Hồ Phước Tuyền
Chi cục Thuế huyện Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh
(Quanlynhanuoc.vn) – Huyện Bình Chánh là một trong những huyện ngoại thành, có tốc độ tăng trưởng cao của TP. Hồ Chí Minh. Do đó, các cá nhân, tổ chức trong sản xuất – kinh doanh trên địa bàn huyện đã bắt kịp với công nghệ mới và quan tâm đến việc phát triển thương mại điện tử. Những năm qua, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đã rất chú trọng công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử và thực hiện bằng nhiều biện pháp khác nhau. Tuy nhiên, công tác này cũng còn nhiều hạn chế, bất cập. Bài viết đề xuất các biện pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử tại Chi cục Thuế huyện Bình Chánh.
Từ khoá: Nâng cao; quản lý thuế; hộ kinh doanh; cá nhân kinh doanh; thương mại điện tử; Chi cục Thuế huyện Bình Chánh; TP. Hồ Chí Minh.
1. Đặt vấn đề
Bình Chánh là một trong 5 huyện ngoại thành của TP. Hồ Chí Minh và là huyện có vị trí chiến lược của Thành phố. Với sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế – xã hội, đặc biệt, sự phát triển của thương mại điện tử, trong thời gian qua, huyện Bình Chánh đã có sự tăng nhanh về quy mô và hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử. Đồng thời, phát triển mạnh mẽ và đa dạng trên các nền tảng mạng internet, mạng xã hội Facebook, YouTube, Google, Tiktok…
Bên cạnh công tác quản lý thuế đạt được những kết quả đáng kể thì việc phối hợp trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử còn nhiều hạn chế, chưa chặt chẽ; hoạt động kiểm tra, xử lý trong một số trường hợp chưa được tiến hành thường xuyên; công tác tuyên truyền, phổ biến mặc dù đã triển khai mạnh mẽ nhưng hiệu quả vẫn còn chưa cao… Do đó, để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đã triển khai nhiều biện pháp như công tác kê khai thuế và tổ chức thu thuế, quản lý thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh; quản lý chặt chẽ dữ liệu kê khai, nộp thuế của người nộp thuế; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm pháp luật về lĩnh vực cung ứng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử.
2. Tình hình hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử tại huyện Bình Chánh
Theo số liệu thống kê của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh thì đến tháng 11/2023, trên địa bàn huyện Bình Chánh có 5.740 hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử. Số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử đã tăng lên, nhất là do sau đại dịch Covid-19. Giai đoạn 2019 – 2023, huyện Bình Chánh đã có sự tăng nhanh về số lượng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, trong đó tỷ lệ tăng giai đoạn này là 234,43%1. Đây là những hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có phát sinh doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ thông qua phương thức điện tử do Cục Thuế Thành phố khai thác được và Chi cục Thuế huyện Bình Chánh khai thác được qua quá trình quản lý, còn thực tiễn có thể lớn hơn nhiều. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn huyện rất đa dạng, tồn tại ở nhiều lĩnh vực, với quy mô khác nhau.
Hiện nay, số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm là 474 hộ; số hộ có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm là 2.232 hộ2. Tình hình thu, nộp và quản lý thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử tại huyện Bình Chánh cũng ngày càng tăng lên. Có được kết quả này là do Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đã có những biện pháp cụ thể, như:
Một là, tuyên truyền pháp luật thuế và hỗ trợ các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đã triển khai nhiều hoạt động thiết thực để tuyên truyền, giáo dục ý thức pháp luật về kinh doanh cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân về: Luật Quản lý thuế năm 2019; Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2008; Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ quy định về hoạt động thương mại điện tử; Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, theo đó, Chi cục Thuế huyện đã ban hành nhiều kế hoạch, chương trình nhằm tuyên truyền, phổ biến pháp luật về kinh doanh, thuế, các văn bản của trung ương và TP. Hồ Chí Minh; các quy định, chính sách thuế đến người nộp thuế có phát sinh hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, thực hiện kê khai, nộp thuế đúng quy định của pháp luật.
Bên cạnh đó, Chi cục Thuế cũng chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức triển khai công tác tập huấn, phân công nhiệm vụ cụ thể tới từng bộ phận, cử cán bộ chuyên trách am hiểu về các nội dung đăng ký thuế, kê khai thuế, nộp thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử tiếp nhận các thông tin phản ánh để hỗ trợ, hướng dẫn, giải thích cho cá nhân, hộ kinh doanh hiểu, đồng thuận và thực hiện. Chẳng hạn: Bộ phận “một cửa” thuộc Đội Tổng hợp Nghiệp vụ Dự toán – Tuyên truyền Hỗ trợ trong năm 2019 đã tiếp nhận 16.430 tờ khai thuế và văn bản do người nộp thuế thực hiện các thủ tục hành chính thuế. Trong đó, hồ sơ khai thuế 9.746; công văn đến các loại: 6.684; tiến hành lập 150 lượt biên bản vi phạm hành chính; tham mưu trả lời bằng văn bản 45 lượt người nộp thuế thắc mắc về chính sách thuế; trả lời trực tiếp và qua điện thoại 4.788 lượt, tiếp nhận và giải quyết 171 lượt hồ sơ đề nghị cấp hóa đơn lẻ, tương ứng số thuế đã nộp là 567 triệu đồng; hỗ trợ kê khai thuế đối với cá nhân kinh doanh có hoạt động cho thuê tài sản3. Phối hợp với Đài truyền thanh, Bản tin Bình Chánh thực hiện các bài viết, bản tin các nội dung về chính sách thuế, đặc biệt là tuyên truyền đến người dân nội dung mới của Nghị định số 79/2019/NĐ-CP ngày 26/10/2019 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất; chương trình “Tuyên truyền vận động người nộp thuế tham gia nộp thuế điện tử, sử dụng hóa đơn điện tử; kết hợp với Ủy ban nhân dân (UBND) huyện… Ngoài ra, phối hợp với Văn phòng Hội đồng nhân dân (HĐND) và UBND cấp cơ sở để đăng tải thông tin tuyên truyền về chính sách thuế, người nộp thuế nợ tiền thuế trên website: http://www.binhchanh.hochiminhcity.gov.vn.
Trong năm 2020, đã tiếp nhận 14.487 tờ khai thuế và văn bản do người nộp thuế thực hiện các thủ tục hành chính thuế. Trong đó, khai thuế 7.246 hồ sơ; công văn đến các loại: 7.241; tiến hành lập 229 lượt biên bản vi phạm hành chính về hóa đơn; tham mưu trả lời bằng văn bản 41 lượt người nộp thuế thắc mắc về chính sách thuế; trả lời trực tiếp 935 lượt, điện thoại 3.795 lượt; tiếp nhận và giải quyết 104 lượt hồ sơ đề nghị cấp hóa đơn lẻ; hỗ trợ kê khai thuế đối với cá nhân kinh doanh có hoạt động cho thuê tài sản 100% lượt hồ sơ; vận động chuyển đổi áp dụng hóa đơn diện tử; tuyên truyền về chính sách thuế thu nhập cá nhân, thuế môn bài, miễn giảm, gia hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thu nhập doanh nghiệp, thuế tiêu thụ đặc biệt, tiền thuê đất, các hướng dẫn hỗ trợ hộ, cá nhân kinh doanh…
Năm 2021, phối hợp với Đài truyền thanh, Bản tin Bình Chánh thực hiện tuyên truyền bằng văn bản về các nội dung, như: vận động chuyển đổi áp dụng hóa đơn diện tử; tuyên truyền về chính sách thuế thu nhập cá nhân, thu phí, sử dụng biên lai, thuế môn bài, miễn giảm, gia hạn nộp thuế, hướng dẫn hỗ trợ hộ gia đình, cá nhân kinh doanh,… Phối hợp với Cục thuế TP. Hồ Chí Minh tham mưu, đề xuất cấp trên khen thưởng đối với người nộp thuế thực hiện tốt nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước. Công tác hỗ trợ trả lời chính sách thuế được Chi cục Thuế tiến hành trả lời các thắc mắc hịp thời và đa dạng hóa các hình thức trả lời, như: trả lời email, trả lời trực tiếp, trả lời qua điện thoại,… Việc đa dạng hóa các hình thức trả lời này góp phần giúp cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh dễ dàng tiếp cận các thông tin.
Năm 2022, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế, Cục thuế Thành phố và UBND huyện, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đã triển khai công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế tập trung vào các nội dung trọng tâm, gồm: nộp thuế điện tử, sử dụng hoá đơn điện tử; phổ biến chính sách thuế mới; đối thoại tháo gỡ khó khăn trong quá trình thực hiện chính sách thuế, lắng nghe ý kiến người nộp thuế để kịp thời chấn chỉnh thái độ của công chức và kiến nghị cấp trên nghiên cứu sửa đổi chính sách… thông qua các hình thức sau đây: (1) Tổ chức công khai các quy định thủ tục hành chính thuế để các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử nắm bắt và thực hiện. (2) Niêm yết công khai các thủ tục hành chính về kinh doanh tại Chi cục Thuế. (3) Tổ chức tập huấn, hướng dẫn cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử đối với các quy định pháp luật về thuế. (4) Tổ chức phát các tờ rơi, ấn phẩm, băng rôn, cẩm nang để hướng dẫn các quy định pháp luật về kinh doanh.
Hai là, quản lý kê khai thuế và tổ chức thu thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Chi cục Thuế huyện đã dựa trên cơ sở dữ liệu kê khai của người nộp thuế, đồng thời dữ liệu của Chi cục Thuế được quản lý chặt chẽ và triển khai các biện pháp sau đây: (1) Thực hiện kê khai thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử; (2) Quản lý số liệu kê khai thuế; (3) Kế toán thuế; (4) Hoàn thuế. Bên cạnh đó, xem xét việc nộp thuế của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, đối chiếu với các quy định miễn giảm để thực hiện hoàn thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã nộp thuế tạm tính vượt so với định mức. Mục tiêu của các hoạt động này là bảo đảmthực hiện các quy định pháp luât về kê khai, quyết toán, hoàn thuế.
Các đội quản lý thuế liên xã, thị trấn trên địa bàn huyện cũng đã tăng cường tập trung quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử theo danh sách do Cục Thuế Thành phố chuyển đến qua khai thác được và do Chi cục Thuế huyện khai thác được qua quá trình quản lý. Theo đó, công chức quản lý thuế thực hiện rà soát, phân loại, liên hệ các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong danh sách, đồng thời thực hiện áp dụng các quy định trong quy trình quản lý thuế cho 2 trường hợp: trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh chưa quản lý thuế tại thời điểm làm việc và trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh đã quản lý thuế, đã kê khai thuế trước thời điểm làm việc.
Công tác quản lý hóa đơn, chứng từ thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử đã được Chi cục Thuế huyện triển khai các biện pháp bằng việc tổ chức quản lý hóa đơn (từ khâu cấp/bán, theo dõi báo cáo tình hình sử dụng cũng như kê khai nộp thuế theo lượng hóa đơn sử dụng trong kỳ, theo dõi và xử lý mất, cháy, hỏng, hủy); tổ chức triển khai quản lý biên lai (tiếp nhận thông báo phát hành biên lai, bán biên lai phí, lệ phí, cấp biên lai phạt, cấp chứng từ khấu trừ, xác minh nguồn gốc hóa đơn; công tác trả lời phiếu xử lý của các đội kiểm tra về việc xác minh tình hình sử dụng hóa đơn của người nộp thuế; tổ chức xử lý vi phạm hóa đơn; tổ chức đăng ký áp dụng hóa đơn điện tử).
Công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế đã được Chi cục Thuế huyện triển khai các hoạt động, như: giao nhiệm vụ và chỉ tiêu thu tiền thuế nợ hằng năm đến từng đội thuế, công chức; theo dõi, đôn đốc thực hiện nhiệm vụ và chỉ tiêu được giao; gửi thông báo đến người nộp thuế; rà soát, đối chiếu để điều chỉnh chính xác số tiền thuế nợ, tiền chậm nộp theo phản ánh của người nộp thuế; thực hiện công khai thông tin doanh nghiệp, cá nhân vi phạm pháp luật về thuế trên phương tiện thông tin đại chúng;… Hiện nay, tổng số nợ thuế của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử là: năm 2019, số tiền nợ thuế là 102.121.000 đồng thì đến tháng 11/2023 là 179.234.000 đồng4. Trên cơ sở các khoản nợ thuế, Chi cục Thuế đã phối hợp với chính quyền địa phương để tiến hành cưỡng chế nộp thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử.
Ba là, kiểm tra, giám sát thuế và giải quyết khiếu nại, tố cáo về thuế.
Để bảo đảm việc thực hiện pháp luật về hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, UBND huyện Bình Chánh đã chỉ đạo các cơ quan có liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực cung ứng hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử. Công tác thanh tra, kiểm tra với sự tham gia của Phòng Kinh tế, Thanh tra huyện Bình Chánh, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh và UBND các xã, thị trấn.
Phòng Kinh tế đã tham mưu cho UBND huyện ban hành các kế hoạch về kiểm tra đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, như: ban hành Kế hoạch số 899/KH-UBND ngày 11/5/2020 về triển khai công tác phòng, chống gian lận xuất xứ hàng hóa trên địa bàn huyện năm 2020; Kế hoạch số 2767/KH-UBND ngày 23/12/2021 về cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trước, trong và sau Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021; Kế hoạch đấu tranh, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả năm 2022. Đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử thì Chi cục Thuế cũng ban hành các kế hoạch, như: Kế hoạch số 99/KH-CCT ngày 11/3/2019 về kiểm tra đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử năm 2019, Kế hoạch số 59/KH-CCT ngày 08/3/2020 về kiểm tra đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử năm 2020, Kế hoạch số 51/KH-CCT ngày 19/02/2021 về kiểm tra đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử năm 2021, Kế hoạch số 65/KH-CCT ngày 07/02/2022 về kiểm tra đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử năm 2022, Kế hoạch số 42/KH-CCT ngày 02/3/2023 về kiểm tra đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử năm 2023…
Qua công tác kiểm tra đã phát hiện một số trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử vi phạm các quy định về kinh doanh và tiến hành xử phạt. Việc kiểm tra này vừa được tiến hành theo định kỳ, vừa tiến hành đột xuất.
Cùng với công tác kiểm tra, Chi cục Thuế huyện Bình Chánh cũng chú trọng công tác tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của người dân. Đặc biệt, đã tiến hành công khai minh bạch thông tin số điện thoại và email của lãnh đạo các đội thuế để người dân có thể phản ánh, kiến nghị, nhất là trong lĩnh vực kinh doanh. Đồng thời, thành lập và duy trì hiệu quả đường dây nóng về kinh doanh, xây dựng công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng và tại trụ sở UBND các xã, thị trấn cho người dân biết… Bên cạnh đó, xây dựng “Sổ tay hướng dẫn” quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; xây dựng chuyên đề kiểm tra đối với hoạt động kinh doanh: xây dựng công tác kiểm tra theo chuyên đề thương mại điện tử đối với người nộp thuế có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trên địa bàn.
3. Những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện
Thứ nhất, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh đối với việc quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử mặc dù đã triển khai, tuy nhiên, vẫn còn tồn tại những hạn chế cần được khắc phục. Một số cơ quan, đơn vị và người dân chưa nắm bắt đầy đủ cũng như chưa hiểu sâu sắc về các quy định của Nhà nước về kinh doanh, đặc biệt là các quy định về thuế, về thực hiện thủ tục nộp thuế. Vì vậy, hiệu quả của công tác này còn chưa cao, sức lan tỏa chưa thực sự lớn.
Thứ hai, công tác quản lý hóa đơn, chứng từ trong một số trường hợp thực hiện chưa chặt chẽ và hiệu quả. Một số hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử không thực hiện việc đăng ký sử dụng và xuất hóa đơn khi thực hiện hoạt động kinh doanh trên thương mại điện tử.
Thứ ba, quản lý kê khai thuế và tổ chức thu thuế trong một số trường hợp còn chậm. Tình trạng nợ thuế, thất thu thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn huyện còn khá phổ biến. Chi cục Thuế huyện Bình Chánh trong một số trường hợp chưa quyết liệt trong tổ chức thực hiện thu thuế.
Thứ tư, quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế còn chưa thực hiện dứt điểm dẫn đến tình trạng nợ thuế tồn qua các năm vẫn còn diễn ra khá phổ biến, gây khó khăn cho công tác tất toán, thu thuế. Công tác cưỡng chế nợ thuế chưa quyết liệt và gặp nhiều khó khăn.
Thứ năm, công tác tổ chức tiếp nhận các phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo của người dân trên địa bàn cũng như việc tổ chức xử lý, giải quyết các khiếu nại, tố cáo của người dân còn chưa được chú ý kịp thời. Tình trạng tồn đọng trong giải quyết khiếu nại, tố cáo cho người dân vẫn còn. Về công tác kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thuế vẫn chỉ áp dụng đối với đối tượng chủ yếu khi có thông tin từ báo chí mà tính chủ động chưa cao.
Thứ sáu, mặc dù Chi cục Thuế đã tăng cường công tác giám sát, quán triệt cho đội ngũ công chức về thực thi trách nhiệm công vụ, thể hiện thái độ hòa nhã trong việc phục vụ người nộp thuế, tuy vậy, vẫn còn có một số công chức thuế chưa thể hiện được sự chuyên nghiệp, thân thiện trong giao tiếp, hướng dẫn người dân nên đã tạo cảm giác gây phiền hà cho người nộp thuế…
4. Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử tại Chi cục Thuế huyện Bình Chánh
Một là, tăng cường thực hiện pháp luật cho đội ngũ công chức làm công tác này. Thường xuyên cử công chức tham gia tập huấn các quy định pháp luật mới về quản lý thuế đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, các kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ trong lĩnh vực này. Bên cạnh đó, cần giáo dục, vận động các công chức tuân thủ các quy định pháp luật trong các quy trình quản lý thuế; cần tổ chức kiểm tra, đánh giá để phát hiện những thiếu sót, sai phạm của công chức để từ đó có biện pháp điều chỉnh, xử lý kịp thời.
Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng và năng cao năng lực đội ngũ công chức có trình độ chuyên môn, năng lực đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm, cụ thể tổ chức khảo sát nhu cầu bồi dưỡng của đội ngũ công chức làm công tác quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử để xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng khoa học. Cần giải quyết chế độ, chính sách đối với công chức theo quy định của pháp luật, từ việc đánh giá đúng và chính xác năng lực, mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cán bộ, công chức, làm cơ sở xem xét các chế độ, chính sách hỗ trợ cho công chức. Đặcbiệt, nâng cao phẩm chất đội ngũ công chức làm công tác quản lý thuế, chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến về đạo đức công vụ, văn hóa công sở cho đội ngũ này, đồng thời, tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính. Tổ chức khảo sát sự hài lòng của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử đối với đội ngũ công chức làm công tác quản lý thuế để tiếp nhận các ý kiến đóng góp, phản ánh, từ đó có biện pháp chấn chỉnh và nâng cao năng lực của đội ngũ công chức…
Hai là, tăng cường sự phối hợp giữa Chi cục Thuế huyện Bình Chánh với các cơ quan nhà nước có liên quan. Trong đó thiết lập mối quan hệ phối hợp hiệu quả giữa Chi cục Thuế với các phòng, ban chuyên môn của UBND huyện Bình Chánh trong quá trình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử. Việc phối hợp phải được thực hiện thông qua nhiều hình thức khác nhau, thông qua thực hiện Quy chế phối hợp trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn huyện Bình Chánh, như: Chi cục Thuế huyện Bình Chánh phối hợp với Phòng Tài chính – Kế hoạch, Phòng Kinh tế để kiểm tra các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử về thực hiện các quy định pháp luật về thuế; phối hợp với Công an huyện để kiểm tra, xử lý đối với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử; phối hợp với Thanh tra huyện để thanh tra việc chấp hành pháp luật về kinh doanh của các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh này.
Có cơ chế phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện và các tổ chức chính trị – xã hội khác trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử. Tiếp tục phối hợp với các ngân hàng thương mại, các cơ quan liên quan, chính quyền địa phương để thu thập thông tin cơ sở dữ liệu, rà soát, xác minh, tuyên truyền chính sách thuế đối với người nộp thuế có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, nhất là kịp thời phát hiện, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc nảy sinh, đồng thời ngăn ngừa và xử lý nghiêm mọi biểu hiện tiêu cực, đồng thời, tập trung giải quyết có hiệu quả việc chống tham nhũng, làm hàng giả, buôn lậu, trốn thuế, gian lận thương mại.
Ba là, tăng cường cải cách hành chính tại Chi cục Thuế huyện Bình Chánh.
Tiếp tục triển khai các chương trình, kế hoạch thực hiện Chiến lược cải cách hệ thống thuế đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 508/QĐ-TTg ngày 23/4/2022. Tăngcường ứng dụng công nghệ thông tin trong các giao dịch với người nộp thuế và trong công tác quản lý thuế. Tuyên truyền cho người nộp thuế các tiện ích hỗ trợ người nộp thuế về thông tin chính sách mới, hỗ trợ tra cứu và nộp thuế trên ứng dụng Etax mobile trên phiên bản điện thoại thông minh. Đặc biệt, niêm yết các thủ tục hành chính lên phần mềm “Bình Chánh trực tuyến” để người dân có thể thực hiện. Bổ sung thêm tính năng tra cứu thủ tục hành chính trên phần mềm này để người dân có thể dễ dàng theo dõi. UBND huyện cần chỉ đạo Phòng Kinh tế, Phòng Tài chính – Kế hoạch, Văn phòng HĐND – UBND phối hợp với các xã, thị trấn rà soát lại việc thực hiện các thủ tục hành chính liên quan đến hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử để rút ngắn thời gian thực hiện các thủ tục. Bảo đảmthực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 đối với các thủ tục hành chính đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử, ứng dụng dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 4, ứng dụng công nghệ mã code, trí tuệ nhân tạo (AI) đối với thủ tục đăng ký kinh doanh, triển khai các thủ tục liên thông cấp mã số thuế, khai báo và nộp thuế qua mạng…
Bốn là, tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát các nghiệp vụ, chuyên môn.
Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương của huyện Bình Chánh để tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi. Chi cục Thuế cần xây dựng danh sách các đơn vị, hộ kinh doanh, cá nhân theo các ngành đặc thù (sàn thương mại điện tử, quảng cáo trực tuyến…) thuộc lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn quản lý nhằm theo dõi, giám sát, kiểm tra, qua đó thu thập dữ liệu, đánh giá, nghiên cứu để áp dụng phương pháp phù hợp theo từng ngành. Tăng cường công tác kiểm tra doanh nghiệp có rủi ro về hoàn thuế, rà soát, kiểm tra phát hiện người nộp thuế có dấu hiệu gian lận trong hoàn thuế giá trị gia tăng; triển khai nghiêm công tác giám định tư pháp về thuế đối với các hồ sơ do cơ quan trưng cầu giám định chuyển sang. Tiếp tục thực hiện và đôn đốc thu nộp ngân sách nhà nước đối với các khoản thu theo kiến nghị của cơ quan Kiểm toán nhà nước, kết luận của Thanh tra Chính phủ và thanh tra các cấp.
Năm là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế.
Cần nâng cấp hệ thống trang thiết bị cho bộ phận một cửa của Chi cục Thuế huyện, qua đó, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý thuế. Thường xuyên tổ chức khảo sát hiện trạng cơ sở vật chất để từ đó có định hướng đầu tư nâng cấp hệ thống cho phù hợp. Cần nghiên cứu các phần mềm, thiết bị phù hợp với thực tiễn của huyện, bảo đảm tính đồng bộ giữa các thiết bị đầu tư tương thích với các điều kiện thực tế của huyện.
Áp dụng triệt để chuyển đổi số trong công tác quản lý thuế đối với thương mại điện tử. Tích hợp các dịch vụ lên ứng dụng VneID, kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư nhằm chuẩn hóa dữ liệu mã số thuế cá nhân, đồng thời trên cơ sở này, nâng cấp ứng dụng cho phép người nộp thuế có thể thay đổi thông tin hoặc kê khai, nộp thuế trực tiếp trên ứng dụng VNeID.
Sáu là, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử trên địa bàn huyện Bình Chánh.
Chi cục Thuế huyện Bình Chánh cần tăng cường tổ chức hội nghị với các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử để trao đổi những khó khăn, vướng mắc của các hộ, từ đó,đưa ra các biện pháp điều chỉnh hoặc kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền điều chỉnh phù hợp.
Chú trọng đổi mới phương thức tuyên truyền, thông tin tuyên truyền cần được triển khai rộng khắp trên các kênh thông tin truyền thông của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh, như: website, facebook, zalo, youtube. Nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế với phương châm “cơ quan thuế đồng hành với doanh nghiệp”, tạo ý thức ngày càng cao về thực hiện nghĩa vụ nộp thuế của người nộp thuế cũng như tạo điều kiện thuận lợi nhất để người nộp thuế phát triển hoạt động sản xuất – kinh doanh và kê khai thuế đúng quy định. Đồng thời, tăng cường tổ chức tiếp công dân để tiếp nhận kịp thời các phản ánh, kiến nghị, khiếu nại tố cáo của các cá nhân, tổ chức trên địa bàn huyện.
5. Kết luận
Công tác kiểm tra, thanh tra đã góp phần không nhỏ trong việc tạo nên ý thức tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế, đồng thời không ngừng tăng cường hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý thuế cũng như phát hiện và kiến nghị bổ sung, sửa đổi kịp thời những quy định chưa chặt chẽ trong các văn bản pháp luật thuế hiện hành, hạn chế được tình trạng doanh nghiệp lợi dụng kẽ hở pháp lý để gian lận, trốn thuế gây thất thu cho ngân sách nhà nước.
Chi cục Thuế xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác quản lý thuế, tiến hành xây dựng kế hoạch chi tiết, phân công cụ thể tới từng đơn vị, cùng sự quyết liệt trong tổ chức phốihợp với cơ quan chức năng, lực lượng công an, Mặt trận Tổ quốc để triển khai, kiểm tra, giám sát, kiểm đếm việc thực hiện trên cơ sở dữ liệu thu thập được. Song song với đó, việc thực hiện triển khai công tác tuyên truyền tiếp tục được đẩy mạnh nhằm tăng cường việc tuân thủ, chấp hành các quy định pháp luật về thuế của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh thương mại điện tử ngày càng hiệu quả hơn.
Chú thích:
1. Kết quả rà soát, thống kê theo dữ liệu của Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh gửi đến Chi cục Thuế huyện Bình Chánh (từ năm 2020 – 2023, theo chỉ đạo của Tổng cục Thuế tại Công văn số 3729/TCT-TTKT ngày 27/9/2021).
2. Kết quả rà soát, thống kê theo dữ liệu của Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh gửi đến Chi cục Thuế huyện Bình Chánh (theo chỉ đạo của Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh tại Công văn số 10726/CTTPHCM-HKDCN ngày 08/9/2022).
3. Báo cáo tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ công tác thuế năm 2019; nhiệm vụ và biện pháp công tác thuế năm 2020 của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh (Căn cứ Kế hoạch số 02/KH-CCT-THNVDT-TTHT ngày 07/01/2020 của Chi cục Thuế huyện Bình Chánh).
4. Kết quả tra cứu tình hình nợ thuế tại ứng dụng Quản lý thuế tập trung của ngành Thuế (TMS).
Tài liệu tham khảo:
1. Phạm Nữ Mai Anh. Quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử ở Việt Nam. Luận án tiến sỹ kinh tế, Học viện tài chính, Bộ Tài chính, 2019.
2. Chi cục Thuế huyện Bình Chánh. Báo cáo ngày 14/12/2022 về tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ công tác thuế năm 2021; nhiệm vụ và biện pháp công tác thuế năm 2022. TP. Hồ Chí Minh, 2022.
3. Chi cục Thuế huyện Bình Chánh. Báo cáo ngày 20/12/2022 về tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ công tác thuế năm 2022; nhiệm vụ và biện pháp công tác thuế năm 2023. TP. Hồ Chí Minh, 2023.
4. Hoàng Cao Cường. Phát triển thương mại điện tử tại Hà Nội theo tiếp cận quản lý nhà nước. Tạp chí Kinh tế và Dự báo, số 14/2023.
5. Đào Thị Hạnh. Thực trạng, những vấn đề đặt ra và giải pháp cho việc quản lý thuế đối với thương mại điện tử tại Việt Nam. Tạp chí Công thương, số 6 (tháng 3/2021).
6. Lê Phú Khánh. Thực trạng và giải pháp phát triển thương mại điện tử ở Việt Nam, Tạp chí Công thương, số 14, 2023.
7. Luật Doanh nghiệp năm 2020.
8. Luật Quản lý thuế năm 2019.
9. Tổng cục Thuế. Tài liệu hội nghị sơ kết đề án quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tửtại Việt Nam. Hà Nội, 2023.
10. Cục thuế Thành phố Hồ Chí Minh. https://hcmtax.gov.vn
11. UBND huyện Bình Chánh. https://binhchanh.hochiminhcity.gov.vn
