(Quanlynhanuoc.vn) – Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nghiêm khắc phê phán những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân. Để đấu tranh, ngăn chặn chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên hiện nay có hiệu quả, chúng ta cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm, đề cao tự phê bình và phê bình, phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ chủ chốt các cấp, xây dựng chuẩn mực đạo đức cách mạng, thực hiện tốt kiểm tra, giám sát và phân tích đánh giá chất lượng đảng viên.
Thực tiễn đã chứng minh, trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng và đổi mới đất nước, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên quan tâm đến công tác giáo dục, rèn luyện, nâng cao đạo đức cách mạng, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Người đã cảnh báo: “Chủ nghĩa cá nhân trái ngược với đạo đức cách mạng, nếu nó còn lại trong mình, dù là ít thôi, thì nó sẽ chờ dịp để phát triển, để che lấp đạo đức cách mạng, để ngăn trở ta một lòng một dạ đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng”1.
1. Trong tác phẩm “sửa đổi lối làm việc”, Chủ tịch Hồ Chí Minh nghiêm khắc phê phán những biểu hiện chủ nghĩa cá nhân và coi chủ nghĩa cá nhân như “một thứ vi trùng rất độc”, từ nó sinh ra các khuyết điểm nghiêm trọng, như bệnh tham lam, lười biếng, kiêu ngạo, ham địa vị, thiếu kỷ luật, óc hẹp hòi, óc địa phương, óc lãnh tụ, bệnh “hữu danh vô thực”, kéo bè kéo cánh. Trong bài viết: “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, Người chỉ rõ biểu hiện chủ nghĩa cá nhân ở một số cán bộ, đảng viên: “việc gì cũng nghĩ tới lợi ích của riêng mình trước hết. Họ “chỉ muốn “mọi người vì mình”, do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh, trục lợi, thích địa vị quyền hành. Họ tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán chuyên quyền; xa rời quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu mệnh lệnh”2. Do đó, chủ nghĩa cá nhân dù tồn tại dưới hình thức nào cũng đều phải quét cho sạch.
Hiện nay, dưới sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch đã tác động ảnh hưởng không nhỏ tới tư tưởng, tình cảm, suy nghĩ và hành động của không ít cán bộ, đảng viên. Trong công tác xây dựng đảng, Đảng ta chỉ ra vẫn còn tồn tại những hạn chế khuyết điểm chưa được khắc phục triệt để. Kết luận Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) đã chỉ ra “Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tự phê bình và phê bình, công tác kiểm tra, giám sát của nhiều tổ chức đảng còn hạn chế. Cơ chế kiểm soát quyền lực và chế tài xử lý vi phạm ở nhiều lĩnh vực chưa có hoặc có nhưng chưa cụ thể, hiệu quả thực thi thấp”3. Chủ nghĩa cá nhân nếu không được đấu tranh khắc phục sẽ gây ra nhiều hệ lụy, có nguy cơ tổn hại đến chế độ, làm giảm sút lòng tin, uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng.
Phát hiện, ngăn chặn, chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên ở tổ chức cơ sở đảng hiện nay là vấn đề khó khăn, phức tạp khi mà chủ nghĩa cá nhân lại nằm ngay trong mỗi cán bộ, đảng viên, nằm ngay trong nội bộ của mỗi tổ chức đảng, không dễ gì nhận diện được. Trên thực tế, mặc dù hình thức, mức độ biểu hiện khác nhau nhưng về bản chất những người mang nặng chủ nghĩa cá nhân luôn có những điểm giống nhau, như: tách rời lợi ích của cá nhân mình với lợi ích của tập thể, coi cái tôi cao hơn tất thảy, bất chấp đường lối, chủ trương, nghị quyết, quyết định, pháp luật của Nhà nước; biểu hiện rõ nhất là vấn đề công tác cán bộ, lợi ích nhóm, lợi ích gia đình. Có người vì để chủ nghĩa cá nhân lấn át đã trở thành những kẻ thoái hóa, biến chất về đạo đức, lối sống, nảy sinh ra những động cơ không trong sáng, thậm chí đã bán rẻ lương tâm, bổn phận, trách nhiệm của người cán bộ, đảng viên để tham nhũng, trục lợi, làm giàu phi pháp…
Những năm qua, việc ngăn chặn, đẩy lùi chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên chưa đạt được mục đích, nội dung đề ra. Một trong những nguyên nhân chủ yếu là không ít cấp ủy, tổ chức đảng chưa thực sự chú trọng nhận diện, ngặn chặn những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân; trong sinh hoạt, tính đấu tranh tự phê bình và phê bình ở nhiều nơi còn nặng hình thức, bộc lộ nhiều yếu kém. Thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì, chủ chốt chưa tạo được sự lan tỏa sâu rộng; chưa có cơ chế hiệu quả để đảng viên có niềm tin, nói thẳng, nói thật, nói hết suy nghĩ của mình trong đấu tranh với biểu hiện chủ nghĩa cá nhân.
Bên cạnh đó, đấu tranh với mọi biểu hiện chủ nghĩa cá nhân là vấn đề rất khó khăn, chủ nghĩa cá nhân là nguyên nhân sản sinh ra tất cả mọi tính hư nết xấu, do đó mà xuất hiện các thứ bệnh nguy hiểmtừ chủ nghĩa cá nhân.
2. Để đấu tranh ngăn chặn, chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên là nhiệm vụ vừa cơ bản lâu dài, vừa quan trọng cấp thiết của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Theo đó, các tổ chức cơ sở đảng hiện nay cần thực hiện đồng bộ các biện pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ chủ trì, cán bộ, đảng viên về đấu tranh, ngăn chặn chống chủ nghĩa cá nhân.
Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu định hướng, quyết định nâng cao chất lượng đấu tranh ngăn chặn chủ nghĩa cá nhân cho cán bộ, đảng viên ở các tổ chức đảng. Mỗi con người, mỗi tổ chức có nhận thức đúng sẽ tránh được những sai lầm, khuyết điểm. Do vậy, cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cấp căn cứ vào tình hình cụ thể của đơn vị để triển khai tổ chức quán triệt, giáo dục cho mọi tổ chức, mọi lực lượng, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, phát huy trách nhiệm thực hiện tốt các chủ trương, giải pháp về tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên, giúp cho cán bộ, đảng viên có nhận thức sâu sắc những tác hại của chủ nghĩa cá nhân đối với cách mạng, đối với tổ chức và xã hội, để xác định biện pháp đấu tranh ngăn chặn đẩy lùi chủ nghĩa cá nhân cần xây dựng kế hoạch và chương trình hành động đạt chất lượng, hiệu quả, đồng thời làm tốt công tác kiểm tra, giám sát, quản lý đảng viên; xử lý nghiêm minh cán bộ, đảng viên vi phạm kỷ luật. Đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân phải kiên quyết, kiên trì, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, vừa có lý, có tình, lấy giáo dục, thuyết phục nêu gương là chính.
Hai là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục cho cán bộ, đảng viên nhận thức rõ vị trí vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng và sự cần thiết phải đấu tranh, chống chủ nghĩa cá nhân.
Đây là biện pháp quan trọng, quyết định chất lượng, hiệu quả đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa cá nhân. Cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì các cấp căn cứ vào tình hình cụ thể của đơn vịcần chỉ ra những thuận lợi, khó khăn trong quá trình nâng cao chất lượng đấu tranh, ngăn chặnchống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên hiện nay. Phải thường xuyên làm tốt công tác giáo dục về ý nghĩa tầm quan trọng và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng trong đấu tranh, ngăn chặnchủ nghĩa cá nhân trong đội ngũ cán bộ, đảng viên và coi đây là một nội dung, biện pháp quan trọng của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; có vai trò quyết định đến nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, chất lượng đội ngũ đảng viên.
Cấp ủy, tổ chức đảng các cấp cần xác định nội dung, phương pháp nắm bắt, phân tích, đánh giá chính xác tình hình mọi mặt của đảng viên ở cấp mình, từ đó, xác định những chủ trương, biện pháp lãnh đạo nâng cao chất lượng công tác giáo dục, rèn luyện đội ngũ đảng viên. Triển khai tổ chức quán triệt, giáo dục, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, phát huy trách nhiệm thực hiện tốt các chủ trương, giải pháp về tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, đảng viên, giúp cho cán bộ, đảng viên có nhận thức sâu sắc những tác hại, sự nguy hiểm không lường của chủ nghĩa cá nhân đối với cách mạng, đối với tổ chức và xã hội. Tạo mọi điều kiện thuận lợi để cán bộ, đảng viên học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức lối sống, trình độ trí tuệ và năng lực, phương pháp tác phong công tác, giúp cho mỗi người hoàn thiện nhân cách, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Ba là, nâng cao chất lượng tự phê bình và phê bình trong nội bộ, giữ gìn chuẩn mực đạo đức cách mạng.
Tự phê bình và phê bình là quy luật, là nguyên tắc, chế độ thường xuyên trong tổ chức và sinh hoạt Đảng, là vũ khí sắc bén để chống chủ nghĩa cá nhân trong cán bộ, đảng viên; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, giữ gìn phẩm chất, tư cách đảng viên. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường nhắc nhở “Mỗi cán bộ, đảng viên mỗi ngày phải tự kiểm điểm, tự phê bình, tự sửa chữa như mỗi ngày phải rửa mặt”4. Tự phê bình là một tất yếu khách quan chủ yếu diễn ra ở chi bộ mà các đảng viên sinh hoạt và các cấp ủy đảng mà đảng viên tham gia. Vì vậy, phải tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức để nâng cao chất lượng sinh hoạt tự phê bình, phê bình ở chi bộ.
Trong tự phê bình và phê bình cần thực hiện tốt nguyên tắc tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; xây dựng quy định chuẩn mực về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, tự phê bình và phê bình trên tinh thần xây dựng, làm cho mọi người học tập lẫn nhau, giúp nhau sửa chữa những khuyết điểm, giúp nhau tiến bộ. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì phải luôn gương mẫu tự phê bình về đạo đức, lối sống với thái độ trung thực, chân thành, cầu thị; nghiêm túc tiếp thu sửa chữa khuyết điểm nếu có. Đồng thời, cần khắc phục những biểu hiện lợi dụng tự phê bình và phê bình để đả kích, gây mất đoàn kết nội bộ. Những biểu hiện đó sẽ làm giảm sức đề kháng đối với chủ nghĩa cá nhân, tạo mảnh đất màu mỡ cho chủ nghĩa cá nhân phát triển, phá hoại nội bộ, làm suy yếu tổ chức đảng.
Bốn là, đề cao trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp trong đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân.
Nêu gương là một nguyên tắc thực hành đạo đức theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Người đặc biệt coi trọng việc nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là của người đứng đầu: “Người đảng viên – dù công tác to hay nhỏ, địa vị cao hay thấp – ở đâu cũng phải làm gương mẫu cho quần chúng… Mà muốn quần chúng hăng hái thi hành, thì người đảng viên ắt phải xung phong làm gương mẫu để quần chúng bắt chước, làm theo”5.
Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu phải tự đặt mình trong kỷ luật của tổ chức, bởi người đứng đầu thường nắm vị trí cao của quyền lực, nếu không tự mình tu dưỡng, gương mẫu, rèn luyện thì rất dễ có lúc mình đứng trên luật pháp, tự cho mình được làm những điều mà quy định không cho phép; đồng thời, cần phải đổi mới phong cách lề lối làm việc, bảo đảm dân chủ, không độc đoán, chuyên quyền, quan liêu, xa rời quần chúng; luôn gắn bó mật thiết với Nhân dân nơi đơn vị cư trú cũng như nơi công tác, nói luôn đi đôi với làm, khiêm tốn, giản dị, tác phong sâu sát thực tế, gần gũi thấu hiểu tâm tư, giải quyết kịp thời nguyện vọng, lợi ích chính đáng của cấp dưới, sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung của cơ quan, đơn vị; luôn tự giác, gương mẫu thực hiện nghiêm quy định về những điều đảng viên không được làm, có lối sống trong sạch, lành mạnh; gương mẫu chấp hành sự phân công, điều động của tổ chức, thực hiện nghiêm nền nếp, chế độ sinh hoạt đảng, các quy chế, quy định của tổ chức.
Thực tế cho thấy, sống trong cơ chế thị trường, nếu không thường xuyên tự giáo dục, rèn luyện theo những chuẩn mực giá trị đạo đức cách mạng và lối sống xã hội chủ nghĩa thì người cán bộ, đảng viên rất dễ bị sa ngã trước áp lực của đồng tiền và lối sống thực dụng, những lợi ích vật chất luôn bủa vây quanh mình. Vì vậy, để không bị sa ngã vào chủ nghĩa cá nhân, mỗi cán bộ, đảng viên phải luôn nghiêm khắc tự giáo dục, tự tu dưỡng rèn luyện bản thân trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, phải tăng cường rèn luyện phẩm chất đạo đức cách mạng; gương mẫu trong tự soi, tự sửa, nghiêm túc sửa chữa khuyết điểm. Có như vậy, người cán bộ, đảng viên mới thực sự được tôi luyện, trở thành tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lối sống, làm cơ sở cho đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi chủ nghĩa cá nhân có hiệu quả ở các tổ chức đảng.
