Nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay

(Quanlynhanuoc.vn) – Quản lý đảng viên là một nội dung cơ bản, thường xuyên, liên tục của mọi cấp ủy, tổ chức đảng; nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên là cơ sở để nhận xét, đánh giá, bồi dưỡng, giáo dục, phân công nhiệm vụ đối với đảng viên. Do đó, nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay có ý nghĩa hết sức quan trọng.
Ảnh minh họa (qdnd.vn).
Đặt vấn đề

Nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội là trực tiếp góp phần tăng cường công tác bảo vệ chính trị nội bộ, ngăn chặn, đẩy lùi các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đội ngũ cán bộ đảng viên; xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng. Quán triệt tư tưởng chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh. Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do các đảng viên đều tốt”1 và quan điểm trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên. Sàng lọc, kiên quyết đưa những người không đủ tư cách ra khỏi Đảng”2, trên cơ sở đó làm rõ những giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc.

Công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội thời gian qua

Đây là một nội dung cơ bản, quan trọng trong công tác xây dựng đội ngũ đảng viên, bao gồm tổng thể các chủ trương, nội dung, hình thức, biện pháp có chủ đích của các chủ thể, lực lượng tác động tới đảng viên theo đúng quy định của Điều lệ Đảng và quy định, hướng dẫn của Ban Chấp hành Trung ương nhằm nắm chắc, đánh giá đúng chất lượng, số lượng, cơ cấu của từng đảng viên và đội ngũ đảng viên; góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên, xây dựng các tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ. Công tác quản lý đảng viên, bao gồm quản lý cả đội ngũ và quản lý từng đảng viên. Cụ thể:

Đối với đảng viên: cấp ủy và bí thư cấp ủy cơ sở phải lãnh đạo, chỉ đạo các chi ủy, chi bộ của cơ quan và đơn vị thuộc quyền nắm chắc quan điểm, thái độ, hành vi, bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, ý thức, thái độ, trách nhiệm đối với nhiệm vụ của từng đảng viên; lịch sử chính trị, các quan hệ xã hội, quá trình học tập, công tác, chiến đấu, phẩm chất đạo đức cách mạng, ý chí chiến đấu, tinh thần đoàn kết, dân chủ, ý thức tổ chức kỷ luật và lối sống sinh hoạt của đảng viên và gia đình. Nắm chắc kiến thức, năng lực, trình độ học vấn, chức danh đào tạo; trình độ văn hóa, khoa học kỹ thuật, chuyên môn nghiệp vụ; kiến thức, hiểu biết về chủ nghĩa Mác – Lênin, đường lối của Đảng,chính sách, pháp luật của Nhà nước; năng lực lãnh đạo, quản lý, chỉ huy bộ đội và kiến thức kinh nghiệm tổ chức chỉ huy chiến đấu của từng cán bộ, đảng viên. Kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, uy tín, khả năng đoàn kết tập hợp quần chúng, năng khiếu, sở trường. Ngoài ra còn phải nắm chắc tình hình sức khoẻ, hoàn cảnh gia đình, tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của từng đảng viên.

Đối với đội ngũ đảng viên: cấp ủy và bí thư cấp ủy cơ sở phải nắm chắc số đảng viên hiện có, sự biến động tăng – giảm hằng năm, hằng quý, hằng tháng; nắm chắc số lượng, chất lượng và cơ cấu đội ngũ đảng viên trong từng tổ chức, từng bộ phận,tỷ lệ lãnh đạo trong cơ quan và đơn vị; nắm chắc những ưu điểm, hạn chế của đội ngũ đảng viên về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, tinh thần đoàn kết, ý thức tổ chức kỷ luật, trình độ văn hóa, khoa học kỹ thuật, chuyên môn nghiệp vụ, kiến thức hiểu biết về khoa học xã hội nhân văn, khoa học nghệ thuật quân sự; năng lực tổ chức thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy cấp trên và cấp mình, năng lực lãnh đạo, tổ chức chỉ huy, quản lý bộ đội, kinh nghiệm tổ chức chỉ huy chiến đấu, huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.

Một số kết quả

Nhận thức rõ tầm quan trọng của tổ chức cơ sở đảng đối với việc quản lý đảng viên ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội, những năm qua, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì đơn vị đã làm tốt công tác quản lý đảng viên về mọi mặt; thường xuyên tuyên truyền, phổ biến nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng về quản lý đảng viên; vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp quản lý đảng viên như: phát huy vai trò nêu gương của đảng viên trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, phân công, giao nhiệm vụ cho đảng viên tiêu biểu thực hiện nhiệm vụ của cấp trên giao; biểu dương, khen thưởng đối với những đảng viên đạt thành tích tốt trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; đồng thời, chấn chỉnh, nhắc nhở, uốn nắn và xử lý kịp thời đảng viên chấp hành không nghiêm quy định của Đảng, kỷ luật của Quân đội, quy định đơn vị; quản lý chặt chẽ đảng viên trong giờ nghỉ, ngày nghỉ, nắm chắc các mối quan hệ xã hội của đảng viên, từ đó, có biện pháp quản lý phù hợp, hiệu quả đối với từng đảng viên. Do vậy, đội ngũ đảng viên ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội luôn tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân; ở cương vị, chức trách nào cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội thời gian qua còn tồn tại một số hạn chế, như: nhận thức của một số cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng về công tác quản lý đảng viên chưa toàn diện, dẫn đến trong lãnh đạo, chỉ đạo nhiệm vụ này có lúc, có nơi còn xem nhẹ; vai trò của cấp ủy viên ở một số tổ chức cơ sở đảng trong quản lý, đánh giá tình hình đảng viên chưa được thể hiện rõ nét; chưa được phát huy mạnh mẽ vai trò của các tổ chức, các lực lượng tham gia vào công tác quản lý đảng viên; phát hiện, ngăn chặn, xử lý đảng viên có dấu hiệu vi phạm chưa kịp thời, dẫn đến một số đảng viên vi phạm quy định những điều đảng viên không được làm,…

Một số giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội

Trong những năm tới, yêu cầu nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, xây dựng Đảng bộ Quân đội thật sự trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; tiếp tục đổi mới mạnh phương thức lãnh đạo, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Đảng, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội; nhiệm vụ đối với các học viện, trường sĩ quan, nhất là nhiệm vụ giáo dục – đào tạo và nghiên cứu khoa học yêu cầu ngày càng cao, có nhiều bước phát triển mới. Chính vì vậy, để công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh và hiệu quả thì cần thực hiện các giải pháp sau:

Một là, nâng cao nhận thức cho các chủ thể tham gia vào quá trình quản lý đảng viên ở các tổ chức cơ sở đảng.

Nhận thức đúng, trách nhiệm cao là cơ sở để các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng xác định mục tiêu, phương hướng, kế hoạch, chương trình, nội dung, biện pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên. Vì vậy, đòi hỏi các chủ thể tham gia vào quá trình quản lý đảng viên phải nhận thức sâu sắc, toàn diện những vấn đề lý luận và thực tiễn, có tinh thần trách nhiệm cao, tích cực, tự giác trong triển khai thực hiện.

Thực tế công tác quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội cho thấy, ở đâu và khi nào các cấp ủy, tổ chức đảng, bí thư, người chủ trì nhận thức đúng và đề cao trách nhiệm trong công tác quản lý đảng viên thì ở đó chất lượng đội ngũ đảng viên không ngừng được nâng cao, cấp ủy tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, cơ quan, đơn vị hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Để thực hiện tốt giải pháp này cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục làm cho các chủ thể, lực lượng nhận thức rõ vị trí, vai trò và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng; thường xuyên quán triệt và cụ thể hóa các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, cơ quan chức năng về nội dung quản lý đảng viên; nhận thức rõ quyền hạn, trách nhiệm của từng cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng, bí thư, người chủ trì cơ quan, đơn vị; vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức sinh hoạt học tập, sinh hoạt tự phê bình và phê bình, tham gia học tập chính trị, bồi dưỡng nghiệp vụ, hội thi, hội thao để nâng cao nhận thức trách nhiệm cho các chủ thể.

Hai là, xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng.

Đây là giải pháp đóng vai trò quan trọng, trực tiếp quyết định đến chất lượng quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng. Chủ thể có nhận thức đúng, trách nhiệm cao nhưng xác định nội dung không đúng, không phù hợp với đối tượng, hình thức biện pháp thiếu phong phú, đa dạng thì không thể đạt mục đích trong hoạt động. Một trong những yếu tố chi phối công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng của các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội là đối tượng đảng viên đa dạng về thành phần xuất thân, trình độ, độ tuổi, cấp bậc, quân hàm, do đó, yêu cầu trong công tác quản lý đảng viên phải xác định và thực hiện đúng nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức quản lý đảng viên.

Nội dung quản lý đảng viên cần được thực hiện đầy đủ theo quy định về công tác quản lý đảng viên của Đảng. Cấp ủy căn cứ vào đối tượng đảng viên cần cụ thể hóa thành các nội dung quản lý cho phù hợp, trong đó tập trung bổ sung và hoàn thiện các nội dung về quản lý phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, các biểu hiện này có thể xuất hiện ở bất kỳ mỗi cá nhân đảng viên, nhất là đảng viên giữ chức vụ cao trong cơ quan, đơn vị; chú trọng quản lý các mối quan hệ xã hội của đảng viên, đây là một trong những nguyên nhân chủ yếu, dẫn đến đảng viên vi phạm kỷ luật phải xử lý trong thời gian qua.

Sử dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng: thông qua các hoạt động học tập, công tác để quản lý đảng viên; duy trì và nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ ở các tổ chức cơ sở đảng nhất là sinh hoạt tự phê bình và phê bình; thực hiện nghiêm quy định rà soát, đánh giá chất lượng đảng viên hằng năm; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đảng viên, tổ chức đảng của Ủy ban kiểm tra đảng các cấp; phát huy vai trò nêu gương của bí thư cấp ủy, người chủ trì; nâng cao hiệu quả phối hợp với các cơ quan quản lý hành chính, cấp ủy, chính quyền địa phương trong quản lý đảng viên nơi cứ trú theo đúng Quy định số 213-QĐ/TW ngày 02/01/2020 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và Nhân dân nơi cư trú.

Ba là, phát huy tính tích cực chủ động của đảng viên trong tự quản lý, tự soi, tự sửa, tự kiểm tra, tự giám sát kết quả thực hiện chức trách nhiệm vụ của người đảng viên.

Tự quản lý, tự soi, tự sửa, tự kiểm tra, tự giám sát của đảng viên là cơ sở quan trọng để nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên ở các tổ chức cơ sở đảng. Đây là cơ sở giúp cho mỗi đảng viên nâng cao bản lĩnh chính trị, ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn, rèn luyện tính tổ chức, tính kỷ luật và tác phong chính quy, khẳng định vai trò người chiến sĩ tiên phong cả về mặt lý luận và thực tiễn; biến quá trình quản lý của tổ chức thành quá trình tự quản lý của bản thân mỗi đảng viên.

Các cấp ủy, trực tiếp là bí thư cấp ủy thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tính tích cực, tự giác trong tự quản lý, tự soi, tự sửa của mỗi đảng viên, lãnh đạo chỉ đạo tốt việc đăng ký, xây dựng kế hoạch phấn đấu tu dưỡng hằng năm của đảng viên; mỗi đảng viên phải thường xuyên nhận thức, chấp hành nghiêm chỉ thị, nghị quyết, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước, quy định của các học viện, trường sĩ quan là biện pháp tốt nhất để đưa tổ chức phát triển, từ đó, xác định nội dung, hình thức, biện pháp tự quản lý đúng đắn, khoa học; phát huy cao độ tính tích cực, kiên trì trong tự quản lý, bởi tự quản lý là quá trình đấu tranh gay gắt giữa yêu cầu và khả năng, cái đúng và cái sai, cái mới tiến bộ với cái cũ lạc hậu, giữa lợi ích tập thể và lợi ích cá nhân, nếu không có tính tiên phong thì đảng viên khó có thể vượt qua được cám dỗ, việc làm ti tiện ảnh hưởng đến tập thể và thanh danh của Đảng.

Bốn là, phát huy sức mạnh tổng hợp trong nâng cao chất lượng quản lý đảng viên ở các tổ chức cơ sở đảng

Đây là giải pháp, đồng thời là một trong những bài học kinh nghiệm phổ biến trong công tác quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng. Thực tế, công tác quản lý đảng viên của cấp ủy, tổ chức đảng cho thấy, các vụ việc vi phạm kỳ luật của đảng viên chỉ được phát hiện khi có sự phản ánh của quần chúng, người dân. Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Tổ chức có hiệu quả, thực chất việc nhân dân tham gia giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động của các tổ chức trong hệ thống chính trị; phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Lấy kết quả công việc, sự hài lòng và tín nhiệm của nhân dân làm tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng tổ chức bộ máy và chất lượng cán bộ, đảng viên”3.

Thực hiện giải pháp này, cần nâng cao hiệu quả tham mưu của Phòng Chính trị, trực tiếp là Ban Tổ chức trường Học viện, trường Sĩ quan về nội dung, hình thức, biện pháp quản lý đảng viên của các tổ chức cơ sở đảng, duy trì nền nếp các chế độ giao ban, báo cáo kết quả hoạt động công tác đảng, công tác chính trị, tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ công tác tổ chức và kiểm tra, nhận xét, rà soát, phân loại chất lượng đảng viên hằng năm; phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân trong tham gia đóng góp, phê bình đảng viên và tổ chức đảng, phát hiện, kịp thời báo cáo cấp ủy đảng ngăn chặn biểu hiện sai phạm của đảng viên; tích cực phối hợp với gia đình, người thân, cấp ủy, chính quyền địa phương trong quản lý tình hình chính trị, tư tưởng, kỷ luật và các mối quan hệ xã hội của đội ngũ đảng viên.

Kết luận

quản lý đảng viên là một nhiệm vụ, chức năng cơ bản của tổ chức cơ sở đảng và cấp ủy, tổ chức đảng. Thực hiện đồng bộ, có hiệu quả cao các giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý đảng viên của tổ chức cơ sở đảng ở các đảng bộ học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay là trực tiếp góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức cơ sở đảng, xây dựng đảng bộ học viện, trường sĩ quan trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Chú thích:
1. Hồ Chí Minh. Toàn tập, Tập 15. H. NXB Chính trị quốc gia, 2011, tr. 113.
2, 3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021, tr.187, 192.
Tài liệu tham khảo:
1. Chỉ thị số 28-CT/TW ngày 21/01/2019 của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên và rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng.
2. Nghị quyết số 21-NQ/TƯ ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIIIvề tăng cường củng cố xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới.
3. Quy định số 116-QĐ/TW ngày 25/01/2018 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng quy định chức năng, nhiệm vụ của đảng bộ, chi bộ cơ sở ở học viện, nhà trường trong Quân đội nhân dân Việt Nam.
4. Quy định số 213-QĐ/TW ngày 02/01/2020 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú.
Thiếu tá Lường Hữu Hùng
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng