Đại úy An Trường Giang
Thiếu tá Đào Duy Hiệp
Hệ 5, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Sư đoàn Bộ binh 325 là một trong 6 đại đoàn chủ lực đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam, hiện nay là một sư đoàn bộ binh đủ quân thuộc biên chế của Quân đoàn 12. Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên ở Sư đoàn là trách nhiệm của tất cả các tổ chức, lực lượng và bản thân mỗi thanh niên của Sư đoàn. Bài viết khái quát về vai trò của hoạt động bồi dưỡng, đồng thời chỉ ra những vấn đề có tính nguyên tắc trong bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 hiện nay.
Từ khóa: Bồi dưỡng đạo đức, đạo đức cách mạng, thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12, Quân đội nhân dân Việt Nam.
1. Đặt vấn đề
Đạo đức cách mạng là thành tố cơ bản, là phẩm chất hàng đầu tạo nên giá trị nhân cách của người cách mạng, là cơ sở để nâng cao ý thức trách nhiệm đối với công việc, tích cực chủ động trong công tác, giúp họ hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, đạo đức cách mạng không phải là đạo đức thủ cựu, nó là đạo đức mới, đạo đức vĩ đại, không phải vì danh vọng của cá nhân mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người. Người nhấn mạnh: “Cũng như sông thì phải có nguồn mới có nước, không có nước thì sông cạn. Cây thì phải có gốc không có gốc thì cây héo. Người cách mạng thì phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”1. Chính vì vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 là một việc làm quan trọng, cấp thiết hiện nay nhằm hình thành, phát triển, hoàn thiện những phẩm chất đạo đức cách mạng của người lính “Bộ đội Cụ Hồ” đáp ứng theo yêu cầu nhiệm vụ của đơn vị, Quân đội trong mọi tình huống.
2. Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12
Một là, góp phần nâng cao nhận thức, hình thành, phát triển các giá trị chuẩn mực đạo đức, phát triển, nhân cách người quân nhân cách mạng.
Thông qua bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 nâng cao sự hiểu biết về vị trí, vai trò của đạo đức cách mạng, nắm vững nội dung, yêu cầu và các chuẩn mực đạo đức cách mạng. Qua đó, mỗi thanh niên tự điều chỉnh lối sống hành vi của mình cho phù hợp với yêu cầu khách quan của xã hội, Quân đội và đơn vị, xây dựng mối quan hệ đoàn kết thống nhất trong các tổ chức của đơn vị, bảo đảm sự đoàn kết thống nhất cả về tư tưởng và hành động của thanh niên Sư đoàn 325 trong huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, và chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.
Hai là, góp phần phòng ngừa, ngăn chặn tác động của các hiện tượng tiêu cực trong đời sống xã hội và sự chống phá của các thế lực thù địch.
Nước ta đang đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen, những ảnh hưởng của mặt trái nền kinh tế thị trường, các hiện tượng tiêu cực trong đời sống xã hội ngày càng tác động mạnh mẽ và trực tiếp đối với cán bộ, chiến sĩ, trong đó có thanh niên Quân đội nói chung, thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 nói riêng. Bên cạnh đó, những âm mưu thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động bằng chiến lược “diễn biến hòa bình”, âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội… dẫn đến nguy cơ suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”. “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Do vậy, bồi dưỡng đạo đức cách mạng để kịp thời định hướng tư tưởng, thống nhất nhận thức đúng đắn cho người chiến sĩ trước các vấn đề chính trị, thời sự và của đời sống hiện thực; đồng thời ngăn chặn, hạn chế tác động của các hiện tượng tiêu cực trong đời sống xã hội vào đơn vị.
Ba là, góp phần đấu tranh ngăn ngừa, khắc phục những tàn dư lạc hậu của đạo đức phong kiến và ảnh hưởng xấu của đạo đức, lối sống tư sản.
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 góp phần trang bị những kiến thức cơ bản, xây dựng niềm tin vào chủ nghĩa xã hội, tin tưởng vào chủ trương, đường lối của Đảng, xây dựng niềm tin vào thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Thanh niênthấy rõ niềm vinh dự, tự hào vì được thực hiện nghĩa vụ quân sự, qua đó, hình thành động cơ thôi thúc bên trong, ra sức học tập tu dưỡng, rèn luyện khắc phục khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ, chức trách được giao.
3. Những nguyên tắc trong bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12
Thứ nhất, phải đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, chỉ đạo, hướng dẫn của cán bộ chủ trì, tổ chức đoàn các cấp và cơ quan chính trị.
Là những chủ thể lãnh đạo trực tiếp bồi dưỡng đạo đức cách mạng, nên kết quả bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 phụ thuộc vào vai trò lãnh đạo của các cấp ủy đảng. Do đó, các cấp uỷ đảng phải coi trọng lãnh đạo bồi dưỡng, luôn có chủ trương, biện pháp lãnh đạo đúng đắn, có kế hoạch cụ thể, chỉ tiêu thiết thực làm cho mỗi thanh niên của Sư đoàn thấy rõ trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội, xây dựng Sư đoàn, có niềm tin và ý chí quyết tâm, ý thức tổ chức kỷ luật, giữ vững phẩm chất chính trị, đạo đức của người quân nhân cách mạng, nêu cao tinh thần khắc phục khó khăn, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ học tập, rèn luyện tại đơn vị.
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 là trách nhiệm của lãnh đạo, chỉ huy các cấp và các lực lượng có liên quan. Trong đó, đảng ủy, chỉ huy tiểu đoàn, chi ủy, chi bộ, chi đoàn các đại đội giữ vai trò quyết định. Phải thường xuyên coi trọng chăm lo xây dựng các tổ chức vững mạnh toàn diện, có năng lực tiến hành bồi dưỡng đạo đức cách mạng tốt và hướng dẫn các bộ phận, lực lượng cùng tiến hành. Phải phát huy sức mạnh tổng hợp của các cơ quan, tổ chức, lực lượng trong toàn Sư đoàn. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ, chủ trì ở đại đội, cán bộ đoàn là những người chịu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức các hoạt động bồi dưỡng đạo đức cách mạng, tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết của cấp ủy. Mặt khác, phải phát huy trách nhiệm trong chỉ đạo, hướng dẫn bồi dưỡng đạo đức cách mạng của cơ quan chính trị các cấp trong công tác tham mưu cho cấp ủy và trực tiếp hướng dẫn chỉ đạo các tổ chức đoàn, tổ chức các hoạt động bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên bảo đảm sát, đúng, trúng, kịp thời và hiệu quả .
Thứ hai, hoạt động bồi dưỡng tiến hành thường xuyên và sát với đối tượng, luôn coi trọng kiểm tra, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm.
Trong quá trình bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 phải được tiến hành thường xuyên có kế hoạch. Chính ủy, chính trị viên thường xuyên bàn bạc, trao đổi, đề xuất với cấp ủy, tổ chức đảng các chủ trương, biện pháp và nội dung bồi dưỡng cụ thể sát với đối tượng là thanh niên ở từng đơn vị cụ thể của Sư đoàn, đồng thời, đề cao tinh thần trách nhiệm trong tiến hành bồi dưỡng bảo đảm nghiêm túc, chặt chẽ, sát đối tượng.
Thường xuyên kiểm tra uốn nắn những mặt còn hạn chế phát huy những kinh nghiệm và sáng kiến tốt. Đồng thời sơ kết, tổng kết, đánh giá rút kinh nghiệm việc tổ chức bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên. Qua kiểm tra, đánh giá, điểm mạnh, yếu của từng thanh niên trong học tập và rèn luyện; định kỳ nhận xét đánh giá kết quả xếp loại kết quả học tập, rèn luyện mức độ tiến bộ của từng người và từng đơn vị.
Thứ ba, thực hiện tốt trách nhiệm nêu gương sáng của cán bộ, đảng viên.
Lời nói, việc làm, tác phong của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì các cấp tác động trực tiếp đến thanh niên trong đơn vị và Nhân dân ở địa bàn đóng quân. Vì vậy, tập trung phát hiện và xây dựng “người tốt, việc tốt”, thực hiện ‘‘Nói đi đôi với làm và trách nhiệm nêu gương về đạo đức’’ trong cán bộ, đảng viên để phát huy vai trò gương mẫu trong rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống, tác phong công tác, nhất là cán bộ chỉ huy, quản lý. Người chủ trì sẽ có ảnh hưởng, tác động mạnh đến mọi cán bộ, đảng viên và quần chúng trong đơn vị.
“Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức” đạt hiệu quả, cần nêu cao tinh thần tự rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên theo nguyên tắc xây dựng đạo đức cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện; nêu gương về đạo đức. Xây dựng đạo đức cách mạng gắn với kiên quyết đấu tranh chống biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, làm chủ bản thân, không bị sa ngã trước tác động tiêu cực. Từng cán bộ, đảng viên hằng năm đăng ký cam kết chấp hành nghiêm các chỉ thị, nghị quyết của Đảng; tự giác tu dưỡng, rèn luyện từ những việc nhỏ nhất; qua đó tạo sự đoàn kết, đồng thuận, phát huy sức mạnh tổng hợp để hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ.
Thứ tư, kết hợp bồi dưỡng của các tổ chức và tự bồi dưỡng của thanh niên.
Cấp ủy tổ chức đảng và cán bộ chủ trì các cấp chính là chủ thể để bồi dưỡng đạo đức cách mạng. Vì vậy, người lãnh đạo, chỉ huy phải tích cực chủ động trong hoạt động xây dựng môi trường đơn vị văn hóa, có tập thể quân nhân đoàn kết, gắn bó, có lối sống trong sạch, lành mạnh, có ý thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh, có dư luận xã hội tích cực, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển đạo đức cách mạng của thanh niên nói chung và thanh niên Sư đoàn 325 nói riêng. Mặt khác, ý thức trách nhiệm năng lực của chủ thể còn được đánh giá ở khả năng phát huy vai trò các yếu tố của môi trường đơn vị cũng như khả năng phối hợp với các lực lượng, các phương tiện, các hình thức, biện pháp nhằm tạo sức mạnh tổng hợp trong bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Tự bồi dưỡng, tự rèn luyện của thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12, trước hết, từng thanh niên phải tự bồi dưỡng, tự đánh giá được nhận thức và trình độ của mình trong học tập tại đơn vị để thấy được sự cần thiết phải không ngừng nâng cao trình độ về mặt công tác, nhất là trong bồi dưỡng nhân cách, đạo đức người quân nhân cách mạng. Từ đó, tự đánh giá khả năng tổ chức và tiến hành các hoạt động tự bồi dưỡng, tự rèn luyện bản thân, bao gồm các khả năng: tự xác định mục tiêu kế hoạch; tự điều chỉnh thái độ hành vi phù hợp chuẩn mực đạo đức, yêu cầu của tập thể và yêu cầu của nhiệm vụ; lựa chọn phương pháp, hình thức tự bồi dưỡng, rèn luyện và khả năng đấu tranh khắc phục lối sống thực dụng, biểu hiện tiêu cực, lạc hậu của bản thân.
Thứ năm, gắn với các phong trào thi đua, các cuộc vận động trong đơn vị.
Quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về thi đua yêu nước và các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ; Chỉ thị của Thường vụ Đảng ủy Quân đoàn, hướng dẫn của Cục Chính trị Quân đoàn về công tác thi đua, khen thưởng, Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn, cấp ủy, cơ quan chính trị, chính ủy, chính trị viên và người chỉ huy các cấp lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, triển khai thực hiện nghiêm túc công tác thi đua, khen thưởng và phong trào thi đua, khen thưởng hằng năm; xác định rõ nội dung lãnh đạo, biện pháp tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả, tập trung vào nhiệm vụ chính trị trọng tâm, đột phá làm chuyển biến những khâu yếu, mặt yếu. Chủ động giáo dục, quán triệt xây dựng ý chí quyết tâm và động cơ thi đua đúng đắn cho thanh niên Sư đoàn, coi trọng công tác kiểm tra, đánh giá, sơ kết rút kinh nghiệm, biểu dương, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc.
Kết hợp chặt chẽ giữa đẩy mạnh phong trào thi đua quyết thắng với quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” tạo sự chuyển biến toàn diện, vững chắc về mọi mặt trong các cơ quan, đơn vị.
4. Kết luận
Bồi dưỡng đạo đức cách mạng cho thanh niên Sư đoàn 325, Quân đoàn 12 là hoạt động có tổ chức, có mục đích của chủ thể và các lực lượng thông qua chủ trương, nội dung, biện pháp tác động vào ý thức, tình cảm, hành vi đạo đức của thanh niên Sư đoàn cùng với quá trình tự giáo dục, tự bồi dưỡng nhằm có sự chuyển biến trong nhận thức, góp phần vào hoàn thiện phẩm chất nhân cách người quân nhân cách mạng. Do vậy, cần phải nắm chắc những nguyên tắc trong tiến hành bồi dưỡng đạo đức cách mạng, bảo đảm cho hoạt động bồi dưỡng đi đúng hướng, phát huy được hết vai trò của các tổ chức, lực lượng cả chủ thể và đối tượng của hoạt động bồi dưỡng, góp phần làm cho những chuẩn mực đạo đức cách mạng trở thành yếu tố chủ đạo trong việc định hướng hoạt động, giúp họ thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
