(QLNN) – Bình Dương có tốc độ gia tăng dân số nhanh tạo áp lực lớn đối với công tác quản lý nhà nước trong việc giải quyết các vấn đề liên quan đến người dân và tổ chức. Điều này, đòi hỏi cơ quan hành chính nhà nước các cấp của tỉnh phải tăng cường trách nhiệm trong việc triển khai công tác cải cách hành chính hướng tới xây dựng nền hành chính minh bạch, hiệu quả.
Trong những năm qua, thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính (CCHC) nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011 của Chính phủ, Quyết định số 225/QĐ-TTg ngày 04/02/2016 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch CCHC nhà nước giai đoạn 2016 – 2020, văn bản chỉ đạo hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương và Tỉnh ủy Bình Dương về CCHC, Kế hoạch CCHC nhà nước giai đoạn 2016 – 2020 của Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh, công tác CCHC ở Bình Dương năm 2017 đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Về cải cách thể chế
Công tác xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh được quan tâm chỉ đạo thường xuyên. Quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật chặt chẽ, bảo đảm trình tự, thủ tục, thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản theo quy định của pháp luật; công tác góp ý, thẩm định văn bản bảo đảm chất lượng và tiến độ, đáp ứng yêu cầu QLNN tại địa phương.
Năm 2017, toàn tỉnh ban hành 131 văn bản quy phạm pháp luật (cấp tỉnh: 31, cấp huyện: 40 và cấp xã: 60), góp ý, thẩm định 136 văn bản. Việc triển khai các văn bản quy phạm pháp luật của Trung ương và của tỉnh đến từng cơ quan, đơn vị, địa phương được tăng cường theo dõi, bảo đảm việc thực thi hiệu quả. Công tác kiểm tra và rà soát văn bản quy phạm pháp luật được thực hiện thường xuyên, qua đó kịp thời phát hiện văn bản hết hiệu lực thi hành hoặc không còn phù hợp với văn bản mới được ban hành. Cụ thể, đã tiến hành rà soát 1.178 văn bản, phát hiện 224 văn bản không còn phù hợp, thực hiện xử lý 208 văn bản, còn 16 văn bản đang trong quá trình xử lý(1).
Về cải cách thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính (TTHC) được các cơ quan, đơn vị công bố kịp thời, niêm yết công khai bằng nhiều hình thức khác nhau. Đồng thời tăng cường kết nối liên thông điện tử giữa các sở, ngành có chung đối tượng phục vụ và kết nối với cấp huyện, cấp xã nhằm giải quyết nhanh gọn những vấn đề liên quan đến người dân, tổ chức. Năm 2017, tỉnh Bình Dương “đã công bố 852 TTHC, trong đó cấp tỉnh là 702, cấp huyện là 100, cấp xã là 50, nâng tổng số TTHC hiện đang có hiệu lực là 2.148, trong đó cấp tỉnh là 1.688, cấp huyện là 312, cấp xã là 130, đơn vị ngoài công lập là 18”(2).
Các sở, ban, ngành đã thực hiện rà soát, đánh giá hơn 100 TTHC thuộc các lĩnh vực (khiếu nại, tố cáo; phòng, chống tham nhũng; đất đai; đăng ký doanh nghiệp; đăng ký đầu tư; hành chính tư pháp…), trong đó kiến nghị thực thi “26 TTHC, 74 TTHC không có kiến nghị”(3).
Là một trong những tỉnh thành lập Trung tâm hành chính công sớm nhất cả nước (tháng 02/2015), người dân đến thực hiện các TTHC tại Bình Dương đều được tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Tại đây, mọi khâu từ tiếp nhận đến giải quyết hồ sơ đều có hướng dẫn và thông báo rõ ràng; hồ sơ giải quyết chậm trễ được thông báo công khai trên các màn hình treo tại Trung tâm hành chính công để lãnh đạo các sở, ban, ngành biết và tập trung giải quyết. Qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức tiết kiệm thời gian và chi phí khi tham gia giải quyết TTHC, góp phần làm tăng chỉ số CCHC cấp tỉnh, chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh.
Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước
Thứ nhất, thực hiện rà soát chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, tinh gọn bộ máy các cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp cấp tỉnh, cấp huyện: đối với khối hành chính, “đã giảm đầu mối các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh từ 23 sở xuống còn 18 sở, cấp huyện từ 13 phòng xuống còn 12 phòng”4; đồng thời ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh theo đúng quy định; chuyển chức năng QLNN về giáo dục nghề nghiệp từ Sở Giáo dục và Đào tạo sang Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, chuyển Phòng Kiểm soát TTHC từ Sở Tư pháp về Văn phòng UBND tỉnh. Đối với các đơn vị sự nghiệp, tỉnh tiến hành sáp nhập nhiều đơn vị, chuyển đổi sang cơ chế hoạt động tự chủ và giải thể.
Thứ hai, thực hiện phân cấp quản lý, năm 2017, tỉnh Bình Dương tiếp tục triển khai thực hiện phân cấp về quản lý ngân sách nhà nước; phân cấp và ủy quyền cho UBND cấp huyện thực hiện thông báo thu hồi đất trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện phân cấp về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức, viên chức, người lao động trong các đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh và phân cấp quản lý đối với cán bộ, công chức cấp xã; đẩy mạnh phân cấp quản lý tổ chức, biên chế và cán bộ, công chức trong cơ quan hành chính thuộc tỉnh… Qua quá trình thực hiện, kết hợp với kiểm tra, giám sát, cho thấy tình hình phân cấp đã tạo thuận lợi, tính tự chủ trong việc quản lý các lĩnh vực được phân cấp, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu các ngành, các cấp, địa phương trong thực thi nhiệm vụ được giao.
Về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức
Công tác cán bộ: UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai Đề án thí điểm đổi mới cách tuyển chọn lãnh đạo, quản lý trên địa bàn tỉnh nhằm phát hiện, trọng dụng những người có đức, có tài, đóng góp công sức, trí tuệ vào sự phát triển của tỉnh Bình Dương. Trong thời gian tới, Bình Dương sẽ thực hiện thí điểm thi tuyển đối với các chức danh phó giám đốc sở và tương đương, chi cục trưởng và tương đương, phó chi cục trưởng và tương đương, trưởng phòng sở, phó trưởng phòng sở và tương đương; trưởng phòng, phó trưởng phòng và tương đương thuộc UBND huyện, thị xã, thành phố. Năm 2017, tỉnh đã tổ chức “xét tuyển và sử dụng 1.712 viên chức sự nghiệp; cử nhiều công chức, viên chức tham dự các kỳ thi nâng ngạch, thăng hạng; quyết định bổ nhiệm và bổ nhiệm lại đối với 109 công chức, viên chức”(5).
Tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện chính sách tinh giản biên chế. Theo đó, năm 2017, tỉnh Bình Dương đã phê duyệt danh sách tinh giản biên chế đối với 115 cán bộ, công chức, viên chức (6).
Công tác đào tạo, bồi dưỡng: đã cử đi đào tạo sau đại học 57 trường hợp, đại học 39 trường hợp, đi học nước ngoài 02 trường hợp, bồi dưỡng ngạch chuyên viên cao cấp 03 trường hợp, thanh tra viên chính 29 trường hợp. Đồng thời, tổ chức 18 lớp bồi dưỡng cho 1.753 học viên, trong đó có 11 lớp bồi dưỡng kỹ năng, chuyên môn nghiệp vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả dành cho cán bộ, công chức một cửa cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã; 01 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ CCHC đối với cán bộ, công chức chuyên trách công tác CCHC cấp tỉnh và huyện(7).
Về cải cách tài chính và hiện đại hóa nền hành chính công
Về công tác CCHC: tỉnh tiếp tục triển khai thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về sử dụng biên chế và kinh phí quản lý hành chính đối với các cơ quan nhà nước; cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm về tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập; cơ chế tự chủ của tổ chức khoa học và công nghệ công lập theo các quy định hiện hành của Chính phủ. Tiến hành đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước theo hướng đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh. Thực hiện khoán chi đối với 839 đơn vị sự nghiệp công lập.
Hiện đại hóa nền hành chính công: để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước, tỉnh đã tiến hành cấp chứng thư cho cán bộ, công chức là lãnh đạo các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện, cấp xã. 100% cơ quan hành chính cấp tỉnh, UBND cấp huyện đã có cổng/trang thông tin điện tử để cung cấp thông tin hoạt động ngành, văn bản quy phạm pháp luật, các dịch vụ công… 100% cán bộ, công chức, viên chức của các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và cấp huyện được cấp hộp thư điện tử công vụ để trao đổi công việc.
100% cơ quan thực hiện kết nối, liên thông các phần mềm quản lý văn bản từ cấp tỉnh đến cấp xã, qua đó tăng số lượng văn bản phát hành trên phần mềm, giúp giảm đáng kể thời gian điều hành, xử lý công việc của các cơ quan, nâng cao chất lượng công việc, giảm chi phí giấy tờ, bưu chính. Đến nay, tỉnh đã triển khai 323 dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4; toàn tỉnh có 144 cơ quan nhà nước áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001:2008, trong đó: sở, ngành cấp tỉnh 18 đơn vị; đơn vị trực thuộc sở, ngành 09 đơn vị; 09 đơn vị hành chính cấp huyện; 64 đơn vị hành chính cấp xã; 39 đơn vị ngành dọc; 05 đơn vị sự nghiệp công lập(8).
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác CCHC ở tỉnh Bình Dương còn một số hạn chế như: việc xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình, kế hoạch CCHC ở một số sở, ngành và địa phương còn chậm, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ CCHC của UBND tỉnh; công tác lãnh đạo, chỉ đạo CCHC ở một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thật sự quyết liệt; công tác tuyên truyền chưa được quan tâm thường xuyên, nội dung, hình thức chưa phong phú; công tác rà soát, công bố thủ TTHC của một số sở, ngành còn chậm so với quyết định công bố TTHC của bộ, ngành Trung ương; đầu tư hạ tầng, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước ở cả ba cấp (tỉnh, huyện, xã) chưa tương xứng với yêu cầu cải cách chung của tỉnh, nhất là kết cấu hạ tầng công nghệ thông tin của cấp xã còn yếu; phần mềm quản lý văn bản và phần mềm một cửa điện tử đôi lúc còn bị lỗi, việc cài đặt, vận hành liên thông cấp tỉnh, huyện, xã còn hạn chế.
Để hoàn thành tốt công tác CCHC năm 2018, góp phần hoàn thành mục tiêu Kế hoạch CCHC nhà nước giai đoạn 2016 – 2020 của UBND tỉnh, Bình Dương cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
Thứ nhất, tiếp tục triển khai thực hiện việc xây dựng, góp ý, thẩm định, rà soát hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hoàn thiện hệ thống pháp luật của tỉnh. Rà soát, đơn giản hóa TTHC trên tất cả các lĩnh vực, trọng tâm là lĩnh vực đầu tư, thành lập doanh nghiệp, đất đai, môi trường, xây dựng, thuế, hải quan. Loại bỏ những TTHC phức tạp, gây phiền hà cho cá nhân, tổ chức. Công bố công khai, kịp thời, đầy đủ TTHC theo quy định. Thực hiện tiếp nhận và xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về các quy định TTHC.
Thứ hai, đẩy mạnh tuyên truyền về CCHC, trong đó tập trung tuyên truyền về quy trình, cách thức thực hiện các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4, tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết TTHC qua dịch vụ bưu chính công ích để người dân biết thực hiện. Triển khai thí điểm thành lập trung tâm hành chính công cấp huyện, đầu tư nâng cao chất lượng hoạt động của bộ phận một cửa cấp xã. Tăng số TTHC liên thông trên các lĩnh vực QLNN, đặc biệt là liên thông đến cấp xã.
Thứ ba, rà soát chức năng, nhiệm vụ, kiện toàn, sắp xếp lại tổ chức bộ máy các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, cấp huyện, bảo đảm không chồng chéo nhiệm vụ theo đúng quy định của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương. Triển khai kịp thời, hiệu quả Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6, khóa XII của Đảng về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; “Về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập”. Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh cải cách chế độ công vụ, công chức; triển khai tổ chức thi tuyển các chức danh lãnh đạo, quản lý; tiếp tục thực hiện tinh giản biên chế; cổ phần hóa đối với doanh nghiệp nhà nước của tỉnh theo lộ trình đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Thứ tư, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước. Tiếp tục triển khai hiệu quả các phần mềm quản lý văn bản, phần mềm một cửa điện tử, phần mềm đánh giá công chức bộ phận một cửa. Bên cạnh đó, cần xây dựng và nâng cao hiệu quả hoạt động của Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001:2008 hoặc TCVN ISO 9001:2015 trong các cơ quan hành chính nhà nước; khuyến khích UBND cấp xã xây dựng và áp dụng Hệ thống. Triển khai xác định Chỉ số CCHC cấp tỉnh và phối hợp điều tra xã hội học đo lường sự hài lòng quốc gia. Tiếp tục triển khai đánh giá xác định Chỉ số CCHC đối với các sở, ban, ngành; UBND các huyện, thị xã, thành phố và UBND các xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh.
Chú thích:
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương. Báo cáo số 279/BC-UBND – Báo cáo công tác cải cách hành chính năm 2017 và phương hướng nhiệm vụ trọng tâm năm 2018, ngày 07/12/2017.
Tài liệu tham khảo:
1. Sở Nội vụ tỉnh Bình Dương. Báo cáo tình hình hoạt động năm 2016, nhiệm vụ năm 2017 của Trung tâm Hành chính công tỉnh Bình Dương, ngày 20/01/2017.
2. Việt Hà Bình. Bình Dương cải cách hành chính gắn với tinh gọn bộ máy. http://www.nhandan.com.vn, ngày 21/12/2017.
TS. Trần Thị Hương
Học viện Báo chí và Tuyên truyền
