(Quanlynhanuoc.vn) – Chính sách đãi ngộ là một nội dung quan trọng, trực tiếp góp phần tạo động lực thúc đẩy, thu hút và gìn giữ nhân tài cho đội ngũ nhà giáo ở các nhà trường quân đội. Đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo luôn được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng xác định là một nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu để nâng cao chất lượng công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng Quân đội trong tình hình mới.
Đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo trong Quân đội là yêu cầu khách quan trong giai đoạn hiện nay
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Nếu không có thầy giáo thì không có giáo dục… Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế, văn hóa…”1. Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, Người luôn quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đội ngũ nhà giáo; coi đó là trách nhiệm của Đảng, Chính phủ và toàn dân chứ không phải của riêng ngành Giáo dục. Thấm nhuần những tư tưởng của Người, Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: “Đổi mới mạnh mẽ chính sách đãi ngộ, chăm lo xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt”2. Theo đó, cần tiếp tục thực hiện đồng bộ các cơ chế, chính sách và giải pháp để cải thiện mức sống, góp phần nâng cao trình độ và chất lượng đội ngũ nhà giáo, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện cho ngành Giáo dục.
Đối với quân đội, Quân ủy Trung ương khẳng định: “Giáo dục và đào tạo trong quân đội là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, quan trọng hàng đầu của cấp ủy, chỉ huy các cấp; là một trong những khâu then chốt, đột phá, quyết định đến chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, góp phần xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, tăng cường quốc phòng an ninh và bảo vệ Tổ quốc”3. Để đổi mới công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng quân đội trong tình hình mới, Quân ủy Trung ương chủ trương tiếp tục rà soát, bổ sung, hoàn thiện và thực hiện tốt chính sách đãi ngộ, tạo động lực để đội ngũ nhà giáo yên tâm công tác, nghiên cứu nâng cao trình độ, phấn đấu, phát triển và cống hiến; đồng thời thu hút được nhiều nhà khoa học đầu ngành, cán bộ đơn vị có năng lực, kinh nghiệm thực tiễn về các nhà trường công tác, tham gia vào các hoạt động giáo dục và đào tạo.
Những năm qua, Quân ủy Trung ương đã lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo trong quân đội. Ngoài các chính sách đãi ngộ chung đối với cán bộ quân đội, đội ngũ nhà giáo tiếp tục được hưởng các chính sách đặc thù, như: chế độ hỗ trợ đối với các nhà giáo có chức danh khoa học (giáo sư, phó giáo sư) và trình độ tiến sĩ; chính sách kéo dài thời hạn phục vụ tại ngũ; chính sách đề bạt, bổ nhiệm, thăng quân hàm, khen thưởng, tôn vinh nhà giáo… Cùng với đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị của các nhà trường được đầu tư và ngày càng hiện đại, tạo môi trường làm việc thuận lợi cho đội ngũ nhà giáo trong giảng dạy và nghiên cứu. Tuy nhiên, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội vẫn còn bộc lộ những hạn chế, bất cập như: “Chính sách ưu tiên, ưu đãi chưa thực sự khuyến khích và tạo điều kiện để đội ngũ nhà giáo phấn đấu, phát triển” 4; tiền lương, phụ cấp đối với đội ngũ nhà giáo chưa phản ánh đầy đủ tính chất, đặc điểm lao động đặc thù của huấn luyện quân sự; chế độ về nhà ở, nhà công vụ còn hạn chế so với nhu cầu thực tế; chính sách đãi ngộ chưa tạo được động lực thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho các nhà trường trong Quân đội; đời sống của đội ngũ nhà giáo và gia đình còn nhiều khó khăn…
Nội dung đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo trong quân đội
Một là, đổi mới chính sách tiền lương, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, nhà ở đối với cán bộ nói chung và đội ngũ nhà giáo trong quân đội nói riêng.
Đẩy nhanh tiến trình cải cách chính sách tiền lương trong quân đội trên cơ sở quán triệt quan điểm của Đảng và Nhà nước; tiền lương phải bảo đảm đáp ứng nhu cầu đời sống của nhà giáo và gia đình cao hơn so với mặt bằng chung của xã hội. Cùng với đó, tiếp tục hoàn thiện chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, nâng cao hiệu quả khám bệnh, chữa bệnh và bảo đảm tốt chế độ hưu trí đối với cán bộ, đội ngũ nhà giáo quân đội. Đồng thời, có những giải pháp hiệu quả để huy động các nguồn lực xã hội hướng tới bảo đảm tốt chính sách nhà ở, phụ cấp nhà ở cho đội ngũ nhà giáo quân đội được quy định tại Luật Sĩ quan Quân đội nhân Việt Nam sửa đổi, bổ sung năm 2014.
Hai là, bổ sung, hoàn thiện các chính sách đãi ngộ đặc thù đối với đội ngũ nhà giáo quân đội.
Nhà giáo quân đội ngoài việc đáp ứng các yêu cầu về phẩm chất và năng lực chung của nghề nghiệp sư phạm còn phải đáp ứng các yêu cầu cao của hoạt động quân sự. Ngoài kỹ năng sư phạm, nhà giáo quân đội phải có kỹ năng phản ứng nhanh trong các tình huống khẩn cấp trong quá trình đào tạo, có thể ảnh hưởng tới sức khỏe và tính mạng của bản thân. Bên cạnh đó, môi trường hoạt động quân sự luôn đặt người dạy và người học trong trạng thái khẩn trương, căng thẳng, cần có sự tập trung cao độ, tác động trực tiếp đến trí lực và thể lực họ. Từ đó, đặt ra đòi hỏi cần có các chính sách đãi ngộ xứng đáng đối với nhà giáo quân đội và bảo đảm tái sản xuất sức lao động của họ. Các chính sách đãi ngộ đặc thù là khoản thu nhập ngoài lương, các cơ chế tạo điều kiện thuận lợi trong công việc nhằm động viên, khuyến khích và nâng cao đời sống của đội ngũ nhà giáo quân đội.
Ba là, đổi mới công tác khen thưởng, tôn vinh đối với đội ngũ nhà giáo quân đội.
Trên cơ sở đánh giá đúng đắn những nỗ lực và cố gắng của đội ngũ nhà giáo quân đội, cần có các hoạt động khen thưởng và tôn vinh kịp thời các cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học ở các nhà trường trong quân đội.
Trong xét tặng các danh hiệu Nhà giáo Ưu tú, Nhà giáo Nhân dân cần xét đến tính đặc thù của đội ngũ nhà giáo hoạt động trong môi trường quân sự để đưa ra các tiêu chí xét tặng phù hợp, nhất là thời gian giảng dạy liên tục thường khó đạt được do bị chi phối do các nhiệm vụ thực tế, luân chuyển và đào tạo cán bộ trong quân đội. Bên cạnh đó, cần chú trọng biểu dương, tôn vinh địa vị xã hội của các nhà giáo quân đội, trên cơ sở tính tới đặc điểm, tính chất, điều kiện và tính đặc thù của lao động sư phạm quân sự.
Bốn là, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị đào tạo hiện đại và đồng bộ tạo môi trường làm việc thuận lợi cho đội ngũ nhà giáo quân đội.
Sử dụng hiệu quả nguồn ngân sách đầu tư cho giáo dục và đào tạo, bảo đảm tốt cơ sở vật chất, trang thiết bị; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số; đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, nhất là trang thiết bị dạy học tiên tiến, hiện đại hóa thao trường, bãi tập; bổ sung trang bị kỹ thuật, công nghệ mới… Ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin, số hóa, hiện đại hóa thư viện, giáo trình, tài liệu phục vụ hiệu quả công tác giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học. Qua đó, tạo môi trường làm việc thuận lợi cho đội ngũ nhà giáo yên tâm gắn bó với nghề.
Giải pháp đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo trong Quân đội
Để thực hiện tốt các nội dung đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp:
Thứ nhất, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tổ chức, lực lượng về tính chất, đặc điểm của lao động sư phạm quân sự.
Những năm tới, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc có những phát triển mới. Quân đội tiếp tục được Đảng, Nhà nước quan tâm, xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc phấn đấu từ năm 2030 xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đang đặt ra yêu mới cao hơn cho công tác giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng xây dựng đội ngũ nhà giáo và đổi mới, hoàn thiện chính sách đối với đội ngũ nhà giáo trong quân đội.
Do đó, trước hết, phải làm cho các cấp, các ngành, các tổ chức, lực lượng tiếp tục nhận thức sâu sắc về đặc điểm lao động sư phạm quân sự, từ đó tạo sự đồng thuận cao trong đề xuất, tổ chức và thực hiện chính sách đối với đội ngũ nhà giáo quân đội. Tiếp tục tuyên truyền, giáo dục, quán triệt sâu rộng hơn nữa về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; làm rõ những yêu cầu mới đặt ra cho công tác giáo dục và đào tạo đáp ứng mục tiêu xây dựng “Quân đội chính quy, tiên tiến, hiện đại”; những khó khăn, thách thức đặt ra đối với đội ngũ nhà giáo quân đội trong học tập, rèn luyện và phấn đấu trước những yêu cầu ngày cao của môi trường sư phạm quân sự. Đó là lao động tự giác chấp nhận hy sinh, kể cả xương máu, tính mạng; không giới hạn về thời gian, cường độ (trí lực và thể lực) lao động; mức độ rủi ro cao; tính bắt buộc lớn…
Tuyên truyền, quán triệt tạo sự thống nhất, đồng thuận về sự cần thiết ban hành và vai trò của chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội. Thấy được vai trò hết sức quan trọng và mang tính đặc thù, đó là đãi ngộ với một ngành lao động sư phạm đặc biệt; tính chất trả công (phân phối theo lao động) chỉ là tương đối. Chủ động phát hiện, đấu tranh với những biểu hiện không thấy hết đặc điểm của lao động sư phạm quân sự, so bì thiệt hơn quá mức trong xây dựng và thực hiện chính sách đối với đội ngũ nhà giáo quân đội.
Thứ hai, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy các cấp trong nghiên cứu, tổ chức thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo.
Đây là giải pháp quyết định đến chất lượng, hiệu quả chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội. Sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy các cấp phải được thực hiện ở tất cả các khâu, các bước của việc thực hiện chính sách; từ việc xây dựng, tổ chức thực hiện đến kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội.
Cần tiếp tục quán triệt sâu sắc, nắm vững quan điểm, nguyên tắc, chỉ thị của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội, thống nhất nhận thức, đề cao trách nhiệm, chủ động xác định các chủ trương, biện pháp; hoàn thiện các quy chế quy định; xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể, sát thực, tạo cơ sở chính trị, pháp lý rộng rãi, vững chắc để huy động lực lượng, nguồn lực cả trong và ngoài quân đội, tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát, bảo đảm cho các chính sách được thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ, chính xác.
Thứ ba, làm tốt công tác nghiên cứu, đề xuất, hoàn thiện các chính sách đãi ngộ.
Đây là giải pháp quan trọng, thể hiện vai trò, tính chủ động, tích cực của Quân đội nhân dân Việt Nam trong công tác tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước về chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội.
Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và các cơ quan chuyên môn trong Quân đội cần chủ động nghiên cứu, đề xuất với Đảng, Nhà nước ban hành, từng bước bổ sung, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội; ưu tiên đề xuất chế độ, chính sách đối với các nhà giáo giảng dạy ở các môi trường quân sự đặc thù, nặng nhọc, nguy hiểm; chính sách thu hút, khuyến khích người tài, nguồn nhân lực chất lượng cao vào phục vụ trong các nhà trường quân đội… Kịp thời phát hiện vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện; đề xuất, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội của đất nước, với nguyện vọng chính đáng của đội ngũ nhà giáo quân đội.
Thứ tư, phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, các ngành, các tổ chức, lực lượng trong tiến hành công tác chính sách đối với nhà giáo quân đội
Cần huy động mọi nguồn lực của xã hội, các tổ chức, cá nhân cùng tham gia thực hiện, với phương châm ngày càng mở rộng xã hội hóa để nâng cao chất lượng chính sách đối với đội ngũ nhà giáo. Trong giai đoạn hiện nay, để tạo nên sức mạnh tổng hợp trong quá trình lãnh đạo tiến hànhchính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội đòi hỏi các chủ trương, chính sách cần quy định rõ trách nhiệm của các cấp, các ngành và các cơ quan, đơn vị. Mặt khác, cùng với việc đề xuất với Đảng, Nhà nước ban hành các chế độ, chính sách đãi ngộ, thiết nghĩ Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng cần có các chủ trương, giải pháp huy động các nguồn lực trong và ngoài quân đội nhằm góp phần nâng cao chất lượng chính sách đãi ngộ đối với nhà giáo quân đội.
Kết luận
Đội ngũ nhà giáo quân đội là một trong những nhân tố quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo của các nhà trường trong quân đội, qua đó quyết định khả năng sẵn sàng chiến đấu của các đơn vị trong toàn quân. Đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội sẽ góp phần xây dựng đội ngũ nhà giáo bảo đảm cả về số lượng và chất lượng ngày càng cao. Để đổi mới, hoàn thiện chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhà giáo quân đội thành công, cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành và toàn xã hội, đồng thời, phải thực hiện đồng bộ, toàn diện các nội dung, giải pháp trong nghiên cứu, đề xuất, ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách. Có như vậy, đời sống đội ngũ nhà giáo quân đội và gia đình mới được nâng lên; đồng thời, tạo động lực thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao cho các nhà trường trong quân đội.