Đoàn viên, thanh niên Đồng Nai tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh

Nguyễn Văn Lên – Võ Trực Chinh
Học viện Chính trị – Bộ Quốc phòng

(Quanlynhanuoc.vn) – Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không chỉ có ý nghĩa quan trọng nhằm xây dựng ý thức sống, làm việc theo Hiến pháp, pháp luật cho đoàn viên, thanh niên mà còn trực tiếp tạo động lực để họ phấn đấu, rèn luyện hoàn thiện nhân cách, xứng đáng là lực lượng xung kích trong thực hiện nhiệm vụ. Do vậy, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho đoàn viên, thanh niên là vấn đề quan trọng.

Từ khóa: Hồ Chí Minh, đoàn viên, thanh niên.

1. Đặt vấn đề

Tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là sự kết tinh những truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta và tinh hoa văn hóa của nhân loại, là tài sản tinh thần vô giá của Đảng và nhân dân ta; là tấm gương sáng để mọi người Việt Nam học tập và noi theo. Nhằm làm cho toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta thấm nhuần và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, ngày 07/11/2006, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 06-CT/TW về tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Tiếp đến ngày 14/5/2011, Đảng ta có Chỉ thị số 03-CT/TW về “Tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” và Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Đến nay, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang thực hiện Kết luận số 01-KL/TW 18/5/2021 của Bộ Chính trị về “tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

2. Một số kết quả học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh của đoàn viên, thanh niên Đồng Nai

Nhận thức rõ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh là một trong những nội dung quan trọng, nhiệm vụ thường xuyên của các cấp bộ Đoàn. Do vậy, qua thời gian triển khai thực hiện Kết luận số 01 ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị (khóa XII) “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, các cấp bộ Đoàn, Hội, Đội trong toàn tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, sáng tạo, nổi bật. Trong công tác tuyên truyền, giáo dục đã đẩy mạnh tổ chức đa dạng các hoạt động, thi đua cao điểm nhân kỷ niệm ngày Bác Hồ ra lời kêu gọi thi đua ái quốc, ngày Bác Hồ về nước lãnh đạo cách mạng Việt Nam, ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước với các chủ đề sinh hoạt chính trị “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tuổi trẻ Đồng Nai nhớ lời Di chúc theo chân Bác”; xuyên suốt duy trì, tổ chức sinh hoạt chính trị định kỳ “Nhớ về Bác – Lòng ta trong sáng hơn” nhân ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Đổi mới công tác triển khai thực hiện với đa dạng hình thức, phù hợp với từng đối tượng đoàn viên, thanh niên, kết hợp trực tuyến và trực tiếp, từ các bài viết đến các hình ảnh, video clip, bộ công cụ tuyên truyền sinh động. Thường xuyên giới thiệu và tuyên truyền các gương người tốt, việc tốt theo gương Bác Hồ vĩ đại để bồi dưỡng tâm hồn, giá trị sống, kỹ năng sống và lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh niên. Bổ sung, hoàn thiện tủ sách học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Kịp thời phản ánh nhiều hoạt động của các cấp Đoàn, Hội trong việc tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh nhất là trên mạng xã hội, tạo hiệu ứng lan tỏa và thu hút được sự quan tâm của cán bộ Đoàn, đoàn viên, thanh niên và nhân dân tìm hiểu, nghiên cứu về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, góp phần “phủ xanh môi trường mạng”, “xây dựng vùng xanh trên không gian mạng”.

Bên cạnh đó, các cấp bộ Đoàn trong toàn tỉnh đã tổ chức các phong trào hành động cách mạng gắn với các phong trào thi đua yêu nước, tạo môi trường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho đoàn viên, thanh niên theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện trong các phong trào thi đua Thanh niên Đồng Nai chung sức xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đô thị văn minh; các hoạt động an sinh xã hội, vì cuộc sống cộng đồng; rõ nét nhất là trong những năm 2021 – 2022, thời gian diễn ra dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn tỉnh, các mô hình hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 hiệu quả, kịp thời được các ngành, các cấp, người dân đánh giá cao. Tỉnh đoàn là một trong hai đơn vị cùng với Sở Y tế được Ủy ban nhân dân tỉnh tặng Bằng khen và vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Chính nhờ những sự cố gắng, nỗ lực của các cấp bộ Đoàn trên các lĩnh vực năm 2022, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh vinh dự được đón nhận Huân chương lao động hạng Nhất do Chủ tịch nước trao tặng.

Kết quả thực hiện Kết luận số 01 của Bộ Chính trị đã được cụ thể hóa qua thông nhiều mô hình, phong trào, hoạt động trong công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Việc học và làm theo lời Bác đã và đang động viên, khích lệ đoàn viên, thanh niên Đồng Nai ngày càng “Sống đẹp – Sống có ích”, tạo ra những sự thay đổi rõ nét, tích cực về ý thức tu dưỡng, rèn luyện trong đoàn viên thanh niên… Qua đó đã giáo dục cho đoàn viên, thanh niên lòng tự hào, tự tôn dân tộc, lòng yêu nước, ý thức cảnh giác cách mạng trước âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, xác định được vai trò, trách nhiệm của tuổi trẻ đối với cộng đồng xã hội, tự thân phấn đấu rèn luyện, tham gia vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Thông qua đẩy mạnh phong trào học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minhcho đoàn viên, thanh niên đã xuất hiện ngày càng nhiều thanh niên mang sức trẻ, trí tuệ và nhiệt huyết tham gia phát triển kinh tế, làm giàu chính đáng, nhiều phong trào lôi cuốn và lan tỏa, như: phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế – xã hội và bảo vệ Tổ quốc”, “Đồng hành với thanh niên trong lập thân, lập nghiệp”, phong trào “Tuổi trẻ Đồng Nai chung tay xây dựng nông thôn mới, xây dựng văn minh đô thị”, phong trào “Ba trách nhiệm”… đã thu hút hàng triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia, tạo nhiều dấu ấn sâu sắc về phong trào tình nguyện, tính tích cực xã hội, qua đó góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả hoạt động, củng cố tổ chức Đoàn và phát triển phong trào thanh niên. Đồng thời, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – văn hóa – xã hội, giữ gìn an ninh trật tự của tỉnh.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minhcủa đoàn viên, thanh niên trong tỉnh còn có những hạn chế nhất định, như: chậm đổi mới, thiếu sáng tạo trong nội dung, hình thức, phương pháp; nhận thức, trách nhiệm của một số cán bộ về mặt công tác này chưa cao; trong tổ chức thực hiện còn nặng về mệnh lệnh hành chính, nhẹ về giáo dục, thuyết phục. Do vậy, dẫn đến vẫn còn tình trạng một bộ phận đoàn viên, thanh niên sống thiếu lý tưởng, mơ hồ về chính trị, thiếu tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức, bị lôi kéo vào các tệ nạn xã hội, thiếu ý thức chấp hành luật pháp, trách nhiệm và nghĩa vụ công dân…

3. Một số giải pháp tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh

Một là, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh niên về những giá trị và ý nghĩa to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đây là vấn đề tuân thủ tính quy luật trong hoạt động thực tiễn của con người là có nhận thức đúng thì mới có hành động đúng, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng khẳng định: “Trong Đảng và ngoài Đảng có nhận rõ tình hình mới, hiểu rõ nhiệm vụ mới thì tư tưởng mới thống nhất, tư tưởng thống nhất thì hành động mới thống nhất”1. Đồng thời, là chỉ dẫn quan trọng đối với mỗi cá nhân, tổ chức trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ được giao. Do vậy, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp trong Tỉnh cần lãnh đạo đẩy mạnh hơn nữa việc giáo dục, tuyên truyền nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, quần chúng trong toàn đơn vị nắm được về những giá trị và ý nghĩa to lớn của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; về mục đích, yêu cầu, nội dung Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị. Thông qua đó, làm cho mọi tổ chức, cá nhân nhận thức đầy đủ việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một chủ trương lớn của Đảng, vừa là nhiệm vụ cấp bách trước mắt, vừa là nhiệm vụ cơ bản lâu dài của sự nghiệp cách mạng.

Đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh còn là nội dung quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, góp phần xây dựng các tổ chức đoàn trong sạch, vững mạnh; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Trên cơ sở nắm vững nội dung tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đối chiếu với chức trách, nhiệm vụ được giao, mỗi người và mỗi cơ quan “tự soi”, “tự sửa”, tự phấn đấu; coi đó là công việc thường xuyên, hằng ngày, là trách nhiệm cụ thể, thiết thực của mình.

Hai là, tiếp tục phát huy cao độ vai trò của cấp ủy và lãnh đạo các cấp trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Giáo dục, rèn luyện đoàn viên, thanh niên theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một trong những hoạt động của mỗi tổ chức đảng. Vì vậy, tổ chức đảng, trong đó hạt nhân là cấp ủy đảng có vai trò quyết định đến chất lượng, hiệu quả học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho đoàn viên, thanh niên.

Lãnh đạo các cấp, cần xác định đầy đủ vai trò trách nhiệm của mình trong thực hiện việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho đoàn viên, thanh niên thuộc quyền; nhận thức đúng tầm quan trọng của giáo dục, rèn luyện tư tưởng, bản lĩnh chính trị, đạo đức cách mạng, tác phong, lối sống cho đoàn viên, thanh niên. Theo chức năng, nhiệm vụ, lãnh đạo các cấp tham mưu đề xuất với cấp ủy những nội dung, biện pháp, hình thức tổ chức phong trào thi đua về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; vận động đoàn viên, thanh niên tham gia và đẩy mạnh thực hiện đi vào chiều sâu, qua đó góp sức cùng lãnh đạo cơ quan, đơn vị, các cấp chính quyền nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện.

Trong quá trình thực hiện, lãnh đạo các cấp thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, rút kinh nghiệm, chỉ rõ những khâu yếu, mặt yếu để có biện pháp khắc phục; kịp thời biểu dương, khích lệ gương “người tốt, việc tốt”. Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cần tạo điều kiện thuận lợi (về kinh phí, thời gian, con người…) để tổ chức đoàn thực hiện các hoạt động; tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên…

Ba là, nghiên cứu để cụ thể hóa các tiêu chí học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh sát với từng tổ chức. Đây là bước cụ thể hóa từ nghị quyết, chương trình hành động… về thực hiện Chỉ thị 05 thành hoạt động thực tiễn; bởi thế, đòi hỏi các cấp ủy, tổ chức đảng các cấp ở các cơ quan cần nắm chắc mục đích, yêu cầu, nội dung Chỉ thị 05; căn cứ vào chuẩn mực đạo đức, các quy định, các yêu cầu đối với từng loại đối tượng cán bộ, đoàn viên; bám sát đặc điểm, tình hình cơ quan, đơn vị, vị trí, chức năng của các tổ chức… để cụ thể hóa các tiêu chí cho sát, cho phù hợp với từng cơ quan, tổ chức và từng đối tượng. Trong đó, nhất thiết phải quán triệt và cụ thể hóa quy định về những điều đảng viên không được làm (Quy định số 37-QĐ/TW ngày 25/10/2021 về những điều đảng viên không được làm), 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp.

Mỗi cơ quan, tổ chức có những yêu cầu nhiệm vụ khác nhau, có khó khăn và thuận lợi khác nhau. Vì vậy, các tiêu chí về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần được diễn đạt rõ và sát với từng chức danh; phải sát chức trách, nhiệm vụ, ngắn gọn, cụ thể, rõ ràng, dễ nhớ, dễ thực hiện và thuận cho việc kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện. Trong quá trình tổ chức thực hiện nếu thấy có những bất cập, thiếu sót cần kịp thời điều chỉnh, bổ sung các tiêu chí cho phù hợp hơn để mọi cá nhân, tổ chức quán triệt và thực hiện thống nhất, có hiệu quả cao. Động viên, khuyến khích, hướng dẫn mọi cán bộ, đoàn viên tự giác đăng ký, phấn đấu học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh từ những việc nhỏ nhất, thường ngày gắn với những nhiệm vụ được giao, nhất là về yêu cầu đạo đức nghề nghiệp, mục tiêu và yêu cầu nhiệm vụ của từng đối tượng, từng lĩnh vực.

Bốn là, tổ chức đoàn, đội ngũ cán bộ đoàn các cấp không ngừng đề cao trách nhiệm tham mưu, hướng dẫn, tổ chức thực hiện nhiệm vụ học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho đoàn viên, thanh niên. Trên cơ sở sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy, chức năng, nhiệm vụ của mình và đặc điểm, tình hình của đoàn viên, thanh niên, tổ chức đoàn, đội ngũ cán bộ đoàn các cấp xây dựng kế hoạch, xác định đối tượng (theo trình độ nhận thức, tính chất công việc…), nội dung, hình thức, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật cho phù hợp, hiệu quả theo phương châm “linh hoạt, mềm dẻo, liên tục”. Trong quá trình thực hiện, cán bộ đoàn phải tâm huyết, không ngại khó khăn, vất vả, nắm vững thuận lợi, khó khăn, tình hình chấp hành pháp luật, kỷ luật của đoàn viên, thanh niên để chủ động tham mưu, đề xuất cách làm hay, mô hình sáng tạo, hiệu quả để nhân rộng trong toàn đơn vị.

Năm là, thường xuyên xác định nội dung, hình thức, phương pháp trong thực hiện đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phù hợp với đoàn viên, thanh niên. Giải pháp này là cách làm cụ thể tạo sức mạnh tổng hợp bảo đảm cho hoạt động đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đi vào thực tế.

Trong tình hình hiện nay, việc tổ chức học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cần kết hợp chặt chẽ các hình thức, phương pháp sau: đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền, giáo dục về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh cho đoàn viên, thanh niên; tăng cường phương pháp nêu gương của lãnh đạo, thủ trưởng cơ quan, đơn vị, các cấp chính quyền địa phương; lồng ghép có hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh với các phong trào thi đua và các cuộc vận động khác trong xây dựng cơ quan, đơn vị, các cấp chính quyền địa phương; lựa chọn xây dựng đơn vị điểm; tổ chức tốt việc sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, biểu dương khen thưởng đúng người, đúng việc. Đồng thời, tăng cường áp dụng công nghệ hiện đại, lồng ghép các hình thức giáo dục sinh động của tổ chức đoàn để tạo ra nhiều kênh thông tin, tác động trực tiếp vào nhận thức của đoàn viên, thanh niên.

4. Kết luận

Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là nhiệm vụ trọng tâm của công tác đoàn và phong trào thanh niên. Do đó, mỗi đoàn viên, thanh niên tỉnh Đồng Nai cần phải đẩy mạnh và quyết tâm hơn nữa, hướng tới xây dựng một hình mẫu đoàn viên, thanh niên thời kỳ mới. Bản thân mỗi đoàn viên, thanh niên phải luôn trau dồi đạo đức cách mạng, khiêm tốn, giản dị, cầu tiến bộ; dưỡng tâm trong, rèn trí sáng, xây hoài bão lớn; khẳng định rõ thế hệ trẻ hôm nay sẵn sàng kế thừa xứng đáng truyền thống cách mạng của ông cha, ý chí tự lực, tự cường của dân tộc, quyết tâm góp sức xây dựng quê hương Đồng Nai, đất nước Việt Nam ngày càng giàu đẹp.

Mỗi bạn trẻ sẽ tiếp tục chủ động, tích cực rèn luyện, phấn đấu, tu dưỡng, học và làm theo lời Bác, làm nhiều việc có ích cho cộng đồng, xã hội, phải luôn tự nhắc mình về khát vọng và lẽ sống, là khoác lên mình màu áo thanh niên để được đi và cho đi, là nghĩ lớn, mơ lớn và giúp đỡ mọi người, là cống hiến từ những hành động nhỏ mỗi ngày để xứng đáng hơn nữa với tinh thần tuổi trẻ thế hệ Hồ Chí Minh “đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”.

Chú thích:
1. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 8. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, tr. 554.

Tài liệu tham khảo:
1. Bộ Chính trị (2006). Chỉ thị số 06-CT/TW ngày 07/11/2006 về tổ chức cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”.
2. Bộ Chính trị (2011). Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14/5/2011 về tiếp tục đẩy mạnh học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.
3. Bộ Chính trị (2016). Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
4. Bộ Chính trị (2021). Kết luận số 01-KL/TW 18/5/2021 về “tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.