Thiếu tá Nguyễn Văn Thuyên
Hệ 5, Học viện Chính trị, Bộ Quốc Phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng đạo đức cách mạng cho bộ đội phòng không – không quân là nhiệm vụ cấp thiết với các yêu cầu về phẩm chất: (1) Trung với nước, trung với Đảng, hiếu với dân; (2) Trung thực, giản dị, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; (3) Tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ. Từ nghiên cứu thực tiễn đào tạo sĩ quan tại Học viện Phòng không – Không quân, tác giả đề xuất một số giải pháp vận dụng, học tập và làm theo tấm gương, đạo đức Chủ tịch Hồ Chí Minh trong đào tạo sĩ quan của Học viện đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại.
Từ khóa: Tư tưởng Hồ Chí Minh, xây dựng phẩm chất, đào tạo sĩ quan, vận dụng, Học viện Phòng không – Không quân.
1. Đặt vấn đề
Học viện Phòng không – Không quân là trung tâm giáo dục và đào tạo, nghiên cứu khoa học của Quân chủng Phòng không – Không quân và Quân đội. Đội ngũ học viên của Học viện chính là lực lượng kế cận, bổ sung trực tiếp cho đội ngũ cán bộ của Quân chủng Phòng không – Không quân.
Hiện nay, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa diễn ra trong điều kiện, hoàn cảnh quốc tế có nhiều biến động nhanh chóng, phức tạp, khó lường, nhất là sự chống phá ngày càng gay gắt, quyết liệt của các thế lực thù địch bằng chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội. Vì vậy, việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong đào tạo sĩ quan ở Học viện Phòng không – Không quân là vấn đề cơ bản nhằm đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân đội tinh, gọn, mạnh và tiến lên hiện đại trong điều kiện mới.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất bộ đội phòng không – không quân
Phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” mang bản chất truyền thống của Quân đội nhân dân Việt Nam. Phẩm chất được thể hiện sâu sắc ngay trong lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh dành cho Quân đội nhân dân Việt Nam, đó là: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”.Nói đến phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” là nói đến những chuẩn mực giá trị về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, phong cách của người quân nhân cách mạng. Đó là lý tưởng chiến đấu cao đẹp, yêu nước, yêu chế độ, trung thành vô hạn với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân; tinh thần quyết chiến, quyết thắng, ý chí vượt qua khó khăn, gian khổ, hiểm nguy, sự gan dạ, dũng cảm, kiên cường, mưu trí, sáng tạo trong chiến đấu và công tác; tình đồng chí, đồng đội gắn bó keo sơn, tình đoàn kết quân – dân cá nước; tính kỷ luật tự giác, nghiêm minh… Phẩm chất, truyền thống tốt đẹp đó phản ánh bản chất cách mạng và là sức mạnh nội sinh của lực lượng bộ đội phòng không – không quân.
Thứ nhất, trung với nước, trung với Đảng, hiếu với dân.
Đây là chuẩn mực đạo đức cơ bản nhất, bao trùm và quan trọng của bộ đội Phòng không – Không quân, nhằm giải quyết mối quan hệ của mỗi người đối với đất nước, Nhân dân và đối với Đảng. Theo Người, “trung, hiếu” là giá trị đạo đức mới, tạo sự biến đổi về chất, hình thành phẩm chất đạo đức hàng đầu là: “Trung với nước, trung với Đảng, hiếu với dân”. Năm 1966, Bác Hồ đã đến thăm cán bộ, chiến sĩ Đại đội 6, Đại đội 12 thuộc Đoàn thông tin Sóng Điện… Người nhấn mạnh: “Các chú phải thường xuyên rèn luyện để thật sự thấm nhuần đạo đức cách mạng. Phải giữ gìn đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân, làm cho Nhân dân tin yêu bộ đội, giúp đỡ và bảo vệ bộ đội. Có dựa vào dân, đoàn kết với dân mới bảo vệ được mình, che mắt địch và đánh thắng địch”1.
Tinh thần bất khuất, kiên trung, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân đã được lớp lớp cán bộ, chiến sĩ Quân chủng Phòng không – Không quân kế thừa và phát huy. Đó là cội nguồn tạo nên sức mạnh giúp Quân chủng Phòng không – Không quân vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đủ sức hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Thứ hai, trung thực, giản dị, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.
“Trung thực” – theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh là thành thực với chính mình, với mọi người, với công việc; luôn tuân thủ chuẩn mực đạo đức, chân thật trong từng lời nói và hành động. Trong suốt quá trình xây dựng lực lượng, Người luôn quan tâm, chăm lo xây dựng cho bộ đội phòng không – không quân chuẩn mực trung thực.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Bộ đội ta là bộ đội nhân dân, bộ đội cách mạng, có truyền thống anh dũng, khắc khổ, kiên nhẫn, cần kiệm, chất phác, việc khó khăn nguy hiểm mấy cũng không sợ, nhất định làm cho kỳ được. Đó là truyền thống, đạo đức, tác phong tốt, phải luôn luôn giữ vững và phát triển”2. Người đặc biệt căn dặn cán bộ giữ trọng trách cao trong quân đội: “Để lãnh đạo quân đội tiến bộ không ngừng, các đồng chí cần phải trau dồi đạo đức cách mạng, khiêm tốn, giản dị, gần gũi quần chúng và gương mẫu về mọi mặt”3.
Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn bộ đội phòng không – không quân phải cần cù, khoa học, có tính toán cẩn thận để sao cho tiết kiệm sức người, sức của, tiết kiệm thời gian… mà năng suất lao động, hiệu quả cao. Ngày 19/7/1965, đến thăm Đại đội 1, Trung đoàn 234 và Tiểu đoàn 241, Người căn dặn: “Phải nêu cao quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược… Vấn đề ở chỗ tinh thần của con người phải truyền qua súng, tức là phải có kỹ thuật giỏi. Phải luyện tập công phu mới bắn trúng, bắn rơi máy bay địch ngay từ loạt đạn đầu tiên. Có bắn trúng, bắn rơi ngay từ loạt đạn đầu mới bắn rơi được tại chỗ, mới tiết kiệm được đạn”4.
Thứ ba, tự lực, tự cường, khắc phục khó khăn, kiên quyết hoàn thành mọi nhiệm vụ.
Thực tiễn trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, dù trang bị chiến đấu và vũ khí của quân đội ta lạc hậu hơn nhưng nhờ tinh thần tự lực, tự cường, vượt qua muôn vàn gian khó, các chiến sĩ vừa chiến đấu, vừa tận dụng vũ khí thu được từ địch để phản công, đồng thời nghiên cứu, cải tiến và chế tạo vũ khí mới. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã ghi dấu mốc quan trọng, khi lần đầu tiên trong lịch sử chiến tranh thế giới, một quân đội nhỏ bé với trang bị thô sơ, chiến đấu trong điều kiện thiếu thốn đã đánh bại một đội quân hùng mạnh, được trang bị thiết bị tối tân của một cường quốc thực dân. Trong thư gửi lớp chỉnh huấn cán bộ trung, cao cấp của quân đội năm 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “… Phải có quyết tâm cao để vượt mọi khó khăn làm tròn nhiệm vụ. Quyết tâm phải biến thành hành động dũng cảm, chiến đấu kiên quyết, không sợ hy sinh gian khổ, triệt để chấp hành nghiêm chỉnh mọi chỉ thị, mệnh lệnh, trong bất kỳ tình huống nào cũng phải chỉ huy đơn vị quyết đánh, quyết thắng cũng phải quản lý đơn vị chặt chẽ, giữ nghiêm kỷ luật, chấp hành tốt mọi chính sách”5.
Trong các lực lượng của Quân đội nhân dân Việt Nam, bộ đội phòng không – không quân luôn phát huy tốt truyền thống đoàn kết hiệp đồng, lập công tập thể, không ngừng lớn mạnh cả về quy mô, chất lượng và chiến thuật tác chiến. Để tối đa hóa hiệu quả chiến đấu, tinh thần đồng đội và sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị đã trở thành yếu tố then chốt, tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần đánh bại các cuộc tập kích và tiến công đường không của đế quốc Mỹ. Chiều ngày 26/8/1965, Bác Hồ đến thăm Tiểu đoàn 61, Trung đoàn tên lửa 236, ngay sau khi đơn vị lần đầu ra quân đã bắn rơi tại chỗ chiếc máy bay Mỹ thứ 400 trên miền Bắc, Người căn dặn: “Chúng ta cũng nhất định đánh thắng giặc Mỹ xâm lược! Muốn thế, mọi người cần tin tưởng tuyệt đối ở Đảng. Phải khiêm tốn, ra sức học tập, không sợ khó, sợ khổ, sốt ruột, chủ quan, tự mãn. Có quyết tâm khắc phục khó khăn, gian khổ, chúng ta mới giành được thắng lợi”6. Bằng những lời lẽ giản dị, Người nhắc nhở cán bộ, chiến sĩ phải tăng cường đoàn kết, phát huy dân chủ, giữ gìn kỷ luật nghiêm minh.
3. Thực trạng đào tạo sĩ quan ở Học viện Phòng không – Không quân
Học viện Phòng không – Không quân đã luôn quán triệt sâu sắc tình hình nhiệm vụ, nắm vững các quan điểm, nghị quyết của Đảng, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân chủng về công tác giáo dục, đào tạo; bám sát phương châm “Chất lượng đào tạo của nhà trường là khả năng sẵn sàng chiến đấu của đơn vị”; đẩy mạnh đổi mới toàn diện và đồng bộ quy trình, chương trình, nội dung đào tạo góp phần hình thành các phẩm chất cần thiết của người học viên đào tạo sĩ quan phòng không – không quân như: “Có sức khỏe tốt (cả về thể chất và tinh thần); có tinh thần yêu nước; có đạo đức tốt (bao gồm cả đạo đức nghề nghiệp); có kỹ năng sống (bao gồm cả trí lực và kỹ năng trong thực hiện nhiệm vụ); có trách nhiệm cao; có những tố chất cơ bản của “công dân toàn cầu” trong thế giới phẳng và trong hội nhập quốc tế”7.
Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, chương trình giáo dục chính trị tập trung giáo dục phẩm chất kiên trung, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc, với Nhân dân theo hướng cơ bản, hệ thống, thống nhất; bám sát đặc điểm, yêu cầu nhiệm vụ của từng cơ quan, khoa, đơn vị; phù hợp với trình độ, khả năng nhận thức của người học viên đào tạo sĩ quan; coi trọng việc gắn phẩm chất bộ đội phòng không – không quân với phổ biến, giáo dục pháp luật; giáo dục truyền thống với xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật: Học viện đã tự biên soạn và đưa vào giáo dục cho các đối tượng 37 chuyên đề, tập trung vào công tác nắm, quản lý tư tưởng; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh; đấu tranh phòng, chống âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng văn hóa và không gian mạng… Quá trình triển khai thực hiện công tác giáo dục chính trị cũng xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo như mô hình “Đoàn kết, xung kích, sáng tạo, quyết thắng” của Tiểu đoàn 88.
Cùng với đó, đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý trong Học viện luôn gương mẫu trong tu dưỡng rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng, tích cực học tập nâng cao trình độ, năng lực công tác, thực hiện tốt cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo”, góp phần xây dựng phẩm chất cho người học viên đào tạo sĩ quan thông qua các bài giảng có chất lượng, theo đó: “100% giảng viên của Học viện có trình độ đại học, 86,6% có trình độ sau đại học (12,21% tiến sĩ); chất lượng giáo dục – đào tạo, nghiên cứu khoa học không ngừng được nâng lên…”9. Bên cạnh đó, các lực lượng trong toàn Học viện đã có sự thống nhất cao trong nhận thức về nhiệm vụ xây dựng phẩm chất cho người học viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội thông qua các kế hoạch đào tạo: “Học viện Phòng không – Không quân đã thực hiện đồng bộ các khâu: xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng; tạo nguồn và tuyển chọn học viên gắn với quá trình đào tạo; bố trí, sử dụng cán bộ sau đào tạo. Trong các khâu đó, công tác tạo nguồn và tuyển chọn học viên có ý nghĩa quan trọng, tác động trực tiếp tới chất lượng đào tạo và bố trí, sử dụng cán bộ sau khi ra trường”10.
Nội dung đào tạo cho người học thể hiện tính toàn diện, đổi mới góp phần hình thành phẩm chất, năng lực toàn diện cho người học viên đào tạo sĩ quan cấp phân đội: “Trong công tác giáo dục, đào tạo, Học viện luôn chú trọng đổi mới nội dung chương trình; tích cực mở rộng quy mô và đối tượng đào tạo; vận dụng phương pháp giảng dạy tích cực, lấy người học làm trung tâm; xây dựng chuẩn đầu ra chương trình, chuẩn đầu ra học phần cho các đối tượng đào tạo với nhiều hình thức, biện pháp tổ chức sáng tạo, đạt hiệu quả cao”11. Học viện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới chương trình đào tạo, thực hiện gắn lý luận với thực hành cho các đối tượng bảo đảm đúng, đủ nội dung, chương trình, mục tiêu, yêu cầu đào tạo đã được phê duyệt: “Học viện đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chuẩn đầu ra 18 chương trình đào tạo và đề cương học phần cho các đối tượng; tích cực đổi mới nội dung, chương trình giáo dục, đào tạo sát với thực tiễn đơn vị, tổ chức diễn tập chiến thuật phân đội có bắn đạn thật pháo phòng không cho học viên cuối khóa tại TB-1, đây là năm thứ 2 Học viện hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Chất lượng học viên tốt nghiệp ra trường ngày một nâng lên”12.
Bên cạnh những kết quả đạt được, vấn đề xây dựng phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân trong công tác đạo tại sĩ quan tại Học viện Phòng không – Không quân vẫn còn một số hạn chế nhất định:
(1) Nhận thức, trách nhiệm một số cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan chức năng và đội ngũ cán bộ, giảng viên có thời điểm còn giản đơn, chủ quan, chưa thực sự gắn lý luận với thực tiễn sâu sắc.
(2) Hoạt động của các phòng chức năng, khoa giảng viên trong công tác đào tạo nhằm hình thành phẩm chất, kiến thức toàn diện cho học viên có nội dung chưa phối hợp cao: “Đầu tư cho giáo dục, đào tạo có nội dung còn dàn trải, chưa thực sự hiệu quả; đổi mới tư duy về chuyển đổi số trong quản lý, điều hành các hoạt động giáo dục, đào tạo còn chậm”13.
(3) Một bộ phận học viên chưa tích cực, chưa chăm chỉ, còn ỷ lại; ý thức phấn đấu trong rèn luyện và học tập chưa cao; chưa xác định đúng ý thức trách nhiệm, động cơ, thái độ học tập, còn biểu hiện ngại học tập, rèn luyện, trau dồi phẩm chất, năng lực; tính chiến đấu trong tự phê bình và phê bình chưa cao; kết quả học tập của học viên còn chưa đồng đều.
(4) Chất lượng giáo dục, đào tạo nói chung và chất lượng giáo dục phẩm chất chính trị của Học viện có nội dung chưa thực sự bền vững: “Chương trình đào tạo chưa liên thông giữa các cấp học, bậc học; chưa cân đối giữa lý thuyết và thực hành; chưa xây dựng đầy đủ các ma trận thể hiện mối liên kết giữa chuẩn đầu ra chương trình đào tạo và sự đóng góp về nội dung của các học phần… nên việc kiểm định, đánh giá chất lượng giáo dục, đào tạo còn gặp nhiều khó khăn”14. Qua đó, Học viện cần chú trọng đổi mới công tác đào tạo học viên thông qua lồng ghép có hiệu quả các học phần giáo dục chính trị với kiến thức chuyên ngành bảo đảm cho người học viên có phẩm chất, năng lực toàn diện sau khi ra trường.
4. Một số giải pháp
Trong tình hình mới hiện nay, đất nước đang đẩy mạnh phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế sâu rộng, bên cạnh những thành tựu đạt được, không ít thách thức từ tác động của mặt trái kinh tế thị trường, đặc biệt là các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và âm mưu “phi chính trị hóa” Quân đội nhằm làm phai nhạt mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, niềm tin vào Đảng, vào chế độ trong mỗi cán bộ, chiến sĩ. Tất cả những điều đó đã chi phối không nhỏ đến việc rèn luyện, giữ vững phẩm chất, đạo đức của các cán bộ, chiến sĩ. Do vậy, việc đưa ra một số giải pháp nhằm phát huy phẩm chất, đạo đức cách mạng của lực lượng bộ đội phòng không – không quân trong công tác đào tạo hiện là hết sức cần thiết trong tình hình mới.
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy đảng, tổ chức chỉ huy cán bộ chủ trì các cấp trong việc tăng cường vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng phẩm chất bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện Phòng không – Không quân.
Đây là giải pháp cơ bản góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng trong Học viện. Theo đó, cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy các cấp và cơ quan chức năng làm công tác giáo dục, đào tạo ở học viện là những chủ thể có vai trò đặc biệt quan trọng trong định hướng mọi hoạt động giáo dục, đào tạo và xây dựng phẩm chất bộ đội Phòng không – Không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện: “Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện xác định, học tập và làm theo đạo đức, tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm bồi dưỡng phẩm chất, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo của học viện là nhiệm vụ quan trọng để phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu xây dựng Quân chủng Phòng không – Không quân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI”15.
Hai là, nâng cao nhận thức trách nhiệm của đội ngũ giảng viên đối với nhiệm vụ xây dựng phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện.
Đội ngũ giảng viên có vai trò rất quan trọng, là lực lượng trực tiếp quyết định đến chất lượng giáo dục, đào tạo cũng như việc nhận thức và giải quyết mối quan hệ giữa trang bị tri thức, rèn luyện tay nghề với phát triển nhân cách của học viên trong quá trình học tập. Trước yêu cầu mới đòi hỏi đội ngũ giảng viên của Học viện phải có nhận thức đúng đắn và sâu sắc về trách nhiệm của bộ môn khoa học mà mình đảm nhiệm. Mỗi giảng viên phải tích cực học tập, nghiên cứu để không ngừng nâng cao trình độ mọi mặt, có kiến thức chuyên ngành vững vàng; tích cực tu dưỡng, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống theo tư tưởng Hồ Chí Minh, thực sự là tấm gương cho học viên noi theo.
Quá trình học tập bên cạnh trang bị tri thức, phải làm tốt vai trò là người định hướng, hướng dẫn học viên trong giải quyết các mối quan hệ phức tạp của đời sống, kết hợp dạy chữ, rèn ngề, dạy người. Do vậy, từng giảng viên phải thấy được trách nhiệm của mình trong giảng dạy, thông qua hệ thống bài giảng mà lồng ghép giáo dục các phẩm chất bộ đội phòng không – không quân. Đồng thời đội ngũ giảng viên phải phối hợp chặt chẽ với các lực lượng khác để xây dựng phẩm chất, đạo đức bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện Phòng không – Không quân hiện nay.
Ba là,phát huy tính tích cực, tự giác trong tự xây dựng phẩm chất, đạo đức của mỗi cán bộ, chiến sĩ bộ đội phòng không – không quân trong Học viện.
Đây là giải pháp quan trọng góp phần đào tạo học viên có kiến thức và năng lực hoạt động thực tiễn phong phú. Phát huy tính tích cực tự giác trong tự xây dựng phẩm chất, đạo đức cần thực hiện tốt những nội dung sau: (1) Phát huy tính tích cực trong tự tiếp nhận những đặc trưng phẩm chất bộ đội phòng không – không quân; (2) Tự giác trong tự xây dựng các nội dung bồi dưỡng phẩm chất, dạo đức của bộ đội phòng không – không quân; (3) Biết tự loại bỏ những thói hư, tật xấu; biết nhận diện và đấu tranh với các tiêu cực trong học tập và trong cuộc sống.
Bản thân mỗi học viên phải ý thức rõ vị trí, vai trò của mình trong quá trình học tập rèn luyện ở Học viện Phòng không – Không quân, luôn thể hiện rõ ý chí, khát khao vươn lên tự hoàn thiện mình, đáp ứng đòi hỏi của quá trình giáo dục, đào tạo. Quá trình này, đòi hỏi người học viên phải dũng cảm tự loại bỏ những thói quen không phù hợp với hoạt động nghề nghiệp của người sĩ quan. Học viên phải có thái độ cầu thị, chịu khó học hỏi giảng viên, bạn bè và những người khác, tự quan tâm tích lũy tri thức và kinh nghiệm cho quá trình công tác. Việc tự nhận thức, tự đánh giá đúng bản thân mình, chủ động vạch ra kế hoạch và kiên trì học tập, kịp thời rút kinh nghiệm, điều chỉnh những sai lầm, chống lại những biểu hiện, hành động tiêu cực là yếu tố quan trọng trong xây dựng phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân.
Bốn là, vận dụng sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp xây dựng phẩm chất, đạo đức bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện.
Đây là nội dung quan trọng, thể hiện nhận thức và trách nhiệm của Ban Giám đốc Học viện, đội ngũ cán bộ, giảng viên trong xây dựng phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan. Trong Nghị quyết Trung ương Tám (khóa XI), Đảng xác định: “Đổi mới nội dung giáo dục theo hướng tinh giản, hiện đại, thiết thực, phù hợp với lứa tuổi, trình độ… Chú trọng giáo dục nhân cách, phẩm chất, lối sống, tri thức pháp luật và ý thức công dân”16. Việc đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục, rèn luyện phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện là nhằm hiện thực hóa những tri thức hình thành lên những giá trị phẩm chất, đạo đức của bộ đội phòng không – không quân.
5. Kết luận
Tư tưởng Hồ Chí Minh về phẩm chất bộ đội phòng không – không quân là những quan điểm quan trọng giúp người cán bộ, chiến sĩ phòng không – không quân hoàn thiện nhân cách, bản lĩnh, tác phong công tác. Việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng phẩm chất, đạo đức cho bộ đội phòng không – không quân trong đào tạo sĩ quan ở Học viện Phòng không – Không quân là nội dung quan trọng góp phần nâng cao chất lượng đào tạo của Học viện. Theo đó, cần nghiên cứu và thực hiện đồng bộ những giải pháp nêu trên nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng Quân chủng Phòng không – Không quân và Quân đội vững mạnh, phát triển, hiện đại trong tình hình mới.
Chú thích:
1, 6. Nguyễn Xuân Mậu (2015). Những kỷ niệm về Bác Hồ với bộ đội Phòng không – Không quân. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 58, 69.
2. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 10. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 490.
3. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 12. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 273.
4. Bác Hồ nguồn sức mạnh của bộ đội Phòng không – Không quân. Phần 1. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, 2012, tr. 62.
5. Hồ Chí Minh toàn tập (2011). Tập 15. H. NXB Chính trị quốc gia – Sự thật, tr. 576.
7, 15. Đổi mới phương pháp giáo dục – đào tạo ở Học viện Phòng không – Không quân. https://www.qdnd.vn/quoc-phong-an-ninh/xay-dung-quan-doi/doi-moi-phuong-phap-giao-duc-dao-tao-o-hoc-vien-phong-khong-khong-quan-689367.
8. Học viện Phòng không – Không quân đa dạng hóa các hình thức giáo dục chính trị. https://phongkhongkhongquan.vn/27681/hoc-vien-phong-khong-khong-quan-da-dang-hoa-cac-hinh-thuc-giao-duc-chinh-tri.html.
9, 11, 13, 14. Kỷ niệm 60 năm truyền thống Học viện Phòng không – Không quân. http://hocvienpkkq.com/tin/index.php/vi/news/Ky-niem-60-nam-truyen-thong-Hoc-vien-PK-KQ/60-nam-dao-tao-si-quan-canh-troi-cho-To-quoc-3082/
10. Học viện Phòng không – Không quân đổi mới sáng tạo nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo. https://media.qdnd.vn/long-form/hoc-vien-phong-khong-khong-quan-doi-moi-nang-cao-chat-luong-giao-duc-dao-tao-59888.
12. Xây dựng Học viện Phòng không – Không quân hiện đại đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới. http://hocvienpkkq.com/tin/index.php/vi/news/Quan-doi/Xay-dung-Hoc-vien-Phong-khong-Khong-quan-hien-dai-dap-ung-yeu-cau-nhiem-vu-trong-giai-doan-moi-2786/.
16. Ban Chấp hành Trung ương Đảng (2013). Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
