Phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay

Thiếu tá. ThS. Lê Viết Cường
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Xây dựng đời sống văn hóa là nội dung quan trọng trong tổng thể xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của đất nước. Môi trường văn hóa vùng dân tộc thiểu số là nơi đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và gắn bó, nơi trực tiếp diễn ra đời sống văn hóa. Trong giai đoạn hiện nay, việc xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số là vấn đề có ý nghĩa hết quan trọng, nhiệm vụ này là trách nhiệm của toàn xã hội, trong đó có vai trò của thanh niên. 

Từ khóa: Thanh niên; vai trò của thanh niên; xây dựng đời sống văn hóa; dân tộc thiểu số.

1. Đặt vấn đề

Trong công cuộc đổi mới toàn diện đất nước, Đảng xác định: “xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc”1. Xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, làm cho văn hóa thấm sâu vào toàn bộ đời sống và hoạt động xã hội, tạo ra trên các vùng dân tộc thiểu số ở nước ta có đời sống tinh thần cao đẹp, trình độ dân trí cao, khoa học phát triển, phục vụ đắc lực sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong xây dựng đời sống văn hóa, yếu tố con người giữ vai trò quyết định. Theo đó, phát huy tinh thần tự nguyện, tự quản và năng lực sáng tạo, làm chủ của Nhân dân, nhất là tính chủ động, tích cực, sáng tạo của thanh niên là động lực to lớn, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả xây dựng đời sống văn hóa.

2. Vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số

Đối với các dân tộc thiểu số ở nước ta, văn hóa chính là linh hồn của cộng đồng, là nền tảng để giữ gìn bản sắc của dân tộc. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập quốc tế sâu rộng, nếp sống hiện đại đã lan tỏa và tác động mạnh mẽ đến đời sống văn hóa truyền thống – điều đó đang đặt ra những thách thức không nhỏ đến việc gìn giữ những giá trị tinh hoa văn hóa của các dân tộc thiểu số. Xây dựng đời sống văn hóa không chỉ đáp ứng nhu cầu tinh thần của đời sống xã hội mà còn có ý nghĩa to lớn đối với sự nghiệp xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, góp phần vào phát triển đất nước trong thời kỳ mới. Để hoạt động này đạt được hiệu quả cao, cần có sự chung tay góp sức của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân và toàn xã hội, trong đó thanh niên giữ vị trí và vai trò quan trọng. 

Thứ nhất, thanh niên là lực lượng xung kích trong phát triển kinh tế – xã hội tạo nền tảng vững chắc xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

Cả lý luận và thực tiễn đều khẳng định, con người là nguồn vốn lớn nhất và quý nhất, yếu tố có vai trò vô cùng quan trọng đối với phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Đảng ta khẳng định: “coi con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và mục tiêu của sự phát triển”2. Trong phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta, thanh niên là chủ thể năng động có khả năng tiếp thu nhanh khoa học – công nghệ, cập nhật những xu hướng mới, giữ vai trò rất quan trọng, xung kích đi đầu trong việc ứng dụng các thành tựu khoa học – công nghệ, kỹ thuật vào phát triển kinh tế – xã hội. Bên cạnh đó, họ là “sản phẩm” của nền văn hóa dân tộc, hưởng thụ những thành quả của đời sống văn hóa mới và sự nghiệp đổi mới và hội nhập quốc tế mang lại. Với trí tuệ, thể lực và thái độ, tác phong lao động của mình, thanh niên có năng lực tự sinh, tự phát triển và hoàn thiện bản thân, trở thành chủ thể sáng tạo, đổi mới, sử dụng và hoàn thiện các yếu tố khác, đồng thời là động lực chủ yếu góp phần quyết định sự phát triển của lực lượng sản xuất. Hơn nữa, với tư cách là lực lượng thụ hưởng, thanh niên trở thành mục đích của việc xây dựng đời sống văn hóa và phát triển kinh tế – xã hội. 

Thứ hai, thanh niên là lực lượng xung kích, chủ yếu trong giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tạo lập các giá trị văn hóa mới góp phần xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

C. Mác và Ph. Ăngghen luôn đánh giá cao vai trò, dũng khí của thanh niên trong cuộc sống và hoạt động cách mạng khi khẳng định, thanh niên là cội nguồn sự sống của dân tộc, họ khao khát lập công và vì sự đổi mới họ sẵn sàng hiến dâng cả cuộc đời mình. Kế thừa tư tưởng đó, trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhìn nhận đúng đắn, khách quan, biện chứng về vai trò to lớn của thanh niên. Người khẳng định: “Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do các thanh niên”3.Ngay sau cách mạng thành công, đặt các vấn đề xã hội lên hàng đầu trong tiến trình xây dựng nền văn hóa Việt Nam mới, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến vai trò sáng tạo các giá trị văn hóa của quần chúng, trong đó thanh niên là lực lượng năng động nhất. 

Đối với thanh niên, mặc dù nhu cầu, thị hiếu, năng lực văn hóa và lối sống của họ có sự khác biệt so với các thế hệ trước, song không tách rời mà gắn liền chặt chẽ với các thế hệ khác trong cộng đồng. Tuy có sự khác nhau về lứa tuổi, đặc điểm tâm, sinh lý, hoài bão, nhu cầu, sở thích và những nhiệm vụ lịch sử mà mỗi thế hệ được giao phó, nhưng rõ ràng các quy tắc, giá trị, chuẩn mực văn hóa chung của cả dân tộc, các quan hệ xã hội, các quy luật kế thừa không cho phép thanh niên tách ra khỏi nền văn hóa chung của dân tộc. Chính vì vậy, thanh niên muốn phát triển được chỉ có thể tiếp thu, kế thừa các giá trị văn hóa mà các thế hệ trước đã đạt được; đứng trên vai của họ mà không ngừng phấn đấu, vươn lên. Khi đạt đến một trình độ, khả năng nhất định, thanh niên trở thành lực lượng có vai trò to lớn trong gìn giữ, duy trì và phát triển bản sắc văn hóa dân tộc. 

Hơn nữa, trong giai đoạn hiện nay, thanh niên không chỉ tham gia bảo tồn, giữ gìn, kế thừa và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mà còn tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, sáng tạo thêm các giá trị văn hóa mới để đáp ứng nhu cầu đời sống văn hóa của chính mình và nâng đời sống văn hóa dân tộc lên một tầm cao mới. Trong nền kinh tế thị trường, thanh niên thể hiện rõ vai trò năng động, tự chủ, sáng tạo trong xây dựng cho mình những giá trị văn hóa mới, hiện đại với nhiều loại hình hoạt động phong phú, đa dạng. Qua đó, thanh niên không chỉ tạo lập các giá trị văn hóa mới, mà còn xây dựng những giá trị văn hóa hiện đại, để điều chỉnh nhu cầu, thị hiếu, năng lực văn hóa của mình, kiên quyết thay đổi những thói quen dựa dẫm, ỷ vào tập thể, vào cộng đồng; nâng cao năng lực sáng tạo cá nhân, kích thích tính tích cực của tuổi trẻ, phê phán chủ nghĩa cá nhân cực đoan, vị kỷ, lợi dụng cộng đồng làm công cụ phục vụ lợi ích cá nhân. 

Thứ ba, thanh niên là lực lượng giữ vai trò quan trọng trong các mặt hoạt động, sinh hoạt và thiết chế của đời sống văn hóa, góp phần xây dựng, hoàn thiện đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

Với ưu thế đông đảo, giữ vai trò rất lớn trong các hoạt động; thanh niên là lực lượng chủ chốt, trực tiếp tham gia vào quá trình thực hiện các mặt hoạt động của đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số; thông qua quá trình thực hiện các nhiệm vụ, phong trào, cuộc vận động, thi tìm thiểu, hoạt động văn hóa – văn nghệ, thanh niên trực tiếp tuyên truyền, phổ biến các giá trị văn hóa của dân tộc nói chung, văn hóa dân tộc thiểu số nói riêng tới các tổ chức, các lực lượng và mọi thành viên trong xã hội; giúp họ hiểu được tầm quan trọng và ý nghĩa to lớn của các giá trị văn hóa, thấy được chiều sâu và khả năng lan tỏa rộng rãi của các giá trị văn hóa. Mặt khác, thông qua hoạt động thông tin, tuyên truyền cổ động, với tính chủ động, năng động và nhạy bén, thanh niên trực tiếp góp phần vận động đồng bào các dân tộc thiểu số thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương; giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, nâng cao dân trí, phòng chống và khắc phục thiên tai,… Đồng thời, trong hoạt động nghệ thuật quần chúng, thanh niên cũng là lực lượng xung kích, đi đầu. Thông qua hoạt động văn nghệ không chuyên, thu hút đông đồng bào các dân tộc tham gia. Đáp ứng những đòi hỏi về thưởng thức nghệ thuật cũng như nhu cầu sáng tác và biểu diễn nghệ thuật của quần chúng.

Thanh niên là lực lượng có nhu cầu, thị hiếu và năng lực văn hóa nhạy bén trước cái mới. Do đó, họ có vai trò quan trọng trong xây dựng nếp sống văn hóa, thực hiện các quy tắc ứng xử vô cùng đa dạng, tập trung nhất ở các lễ, tết, hội; gắn với xây dựng nếp sống là xây dựng các cộng động xã hội văn hóa, như: gia đình văn hóa, làng, bản văn hóa,… thực hiện nếp sống mới có văn hóa trong việc cưới, việc tang, bài trừ hủ tục mê tín dị đoan, xây dựng hương ước, quy ước về làng, bản văn hóa để cùng nhau thực hiện. 

Thứ tư, thanh niên là lực lượng nòng cốt trực tiếp tham gia đấu tranh phòng, chống sự xâm nhập của các trào lưu văn hóa xấu độc, bảo vệ sự trong sạch, lành mạnh của đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

Sinh thời, Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Thanh niên ta tích cực xung phong cố gắng làm tròn nhiệm vụ đầu tàu trong mọi hoạt động kinh tế, văn hóa, quốc phòng, thực hiện khẩu hiệu “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”4 Thực tiễn trong chiến tranh chống xâm lược trước đây, các thế hệ thanh niên không ngại khó khăn, gian khổ, kiên cường chiến đấu, tiến công kiên quyết, nhằm thẳng quân thù mà bắn, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao. Tinh thần ấy được thanh niên ngày nay tiếp tục tỏa sáng trong thực hiện nhiệm vụ và trong đấu tranh phòng, chống sự xâm nhập của các trào lưu văn hóa xấu độc, bảo vệ sự tốt đẹp, lành mạnh của đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số. Hơn nữa, hoạt động xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số mang tính đặc thù, đòi hỏi thanh niên phải có nhãn quan chính trị sâu sắc, nêu cao cảnh giác cách mạng, nghị lực phi thường, kiên cường, dũng cảm, xung kích, tiến công kiên quyết, liên tục và triệt để chống lại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, phản động và những trào lưu văn hóa xấu độc.

Trong tiến trình hội nhập quốc tế và toàn cầu hóa ngày càng phát triển mạnh mẽ như hiện nay, những tác động tiêu cực từ mặt trái của kinh tế thị trường, sự bùng nổ của khoa học, công nghệ, thông tin, internet, mạng xã hội; các thế lực thù địch, phản động tăng cường lợi dụng để thực hiện “diễn biến hoà bình”, đẩy nhanh “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong giới trẻ, làm cho “Một bộ phận thanh niên sống thiếu lý tưởng, giảm sút niềm tin, ít quan tâm tới tình hình đất nước, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, xa rời truyền thống văn hóa dân tộc”5. Điều đó đòi hỏi chúng ta phải luôn cảnh giác và không được xem thường, mơ hồ mất cảnh giác dẫn đến dễ bị “Biến chất, đổi màu”, “Hòa tan trong hội nhập”.

Bằng những hành động thiết thực thông qua thực hiện nhiệm vụ, các phong trào, cuộc vận động, thanh niên kiên trì, tích cực, tự giác tham gia đấu tranh chống những quan điểm, tư tưởng, luận điệu sai trái của các thế lực thù địch, loại bỏ các tệ nạn xã hội từ bên ngoài xâm nhập vào đời sống của đồng bào các dân tộc; ra sức phòng, chống, bài trừ các hủ tục, đẩy lùi những tiêu cực, những ấn phẩm văn hóa xấu độc. Họ còn là lực lượng chủ động đấu tranh chống lại những thói hư, tật xấu, các biểu hiện không đúng trong nhận thức, thái độ, lời nói, hành vi, quan hệ, ứng xử, hoạt động thiếu văn hóa, sự thiếu cố gắng vươn lên hoặc cố tình vi phạm các giá trị, chuẩn mực đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số. Những hoạt động này là điều kiện tốt để thanh niên nhận thức và phân biệt đúng – sai, không mơ hồ, dao động, không mắc mưu kẻ thù, cảnh giác trước mọi cám dỗ, rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, sáng tạo trong xử lý, tiếp nhận các thông tin; nhạy bén về chính trị, nâng cao năng lực đấu tranh phê phán và khả năng xử lý hiệu quả những tiêu cực từ bên ngoài tác động vào đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

3. Một số giải pháp phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay

Trong bối cảnh nước ta đang ngày càng mở cửa và hội nhập quốc tế một cách sâu, rộng, việc phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta đang gặp không ít khó khăn, thách thức đó là: Một bộ phận không nhỏ thanh niên chưa nhận thức thực sự đầy đủ và đúng đắn về văn hóa truyền thống nói chung và bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số nói riêng, không thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số,… Do đó, để hạn chế đến mức thấp nhất những tác động tiêu cực từ quá trình mở cửa, hội nhập đến văn hóa và phát huy vai trò thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta, cần thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:

Một là, tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức của thanh niên về văn hóa các dân tộc thiểu số.

Đây là giải pháp cơ bản, quan trọng bởi thanh niên là lực lượng nòng cốt, tiên phong trong xây dựng và phát triển văn hóa. Do đó, việc trang bị cho họ có nhận thức đúng đắn, đầy đủ về văn hóa các dân tộc thiểu số, hiểu rõ giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số là vấn đề có ý nghĩa thiết thực. Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số bằng những hình thức mới phong phú, đa dạng, nhất là tận dụng tối đa những lợi thế từ các phương tiện truyền thông và các trang mạng xã hội đem lại nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt dộng tuyên truyền, giáo dục. Bên cạnh đó, cần lồng ghép nội dung giáo dục về văn hóa các dân tộc thiểu số với nội dung giáo dục chính trị, tư tưởng để hình thành, phát triển và hoàn thiện phẩm chất, nhân cách của thanh niên, cùng với đó, việc tăng cường tổ chức các hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt câu lạc bộ, diễn đàn, tọa đàm chuyên đề về văn hóa các dân tộc thiểu số sẽ hình thành ở thanh niên lòng tự hào và thái độ trân trọng đối với bản sắc văn hóa các dân tộc, thúc đẩy họ tiếp tục rèn luyện, cống hiến và đóng góp nhều hơn trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số.

Hai là, tăng cường tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao giữa thanh niên các dân tộc để gắn kết tình đoàn kết dân tộc

Đây là giải pháp có ý quan trọng, quyết định đến hiệu quả phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay. Bởi vì, thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa, thanh niên ở các dân tộc thiểu số sẽ có thêm sự hiểu biết về truyền thống, bản sắc văn hóa, đặc trưng văn hóa của các dân tộc. Từ đó, xóa bỏ các định kiến và thúc đẩy tình đoàn kết giữa các dân tộc. Để thực hiện tốt giải pháp này cần tăng cường và đổi mới việc tổ chức những đợt sinh hoạt truyền thống sinh động nhân các ngày lễ lớn, ngày kỷ niệm, giao lưu gặp gỡ với các chứng nhân lịch sử, kể chuyện hoặc đối thoại với thanh niên; lôi cuốn thanh niên tham gia sưu tầm, ghi chép lịch sử các dân tộc thiểu số…, để thanh niên có điều kiện giao lưu, học hỏi các thế hệ đi trước. 

Các hoạt động này cần được diễn ra thường xuyên, liên tục trên phạm vi cả nước, từ thành thị đến nông thôn, từ đồng bằng đến miền núi, vùng sâu, vùng xa, đặc biệt tập trung tại các địa phương có đông đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống. Nội dung các hoạt động cần đa dạng, phong phú, có tính giáo dục thể hiện sự tôn trọng với phong tục, tập quán và những giá trị tốt đẹp của văn hóa các dân tộc. Thông qua các hình thức biểu diễn nghệ thuật, thi đấu thể thao, giới thiệu ẩm thực, trò chơi dân gian…, để thu hút đông đảo thanh niên tham gia. Thông qua đó, mối quan hệ gắn bó, sự hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc ngày càng được củng cố, thanh niên nhận thức được vị trí, vai trò của họ đối với việc phát triển mọi mặt của các dân tộc thiểu số, qua đó tiếp tục học tập, rèn luyện, đóng góp sức mình vào xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ngày càng tốt đẹp hơn.

Ba là, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế – văn hóa cộng đồng.

Thế hệ thanh niên hiện nay đang mang trên vai trọng trách lịch sử, đó là phải trở thành lực lượng lao động có trí tuệ và có tay nghề cao, có đạo đức và lối sống trong sáng, có sức khỏe thể chất và tinh thần để đóng góp sức mình vào quá trình thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Từ nhận thức đó, thanh niên cả nước nói chung, thanh niên các dân tộc thiểu số nói riêng luôn xung kích, tình nguyện trên các lĩnh vực phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững quốc phòng – an ninh ở từng vùng dân tộc thiểu số của cả nước. Trong năm 2023, với chủ đề công tác “Năm chuyển đổi số các hoạt động của đoàn”, thanh niên cả nước nói chung và thanh niên các dân tộc thiểu số nói riêng tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành 12/12 chỉ tiêu cơ bản, trong đó đáng chú ý, để hoàn thành và vượt chỉ tiêu có trên 60% thanh, thiếu nhi được tiếp cận các hoạt động nâng cao năng lực số, tối thiểu có 30% thanh niên sử dụng dịch vụ công trực tuyến, 50% thanh niên sử dụng tài khoản thanh toán điện tử. 

Có hơn 500 ý tưởng, sáng kiến của đoàn viên, thanh niên được tổ chức đoàn hỗ trợ triển khai, hiện thực hóa, hơn 20 dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên dân tộc thiểu số được hỗ trợ; ở các tỉnh đoàn tiếp tục phát huy mạnh mẽ vai trò xung kích trong hưởng ứng tham gia các hoạt động chuyển đổi số, vận dụng, ứng dụng công nghệ số trong thực tiễn cuộc sống và nâng cao năng lực số cho thanh niên dân tộc thiểu số. Triển khai các phong trào, chương trình, hoạt động truyền cảm hứng, cổ vũ, động viên thanh niên nâng cao tinh thần tự học tập, sáng tạo; thúc đẩy, hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp, lập nghiệp, phát triển kinh tế của thanh niên ở vùng biên giới. Đồng thời, chú trọng việc triển khai cuộc vận động “Xây dựng hình ảnh đẹp của thanh niên dân tộc thiểu số trong thời kỳ mới”. Triển khai các giải pháp tuyên truyền, tạo cảm hứng, cổ vũ, động viên thanh niên làm kinh tế, tự tin khởi nghiệp; thúc đẩy, hỗ trợ các hoạt động khởi nghiệp, lập nghiệp, rèn luyện kỹ năng công tác, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho thanh niên nhất là thanh niên vùng dân tộc thiểu số… Từ đó, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các địa phương, đóng góp vào sự nghiệp xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng.

Bốn là, xây dựng môi trường văn hóa cơ sở lành mạnh, tạo điều kiện thuận lợi để phát huy vai trò của thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số. 

Xây dựng môi trường văn hóa cơ sở lành mạnh, bảo vệ thuần phong mỹ tục ở vùng dân tộc thiểu số, kịp thời phê phán các hiện tượng tiêu cực trong xã hội. Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa, thể dục – thể thao đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học – công nghệ tác động vào phong tục, tập quán và phương thức sản xuất của đồng bào các dân tộc nhằm tăng năng suất, tăng thu nhập cho đồng bào dân tộc thiểu số. Xây dựng và hoàn thiện các thiết chế văn hóa xã hội đồng bộ, khuyến khích, động viên các lực lượng tham gia, kịp thời phê phán các hiện tượng tiêu cực trong xã hội, xây dựng đời sống văn hóa mới, bảo vệ thuần phong mỹ tục ở vùng dân tộc thiểu số. Xây dựng môi trường văn hóa, đội ngũ cán bộ văn hóa thông tin cơ sở, các đội văn hóa, văn nghệ, thể thao quần chúng…, thực hiện dân chủ hóa đời sống tinh thần ở vùng dân tộc thiểu số. Tăng cường bảo đảm an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Phòng, chống có hiệu quả “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong thanh niên, đấu tranh, ngăn chặn làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm vào thế hệ thanh niên nhất là thanh niên ở các dân tộc thiểu số.

Các giải pháp trên có vị trí, vai trò không ngang bằng nhau, nhưng có quan hệ gắn bó chặt chẽ với nhau, hỗ trợ nhau cùng hướng tới mục đích là phát huy vai trò thanh niên trong xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta hiện nay. Thực tiễn luôn vận động và phát triển, các giải pháp trên chỉ là những vấn đề cơ bản cần tiếp tục nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện để đáp ứng mục tiêu, yêu cầu xây dựng đời sống văn hóa các dân tộc thiểu số ở nước ta trong tình hình mới.

Chú thích:
1, 2. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIIITập I. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021, tr. 33, 215.
3, 4. Hồ Chí Minh toàn tập. Tập 11. H. NXB Chính trị quốc gia, 2011, tr. 216, 225.
5. Đảng Cộng sản Việt Nam. Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương (khóa X). H. NXB Chính trị quốc gia, 2008, tr. 38.