Tổ chức liên kết xuất bản – Hướng lựa chọn phát triển Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế

(Quanlynhanuoc.vn) – Những năm qua, Tạp chí Quản lý nhà nước đã có bước đổi mới, phát triển mạnh mẽ và đạt được tiêu chuẩn chất lượng trong nước đáng khích lệ. Tuy nhiên, để vươn xa và đạt những tiêu chuẩn của tạp chí khoa học quốc tế đang là vấn đề đặt ra trong phát triển Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh (State Management Review). Tổ chức liên kết xuất bản như là nền tảng và yếu tố tiên quyết để bảo đảm Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh phát triển thành một trong những tạp chí khoa học hàng đầu của Việt Nam và tiệm cận tiêu chuẩn tạp chí khoa học quốc tế. 
Tạp chí Quản lý nhà nước ra mắt ấn phẩm tiếng Anh – State Management Review..
Khái quát quá trình phát triển của Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh.

Tạp chí Quản lý nhà nước (QLNN) được thành lập và xuất bản số đầu tiên vào tháng 5/1993. Sau gần 26 năm hoạt động trên hình thức tạp chí in, ngày 04/5/2019, Tạp chí điện tử QLNN chính thức được thành lập và hoạt động theo Giấy phép hoạt động Báo điện tử số 173/GP-BTTTT của Bộ Thông tin và Truyền thông cấp ngày 04/5/2019, có địa chỉ truy cập tại www.quanlynhanuoc.vn.

Ngày 16/9/2021, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cấp Giấy phép số 615/GP-BTTTT xuất bản ấn phẩm Tạp chí QLNN tiếng Anh – State Management Review với tôn chỉ, mục đích: “Sử dụng ngôn ngữ tiếng Anh để thông tin chuyên sâu về lĩnh vực hành chính và quản lý nhà nước; trao đổi những vấn đề lý luận, thực tiễn trong quản lý nhà nước, cải cách hành chính, chính sách công và các lĩnh vực liên quan”.

Ngày 14/6/2022, Cục Thông tin khoa học và công nghệ Quốc gia – Bộ Khoa học và Công nghệ cấp mã số chuẩn quốc tế ISSN (International Standard Serial Number) cho ấn phẩm xuất bản Tạp chí QLNN tiếng Anh với mã số: ISSN 2815 – 6021. Đây là nền tảng quan trọng để Tạp chí QLNN tiếng Anh đưa thông tin đến với độc giả quốc tế, góp phần thúc đẩy hợp tác và hội nhập quốc tế.

Ngày 06/7/2022, Hội đồng Giáo sư nhà nước ban hành Quyết định số 42/QĐ-HĐGSNN  phê duyệt danh mục tạp chí khoa học (TCKH) được tính điểm năm 2022. Theo đó, Tạp chí QLNN tiếng Anh – State Management Review (ISSN: 2815 – 6021) được tính điểm 0,75 của Hội đồng giáo sư liên ngành Triết học – Xã hội học – Chính trị học và 0,25 điểm của Hội đồng giáo sư ngành Kinh tế2.

Những kết quả trên khẳng định tính chính trị, khoa học và chất lượng trong phát triển của Tạp chí QLNN nói chung và Tạp chí QLNN tiếng Anh nói riêng, góp phần mạnh mẽ vào tiến trình phát triển của Học viện Hành chính Quốc gia (HCQG) và của nền báo chí quốc gia. Đây là tiền đề quan trọng để Tạp chí QLNN tiếng Anh tự tin phát triển tiệm cận các tiêu chuẩn của TCKH quốc tế.

Mục đích liên kết xuất bản của Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh

Liên kết xuất bản (LKXB) nhằm tạo ra môi trường và các điều kiện thuận lợi để cả 3 ấn phẩm của Tạp chí QLNN (tạp chí in, tiếng Anh, điện tử) có thể so sánh, đánh giá, học hỏi kinh nghiệm phát triển với các TCKH đạt tiêu chuẩn quốc tế; đồng thời, hình thành các nền tảng vững chắc để phát triển Tạp chí QLNN tiếng Anh tiệm cận với tiêu chuẩn của TCKH quốc tế. LKXB sẽ tạo ra môi trường để thu hút nguồn lực phát triển Tạp chí, như: nhận được sự tư vấn chuyên nghiệp từ các nhà xuất bản (NXB) và các tạp chí quốc tế trên nhiều phương diện, như: thu hút bài viết, biên tập, phát hành tạp chí; tiếp cận và sử dụng hệ thống quản lý và giám sát cộng tác biên tập, phản biện và phát hành chuyên nghiệp; quảng bá hình ảnh của Tạp chí và khẳng định uy tín của Tạp chí trong cộng đồng khoa học quốc tế… Qua đó, thu hút những bài báo chất lượng cao từ các nhà khoa học quốc tế; giúp Tạp chí học hỏi, chuyển giao kinh nghiệm và kỹ năng biên tập, giúp kết nối phản biện, xuất bản và phát hành tạp chí tới cộng đồng quốc tế…

LKXB nhằm hướng đến sự hỗ trợ, công nhận các kết quả công bố khoa học, bài viết giữa các tạp chí với nhau, là cầu nối để các tổ chức đánh giá, kiểm định TCKH quốc tế trong việc xem xét, đánh giá và công nhận xếp hạng đối với Tạp chí QLNN tiếng Anh. Thông qua LKXB sẽ là cơ hội để quảng bá, chuyển tải những thành tựu về khoa học hành chính và QLNN, về sự phát triển xã hội của Việt Nam với bạn bè quốc tế và ngược lại; đẩy nhanh tiến trình hội nhập quốc tế của chính Tạp chí QLNN tiếng Anh.

Tổ chức liên kết xuất bản Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh đáp ứng yêu cầu tiệm cận tiêu chuẩn quốc tế.

Thứ nhất, xác định rõ phạm vi LKXB.

Căn cứ vào tôn chỉ, mục đích hoạt động, Tạp chí QLNN tiếng Anh cần tập trung thiết lập quan hệ với các đối tác có tôn chỉ, mục đích hoạt động báo chí tương tự. Cụ thể là các TCKH liêng ngành, đa ngành, phản ánh về lĩnh vực QLNN; hành chính học, quản lý công, chính sách công, tư pháp, lập pháp, hành pháp…; đồng thời, căn cứ vào mức độ xếp hạng tương xứng của các TCKH đó trong cấp độ quốc gia, khu vực và quốc tế để lựa chọn đối tác phù hợp. Phạm vi này cũng được xác lập căn cứ vào chiến lược phát triển và hợp tác quốc tế giữa Việt Nam với các đối tác chiến lược, các hiệp hội, tổ chức phi chính phủ ở cấp quốc gia, khu vực hoặc toàn cầu; đặc biệt cần dựa trên các đối tác chiến lược của Bộ Nội vụ; Học viện HCQG để Tạp chí QLNN tiếng Anh tìm kiếm các đối tác LKXB tương ứng.

Thứ hai, đối tác liên kết.

(1) Nhóm các NXB quốc tế uy tín.

Các NXB quốc tế có uy tín, như: Emerald (Anh), Taylor & Francis Publisher (Anh), Springer (Đức), Wiley-VCH, World Scientific Publishing (Xinh-ga-po), Elsevier (Hà Lan)… Thực tiễn các TCKH hàng đầu của Việt Nam cũng đã LKXB và thông qua đó tạo được nền tảng quan trọng để tiệm cận và đạt được các thứ hạng quốc tế. Cụ thể, Tạp chí Advances in Natural Sciences: Nanoscience and Nanotechnology (Viện Hàn lâm khoa học công nghệ Việt Nam) liên kết với NXB Institute of Physicscủa Anh (IOP Publishing) và lọt vào danh mục Scopus năm 2012; Tạp chí Journal of Asian Business and Economic Studies (Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh) liên kết với NXB Emerald (Anh) và chính thức được lọt vào danh mục ESCI từ năm 2021. Tạp chí Journal of Economics and Development (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) liên kết  với NXB Emerald (Anh) và chính thức được lọt vào danh mục ACI năm 2015.

Tạp chí QLNN tiếng Anh cần tập trung LKXB với các NXB, như: Emerald (Anh), NXB World Scientific Publishing (Xinh-ga-po)… vì đây là những NXB có thiên hướng xuất bản đa ngành thuộc các ngành xã hội, phù hợp với tôn chỉ, mục đích của Tạp chí.

(2) Nhóm các TCKH quốc tế uy tín.

Liên kết với nhóm tạp chí này nhằm hợp tác, hỗ trợ nguồn lực giữa các tạp chí. Có thể chia thành các nhóm tạp chí cần liên kết sau:

– Các TCKH trong nước đã được xếp hạng vào ACI, WOS, SCOPUS, ISI: Tạp chí Journal of Asian Business and Economic Studies (Trường Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh); Tạp chí Journal of Economics and Development (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân); Dalat University Journal of Science (Trường Đại học Đà Lạt); Can Tho University Journal of Science (Trường Đại học Cần Thơ); Tạp chí Journal of Science – Economics and Business Administration (Trường Đại học Mở TP. Hồ Chí Minh)… Các tạp chí này thuộc phạm vi khoa học xã hội nên có ưu thế về hợp tác và LKXB; đồng thời, có thể thành lập Hội các TCKH trong nước để thuận lợi trong việc thu hút, chia sẻ nguồn lực từ Chính phủ và các tổ chức xã hội khác vì mục tiêu phát triển chung cho các tạp chí này.

– Các TCKH nước ngoài đã được xếp hạng vào ACI, WOS, SCOPUS, ISI: Tạp chí QLNN tiếng Anh cần liên kết với các TCKH uy tín của nước ngoài được xếp hạng trong khu vực Đông Nam Á (như ACI) hoặc cấp độ toàn cầu, như: WOS, SCOPUS, ISI; đồng thời, căn cứ vào đối tác chiến lược của Học viện HCQG để thiết lập các đối tác phù hợp, như:

+ Các đối tác trong khu vực Đông Nam Á đã lọt vào nhóm ACI:  Tạp chí Journal of Management, Economics, Industrial Organization (Cam-pu-chia); các TCKH của Xinh-ga-po (như: Singapore Economic Review, Contemporary Southeast Asia, East Asian Policy, Asian Journal of Comparative Law, Asian Journal of Social Science); các TCKH của  Thái Lan ( như: Thai Journal of Public Administration, Journal of Public and Private Management; ASEAN Journal of Management & Innovation;  AU Journal of Management); các Tạp chí tại Ma-lai-xi-a (như: Journal of Business and Social Development)…

+ Các đối tác khu vực châu Á Thái Bình Dương đã lọt vào nhóm WOS, SCOPUS, ISI: tại Nhật Bản (như: The Journal of the Japanese and International Economies, Japan and the World Economy…); tại Hàn Quốc (như: Asia and the Global Economy…); tại Ốt-xtrây-li-a (như: Economic Analysis and Policy).

+ Các đối tác Khu vực châu Âu và Hoa Kỳ đã lọt vào nhóm WOS, SCOPUS, ISI: Tạp chí Economic Modelling (Anh); các tạp chí tại Hoa Kỳ (như: Government Information Quarterly, Economic Systems, The Journal of Government and Economics, Journal of Policy Modeling, Journal of Innovation & Knowledge)…

Việc hình thành các đối tác LKXB sẽ kéo theo sự hình thành hệ thống cộng tác viên, các nguồn lực tương ứng để kiến tạo các công bố và xuất bản phẩm khoa học có giá trị cho Tạp chí QLNN tiếng Anh.

Thứ ba, quy trình LKXB.

Để LKXB thành công, tạo nền tảng bền vững, đúng pháp lý cho Tạp chí QLNN tiếng Anh, quy trình thực hiện liên kết nên theo các bước sau:

Bước 1. Xúc tiến tìm hiểu và đánh giá đối tác. Tổ chức tìm hiểu xếp hạng uy tín của các đối tác; đồng thời, trao đổi bằng thư điện tử (Email) để tìm hiểu và tìm kiếm các cơ hội hợp tác giữa các bên. Trên cơ sở đánh giá tính khả thi của hợp tác này, Tạp chí trình Giám đốc Học viện HCQG phê duyệt kế hoạch liên kết; trên cơ sở đó, các bên chính thức hình thành lịch trình và nội dung để chuẩn bị ký kết các ghi nhớ hợp tác (MOU) cho việc LKXB.

Bước 2. Tổ chức ký kết các bản ghi nhớ hợp tác giữa các bên. Trên cơ sở thống nhất, Tạp chí QLNN tiếng Anh và các đối tác liên kết sẽ tiến hành tổ chức các đoàn ra, đoàn vào hoặc thông qua đối thoại trực tuyến và tiến hành ký kết MOU. Lễ ký có thể tiến hành bằng hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp, trực tuyến… Nội dung ghi nhớ sẽ quy định cách thức hợp tác và LKXB giữa các bên.

Bước 3. Thành lập các nhóm chuyên gia giữa các bên để thực hiện MOU LKXB. Tùy thuộc vào nội dung, phạm vi liên kết mà Tạp chí QLNN tiếng Anh sẽ thành lập các nhóm quản lý và tổ chức LKXB, tạo dựng các bài viết khoa học, trao đổi học thuật giữa các bên, đánh giá, phản biện và chính thức xuất bản các ấn phẩm trên nền tảng liên kết.

Những vấn đề đặt ra cho Tạp chí Quản lý nhà nước tiếng Anh trong liên kết xuất bản nhằm tiệm cận theo chuẩn quốc tế.

Để có thể chủ động, tự chủ và quyết định LKXB, Tạp chí QLNN cần bảo đảm các điều kiện sau:

Một là, Tạp chí QLNN tiếng Anh cần tạo ra sự nhận thức đầy đủ và sâu sắc các tiêu chuẩn tham gia ACI, Scopus và WOS không chỉ trong tập thể các thành viên trong Tạp chí QLNN mà còn trong cả hệ thống cơ quan chủ quản là Học viện HCQG. Từ đó, tạo ra sự đồng thuận, ủng hộ cơ chế và kế hoạch LKXB của Tạp chí với các đối tác.

Hai là, Học viện HCQG là cơ quan chủ quản sẽ phê duyệt chiến lược phát triển Tạp chí QLNN, trong đó có bước LKXB. Từ đó, tạo nền tảng pháp lý vững chắc để Tạp chí QLNN tiếng Anh chủ động tìm kiếm, thiết lập đối tác LKXB.

Ba là, Học viện HCQG cần đầu tư và tạo điều kiện tốt nhất về nguồn lực và chính sách để Tạp chí QLNN tiếng Anh thực hiện sớm việc LKXB. Đặc biệt, ưu tiên đầu tư, trang bị hệ thống cơ sở vật chất, văn phòng làm việc thuận lợi, độc lập nhất là hạ tầng công nghệ thông tin, thiết lập ngay tên miền, phần mềm quản trị để tương thích và đáp ứng các tiêu chuẩn công nghệ trong LKXB Tạp chí QLNN tiếng Anh. Trang bị phương tiện để chuyển đổi số và xây dựng cơ sở dữ liệu lớn trong hoạt động của Tạp chí QLNN tiếng Anh… nhằm tối ưu hóa các tương tác trong LKXB.

Bốn là, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng và phát triển năng lực chuyên môn cho đội ngũ viên chức, phóng viên, biên tập viên của Tạp chí QLNN tiếng Anh; đặc biệt, phát triển đa dạng đội ngũ chuyên gia trong Hội đồng biên tập của Tạp chí; đội ngũ cộng tác viên có năng lực và uy tín đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Tài liệu tham khảo:
1. Hệ thống ACI. https://www.asean-cites.org, truy cập ngày 12/8/2022.
2. Hệ thống Scopus. https://www.scopus.com, truy cập ngày 16/8/2022.
3. Hệ thống Web of Science (WoS). https://clarivate.com, truy cập ngày 18/8/2022.
4. Larson, B.P. & Chung, K.C. (2012), “A systematic review of peer review for scientific manuscripts”, HAND, Vol. 7 No. 1.
5. Mã số chuẩn quốc tế ISSN (International Standard Serial Number) Tạp chí điện tử Quản lý nhà nước. quanlynhanuoc.vn, ngày 07/6/2022.
6. Quyết định số 05/2018/QĐ-TTg ngày 23/01/2018 của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Học viện Hành chính Quốc gia.
7. Quyết định số 1203/2018/QĐ-HCQG ngày 11/4/2018 của Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Tạp chí Quản lý nhà nước.
TS. Tạ Quang Tuấn
Học viện Hành chính Quốc gia