(Quanlynhanuoc.vn) – Thanh Xuân là quận nằm ở phía Tây Nam của nội thành Hà Nội. Với tốc độ đô thị hóa nhanh, sự gia tăng về các loại hình dịch vụ, tập trung nhiều nhà hàng, nhà nghỉ, khách sạn, quán karaoke, xông hơi… đã tạo điều kiện cho các tệ nạn xã hội phát triển và diễn biến phức tạp. Vì vậy, những năm qua, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân cũng như các ngành, các cấp trong quận Thanh Xuân luôn coi công tác phòng, chống tệ nạn xã hội là nhiệm vụ quan trọng, là việc làm thường xuyên của chính quyền, góp phần bảo đảm an ninh trật tự xã hội, phát triển kinh tế của Thủ đô và đất nước.
Tình hình triển khai các nhiệm vụ quản lý nhà nước về phòng, chống tệ nạn xã hội trên địa bàn quận Thanh Xuân
Để triển khai các nhiệm vụ quản lý nhà nước (QLNN) về phòng, chống tệ nạn xẫ hội (TNXH) trên địa bàn, quận đã tiến hành triển khai các nhiệm vụ, cụ thể:
Thứ nhất, cụ thể hóa luật pháp, chính sách, kế hoạch phòng, chống TNXH của thành phố Hà Nội. Cùng với đó, UBND quận Thanh Xuân và các cơ quan, đơn vị đã ban hành các văn bản chỉ đạo, chương trình, kế hoạch để thực hiện các nội dung trong công tác phòng, chống TNXH, như: Quyết định số 6448/QĐ-UBND ngày 31/12/2017 của UBND thành phố Hà Nội về ban hành Kế hoạch triển khai công tác phòng, chống TNXH trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 – 2020; Quyết định số 255/QĐ-UBND ngày 16/11/2021 của UBND thành phố Hà Nội về ban hành Kế hoạch triển khai công tác phòng, chống TNXH trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021 – 2025; Chỉ thị số 13/2019/CT-UBND ngày 25/4/2019 của UBND thành phố Hà Nội về tăng cường công tác QLNN đối với cơ sở kinh doanh dịch vụ phát sinh TNXH trên địa bàn thành phố Hà Nội; Quyết định số 3515/QĐ-UBND ngày 31/12/2011 về việc thành lập Ban chỉ đạo Phòng, chống tội phạm và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc quận Thanh Xuân (Ban Chỉ đạo 138); Công văn số 3082/UBND ngày 12/12/2018 của UBND quận Thanh Xuân về việc đẩy mạnh triển khai Bản cam kết phòng, chống TNXH đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ trên địa bàn quận Thanh Xuân; Kế hoạch số 205/KH-UBND ngày 08/8/2022 của UBND quận về kiểm tra, xử lý các cơ sở kinh doanh, dịch vụ kích dục, khiêu dâm, mại dâm…
Thứ hai, tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch phòng, chống TNXH. Quận ủy và UBND quận Thanh Xuân đã tổ chức kiện toàn bộ máy QLNN về phòng, chống TNXH trên địa bàn quận. Các hoạt động tuyên truyền giáo dục, vận động Nhân dân tham gia phòng chống TNXH đã được quận đặc biệt quan tâm; các loại tài liệu được chuẩn bị đầy đủ, hình thức nội dung đa dạng, phong phú. Với phương châm “Phòng ngừa là cơ bản, lấy dân làm gốc, gia đình làm tế bào, làng xóm, xã, phường làm điểm tựa, lực lượng Công an nhân dân làm nòng cốt”, quận Thanh Xuân đã tích cực phối hợp với lực lượng công an, các đoàn thể, các ngành có liên quan tuyên truyền, vận động thực hiện nhiều biện pháp “Kiểm tra từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người” với nhiều mô hình “Tổ dân phố không có tội phạm và tệ nạn xã hội”… Nhiều mô hình phòng chống TNXH đã phát huy hiệu quả, qua đó, góp phần đáng kể giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương.
Thứ ba, tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện QLNN về phòng, chống TNXH. Qua kiểm tra, giám sát nắm bắt tình hình, kết quả thực hiện, những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc để hỗ trợ, tháo gỡ và có những đề xuất, kiến nghị, giải pháp, phương hướng cho hoạt động sắp tới đạt được kết quả tốt hơn. Kiểm tra nghiêm túc, tuân thủ đúng quy định của pháp luật, không gây trở ngại đến hoạt động của các cơ sở kinh doanh dịch vụ địa phương. Kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, xử lý kịp thời nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến các TNXH bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ các quy định của pháp luật.
Thứ tư, tổ chức đánh giá sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm QLNN về phòng, chống TNXH. Hằng năm, quận phối hợp với Ban Chỉ đạo 138 tổ chức Hội nghị tổng kết công tác phòng chống tội phạm, TNXH và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Qua đó, đã khen thưởng cho 8 tập thể và 21 cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo 138 và thực hiện hiệu quả công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; đấu tranh phòng, chống tội phạm, phòng, chống ma túy, phòng, chống mua bán người…
Kết quả phòng, chống tệ nạn xã hội trên địa bàn quận Thanh Xuân
So với giai đoạn trước, quận Thanh Xuân đã mở rộng thêm về quy mô diện tích, dân số, song dưới dự chỉ đạo quyết liệt của Quận ủy, UBND quận, sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp, đặc biệt là vai trò nòng cốt của lực lượng Công an, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tương đối ổn định; tội phạm, TNXH cơ bản được kiềm chế, đẩy lùi. Từ năm 2018 – 2022, nhiều chỉ tiêu đề ra về phòng, chống TNXH trên địa bàn quận đã hoàn thành. Kết quả cụ thể: kiềm chế sự gia tăng của tội phạm về trật tự xã hội: 194 vụ; số vụ tội phạm có tổ chức: không; số vụ tội phạm về ma túy: 82 vụ; tỷ lệ điều tra, phá án: 143/149 (đạt 96%); tỷ lệ xử lý tin báo, tố giác tội phạm: 409/440 (đạt 93%).1
Cùng với đó, hằng năm, quận tổ chức tập huấn nghiệp vụ cho lực lượng nòng cốt làm công tác phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” ở cơ sở; 100% phường trên địa bàn quận đã thành lập, tổ chức tổ cai nghiên ma túy tại cộng đồng. Tỷ lệ cơ quan, đơn vị, trường học, doanh nghiệp, khu dân cư đạt tiêu chuẩn “An toàn về an ninh trật tự” đạt từ 70% trở lên. Tỷ lệ cơ quan, đơn vị, hành chính sự nghiệp, doanh nghiệp và tổ chức khác không có tệ nạn ma túy đạt 70%. Tỷ lệ người nghiện có hồ sơ quản lý được cai nghiện tại gia đình và cộng đồng đạt 92,8%. Tỷ lệ người nghiện sau khi cai nghiện không tái nghiện, đến năm 2022 có 5% tổng số người nghiện không tái nghiện. 100% các cơ sở kinh doanh dịch vụ nhà nghỉ, khách sạn ký cam kết không hoạt động mại dâm, không vi phạm chứa chấp TNXH. Tỷ lệ đại lý kinh doanh xổ số kiến thiết ký cam kết không tham gia đánh bạc, tổ chức đánh bạc dưới mọi hình thức đạt 60% ký cam kết2.
Để có được những kết quả như trên, quận Thanh Xuân đã phối hợp với lực lượng Công an quận, cùng các đơn vị liên quan tuyên truyền, nâng cao nhận thức của toàn xã hội về tác hại của TNXH, giáo dục ý thức tự phòng ngừa cho các tầng lớp nhân dân trên địa bàn, cụ thể:
(1) Công tác QLNN về phòng, chống TNXH cơ bản được tổ chức và triển khai theo đúng quy định pháp luật và các chương trình, kế hoạch. UBND quận Thanh Xuân cũng như Ban Chỉ đạo 138 đã xây dựng quy chế, quy trình, nội quy hoạt động phù hợp với từng cơ quan, cá nhân, bộ phận trong quá trình thực hiện QLNN về phòng chống TNXH. Hằng năm, chủ động rà soát, bổ sung chỉnh sửa các nội dung phù hợp với tình hình thực tế; xin chủ trương cấp ủy đảng, chính quyền để tổ chức, lựa chọn, bố trí và phân công công tác đối với từng cán bộ, nhân viên thực hiện nội dung QLNN về phòng, chống TNXH.
(2) Cấp ủy các cấp, chính quyền địa phương tại quận đã chỉ đạo các lực lượng nắm bắt tình hình, xây dựng kế hoạch, triển khai đồng bộ các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn có hiệu quả, phù hợp với từng loại địa bàn, đối tượng, không để phát sinh điểm mới phức tạp TNXH. Tập trung lực lượng phát hiện bắt giữ đối tượng sử dụng ma túy tại các khu chung cư, nhà cao tầng, cơ sở kinh doanh có điều kiện trên địa bàn quận. Cùng với đó, xây dựng các chương trình an sinh xã hội, các chương trình phát triển kinh tế – xã hội tại địa phương hướng mục tiêu đến các đối tượng thanh niên trong độ tuổi lao động, tập trung vào các hoạt động lồng ghép cho các nhóm đối tượng hoàn lương, phụ nữ có nhu cầu tìm kiếm việc làm trong các chương trình đào tạo nghề cho lao động đô thị, chương trình việc làm, xuất khẩu lao động, hỗ trợ vay vốn, chương trình giảm nghèo… nhằm cung cấp cho họ các cơ hội lựa chọn công việc phù hợp.
(3) Lãnh đạo cấp ủy, chính quyền luôn nắm rõ mục đích tuyên truyền, chủ động nắm vững đối tượng, tùy theo đối tượng mà chọn phương pháp tuyên truyền phù hợp. Đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, giáo dục phòng, chống TNXH, làm chuyển biến nhận thức của các cơ quan, tổ chức, các cấp chính tuyền và toàn thể nhân dân về tác hại TNXH; nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống TNXH.
(4) Thông qua các biện pháp hành chính, kiểm tra, phát hiện xử lý công khai các hành vi vi phạm của cá nhân và tổ chức tham gia hoạt động TNXH, như: tệ nạn mại dâm, cờ bạc, ma túy… Trên cơ sở các quy định pháp luật của Nhà nước, sự chỉ đạo của lãnh đạo cấp ủy, chính quyền địa phương đã tăng cường biện pháp thanh tra, kiểm tra, sử dụng hoạt động hành chính để phát hiện, xử lý vi phạm về TNXH. Các chủ thể QLNN trong đó có lực lượng công an đã chủ động phối hợp với các lực lượng liên ngành, thường xuyên kiểm tra việc thực hiện theo quy định của pháp luật, chỉ thị, nghị quyết theo sự phân công, phân cấp của từng chủ thể QLNN và các kế hoạch, chương trình của UBND, công an thành phố Hà Nội, qua đó phát hiện và xử lý nhiều trường hợp vi phạm về hoạt động TNXH.
(5) Làm tốt công tác khen thưởng, xử lý kỷ luật phù hợp, tạo được động lực, thúc đẩy công tác QLNN về phòng, chống TNXH ngày càng hiệu quả. Tích cực, phát hiện biểu dương nhân rộng các cá nhân, tập thể điển hình tiên tiến, đồng thời, khen thưởng các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác phòng, chống TNXH.
Tuy vậy, trong quá trình triển khai công tác QLNN về phòng, chống TNXH trên địa bàn quận Thanh Xuân còn có những hạn chế: việc quán triệt, chỉ đạo triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống TNXH ở một số nơi chưa được quan tâm đúng mức. Hiệu quả tham mưu phòng, chống TNXH tại cơ sở còn hạn chế. Công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức về phòng, chống TNXH và kỹ năng phòng, tránh TNXH cho các tầng lớp nhân dân, nhất là đối với thanh, thiếu niên chưa có chiều sâu, chưa có trọng điểm. Công tác thanh tra, kiểm tra của các sở, ngành, UBND quận đối với UBND phường và các cán bộ, công chức liên quan đến công tác phòng, chống TNXH thực hiện chưa thường xuyên. Sự tham gia của các ban, ngành, mặt trận, đoàn thể các cấp trong việc quản lý, giáo dục, cảm hóa người nghiện tại gia đình và cộng đồng đạt hiệu quả chưa cao, nhất là ở địa phương. Sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể ở một số địa phương trong phòng, chống, đấu tranh với tội phạm và TNXH chưa chặt chẽ, thiếu chủ động nên hiệu quả chưa cao. Việc bố trí kinh phí cho công tác phòng, chống TNXH, chế độ, chính sách cho các lực lượng tham gia phòng, chống TNXH ở cơ sở còn hạn hẹp.
Cùng với đó, quận Thanh Xuân cũng đang phải đối mặt với nhiều yếu tố bất lợi, ảnh hưởng đến hiệu quả QLNN về phòng, chống TNXH. Ảnh hưởng của nền kinh tế thị trường, quá trình đô thị hóa và đại dịch Covid-19 trong hai năm vừa qua, tình hình tội phạm và các TNXH trên địa bàn diễn biến khá phức tạp, một số loại tội phạm có chiều hướng gia tăng, bằng nhiều hình thức tinh vi, sử dụng công nghệ cao… Tăng cường hiệu quả QLNN về phòng chống TNXH ở quận Thanh Xuân bằng những giải pháp hiệu quả là điều cần thiết, cấp bách trong thời gian tới.
Giải pháp tăng cường quản lý nhà nước về phòng, chống tệ nạn xã hội tại quận Thanh Xuân
Thời gian tới, tình hình tội phạm trên địa bàn quận Thanh Xuân nói riêng, thành phố Hà Nội nói chung dự báo sẽ còn diễn biến phức tạp, một số loại tội phạm có xu hướng tăng; ngày càng xuất hiện nhiều thủ đoạn phạm tội mới, tinh vi, xảo quyệt, nguy hiểm hơn; thành phần tội phạm đa dạng, có xu hướng trẻ hóa; các loại tội phạm có xu hướng quốc tế hóa gắn với sự xuất hiện các mối đe dọa an ninh phi truyền thống… Để tiếp tục phát huy kết quả đạt được, khắc phục hạn chế, yếu kém và chủ động hơn trong công tác phòng, chống TNXH cần tập trung vào một số giải pháp sau:
Một là, hoàn thiện bộ máy QLNN về phòng, chống TNXH.
Tiếp tục hoàn thiện về cơ cấu tổ chức bộ máy và nâng cao hiệu quả công tác QLNN về công tác phòng, chống TNXH, UBND quận chỉ đạo UBND các phường khẩn trương củng cố, kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ đạo 138 cấp phường. Thành lập và củng cố Tổ kiểm tra liên ngành 814 – 178 và Đội công tác tình nguyện xã hội; xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc từ cấp quận đến cơ sở. Xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức phòng Lao động, Thương binh và Xã hội cũng như các cơ quan bảo vệ pháp luật bảo đảm bảo yêu cầu công tác phòng, chống TNXH trong tình hình mới. Có cơ chế sàng lọc, thay thế, luân chuyển những người không đủ năng lực công tác, không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm pháp luật trong phòng, chống TNXH. Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả hoạt động trong đấu tranh phòng chống TNXH và các hành vi vi phạm pháp luật ở khu dân cư, lực lượng công an quận cần chú trọng kiện toàn lực lượng phản ứng nhanh, ứng trực 24/24 giờ sẵn sàng tiếp nhận và xử lý nhanh các vụ việc về TNXH.
Hai là, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ hoạt động trong lĩnh vực QLNN về phòng, chống TNXH.
Tăng cường năng lực hoạt động của đội ngũ cán bộ thường trực phòng, chống TNXH của Ban Chỉ đạo các cấp, đội ngũ tình nguyện viên, thông qua tổ chức tập huấn, trang bị kiến thức về phòng, chống TNXH. Xây dựng các chương trình đào tạo, tập huấn để phù hợp hướng đến chuyên môn về công tác xã hội, chuyên môn tư vấn, tâm lý qua đó có thể nắm bắt tâm lý của người đã và đang tham gia vào các TNXH, nâng cao nhận thức cho những người đó, để giúp họ hiểu hơn về cuộc sống và nâng cao chất lượng sống. Bản thân đội ngũ cán bộ hoạt động trong lĩnh vực QLNN về phòng, chống TNXH trên địa bàn quận phải tự nâng cao về nhận thức, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ bằng cách tự tìm hiểu, nghiên cứu tài liệu, đúc rút kinh nghiệm qua thực tiễn nhằm khắc phục những khó khăn và đủ khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Ba là, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả QLNN.
Xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan chuyên trách trong công tác phòng, chống TNXH. Thực hiện nghiêm quy định của Đảng về trách nhiệm “nêu gương”, đề cao đạo đức công vụ, trách nhiệm xã hội, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong chỉ đạo và thực thi nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội của đơn vị, địa phương. Nâng cao nhận thức của người đứng đầu các cơ quan, đơn vị, tổ chức,chính quyền địa phương về vai trò, trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo, gắn trách nhiệm của người đứng đầu đối với tình hình tội phạm, TNXH xảy ra trên lĩnh vực, địa bàn phụ trách.
Bên cạnh đó, lực lượng Công an phải trở thành nòng cốt, chủ đạo trong việc tham mưu với quận ủy, UBND quận lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm, TNXH. Tham mưu kiện toàn Ban Chỉ đạo 138 quận hoạt động chất lượng, hiệu quả. Đồng thời, tập trung triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nghiệp vụ phù hợp với đặc điểm địa bàn, đối tượng đấu tranh, khả năng lực lượng, phương tiện để triển khai thực hiện, lấy “chủ động phòng ngừa” từ sớm, từ xa, từ cơ sở là chính, lấy cơ sở là địa bàn trọng tâm tập trung các biện pháp phòng, chống TNXH.
Bốn là, nâng cao hiệu quả tuyên truyền phòng, chống TNXH.
Trong cuộc chiến phòng, chống TNXH trên địa bàn quận Thanh Xuân, công tác truyền thông là hết sức cần thiết và mang tính cấp thiết. Để công tác tuyên truyền ngày càng hiệu quả, cần tập trung đổi mới và đẩy mạnh những hình thức tuyên truyền mũi nhọn, trong đó sử dụng những phương tiện truyền thông hữu hiệu, có ảnh hưởng nhanh chóng và sâu rộng đến nhận thức của mọi đối tượng, tầng lớp, thành phần xã hội: báo nói, báo hình, hệ thống truyền thanh cơ sở, các trang thông tin điện tử, đặc biệt là hệ thống trạm, loa truyền thanh ở các phường…
Cùng với đó, sử dụng các trang mạng xã hội phù hợp với thực tiễn và xu hướng tiếp cận thông tin của Nhân dân, như: Facebook, Zalo… để tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống TNXH. 11/11 công an phường cần thiết lập các nhóm zalo, facebook và kiểm soát chặt chẽ, tương tác, hoạt động 24/24 với Nhân dân. Thông qua trang fanpage, lực lượng công an quận, công an phường thuộc quận sẽ nắm thông tin nhanh, chính xác, đầy đủ các văn bản pháp luật cần triển khai; đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, góp phần ổn định dư luận, củng cố niềm tin của Nhân dân.
Năm là, tăng cường nguồn lực dành cho QLNN về phòng, chống TNXH.
Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên xây dựng chương trình hành động, tổ chức phát động phong trào phòng, chống ma túy, phòng chống TNXH gắn với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” và xây dựng phường, xóm, làng, tổ dân phố lành mạnh, không có TNXH. Các tổ chức chính trị xã hội, tổ chức xã hội, đặc biệt là Hội Liên hiệp Phụ nữ cơ sở phát huy vai trò tham gia tư vấn, vận động Nhân dân không định kiến, xóa bỏ kỳ thị, hỗ trợ, giúp đỡ người đã mắc TNXH hòa nhập cộng đồng. Tiếp tục vận động toàn dân tham gia đấu tranh, tố giác tội phạm. Cùng với đó, việc đầu tư nguồn lực cho công tác phòng chống TNXH cũng là nhiệm vụ cấp bách phải làm là huy động các nguồn lực từ xã hội, từ Nhân dân để cùng chung sức đẩy lùi TNXH.
QLNN về phòng, chống TNXH trên địa bàn quận Thanh Xuân có hiệu quả cần thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên và căn cứ vào diễn biến
của tình hình thực tế để điều chỉnh, bổ sung những giải pháp thích hợp. Đây là nội dung quan trọng nhằm bảo đảm trật tự an toàn xã hội, xây dựng nếp sống văn minh, đời sống văn hóa lành mạnh. Giảm thiểu và đi tới xóa bỏ TNXH là điều mong muốn của chính quyền và mỗi người dân.