ công tác dân tộc. Hiện nay, Thành phố bảo đảm mỗi quận huyện có 01 chỉ tiêu biên chế chuyên trách công tác dân tộc, riêng tại Quận 5, 6, 8, 11, Bình Tân, Tân Phú và huyện Bình Chánh có đông đồng bào dân tộc sinh sống được Thành phố bổ sung thêm 1 chỉ tiêu biên chế cán bộ chuyên trách công tác dân tộc, nâng tổng số chỉ tiêu biên chế công tác dân tộc 24 quận, huyện là 31 chuyên trách. Tại cấp phường, xã, thị trấn, công tác dân tộc do một cán bộ kiêm nhiêm, Phó Chủ tịch phụ trách văn xã (một số phường trọng điểm, phân công Chủ tịch UBND phường) phụ trách công tác dân tộc. Một số phường có đông đồng bào dân tộc Hoa vẫn duy trì cán bộ chuyên trách công tác người Hoa. Nhìn chung, cán bộ đã thể hiện tốt tinh thần trách nhiệm, góp phần giúp địa phương thực hiện có hiệu quả chính sách dân tộc trên địa bàn.

TP. Hồ Chí Minh là địa phương có nguồn lao động đông và thu hút lực lượng lao động nhiều tỉnh, thành phố khác đến làm việc, UBND thành phố luôn quan tâm và tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt để phát triển công nghệ – kỹ thuật, phê duyệt nhiều đề án, chính sách hỗ trợ học nghề, tạo việc làm cho người lao động là người DTTS, công nhân nhằm tạo ra năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và công nhân; tạo môi trường kinh doanh thuận lợi giúp các doanh nghiệp, doanh nhân an tâm phát triển, mở rộng sản xuất, kinh doanh. Thành phố ban hành kế hoạch thực hiện chính sách và phát huy vai trò người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động, hướng dẫn đồng bào tham gia các phong trào thi đua yêu nước, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xây dựng các mô hình sản xuất cùng nhau giảm nghèo, làm giàu chính đáng, xây dựng gia đình văn hóa, phòng chống các tệ nạn xã hội, bài trừ các hủ tục mê tín dị đoan, giữ gìn an ninh trật tự, xây dựng nông thôn mới, góp phần xây dựng Thành phố ngày càng văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Bên cạnh đó, tập trung triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các mục tiêu, chỉ tiêu giảm nghèo của Thành phố và địa phương, tạo điều kiện cho người dân hộ nghèo, hộ cận nghèo của Thành phố nói chung và đồng bào DTTS nói riêng từng bước nâng cao đời sống, thoát nghèo bền vững. Công tác lồng ghép chính sách dân tộc trong triển khai các chương trình, dự án phát triển KTXH đã góp phần đáng kể nâng cao đời sống điều kiện sinh hoạt trong đồng bào DTTS, giảm dần chênh lệch về mức sống giữa các nhóm dân cư trong xã hội của Thành phố.

Công tác thanh tra, kiểm tra, sơ kết, tổng kết, đánh giá việc thực hiện chính sách, chương trình, dự án cho đồng bào DTTS; việc chấp hành pháp luật về công tác dân tộc, phòng, chống tham nhũng, thực hiện tiết kiệm chống lãng phí, giải quyết khiếu nại tố cáo liên quan đến công tác dân tộc theo quy định của pháp luật được Thành phố chú trọng thực hiện thường xuyên.

Công tác quy hoạch, đào tạo, phát huy tốt đội ngũ cán bộ người dân tộc, phát triển lực lượng chính trị là nhân tố quyết định đối với công tác dân tộc. Tại các địa bàn có đông đồng bào dân tộc, các cấp uỷ Đảng, chính quyền quan tâm quy hoạch, bố trí sử dụng cán bộ người DTTS, các tổ chức chính trị xã hội có chú ý đổi mới phương thức tập hợp, xây dựng lực lượng nòng cốt là người DTTS. Hiện nay, Thành phố có 97 cấp ủy là người dân tộc5. Kết quả bầu cử Đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 – 2020, cấp thành phố có 01 đại biểu, cấp quận, huyện có 27 đại biểu và cấp phường xã có 268 đại biểu.

Thành phố thường xuyên duy trì và tổ chức các lớp tập huấn về công tác dân tộc và bồi dưỡng nghiệp vụ, vận động đồng bào DTTS cho hơn 500 cán bộ, lực lượng nòng cốt trong hệ thống chính trị. Qua đó, đã nâng cao nhận thức về công tác dân tộc trong thời kỳ mới cho cán bộ tuyên truyền cho đồng bào dân tộc về chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác dân tộc; bảo đảm sự “bình đẳng, đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ nhau cùng phát triển”, tôn trọng giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, quan tâm tạo điều kiện thuận lợi giúp đồng bào DTTS ổn định cuộc sống, hưởng ứng tham gia thực hiện tốt các phong trào tại địa phương.

Nhìn chung, công tác QLNN về dân tộc trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, hệ thống chính trị các cấp đã nhận thức tốt hơn về tầm quan trọng của công tác dân tộc. Thành phố ngày càng quan tâm hơn việc chăm lo đời sống, giải quyết các nhu cầu về văn hóa, giáo dục và việc làm, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và lợi ích chính đáng của đồng bào các dân tộc. Công tác dân tộc tiếp tục được quan tâm đầu tư đúng mức, thực hiện đúng quan điểm, đường lối của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước “bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp nhau cùng phát triển” góp phần giữ vững ổn định chính trị, tạo sự đồng thuận cao vào sự phát triển bền vững của Thành phố. Bên cạnh những mặt tích cực, vẫn còn tồn tại những khó khăn hạn chế nhất định như việc phát huy tiềm năng, thế mạnh kinh tế, văn hóa của đồng bào người Hoa chưa tương xứng với nguồn lực trong đồng bào; chính sách dân tộc trong lĩnh vực hướng nghiệp dạy nghề cho thanh niên DTTS chưa được chú trọng đúng mức. Đồng bào các dân tộc chưa thể hiện vai trò chủ động tham gia gìn giữ, bào tồn và phát huy “Di sản văn hóa phi vật thể”, bản sắc văn hoá dân tộc. Bên cạnh đó chưa có nhiều cơ chế, chính sách hữu hiệu, thiết thực động viên khuyến khích đồng bào tham gia.

Định hướng và giải pháp thực hiện trong thời gian tới

Một là, nghiên cứu hoàn thiện hệ thống pháp luật đối với công tác QLNN về phát triển các DTTS. Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền việc thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc và công tác dân tộc tại địa phương. Công tác dân tộc phải được khẳng định và xem đây là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Hai là, cần thực hiện tốt các chính sách dân tộc, xây dựng chính sách dân tộc đặc thù của Thành phố góp phần nâng cao đời sống đồng bào các dân tộc. Chủ động xây dựng nhiều chủ trương, chính sách dân tộc sát hợp tình hình từng địa phương, lồng ghép việc thực hiện chính sách dân tộc với thực hiện chương trình, kế hoạch phát triển KTXH của địa phương, kết hợp và vận dụng các nguồn lực xã hội góp phần chăm lo đời sống đồng bào DTTS. Tạo điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng, tiềm năng kinh tế của người Hoa phát triển các ngành nghề, các thành phần kinh tế đúng pháp luật, khuyến khích người Hoa kêu gọi thân nhân ở nước ngoài đầu tư vào Thành phố, động viên các doanh nhân, doanh nghiệp người Hoa tích cực tham gia phát triển kinh tế thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0.

Ba, cần quán triệt đến cấp ủy Đảng, chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội và các tầng lớp nhân dân về vị trí và tầm quan trọng của công tác dân tộc. Phát huy vai trò của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội các cấp trong việc chăm lo đời sống mọi mặt cho đồng bào các dân tộc thiểu số, các nhu cầu về văn hóa giáo dục, về đào tạo nghề, tạo việc làm, về công tác cán bộ, đặc biệt là bảo đảm an sinh xã hội, tạo môi trường sống tốt cho đồng bào các dân tộc; cảnh giác với những tác động lôi kéo, gây chia rẽ đồng bào các DTTS, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bốn là, cần phát huy vai trò người có uy tín trong cộng đồng các DTTS. Cung cấp thông tin đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước cho người có uy tín. Tôn vinh người tốt, biểu dương việc tốt, cá nhân đồng bào DTTS có nhiều thành tích xuất sắc trên các lĩnh vực; tuyên dương gương điển hình, tiêu biểu trong đồng bào DTTS có thành tích xuất sắc tích cực tham gia, hưởng ứng các cuộc vận động, phong trào chung của Thành phố; thường xuyên phát hiện nhân tố mới để bồi dưỡng, bổ sung lực lượng nòng cốt trong đồng bào người DTTS.

Năm là, cần nâng cao dân trí, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa và truyền thống tốt đẹp của đồng bào DTTS. Tiếp tục triển khai thực hiện các chính sách đặc thù trong đồng bào DTTS để nâng cao trình độ dân trí trong đồng bào, giúp đẩy mạnh công tác giảm nghèo bền vững nâng cao mức sống của đồng bào DTTS. Quan tâm đầu tư và có chính sách khuyến khích mở rộng việc dạy và học chữ Hoa, Khmer, Chăm; chăm lo tốt việc học của con em DTTS có hoàn cảnh khó khăn. Tăng cường tập hợp, phát huy vai trò người có uy tín trong đồng bào dân tộc là yêu cầu vừa bức thiết, vừa mang tính chiến lược cơ bản, lâu dài, là nhân tố quan trọng đối với công tác dân tộc trong tình hình mới.

Sáu là, cần tiếp tục củng cố tổ chức bộ máy QLNN về công tác dân tộc; xây dựng nguồn nhân lực cán bộ làm công tác dân tộc, cán bộ là người DTTS. Công tác luân chuyển, quy hoạch, đào tạo và bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ người DTTS cần được quan tâm thường xuyên, kịp thời phát hiện “nhân tố mới” có “triển vọng” để quy hoạch, đào tạo, tạo nguồn cho công tác dân tộc của Thành phố; chăm lo kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác dân tộc.

Bảy là, tăng cường thanh tra, kiểm tra và theo dõi tổng hợp tình hình công tác dân tộc trên địa bàn Thành phố. Làm tốt công tác tư vấn pháp luật và giải quyết kịp thời các đơn thư khiếu nại, tố cáo của đồng bào DTTS. Phát huy hơn nữa vai trò của Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội trong giám sát việc thực hiện chủ trương, chính sách đối với đồng bào DTTS, trong vận động đồng bào các dân tộc đoàn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau trong cuộc sống. Chủ động trong công tác phối hợp kiểm tra, giám sát, chia sẻ thông tin giữa các cấp, các ngành trong việc triển khai thực hiện các chính sách và sử dụng các nguồn tài chính huy động được.

Kết luận

TP. Hồ Chí Minh xác định công tác dân tộc là nhiệm vụ quan trọng, góp phần tích cực vào sự ổn định, phát triển KTXH của Thành phố, góp phần giữ vững ổn định chính trị của Thành phố, tạo sự đồng thuận của xã hội. Ngoài thực hiện chính sách chung, Thành phố không ngừng sáng tạo, tư duy, cách làm mới với những sáng kiến, đổi mới trong việc thực hiện chính sách dân tộc đặc thù mang dấu ấn của Thành phố có vị trí là tâm điểm của Vùng Đông Nam bộ. Công tác QLNN về công tác dân tộc trên địa bàn Thành phố đã triển khai và thực hiện hiệu quả, gặt hái nhiều kết quả tích cực góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong thời gian tới, để làm tốt công tác dân tộc nói chung và công tác QLNN về dân tộc nói riêng trên địa bàn Thành phố đặt ra yêu cầu không ngừng đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ thành phố, chăm lo xây dựng Đảng và hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh; nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN của các cấp chính quyền gắn với xây dựng mô hình chính quyền đô thị thực sự là của dân, do dân, vì dân.

Chú thích:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập 1. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021.
2. Học viện Hành chính Quốc gia. Giáo trình Quản lý nhà nước về dân tộc, tôn giáo. NXB Bách Khoa Hà Nội, 2020.
3. Quyết định số 10/2012/QĐ-UBND ngày 16/3/2012 của UBND Hồ Chí Minh về thành lập Ban Dân tộc trực thuộc UBND TP. Hồ Chí Minh.
4. Quyết định số 34/2022/QĐ-UBND ngày 05/10/2022 của UBND Hồ Chí Minh ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Ban Dân tộc TP. Hồ Chí Minh.
5. Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 12/3/2003 Ban Chấp hành Trung ương Đảng về công tác dân tộc.
Tài liệu tham khảo:
1. Nghị định số 05/2011/NĐ-CP ngày 14/01/2011 của Chính phủ về công tác dân tộc.
2. Quyết định số 1163/QĐ-TTg ngày 08/8/2017 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2017-2021.
3. Quyết định số 1800/QĐ-UBND ngày 03/5/2018 của UBND TP. Hồ Chí Minh về Kế hoạch đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền vận động đồng bào dân tộc thiểu số giai đoạn 2018-2021.
ThS. Đặng Thanh Tuấn
Phân viện Học viện Hành chính Quốc gia tại TP. Hồ Chí Minh