TS. Nguyễn Văn Thi
ThS. Nguyễn Văn Hoạt
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong giai đoạn hiện nay là yêu cầu cấp thiết, trực tiếp góp phần xây dựng các học viện, trường sĩ quan tiên tiến, chính quy, mẫu mực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
Từ khóa: Khối khoa; học viện; trường sĩ quan quân đội; vững mạnh toàn diện, “mẫu mực tiêu biểu”.
1. Đặt vấn đề
Học viện, trường sĩ quan quân đội là cơ sở giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của quân đội và quốc gia. Khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội bao gồm các khoa chuyên ngành là lực lượng nòng cốt, trực tiếp thực hiện nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học.
Quán triệt Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về: “Xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số quân chủng, binh chủng, lực lượng tiến thẳng lên hiện đại. Đến năm 2025, cơ bản xây dựng Quân đội, Công an tinh, gọn, mạnh, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030, xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”1. Ngày 22/7/2022, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã ban hành Chỉ thị số 79/CT-BQP về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân; Chỉ thị số 79/CT-BQP đã bổ sung, phát triển Chỉ thị số 917/1999/CT-QP với những nội dung cụ thể hơn, đặt ra yêu cầu nhiệm vụ cao hơn, toàn diện hơn.
2. Thực trạng xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong thời gian qua
Những năm qua, các đảng ủy học viện, trường sĩ quan quân đội đã lãnh đạo xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” với những kết quả nổi bật: nhận thức, lập trường tư tưởng của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên ở khoa giáo viên luôn kiên định, vững vàng, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và Nhân dân; năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên không ngừng được nâng lên; “thực hiện tổ chức biên chế đúng quy định, duy trì nghiêm các chế độ sẵn sàng chiến đấu, thực hiện tốt nhiệm vụ huấn luyện, giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học”2; bảo đảm tốt công tác hậu cần, kỹ thuật cho các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất.
Tuy nhiên, quá trình tổ chức thực hiện còn một số hạn chế, như: công tác giáo dục chính trị, định hướng tư tưởng gắn với quản lý, rèn luyện kỷ luật ở một số khoa chất lượng chưa cao; chất lượng giáo dục, đào tạo, nhất là “chất lượng một số bài giảng, tập bài chưa cao”3; công tác quản lý, thực hành tiết kiệm điện, nước ở một số khoa giáo viên chưa tốt; việc duy trì nền nếp, chính quy ngành kỹ thuật và thực hiện nội dung Cuộc vận động 50 chưa nghiêm…
Nguyên nhân chủ yếu của những hạn chế nêu trên là do việc “quán triệt, cụ thể hóa Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện có cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy chưa sát thực”4; cụ thể hóa và xây dựng chủ trương, biện pháp lãnh đạo, triển khai kế hoạch thực hiện còn chung chung, chưa sát đặc điểm, yêu cầu, nhiệm vụ của từng khoa. Chưa có nhiều biện pháp quyết liệt, đồng bộ trong lãnh đạo, chỉ huy, nhất là công tác giáo dục, định hướng tư tưởng và quản lý, rèn luyện kỷ luật bộ đội. Sự phối hợp, hiệp đồng của khoa với cơ quan cấp trên, địa phương có nội dung chưa chặt chẽ; công tác kiểm tra, xử lý chưa kiên quyết, thiếu kịp thời…
Hiện nay, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa có sự phát triển mới; nhiệm vụ giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học của các học viện, trường sĩ quan quân đội có sự bổ sung, phát triển cả về quy mô, loại hình, đối tượng đào tạo; yêu cầu xây dựng các học viện, trường sĩ quan quân đội tiên tiến, chính quy, mẫu mực đã và đang đòi hỏi phải tăng cường xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong giai đoạn hiện nay.
3. Giải pháp tăng cường xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong giai đoạn hiện nay
Một là, tạo chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng đối với xây dựng khối khoa.
Theo đó, cấp ủy, chỉ huy khoa, cơ quan chức năng, đảng ủy các học viện, trường sĩ quan cần làm tốt việc quán triệt, giáo dục cho cán bộ, giáo viên, nhân viên ở các khoa những quan điểm, tư tưởng mới của Đảng, Quân ủy Trung ương về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, như: Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân đội lần thứ XI; Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân.
Nắm chắc các nội dung, tiêu chuẩn và biện pháp xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” để xác định chỉ tiêu, giải pháp sát với đặc điểm nhiệm vụ của từng khoa và xác định đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm thường xuyên, như: Hướng dẫn số 1773/HD-CT ngày 21/10/2022 của Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về thực hiện tiêu chuẩn 1 “Vững mạnh về chính trị” trong xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”; Quyết định số 2425/QĐ-TM ngày 03/10/2022 của Bộ tổng Tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam về việc ban hành Hướng dẫn xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” nội dung tiêu chuẩn 2, tiêu chuẩn 3; Hướng dẫn số 2256/HD-TCHC-TCKT ngày 23/11/2022 của Tổng cục Hậu cần – Tổng cục Kỹ thuật Quân đội nhân dân Việt Nam về thực hiện tiêu chuẩn 4….
Đẩy mạnh công tác xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng các cấp ở khối khoa trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu; tăng cường quản lý, giáo dục rèn luyện đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ. Chỉ đạo nâng cao chất lượng giáo dục chính trị, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng gắn với thực hiện tốt phong trào thi đua quyết thắng và nhiệm vụ chính trị của khoa. Tập trung xây dựng cho cán bộ, giảng viên, nhân viên có bản lĩnh chính trị kiên định, vững vàng, phẩm chất đạo đức tốt, có ý chí quyết tâm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Hai là, tăng cường sự lãnh đạo của đảng ủy, sự chỉ đạo ban giám đốc/ban giám hiệu, hướng dẫn của cơ quan chức năng đối với xây dựng khối khoa.
(1) Đối với đảng ủy, ban giám đốc/ban giám hiệu các học viện, trường sĩ quan quân đội. Thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo xây khối khoa giảng dạy vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” theo 4 tiêu chuẩn của Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng lấy xây dựng vững mạnh về chính trị làm cơ sở, tập trung xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng khối khoa trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học, xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, tổ chức biên chế, hậu cần, kỹ thuật, tài chính và thực hiện các nhiệm vụ của khoa, bộ môn; làm tốt kiểm tra, giám sát, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng khối khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.
(2) Đối với cơ quan chức năng ở các học viện, trường sĩ quan. Là các cơ quan tham mưu cho đảng ủy, thường vụ đảng ủy, ban giám đốc/ban giám hiệu học viện, trường sĩ quan quân đội chỉ đạo, quản lý, điều hành các mặt công tác ở khối khoa; chịu sự lãnh đạo của đảng ủy nhà trường; sự chỉ huy, chỉ đạo trực tiếp của ban giám đốc/ban giám hiệu học viện, trường sĩ quan và chỉ đạo nghiệp vụ của cơ quan quản lý cấp trên.
Theo đó, các cơ quan chức năng (đào tạo; văn phòng – tham mưu, hành chính; sau đại học; hậu cần – kỹ thuật, tài chính… phải tích cực tham mưu cho đảng ủy, thường vụ đảng ủy, ban giám đốc/ban giám hiệu mặt công tác mà cơ quan mình thực hiện. Kịp thời đề xuất với đảng ủy, thường vụ đảng ủy, ban giám đốc/ban giám hiệu những vấn đề về nội dung, chương trình theo chức năng, nhiệm vụ được giao; tổ chức hướng dẫn, thực hiện, duy trì điều hành, hiệp đồng chặt chẽ giữa các cơ quan và khối khoa làm tốt công tác kiểm tra, sơ tổng kết, báo cáo trên đúng quy định.
Ba là, nâng cao chất lượng thực hiện nghị quyết, kế hoạch xây dựng khối khoa.
Trên cơ sở Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, các hướng dẫn của cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân, Đảng ủy các học viện, trường sĩ quan quân đội và cấp ủy, tổ chức đảng các khoa kịp thời ra nghị quyết chuyên đề và kế hoạch xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Căn cứ đặc điểm tình hình nhiệm vụ, cấp ủy, tổ chức đảng ra nghị quyết lãnh đạo và kế hoạch xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, dự báo chính xác đặc điểm thuận lợi, khó khăn, đánh giá sát thực tế đơn vị, đề ra phương hướng, mục tiêu và các nhiệm vụ, giải pháp có tính khả thi, đột phá thực hiện hiện thắng lợi nhiệm vụ trọng tâm, khắc phục những khâu yếu, mặt yếu, nâng cao chất lượng xây dựng các khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.
Cùng với đó, phải thường xuyên đổi mới, nâng cao chất lượng quán triệt, tổ chức thực hiện nghị quyết và kế hoạch xây dựng khối khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Nghị quyết phải bảo đảm ngắn gọn, cụ thể, rõ ràng, dễ quán triệt tổ chức thực hiện, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cấp ủy viên, cán bộ chủ trì, các lực lượng có liên quan. Kịp thời phát hiện những vấn đề mới nảy sinh để có biện pháp giải quyết, tăng cường chỉ đạo, định hướng để tổ chức quần chúng cụ thể hóa nghị quyết lãnh đạo xây dựng các khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” thành kế hoạch công tác, chương trình hành động cụ thể trong thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu của nghị quyết, bảo đảm vừa đúng với nghị quyết vừa có tính sáng tạo, linh hoạt gắn với chức năng, nhiệm vụ của từng tổ chức, lực lượng, tạo thành hành động cách mạng, phong trào thi đua thiết thực hướng vào xây dựng khối khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.
Bốn là, phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên trong xây dựng khối khoa.
Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội cần thường xuyên quan tâm, tạo môi trường thuận lợi để đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên trong khoa luôn nêu cao tính tiên phong trên tất cả các mặt, như: bản lĩnh chính trị, tư tưởng, phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực công tác, trong đó chú trọng về năng lực hoạt động thực tiễn. Đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên phải luôn gương mẫu về lối sống, phương pháp, tác phong công tác, lời nói và hành động. Tiên phong, gương mẫu về nhận thức và hành động, có thái độ trách nhiệm cao trong giảng dạy, nghiên cứu khoa học, chấp hành kỷ luật, xây dựng nền nếp chính quy ở khoa, bộ môn; thường xuyên học tập nâng cao trình độ, khả năng, kinh nghiệm công tác, kịp thời phát hiện những vấn đề khó, vướng mắc, bất cập trong thực hiện nhiệm vụ.
Trong phạm vi chức trách, nhiệm vụ được giao, đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên luôn phát huy tinh thần, trách nhiệm cá nhân, nắm chắc nghị quyết, kế hoạch, bám sát tình hình thực tiễn của khoa, bộ môn, tích cực chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong tổ chức thực hiện; kịp thời đề xuất với cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ khoa, bộ môn các chủ trương, biện pháp nhằm hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ được giao. Phát huy và đề cao tinh thần tự phê bình và phê bình trong xây dựng khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, kiên quyết đấu tranh khắc phục mọi biểu hiện ngại học tập, ngại tu dưỡng, rèn luyện, tư tưởng cầm chừng, trung bình chủ nghĩa trong đội ngũ cán bộ, giảng viên, nhân viên.
Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong xây dựng khối khoa.
(1) Phát huy vai trò của cơ quan chức năng. Cơ quan chức năng là lực lượng trực tiếp chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Theo đó, các cơ quan chức năng cần làm tốt công tác tham mưu, đề xuất với đảng ủy, ban giám đốc/ban giám hiệu các học viện, trường sĩ quan quân đội chủ trương, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Cùng với đó, các cơ quan chức năng tích cực, chủ động hướng dẫn, theo dõi, giúp đỡ, kiểm tra, giám sát, kịp thời phát huy ưu điểm, rút kinh nghiệm, chấn chỉnh kịp thời những hạn chế, yếu kém trong xây dựng khối khoa vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”.
(2) Phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng. Các tổ chức quần chúng ở các khoa, bao gồm: Đoàn Thanh niên, Công đoàn, Nữ công, là nơi trực tiếp tuyên truyền, vận động và tổ chức các phong trào xung kích cho đoàn viên, hội viên thực hiện thắng lợi nghị quyết, kế hoạch xây dựng khoa giáo viên vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”. Các tổ chức quần chúng có vai trò quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự vững mạnh và kết quả hoàn thành nhiệm vụ của cấp ủy, tổ chức đảng khối khoa. Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ chủ trì các khoa phải thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các tổ chức quần chúng hoạt động đúng chức năng, nhiệm vụ.
(3) Phát huy vai trò, trách nhiệm của hội đồng quân nhân. Hội đồng quân nhân ở các khoa là tổ chức đại diện cho mọi quân nhân để thực hiện và phát huy dân chủ về quân sự, chính trị, kinh tế và đời sống. Để phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của hội đồng quân nhân, cấp ủy, tổ chức đảng các khoa tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, duy trì có nền nếp chế độ sinh hoạt và hoạt động của hội đồng quân nhân đúng chức năng, nhiệm vụ, thực sự tạo bầu không khí dân chủ cởi mở, đoàn kết trong đơn vị, phát huy quyền làm chủ đầy đủ của mọi quân nhân trong khoa; động viên, khích lệ mọi quân nhân tích cực học tập, tích luỹ kiến thức, kinh nghiệm và cống hiến.
4. Kết luận
Xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong giai đoạn hiện nay là đòi hỏi khách quan, phù hợp với yêu cầu phát triển của Quân đội và sự nghiệp quốc phòng; trực tiếp góp phần xây dựng các học viện, trường sĩ quan quân đội tiên tiến, chính quy, mẫu mực. Theo đó, các học viện, trường sĩ quan quân đội quán triệt và thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, các hướng dẫn của cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng về xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu” trong toàn quân. Xây dựng khối khoa ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, các học viện, trường sĩ quan quân đội có chất lượng tổng hợp, khả năng sẵn sàng chiến đấu cao, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong tình hình mới.
