Yêu cầu về nội dung giảng dạy, bồi dưỡng công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị

Đại tá, TS. Uông Thiện Hoàng 
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng

(Quanlynhanuoc.vn) – Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường là “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình” của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đây là một nhiệm vụ nặng nề, gian khổ, khó khăn, phức tạp, chứa đựng nhiều rủi ro, thậm chí có thể phải đối mặt với những hy sinh, mất mát về người và tài sản. Vì vậy, cần thiết phải xác định yêu cầu, nội dung giảng dạy, bồi dưỡng công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường ở Học viện Chính trị.

Từ khóa: Công tác đảng; công tác chính trị; thiên tai; dịch bệnh; cứu hộ, cứu nạn; môi trường; Học viện Chính trị; yêu cầu; nội dung; giảng dạy; bồi dưỡng.

1. Đặt vấn đề

Công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị là tổng thể các nội dung, hình thức, biện pháp công tác tư tưởng, công tác tổ chức và công tác chính sách của chủ thể để nhằm động viên cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ (viết tắt là các lực lượng) ở các phòng, khoa, ban, Viện Khoa học xã hội nhân văn quân sự, hệ quản lý học viên (viết tắt là các cơ quan, đơn vị) tích cực, chủ động cùng các tổ chức, các lực lượng khác tham gia thực hiện tốt phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe, tính mạng các lực lượng ở các cơ quan, đơn vị trong Học viện. Vì vậy, cần thiết phải xác định yêu cầu, nội dung giảng dạy, bồi dưỡng công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị.

2. Yêu cầu trong thực hiện nhiệm vụ phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường của Học viện Chính trị

Trước yêu cầu nhiệm vụ của cách mạng, nhiệm vụ quân đội với những bước phát triển mới, Học viện Chính trị xác định: “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” là “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”; là nhiệm vụ đặc biệt của quân đội trong điều kiện đặc biệt. Do đó, trong chương trình giảng dạy, bồi dưỡng cho các lực lượng của Học viện Chính trị, cần phải làm rõ yêu cầu khi tham gia thực hiện nhiệm vụ này.

Một là, “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” phải gắn với thực hiện tốt mục tiêu, yêu cầu công tác giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học của Học viện trong thời kỳ mới.

Thông qua các hình thức giảng dạy, bồi dưỡng cần nâng cao nhận thức trách nhiệm cho cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chức năng và mọi lực lượng trong toàn Học viện về vị trí, ý nghĩa của nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. Đây là yêu cầu cơ bản, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, gắn liền với thực hiện các nhiệm vụ cơ bản và hoạt động công tác đảng, công tác chính trị ở Học viện. Thực hiện yêu cầu này chính là tuân thủ đầy đủ quy trình nhận thức và hành động của các lực lượng đạt hiệu quả cao nhất trong thực tiễn.

Hai là, giữ vững tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng; đề cao trách nhiệm của cán bộ chủ trì; phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng trong toàn Học viện về phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn và bảo vệ môi trường.

Yêu cầu này nhằm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng; sự quản lý, chỉ huy, điều hành của người chỉ huy; sự vào cuộc của các tổ chức, lực lượng đối với nhiệm vụ được giao. Quá trình thực hiện nhiệm vụ này luôn chứa đựng những tình huống phức tạp, bất ngờ ảnh hưởng trực tiếp đến tâm l‎ý, sức khoẻ, tính mạng, tài sản của con người, đòi hỏi phải giữ vững sự lãnh đạo của tổ chức đảng trong mọi nhiệm vụ, mọi tình huống. Do đó, quá trình giảng dạy, bồi dưỡng cho các lực lượng ở Học viện Chính trị cần khơi dậy được tinh thần “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, chủ động tích cực, hăng hái, dũng cảm trong thực hiện nhiệm vụ “Phòng chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”.

Ba là, bảo đảm mọi lực lượng trong toàn Học viện chấp hành nghiêm kỷ luật và mệnh lệnh của người chỉ huy, thực hiện tốt phương án, kế hoạch về “Phòng chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”.

Trong quá trình giảng dạy, bồi dưỡng, cần động viên các lực lượng chấp hành nghiêm chỉ thị, quyđịnh, hướng dẫn của cấp trên và mệnh lệnh của người chỉ huy trong “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”, từ đó tạo sự thống nhất cao trong nhận thức, ý chí và hành động, bảo đảm cho đơn vị phát huy được sức mạnh tổng hợp, hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ. Các quy định, nghị định, hiệp ước của Chính phủ; điều lệnh, điều lệ của quân đội và quy định của địa phương, nơi các lực lượng đang thực hiện nhiệm vụ để nhằm bảo đảm cho mọi hoạt động của các lực lượng trong thực hiện nhiệm vụ. 

Bốn là, nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện phải kết hợp chặt chẽ với công tác đảng, công tác chính trị với công tác tham mưu, hậu cần, kỹ thuật, chăm lo tốt đời sống và thực hiện tốt chế độ, chính sách đối với các lực lượng.

Đây là nhiệm vụ thường xuyên cơ bản của Học viện nên thông qua giảng dạy, bồi dưỡng cho các lực lượng ở Học viện, cần làm rõ: Khi thực hiện nhiệm vụ đòi hỏi phải huy động lực lượng, phương tiện vật chất kỹ thuật sẵn có của các cơ quan, đơn vị; đồng thời, phải phát huy đầy đủ vai trò các mặt công tác, như: chính trị, tham mưu, hậu cần, kỹ thuật cùng tham gia thực hiện nhiệm vụ.Trong đó, công tác đảng, công tác chính trị phải phối hợp chặt chẽ với công tác tham mưu; xây dựng, triển khai kế hoạch, phương án, chỉ thị, mệnh lệnh của người chỉ huy để hoàn thành tốt nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” có sự kết hợp chặt chẽ với công tác hậu cần, kỹ thuật. 

3. Một số nội dung công tác đảng, công tác chính trị cần tiến hành trong thực hiện giảng dạy về “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”  Học viện Chính trị

Từ yêu cầu nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” đề cập ở trên, trong giảng dạy, bồi dưỡng cho các lực lượng ở Học viện Chính trị, cần nhấn mạnh một số hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ này như sau:

Thứ nhất, thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các lực lượng đối với nhiệm vụ, củng cố niềm tin vào trình độ, khả năng hoàn thành trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường ở Học viện”.

Đây là vấn đề quan trọng, trực tiếp chi phối đến mọi hoạt động công tác đảng, công tác chính trịtrong “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. Làm tốt công tác giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, củng cố niềm tin vào khả năng của các lực lượng trong toàn Học viện, sẽ bảo đảm các lực lượng trong toàn Học viện luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. 

Nội dung này chỉ rõ: cần phải thường xuyên coi trọng, làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng làm cho các lực lượng trực tiếp thực hiện nhiệm vụ và nhận thức đầy đủ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. Để tiến hành có hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn Học viện phải hết sức coi trọng xây dựng, củng cố phẩm chất chính trị, ý chí quyết tâm cho các lực lượng thực hiện nhiệm vụ; góp phần tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng, chính ủy; phát huy vai trò của các tổ chức và các lực lượng thực hiện nhiệm vụ và làm tốt công tác huấn luyện, giáo dục, bồi dưỡng để nắm vững tính năng, tác dụng và biết làm chủ được các loại trang thiết bị y tế, kỹ thuật “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. Từ đó, củng cố niềm tin vào khả năng hoàn thành nhiệm vụ của tất cả các cấp, các tổ chức, lực lượng và sự nỗ lực cao của bản thân từng người trực tiếp làm nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị.

Hai là, công tác đảng, công tác chính trị phải tiến hành đồng bộ, toàn diện, tập trung vào những nội dung cốt lõi, ở những thời điểm quan trọng trong nhiệm vụ.

Nhiệm vụ này mang tính đặc thù, nhiều nguy hiểm khó lường, nhất là trong những tình huống, thời điểm quan trọng. Vì vậy, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị muốn có hiệu quả cần phải tiến hành toàn diện về nội dung, hình thức, biện pháp và kết hợp cả ba mặt công tác cơ bản là tư tưởng, tổ chức và chính sách. Đồng thời, xây dựng kế hoạch hoạt động phải cụ thể, tỉ mỉ, có trọng tâm, trọng điểm bảo đảm tính phù hợp, thiết thực trong những tình huống khó khăn, phức tạp. 

Nội dung chỉ rõ: trong việc tiến hành công tác đảng, công tác chính trị không được coi nhẹ bất cứ khâu nào, giai đoạn nào, do đó, cần phải tiến hành toàn diện, chặt chẽ nhưng phải biết lựa chọn và vận dụng những nội dung, hình thức, phương pháp tác động tốt nhất, phù hợp nhất với từng thời điểm cụ thể để khắc phục khó khăn, động viên các lực lượng quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ. 

Mặt khác, công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị phải xác định đúng những thời điểm quan trọng, những khâu đột phá để tập trung tác động, làm chuyển biến mãnh mẽ tư tưởng, nhận thức và hành động của các lực lượng. Đây là thời điểm chuẩn bị bước vào nhiệm vụ nặng nề, khó khăn, nguy hiểm hoặc khi những tình huống phức tạp, nguy cấp trong quá trình làm nhiệm vụ; đồng thời dễ gây cho những người trực tiếp làm nhiệm vụ tâm lý hoang mang, lo sợ, căng thẳng thần kinh… Vì vậy, đòi hỏi phải giữ vững ý chí, quyết tâm của từng người, từng bộ phận, từ đó, giải quyết các vấn đề một cách kịp thời, hiệu quả, góp phần bảo đảm cho các lực lượng hoàn thành chức trách, nhiệm vụ được giao.

Ba là, coi trọng nâng cao năng lực và phát huy vai trò trách nhiệm các chủ thể tiến hành công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ.

Nâng cao năng lực và phát huy vai trò trách nhiệm các chủ thể tiến hành công tác đảng, công tác chính trị là một trọng những yếu tố giữ vai trò quyết định đến chất lượng, hiệu quả của công tác này và góp phần quan trọng tạo nên chất lượng, hiệu quả thực hiện trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị. Coi trọng và làm tốt việc nâng cao năng lực, phát huy vai trò trách nhiệm của các chủ thể trên sẽ làm cho chất lượng hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong thực hiện nhiệm vụ trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị được nâng cao.

Nội dung này chỉ rõ: cần tiếp tục giữ vững vai trò lãnh đạo của chủ thể lãnh đạo là tổ chức đảng, trực tiếp và thường xuyên là cấp ủy, tổ chức đảng ở các cơ quan, đơn vị trong toàn Học viện; nhất là vai trò chỉ đạo của bí thư, phó bí thư, cấp ủy, hướng dẫn của cơ quan chính trị và trực tiếp tổ chức thực hiện của đội ngũ cán bộ chính trị; vai trò của đoàn, hội ở các cơ quan, đơn vị trong toàn Học viện. Đây là nhân tố góp phần bảo đảm cho các cơ quan, đơn vị trong toàn Học viện thực hiện tốt nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”.

Bốn là, chú trọng và kịp thời sơ, tổng kết rút kinh nghiệm công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. 

Đây là việc làm cần thiết để đánh giá kết quả và động viên các lực lượng trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. 

Nội dung này chỉ rõ: việc sơ, tổng kết phải kịp thời, nêu ra được mặt mạnh, mặt yếu, nguyên nhân và hướng khắc phục; từ đó, giúp cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn Học viện đánh giá chính xác các hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn và thường xuyên tổ chức thực hiện công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường”. Bên cạnh đó, kịp thời cổ vũ, động viên các lực lượng trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, để là cơ sở, tiền đề để cấp ủy, tổ chức đảng, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn Học viện tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo công tác này ngày càng có hiệu quả cao hơn trong thời gian tiếp theo.

4. Kết luận

Công tác đảng, công tác chính trị là “là linh hồn, mạch sống” của quân đội; là một trong những hoạt động cơ bản, chủ yếu ở các đơn vị trong toàn quân. Vì vậy, hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” ở Học viện Chính trị cũng phải tuân thủ theo những nguyên tắc, phương pháp chung của công tác đảng, công tác chính trị trong lực lượng vũ trang. Thực tiễn quá trình xây dựng, phát triển của quân đội nói chung và Học viện Chính trị nói riêng đã khẳng định hiệu lực to lớn và sức sống mãnh liệt của hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong việc củng cố, tăng cường sức mạnh chính trị – tinh thần, tạo nên sức mạnh chiến đấu tổng hợp và làm cơ sở cho việc hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ. Những yêu cầu và nội dung hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong nhiệm vụ “Phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, cứu hộ, cứu nạn, bảo vệ môi trường” được đưa vào chương trình giảng dạy, bồi dưỡng cho các lực lượng ở Học viện Chính trị cần được tiếp tục nghiên cứu, phát triển. 

Tài liệu tham khảo:
1. Ban Bí thư (2020). Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/ 2020 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai.
2. Ban Bí thư (2020). Công văn số 79-CV/TW ngày 29/1/2020 về “phòng, chống dịch bệnh lây nhiễm cộng đồng viêm đường hô hấp cấp do vi rút Côrôna gây ra”.
3. Cục Tuyên huấn (2020). Công tác đảng, công tác chính trị trong phòng, chống dịch Covid-19. H. NXB Quân đội nhân dân.
4. Thanh Loan (2016). Phòng, chống thiên tai và dịch bệnh. H. NXB Quân đội nhân dân.
5. Quân ủy Trung ương (2014). Nghị quyết số 689-NQ/QUTW ngày 10/10/2014 về “phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa, cứu hộ, cứu nạn đến năm 2020 và những năm tiếp theo”.
6. Trịnh Anh Tuấn (2020). Kinh nghiệm tiến hành công tác đảng, công tác chính trị của Quân đội trong thực hiện nhiệm vụ khắc phục hậu quả thiên tai, thảm họa. Tạp chí Giáo dục lý luận chính trị quân sự, Học viện Chính trị, số 1 (179).