ThS. Đào Thị Hoa
Quận ủy Bắc Từ Liêm, Hà Nội
(Quanlynhanuoc.vn) – Đồng bằng sông Hồng là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, giáo dục, khoa học – công nghệ của cả nước. Theo đó, cấp ủy, chính quyền các địa phương luôn tập trung vào công tác xây dựng Đảng và xác định chất lượng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp là nhiệm vụ quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật của Đảng.
Từ khóa: Cán bộ kiểm tra đảng các cấp; bồi dưỡng; đồng bằng sông Hồng.
1. Đặt vấn đề
Nghị quyết số 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đặt ra yêu cầu cao đối với công tác lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý của cấp ủy, chính quyền các địa phương. Trong đó, công tác xây dựng Đảng cần được quan tâm đúng mức để giúp xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp đủ về số lượng, bảo đảm chất lượng và hoàn thành tốt nhiệm vụ; có phẩm chất đạo đức cách mạng,có bản lĩnh chính trị, kinh nghiệm, tính chiến đấu cao, có kỹ năng nghiệp vụ thuần thục, phương pháp công tác khoa học, khách quan, sâu sát, thận trọng và ứng xử có văn hóa. Không được lợi dụng vị trí công tác để làm sai chức trách, nhiệm vụ được giao.
2. Chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng
Vùng đồng bằng sông Hồng bao gồm 11 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình và Thái Bình.
Đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng luôn tuyệt đối trung thành với mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng, chấp hành nghiêm chỉnh Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước; tinh thần nhiệt tình cách mạng, có trách nhiệm và ý thức tổ chức, kỷ luật cao; cơ bản đủ tiêu chuẩn của người cán bộ kiểm tra; phần lớn được đào tạo, bồi dưỡng về nhận thức chính trị, trình độ chuyên môn; có thời gian công tác nhất định ở địa phương, cơ quan, đơn vị; có điều kiện nghiên cứu, nắm vững quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Đa số cán bộ chuyên trách của cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng có đạo đức tốt, lối sống lành mạnh, gắn bó mật thiết với Nhân dân; có lập trường kiên định, bản lĩnh chính trị vững vàng khi thực hiện nhiệm vụ được giao, không dao động trước những tác động tiêu cực hoặc những cám dỗ trong đời sống xã hội; có thái độ tận tụy với công việc, yêu nghề, luôn có ý chí phấn đấu vươn lên để hoàn thành tốt nhiệm vụ, kiên quyết khắc phục khó khăn, trở ngại trong công tác và cuộc sống, không ngừng nâng cao trình độ, trí tuệ, chủ động, sáng tạo, phát huy năng lực để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Kết quả phân tích chất lượng đảng viên là cán bộ chuyên trách của cơ quan ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp hằng năm cho thấy, số lượng đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ chiếm tỷ lệ cao (năm 2022 là 95,66%, năm 2023 là 97,93%)1.
Thực tiễn những năm qua, cấp ủy đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng luôn quan tâm đào tạo, lựa chọn tuyển dụng để có đội ngũ cán bộ công tác kiểm tra vừa nắm vững công tác xây dựng Đảng, vừa tinh thông nghiệp vụ; có trình độ, năng lực cao, bảo đảm theo quy định của ngành; có khả năng phân định rõ đúng, sai khi giải quyết các vụ việc, cụ thể: có 14/405 đồng chí có trình độ tiến sĩ, chiếm 0,33%; 299/405 có trình độ thạc sĩ, chiếm 77% và 92/405 có trình độ đại học, chiếm 22,7%. 100% cán bộ đã được đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra, giám sát của Đảng2.
Đội ngũ cán bộ chuyên trách ủy ban kiểm tra của các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng hầu hết được đào tạo, bồi dưỡng cơ bản, có hệ thống về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nhiệm vụ chính trị của Đảng, nhiệm vụ xây dựng và chỉnh đốn Đảng, phạm vi, trách nhiệm kiểm tra, giám sát của các tổ chức đảng cơ bản bảo đảm trình độ lý luận chính trị theo quy định.
Tuy nhiên, chất lượng công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra ở một số cấp ủy chưa tiến hành thường xuyên; công tác quy hoạch, đào tạo, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng ở một số cấp ủy cơ sở chưa chặt chẽ; một số cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng chưa tích cực, chủ động học tập nâng cao trình độ kiến thức chuyên môn, rèn luyện phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp; coi nhẹ việc nghiên cứu thực tiễn, bổ sung, phát triển lý luận về công tác xây dựng Đảng. Một số ít cán bộ kiểm tra chưa thật sự quyết tâm trong giải quyết vụ việc, bệnh quan liêu, không đi cơ sở, không nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân; chưa chủ động, tích cực trong tham mưu cho cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp.
3. Khuyến nghị biện pháp bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng về công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp.
Trước hết, giáo dục nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng về các nghị quyết, chỉ thị, quy chế, quy định, quyết định, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, trọng tâm là những vấn đề liên quan đến kiểm tra, giám sát được đề cập trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Tăng cường công tác quán triệt, triển khai, tuyên truyền sâu rộng, hiệu quả các quy định, quyết định, kết luận, hướng dẫn của Trung ương, Ủy ban Kiểm tra Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng, nhất là Quy định số 22-QĐ/TW ngày 28/7/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm; Kết luận số 34-KL/TW ngày 18/4/2022 của Bộ Chính trị về Chiến lược công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đến năm 2030; Quy định số 69-QĐ/TW ngày 06/7/2022 của Bộ Chính trị về kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm; Quyết định số 354-QĐ/UBKTTW ngày 22/12/2021 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương ban hành các quy trình thực hiện kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng.
Tăng cường giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các chỉ thị, nhiệm vụ của tỉnh, thành phố nói riêng. Mặt khác, phải tổ chức nghiêm túc các đợt sinh hoạt chính trị, kiểm điểm tự phê bình và phê bình. Nghiên cứu học tập các nghị quyết phải gắn kết chặt chẽ với quán triệt đường lối, nhiệm vụ chính trị với thực hiện nhiệm vụ công tác tổ chức. Tích cực, chủ động đấu tranh chống các quan điểm sai trái đang tồn tại trong đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp. Ngoài ra, việc giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao lý luận, rèn luyện thực tiễn nâng cao trình độ nhận thức chính trị, giác ngộ lý tưởng, mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Hai là, cấp uỷ, tổ chức đảng chú trọng thực hiện quy hoạch, đào tạo, chuẩn hóa đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp.
Công tác quy hoạch cán bộ phải trở thành nhiệm vụ thường xuyên của cấp ủy Đảng. Ban Thường vụ tỉnh ủy, thành ủy, ủy ban kiểm tra và Ban tổ chức tỉnh ủy, thành ủy cần tổng kết đánh giá kết quả, tìm nguyên nhân, bổ sung kịp thời những khiếm khuyết trong việc thực hiện quy hoạch cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy. Kịp thời bố trí, sử dụng cán bộ trong diện quy hoạch khi họ có xu hướng phát triển đi lên. Bên cạnh đó, việc lựa chọn cán bộ đưa vào diện quy hoạch là khâu rất quan trọng trong quy hoạch cán bộ. Muốn lựa chọn đúng cán bộ đưa vào diện quy hoạch cần rà soát, đánh giá toàn bộ đội ngũ cán bộ chuyên trách ủy ban kiểm tra tỉnh, thành ủy, phát hiện mặt mạnh, mặt yếu của từng cán bộ. Căn cứ vào yêu cầu, chức trách của từng vị trí, chức danh mà lựa chọn cho phù hợp, đủ tiêu chuẩn. Để thực hiện tốt quy hoạch cán bộ thì chủ nhiệm ủy ban kiểm tra và ban thường vụ tỉnh, thành ủy phải thực sự công tâm, khách quan, mạnh dạn đề bạt những người có đủ phẩm chất, năng lực, trình độ, dù người đó còn trẻ.
Tập trung bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, tác phong công tác, kiến thức, năng lực nghiệp vụ công tác kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm. Qua đó, bảo đảm cho đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng nắm vững phương hướng, phương châm, nguyên tắc, thủ tục thi hành kỷ luật đảng; quyền hạn tổ chức, quy chế làm việc của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp và chức trách, nhiệm vụ được giao. Bên cạnh đó, chú trọng bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp khả năng tham mưu, đề xuất tổng hợp, rút kinh nghiệm, phát hiện, đóng góp vào công tác chỉ đạo, thực hiện kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm của ủy ban kiểm tra các cấp. Ngoài những nội dung trên, cần tập trung bồi dưỡng thêm kiến thức, năng lực lãnh đạo công tác kiểm tra đảng, nhất là việc xây dựng nghị quyết, kế hoạch kiểm tra và năng lực quán triệt nghị quyết, hướng dẫn của công tác kiểm tra đảng.
Công tác chuẩn hóa đội ngũ cán bộ kiểm tra cũng không thể thiếu khâu tạo nguồn, quy hoạch, sắp xếp, luân chuyển đội ngũ cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy. Tạo nguồn là một khâu trong công tác quy hoạch cán bộ nhằm bảo đảm cho đội ngũ cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra tỉnh, thành ủy phát triển liên tục, thường xuyên, có cơ cấu hợp lý và ổn định, khắc phục sự hẫng hụt về số lượng và sự mất cân đối về cơ cấu đội ngũ cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thànhủy hiện nay. Chú trọng tuyển chọn những sinh viên chính quy tốt nghiệp loại khá, giỏi từ các trường đại học, có phẩm chất, quan điểm chính trị vững vàng, có trình độ ngoại ngữ – tin học, có sự hăng hái, năng động của tuổi trẻ để đào tạo, bồi dưỡng về lý luận chính trị và công tác kiểm tra, giám sát của Đảng nhằm bổ sung cho đội ngũ cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy.
Ba là, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng trong tự bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất, trình độ chuyên môn.
Phát huy tính tích cực, năng động, sáng tạo của đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp vùng đồng bằng sông Hồng thực chất là phát huy tối đa khả năng nhận thức và cải tạo thực tiễn nhằm tận dụng những điều kiện khách quan và khắc phục tối đa những khó khăn của thực tiễn để đem lại hiệu quả cao nhất. Xây dựng động cơ, thái độ đúng đắn, trách nhiệm cao của cán bộ kiểm tra đảng các cấp trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp vùng đồng bằng sông Hồng cần không ngừng xây dựng cho bản thân kế hoạch tự học, tự nghiên cứu, nâng cao trình độ chuyên môn, tinh thông nghiệp vụ. Thực hiện đồng bộ các nội dung, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, phương pháp tiến hành nghiệp vụ kiểm tra đảng bảo đảm khách quan, trung thực, đúng người, đúng việc.
Bốn là, xây dựng môi trường làm việc thuận lợi và chính sách đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp.
Môi trường thuận lợi sẽ tạo điều kiện cho đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp tiếp tục nhận thức và phát triển tích cực hơn. Theo đó, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng phải thường xuyên đổi mới cơ chế quản lý, điều hành, phát huy dân chủ. Đồng thời, quan tâm đầu tư, trang bị cho cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp những phương tiện cần thiết để phục vụ nhiệm vụ chuyên môn (máy vi tính, máy in, máy photocopy, máy chụp ảnh, máy fax, máy ghi âm, máy quay phim, máy chiếu và một số trang thiết bị văn phòng khác); bố trí đầy đủ phòng làm việc, phòng họp, phòng chuyên dụng theo đúng tiêu chuẩn quy định. Có phân bổ kinh phí cho hoạt động nghiệp vụ kiểm tra hằng năm (hoặc kinh phí đặc thù) cho ủy ban kiểm tra các cấp để phục vụ tốt cho công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Để nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác, xây dựng đạo đức nghề nghiệp trong sáng cho cán bộ kiểm tra đảng cần thiết phải có chế độ đãi ngộ xứng đáng về vật chất và tinh thần đối với đội ngũ này. Chính sách đãi ngộ tốt sẽ là động lực để họ hoàn thành tốt công việc được giao; thúc đẩy sự sáng tạo, tâm huyết với công việc. Do đó, để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên trách của ủy ban kiểm tra các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng cần phải đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính sách, chế độ đãi ngộ thỏa đáng đối với đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp.
4. Kết luận
Chất lượng hoạt động kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng chỉ mang lại hiệu quả khi công tác đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp được quan tâm đúng mức. Theo đó, cần tăng cường giáo dục đạo đức cách mạng, bản lĩnh chính trị và phẩm chất nghề nghiệp cho đội ngũ cán bộ của cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng. Chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng có chất lượng và cơ cấu hợp lý; chuẩn hóa đội ngũ cán bộ kiểm tra thông qua việc đào tạo, bồi dưỡng và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, sắp xếp, luân chuyển đội ngũ cán bộ kiểm tra. Đổi mới và hoàn thiện hệ thống chính sách và chế độ đối với đội ngũ cán bộ kiểm tra đảng các cấp ở vùng đồng bằng sông Hồng.
Chú thích:
1, 2. Tác giả tổng hợp từ báo cáo thống kê hằng năm của các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng, năm 2024.
Tài liệu tham khảo
1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021). Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 245 – 246.
2. Thành ủy Hà Nội. Báo cáo tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng của Đảng bộ thành phố; việc thực hiện Quy chế làm việc của Uỷ ban Kiểm tra Thành ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025.
3. Tỉnh ủy Hưng Yên. Báo cáo tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng của Đảng bộ tỉnh; việc thực hiện Quy chế làm việc của Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025.
4. Tỉnh ủy Ninh Bình. Báo cáo tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng của Đảng bộ tỉnh; việc thực hiện Quy chế làm việc của Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025.
5. Tỉnh ủy Thái Bình. Báo cáo tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng của Đảng bộ tỉnh; việc thực hiện Quy chế làm việc của Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025.
6. Tỉnh ủy Hải Dương. Báo cáo tổng kết công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng của Đảng bộ tỉnh; việc thực hiện Quy chế làm việc của Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025.
