Xây dựng xã hội học tập và học tập suốt đời ở Học viện An ninh nhân dân hiện nay

(Quanlynhanuoc.vn) – Xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời là xu thế tất yếu, là mục tiêu quan trọng của nền giáo dục nước ta. Quán triệt, triển khai các quan điểm của Đảng về xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời, Học viện An ninh đã và đang tiếp tục nỗ lực, phấn đấu, đổi mới toàn diện mọi mặt công tác để xây dựng môi trường xã hội học tập và văn hóa học tập suốt đời nhằm phát triển Học viện trở thành cơ sở giáo dục đào tạo đa ngành, hướng tới cơ sở giáo dục đại học có uy tín trong khu vực, đáp ứng yêu cầu xây dựng lực lượng Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại vào năm 2030.  
Ảnh minh họa (ketnoigiaoduc.vn)

Trong suốt chiều dài lịch sử, hiếu học đã trở thành truyền thống quý báu, có sức lan tỏa rộng khắp và là giá trị đạo đức cao quý của con người Việt Nam. Trải qua những thăng trầm của lịch sử, nền giáo dục và sự hiếu học của dân tộc ta luôn được đề cao, vun đắp. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Học không bao giờ cùng. Học mãi để tiến bộ mãi. Càng tiến bộ, càng thấy càng phải học thêm”1. Người căn dặn, còn sống thì còn phải học và chính Người là một tấm gương vĩ đại về tinh thần tự học trong bất kỳ hoàn cảnh nào, dù sống trong lao tù, nơi con người chỉ mong được tồn tại thì Người vẫn tự học tập để vun đắp ý chí cách mạng, cứu nước cứu dân. Xây dựng xã hội học tập (XHHT), học tập suốt đời (HTSĐ) hiện nay đang là xu thế tất yếu, là mục tiêu quan trọng của nền giáo dục nước ta, trực tiếp góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, bồi dưỡng, trọng dụng nhân tài, thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Phát huy truyền thống của một cơ sở giáo dục đại học hàng đầu, có uy tín của lực lượng Công an nhân dân, Văn kiện Đại hội Đảng bộ Học viện An ninh nhân dân lần thứ XXVIII, nhiệm kỳ 2020 – 2025 khẳng định: “Không ngừng nâng cao vị thế và uy tín của Học viện, luôn xứng đáng là trung tâm đào tạo có uy tín của lực lượng Công an nhân dân, của quốc gia, phấn đấu đưa Nhà trường trở thành cơ sở giáo dục đào tạo đại học đạt chuẩn quốc gia vào năm 2025, tiên tiến, hiện đại sánh ngang các nước trong khu vực vào năm 2030”2. Theo đó, Học viện đã không ngừng đổi mới, phát triển đồng bộ, vượt bậc các yếu tố cơ bản của giáo dục, đào tạo, trong đó đặc biệt coi trọng xây dựng môi trường XHHT, văn hóa HTSĐ. Từ đó, quy mô, hình thức đào tạo được mở rộng và đa dạng hóa; hệ thống các ngành, chuyên ngành đào tạo từng bước phát triển theo hướng đa ngành, đa lĩnh vực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đào tạo đội ngũ cán bộ trong từng giai đoạn.

Với phương châm “Coi trọng chất lượng, bảo đảm đủ về số lượng”, đến nay, Học viện đã tổ chức tuyển sinh, đào tạo 53 khóa đại học hệ chính quy và 128 khóa đại học thuộc các loại hình đào tạo khác với 66.287 học viên; 29 khóa đào tạo trình độ thạc sỹ với 3.740 học viên; 25 khóa đào tạo trình độ tiến sỹ với 530 nghiên cứu sinh. Học viện đã và đang ngày càng mở rộng, phát triển, hoàn thiện đào tạo theo hướng đa ngành và chuyên sâu với 10 ngành, 12 chuyên ngành ở trình độ đại học; 4 ngành, chuyên ngành ở trình độ thạc sỹ; 2 ngành, chuyên ngành ở trình độ tiến sỹ. Đến nay, Học viện An ninh nhân dân đã giữ vai trò nòng cốt cho sự phát triển hệ thống của lý luận nghiệp vụ An ninh. Ngoài ra, Học viện còn mở các lớp đào tạo trình độ đại học cho Bộ Quốc phòng, lưu học viên Lào, Cam-pu-chia và các lớp liên kết với Công an các đơn vị, địa phương. Đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý ngày càng lớn mạnh, với 3 Nhà giáo Nhân dân, 7 Nhà giáo Ưu tú, 5 Giáo sư, 24 Phó Giáo sư, 136 tiến sỹ, 386 thạc sỹ, 247 cử nhân đại học3. Đây chính là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng công tác đào tạo góp phần thúc đẩy Học viện phát triển.

Tuy nhiên, Học viện vẫn còn gặp một số khó khăn, trong quá trình xây dựng môi trường XHHT và văn hóa HTSĐ, nhất là về cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị, phương tiện nghiệp vụ. Mặt khác, tình hình an ninh, chính trị thế giới, nhất là khu vực Biển Đông đang diễn biến phức tạp, khó lường; xung đột dân tộc, tôn giáo, khủng bố, chiến tranh kinh tế, chiến tranh mạng… đã tác động sâu sắc đến quá trình thực hiện nhiệm vụ giáo dục – đào tạo; nghiên cứu khoa học. Do đó, trong thời gian tới, Học viện cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng, thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ ở Học viện.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng trong lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát quá trình thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ; mỗi cấp ủy, chi bộ trở thành một đơn vị học tập tiêu biểu, trước hết là cấp ủy viên, cán bộ trở thành một tấm gương mẫu mực, làm nòng cốt để thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ ở cơ quan, đơn vị và trong toàn Học viện. Bên cạnh đó, cần xây dựng mỗi gia đình cán bộ, đảng viên trở thành gia đình học tập tiêu biểu trên địa bàn dân cư nơi họ sinh sống.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng, tập thể quân nhân trong thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, chỉ huy đơn vị và của thủ trưởng cơ quan chức năng, có biện pháp giáo dục bồi dưỡng phù hợp nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các chủ thể thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ.

Hai là, xây dựng và hoàn thiện hệ thống quy chế, quy định tạo điều kiện thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ ở Học viện.

Xây dựng và hoàn thiện quy chế, quy định tổ chức chỉ huy, tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân quán triệt và triển khai thực hiện nghị quyết về thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ. Tập trung xây dựng kế hoạch và kiểm tra, đôn đốc, sơ kết, tổng kết, đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch của chỉ huy đơn vị, chương trình hoạt động của tổ chức quần chúng và Hội đồng quân nhân.

Đẩy mạnh hoạt động thi đua, khen thưởng, kiểm tra, đôn đốc, xử lý vi phạm, tạo động lực thúc đẩy tổ chức, cá nhân xây dựng XHHT, HTSĐ.

Ba là, đề cao vai trò, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ, giảng viên, học viên, nhân viên.

Cán bộ, giảng viên, chiến sĩ, học viên, nhân viên vừa là đối tượng, vừa là chủ thể tích cực thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ, vì vậy, cần đẩy mạnh hoạt động thi đua trong từng đơn vị, thúc đẩy từng thành viên tự giác, tích cực, sáng tạo trong quá trình thực hiện nhiệm vụ này. Đây là việc “tự thân” của mỗi cá nhân nên luôn tiềm ẩn những tư tưởng, hành động tự phát, đòi hỏi sự kiên trì, dũng cảm, quyết tâm chính trị rất cao, đấu tranh khắc phục những hạn chế, khuyết điểm. Từng cán bộ, chiến sĩ, giảng viên, học viên, nhân viên, phải tự giác, tích cực, sáng tạo, tu dưỡng, rèn luyện nâng cao nhận thức, trách nhiệm về vị trí, vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của tự học, tự nghiên cứu, xây dựng XHHT. Tự giác, tích cực, sáng tạo trong xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch tự học; đồng thời, cần điều chỉnh kế hoạch khi thật sự cần thiết để bảo đảm tính thiết thực, hiệu quả, khả thi. Chủ động tự đánh giá kết quả, phương pháp tự học của bản thân; nghiêm túc rút kinh nghiệm, phát huy mặt tích cực, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm.

Bốn là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số làm thay đổi căn bản, toàn diện công tác quản lý Học viên, do đó, đòi hỏi học viên phải tích cực học tập, đáp ứng nhiệm vụ chuyển đổi số và làm chủ công nghệ số.

Tiếp tục đầu tư thỏa đáng, hệ thống kết cấu hạ tầng dạy – học, nghiên cứu khoa học hiện đại, đồng bộ. Đẩy mạnh các hoạt động trực tuyến trong dạy học, nghiên cứu khoa học, bảo vệ luận văn, luận án, điều hành huấn luyện, thư viện điện tử và các hoạt động giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học khác.

Chủ động số hóa hệ thống cơ sở dữ liệu dùng chung, như: giáo trình, tài liệu, sách tham khảo, chuyên khảo, bài giảng điện tử, ngân hàng đề thi, đáp án, luận văn, luận án, đề tài khoa học… xây dựng kho dữ liệu mở, thông minh, tạo thuận lợi cho giảng viên, học viên tự học, tự nghiên cứu; số hóa định danh nguồn nhân lực, các chỉ thị, nghị quyết, quy chế, quy định, quyết định quản lý, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật…, hình thành một hệ thống cơ sở dữ liệu lớn, liên thông trong nội bộ Học viện và toàn quân, có độ mở và độ bảo mật cao, đẩy mạnh các hoạt động học tập, nghiên cứu, thúc đẩy xây dựng XHHT, HTSĐ ở cơ quan, khoa giáo viên, đơn vị, học viên trong toàn Học viện.

Chú thích:
1. Hồ Chí Minh. Toàn tập. Tập 6. H. NXB Chính trị quốc gia, 2011, tr. 61.
2. Đảng bộ Học viện An ninh nhân dân.Văn kiện Đại hội Đảng bộ Học viện An ninh nhân dân lần thứ XXVIII, nhiệm kỳ 2020 – 2025. Hà Nội, 2020, tr.6.
3. Cổng Thông tin điện tử Học viện An ninh nhân dân. Tổng quan chung về Học viện an ninh nhân dân, 77 năm xây dựng và phát triển, truy cập ngày 28/01/2021.
Tài liệu tham khảo:
1. Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 25/5/2021 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng hội học tập giai đoạn 2021 – 2030.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, 2016.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập I, II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021.
4. Hồ Chí Minh. Toàn tập. Tập 3. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, 2011.
ThS. Phạm Thị Hồng Tâm
Học viện An ninh nhân dân