Trung tá, ThS. Phan Bá Giáp
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
(Quanlynhanuoc.vn) – Trải qua gần 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội nhân dân Việt Nam luôn thể hiện phẩm chất “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Để có được những phẩm chất cách mạng ấy, nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là công tác giáo dục chính trị nhằm trang bị mục tiêu, lý tưởng cách mạng, niềm tin, ý chí quyết tâm, bản chất giai cấp, truyền thống quyết chiến, quyết thắng, biết đánh, biết thắng của dân tộc, của quân đội ta cho mọi quân nhân. Trong giai đoạn hiện nay, công tác giáo dục chính trị càng trở nên cấp thiết, quan trọng hơn bao giờ hết, nhất là ở các đơn vị cơ sở trong quân đội, góp phần thực hiện thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao.
Từ khóa: Hạ sĩ quan, binh sĩ; đơn vị cơ sở; nâng cao chất lượng; giáo dục chính trị; Quân đội nhân dân.
1. Công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở trong Quân đội nhân dân Việt Nam
Nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của công tác giáo dục chính trị trong Quân đội, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị và cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp ở các đơn vị cơ sở đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện đồng bộ, nhất quán các chủ trương, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị. Thường vụ Quân ủy Trung ương đã ban hành Chỉ thị số 124-CT/QUTW ngày 31/3/2011 về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới; Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 2677/QĐ-BQP ngày 23/7/2013 phê duyệt Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”; Tổng Cục Chính trị ra Quyết định số 438/QĐ-CT ngày 21/3/2016 ban hành Quy chế giáo dục chính trị trong Quân đội nhân dân và Dân quân tự vệ. Trong đó, tập trung quán triệt cho đội ngũ cán bộ các cấp có nhận thức sâu sắc về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của Đề án và việc đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị trong giai đoạn hiện nay. Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng cũng ban hành Chỉ thị số 79/CT-BQP ngày 22/7/2022 về “Xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “mẫu mực, tiêu biểu”, trong đó xác định tiêu chuẩn đầu tiên quan trọng và xuyên suốt chính là xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã từng đặt ra yêu cầu đối với quân đội: “Phải tăng cường công tác chính trị, luôn luôn nâng cao trình độ chính trị và giác ngộ giai cấp của bộ đội ta”1.
Nội dung giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở các đơn vị cơ sở trong Quân đội hiện nay tập trung vào những vấn đề chủ yếu sau:
Thứ nhất, giáo dục lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm cơ sở để hạ sĩ quan, binh sĩ quán triệt sâu sắc đường lối của Đảng, củng cố vững chắc niềm tin, lý tưởng chiến đấu.
Giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bởi lẽ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là cơ sở tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và Nhân dân ta. Nội dung bao gồm hệ thống các quan điểm khoa học và cách mạng về mọi quá trình xã hội. Vì vậy, việc quán triệt đường lối chính trị, quân sự của Đảng và việc hình thành phát triển thế giới quan khoa học chỉ có thể đạt được trên cơ sở nghiên cứu sâu sắc lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Nắm vững lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, hạ sĩ quan, binh sĩ mới có cơ sở hiểu rõ đường lối, chính sách của Đảng, có lập trường quan điểm và phương pháp tư tưởng đúng để suy nghĩ và có thái độ đúng, khả năng vận dụng sáng tạo trong thực hiện nhiệm vụ chiến đấu. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Phải dạy lý luận Mác – Lênin cho mọi người”2. Do đó, việc giáo dục chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho hạ sĩ quan, binh sĩ là nội dung cơ bản của giáo dục chính trị.
Thứ hai, giáo dục cho hạ sĩ quan, binh sĩ quán triệt sâu sắc đường lối chính trị, quân sự của Đảng nhằm nâng cao giác ngộ chính trị.
Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Phải học tập chính trị. Quân sự mà không có chính trị như cây không có gốc vô dụng lại có hại”3. Và Người yêu cầu: “Quân đội ta là quân đội của Nhân dân. Nhân dân có Đảng lãnh đạo, Đảng có chính cương chính sách. Đã là quân đội nhân dân thì phải học chính sách của Đảng”4. Điều đó lý giải vì sao nội dung quan trọng hàng đầu của giáo dục chính trị là giáo dục đường lối chính trị của Đảng; đồng thời giải quyết những vấn đề thực tiễn của cách mạng Việt Nam. Quán triệt đường lối chính trị của Đảng là cơ sở để tiếp thu đường lối quân sự và xây dựng ý chí quyết tâm chiến đấu cho hạ sĩ quan, binh sĩ, củng cố sự nhất trí về chính trị tinh thần trong đơn vị.
Thứ ba, giáo dục truyền thống lịch sử dân tộc, lịch sử Đảng, lịch sử quân đội, tình yêu Tổ quốc và kiến thức khoa học xã hội nhân văn cần thiết. Những nội dung đó trực tiếp góp phần xây dựng tư tưởng, tình cảm đạo đức trong sáng cho hạ sĩ quan, binh sĩ. Đặc biệt giáo dục chủ nghĩa yêu nước Việt Nam, tình yêu Tổ quốc hòa làm một cùng sự trung thành với lý tưởng cộng sản sẽ là động lực tinh thần mạnh mẽ cho họ trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, sẵn sàng dâng hiến, hy sinh vì độc lập, dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Như vậy, việc giáo dục lý luận Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và kiến thức khoa học xã hội nhân văn cần thiết là nội dung quan trọng của giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở. Đương nhiên phải căn cứ vào mục tiêu và nhiệm vụ giáo dục hạ sĩ quan, chiến sĩ để xác định nội dung cho thích hợp.
Thứ tư, giáo dục đạo đức, pháp luật, kỷ luật quân đội nhằm xây dựng cho hạ sĩ quan, binh sĩ tinh thần chiến đấu cao.
Trong nội dung giáo dục chính trị, giáo dục đạo đức có vị trí đặc biệt quan trọng. Bởi vì, đạo đức điều chỉnh các mối quan hệ cá nhân với tập thể, cá nhân với xã hội, xác định nghĩa vụ, trách nhiệm của hạ sĩ quan, binh sĩ đối với cuộc sống. Vì vậy, khi nói đến giáo dục chính trị không chỉ là giáo dục các quan điểm chính trị chung mà còn giáo dục những quy tắc đạo đức cho hạ sĩ quan, binh sĩ. Sự giác ngộ chính trị, lòng trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân được thể hiện ở thái độ, hành vi, thực tiễn đạo đức của hạ sĩ quan, binh sĩ. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra, việc giáo dục đạo đức không nằm ngoài nội dung giáo dục chính trị và trở thành nền tảng của chiến lược con người. Bởi vì chính trị có tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội và cá nhân. Theo Người, chất lượng của một con người là sự thống nhất biện chứng giữa đức và tài, phẩm chất và năng lực, trong đó đạo đức cách mạng là cái gốc: “Cũng như sông có nguồn thì mới có nước, không có nguồn thì sông cạn, cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”5.
Thứ năm, giáo dục về âm mưu thủ đoạn của các thế lực thù địch gắn với những diễn biến sôi động của tình hình kinh tế, chính trị – xã hội ở trong nước và trên thế giới.
Sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh quốc tế diễn biến nhanh chóng và phức tạp, trong đó có những nhân tố gây mất ổn định, khó lường. Đặc biệt các thế lực thù địch tiến hành một cách quyết liệt “diễn biến hoà bình” hòng xóa bỏ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Vì vậy, phải giáo dục cho hạ sĩ quan, binh sĩ nhận rõ kẻ thù, đề cao cảnh giác cách mạng; đồng thời, giáo dục cho họ những vấn đề thời sự của cách mạng để họ có nhận thức, làm chủ được bản thân trước diễn biến phức tạp của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội ở trong nước, khu vực cũng như trên thế giới.
2. Thực trạng công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở trong Quân đội nhân dân Việt Nam
Công tác giáo dục chính trị ở các đơn vị cơ sở trong quân đội đã bám sát tình hình nhiệm vụ cách mạng, nhiệm vụ của quân đội, bám sát thực tiễn xây dựng, huấn luyện sẵn sàng chiến đấu, tập trung giáo dục, bồi dưỡng nâng cao nhận thức về lý luận chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Coi trọng hơn là công tác tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ quân đội, những yêu cầu về phẩm chất, bản lĩnh của người quân nhân cách mạng, nêu gương người tốt việc tốt, phê phán những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân, tư tưởng cơ hội, lối sống thực dụng. Giáo dục chính trị góp phần nâng cao nhận thức, lòng tin của mọi hạ sĩ quan, binh sĩ với đường lối đổi mới, sáng tạo của Đảng, tạo được sự nhất trí, đồng thuận trong toàn quân. Vì vậy, trước những diễn biến hết sức phức tạp của tình hình chính trị, quân sự, kinh tế – xã hội trên phạm vi thế giới, khu vực và trong nước, mọi hạ sĩ quan, binh sĩ trong quân đội luôn tỏ rõ sự kiên định vững vàng về bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, ý chí quyết tâm chiến đấu, bảo đảm cho quân đội luôn vững mạnh về chính trị, góp phần quan trọng vào việc ổn định chính trị của đất nước.
Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, trước tác động không nhỏ của mặt trái cơ chế thị trường, sự bùng nổ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhất là những thông tin trái chiều, thiếu kiểm chứng tràn lan trên mạng xã hội, những biến đổi sâu sắc trong đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa đã và đang tác động mạnh mẽ vào tư tưởng của hạ sĩ quan, binh sĩ. Ở đơn vị cơ sở, một bộ phận hạ sĩ quan, binh sĩ thiếu gắn bó với đơn vị, đang bị chi phối bởi những làn văn hóa xấu độc, làm cho chuẩn mực đạo đức, những giá trị vật chất có phần nổi trội hơn những giá trị tinh thần tư tưởng. Sự nhận thức lệch lạc, lối sống thực dụng và động cơ thiếu trong sáng đó đã làm cho họ giảm sút ý chí, không chú trọng học tập, rèn luyện, buông lỏng việc thực hiện các chế độ nền nếp, vi phạm nhiều khuyết điểm, có cả những khuyết điểm nghiêm trọng. Cùng với đó, sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước với những luận điệu xuyên tạc trắng trợn nhằm đẩy mạnh “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội, kết hợp những thủ đoạn mới hết sức tinh vi, xảo quyệt đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả giáo dục chính trị trong quân đội ta.
Ngoài ra, việc tiến hành giáo dục chính trị ở một số đơn vị vẫn còn tồn tại những hạn chế nhất định, như việc xây dựng kế hoạch, chương trình giáo dục chính trị ở một số đơn vị còn chưa khoa học, công tác kiểm tra đánh giá kết quả học tập lý luận chính trị có đơn vị chưa thật chặt chẽ, điều kiện vật chất bảo đảm cho công tác giáo dục chính trị có lúc, có nơi chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ, “Nhiều đơn vị, cơ sở vật chất phục vụ công tác giáo dục chính trị còn thiếu; phòng học tập chính trị cấp đại đội, tiểu đoàn chưa bảo đảm”6; nội dung, hình thức phương pháp giáo dục còn đơn điệu, nặng về thông tin một chiều, chưa phát huy được tính độc lập, sáng tạo của người học, chưa chú trọng việc gắn lý luận vào xem xét giải quyết những vấn đề thực tiễn hoạt động quân sự đặt ra đối với người học. Một số cán bộ tiến hành giáo dục chính trị chưa chú trọng đến chất lượng bài giảng, chưa phát huy hết vai trò của đội ngũ cán bộ quân sự trong giáo dục chính trị, nhất là đội ngũ cán bộ trung đội trưởng – lực lượng trực tiếp chỉ huy, quản lý, huấn luyện bộ đội. Bên cạnh đó, tinh thần tự giác, tự quản lý của một bộ phận hạ sĩ quan, binh sĩ còn yếu, nhất là trong giờ nghỉ, ngày nghỉ, quá trình nghỉ phép… Những hạn chế trên gây ra ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng giáo dục chính trị của mỗi đơn vị, là bài toán không dễ cho cấp ủy và đội ngũ cán bộ chủ trì.
3. Một số giải pháp
Từ những thực trạng trên, để công tác giáo dục chính trị thực sự có hiệu quả ở các đơn vị cơ sở trong toàn quân, lực lượng tham gia vào công tác giáo dục chính trị cần chú trọng thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, nâng cao nhận thức, phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và đội ngũ cán bộ chủ trì các cấp trong xây dựng nghị quyết, kế hoạch và triển khai nhiệm vụ giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ.
Đây là giải pháp đóng vai trò then chốt, quyết định chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị ở các đơn vị cơ sở. Giáo dục chính trị là một nội dung huấn luyện của đơn vị với đầy đủ các yếu tố cấu thành, như: nội dung, hình thức, phương pháp, phương tiện, người dạy, người học… Do vậy, trước hết, cấp ủy các cấp phải nhận thức sâu sắc vai trò công tác giáo dục chính trị, từ đó, xây dựng nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ chính trị kịp thời, sát đúng, gắn với nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị, đồng thời, đội ngũ cán bộ chủ trì phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, gắn chức trách nhiệm vụ với kết quả công tác giáo dục chính trị của đơn vị mình.
Để công tác giáo dục chính trị thực sự có hiệu quả, cấp ủy đảng các cấp cần xây dựng nghị quyết chuyên đề lãnh đạo nhiệm vụ giáo dục chính trị; trên cơ sở đó, nghiên cứu nắm chắc đặc điểm, nhiệm vụ giáo dục, đối tượng giáo dục để làm tốt công tác chuẩn bị, phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các lực lượng tham gia, nhất là cơ quan chính trị, các tổ cán bộ giảng dạy chính trị và đội ngũ cán bộ chính trị. Thống nhất nhận thức, đề cao trách nhiệm cần được thực hiện trong suốt quá trình và đến từng hạ sĩ quan, binh sĩ trong đơn vị, trong đó, đội ngũ cán bộ chính trị phải là ngọn cờ đầu, là hạt nhân trong công tác giáo dục chính trị, “thực sự là người anh, người chị, người bạn thân thiết của bộ đội”7, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở. Cùng với đó, lãnh đạo, chỉ huy các cấp cần thường xuyên quan tâm chăm lo xây dựng mối quan hệ đoàn kết, gắn bó trong đơn vị, xây dựng môi trường văn hóa quân sự lành mạnh, chăm lo đời sống vật chất tinh thần cho hạ sĩ quan, binh sĩ. Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng, phương pháp tiến hành công tác giáo dục chính trị cho cán bộ chính trị và cán bộ trực tiếp tiến hành công tác giáo dục chính trị, là điều kiện quan trọng để công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở được tiến hành có hiệu quả.
Hai là, thường xuyên đổi mới nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục chính trị.
Chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở được tạo thành bởi tổng hòa các yếu tố, từ nội dung, chương trình giáo dục của đơn vị được triển khai từ trên xuống, đến những nội dung đơn vị xác định, cùng với đó là phương pháp giáo dục của chủ thể trực tiếp tiến hành giáo dục. Nhằm đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới, công tác giáo dục chính trị của các đơn vị cần có những đổi mới phù hợp với tình hình thực tiễn hoạt động quân sự hiện nay.
Việc đổi mới nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục chính trị đòi hỏi các đơn vị nghiên cứu nắm chắc yêu cầu của từng bài học và tổng thể chương trình giáo dục; trên cơ sở tài liệu học tập do Tổng cục Chính trị ban hành, đội ngũ cán bộ giảng dạy chính trị tiến hành cụ thể hóa, cập nhật, bổ sung những nội dung mới vào giáo án bài giảng gắn với đơn vị mình, đồng thời, lồng ghép những nội dung đơn vị được phép tự xác định ngoài nội dung theo quy định của Tổng cục Chính trị, như tuyên truyền giáo dục truyền thống đơn vị, các phong tục, tập quán, tín ngưỡng của nhân dân địa phương khu vực đóng quân…
Chủ thể giáo dục cần đầu tư công sức, trí tuệ vào những nội dung tiến hành giáo dục, nhất là việc lựa chọn những nội dung tự xác định phải linh hoạt, sáng tạo nhưng phù hợp và theo đúng quy định. Về phương pháp, cần đổi mới cả phương pháp của người dạy và phương pháp tiếp thu của người học. Với người dạy, cần nắm chắc đối tượng lên lớp, nắm chắc trình độ nhận thức, tâm lý người học để sử dụng các phương pháp tiến hành giáo dục một cách phù hợp, cùng với đó là việc ứng dụng các phương tiện công nghệ thông tin hiện đại, nhằm tối ưu hóa phương pháp và nội dung truyền tải, tạo hứng thú, động lực, tạo bầu không khí thoải mái giúp người học tiếp thu bài học một cách tốt nhất. Đối với hạ sĩ quan, binh sĩ tham gia học tập chính trị, trước hết phải nhận thức được tầm quan trọng của việc học chính trị, từ đó có tâm thế thoải mái trước khi bước vào giờ học, không để tồn tại, nảy sinh tư tưởng ngại học, lười học chính trị.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh đổi mới công tác bảo đảm vật chất, trang thiết bị dạy học làm cho hệ thống trang thiết bị phục vụ đắc lực, hiệu quả nhất, phát huy tốt nhất công năng cho việc nâng cao chất lượng giáo dục chính trị. Hệ thống trang thiết bị kỹ thuật phục vụ công tác giáo dục chính trị cho đơn vị cần được bảo đảm cả số lượng và chất lượng, đi cùng với đó là năng lực khai thác, sử dụng cũng như công tác quản lý, sửa chữa, bảo dưỡng các trang thiết bị, nhất là hệ thống máy tính, máy trình chiếu… Có như vậy, chủ thể tiến hành công tác giáo dục chính trị mới thể hiện hết được phương pháp của mình, tự tin truyền đạt kiến thức cho đơn vị, tạo ra những buổi học thực sự chất lượng.
Ba là, thường xuyên chú trọng đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục chính trị.
Chất lượng hiệu quả của công tác giáo dục chính trị chính là tấm gương phản chiếu của nhiều yếu tố, đó là sản phẩm của cả một quá trình, từ khâu ra nghị quyết lãnh đạo của cấp ủy tổ chức đảng, đến xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch hoạch huấn luyện của đơn vị, công tác tiến hành giáo dục chính trị của chủ thể, nhận thức của hạ sĩ quan, binh sĩ tham gia, cơ sở vật chất bảo đảm và khâu kiểm tra đánh giá kết quả… Trong đó, công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục chính trị của đơn vị có vai trò rất quan trọng, việc chú trọng và đổi mới thường xuyên công tác kiểm tra, đánh giá kết quả góp phần tác động đến chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở… Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá kết quả giáo dục chính trị, phải được bắt đầu từ nhận thức, quan điểm nhất quán của cấp ủy, chỉ huy các cấp. Cùng với đó, là sự đồng bộ trong hệ thống tổ chức, triển khai và bảo đảm cho hoạt động này, như quá trình xây dựng hệ thống đề thi, đáp án, tổ chức bồi dưỡng, tập huấn và thành lập đội ngũ giám khảo có năng lực, đảm bảo sự công tâm, khách quan, tính chính xác trong đánh giá kết quả, khắc phục triệt để bệnh thành tích trong công tác giáo dục chính trị. Đồng thời, thông qua quá trình kiểm tra đánh giá kết quả, bên cạnh tuyên dương những tập thể, cá nhân có thành tích tốt, thì cũng chỉ ra những hạn chế, khuyết điểm để có những biện pháp khắc phục, nhằm nâng cao chất lượng cho các đợt huấn luyện ở những giai đoạn tiếp theo.
Bốn là, làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm.
Xác định công tác sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm công tác giáo dục chính trị ở các đơn vị cơ sở là việc làm thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng và của các cơ quan, đơn vị. Qua đó, đánh giá những việc đã làm được, những khó khăn, vướng mắc, đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm, xây dựng hệ thống giải pháp góp phần không nhỏ nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị ở đơn vị cơ sở.
Đây là một giải pháp quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ. Nội dung, hình thức, phương pháp, điều kiện tổ chức giáo dục, nhận thức của người học, cũng như năng lực, trình độ của chủ thể giáo dục thường xuyên vận động biến đổi, chịu sự tác động ảnh hưởng bởi các yếu tố. Chính vì vậy, mọi đơn vị cần phải coi trọng công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, từ đó, kịp thời bổ sung, cập nhật những nội dung mới, tiếp thu những cách làm hay, sáng tạo để vận dụng trong quá trình giáo dục chính trị ở đơn vị mình.
Để công tác sơ, tổng kết đạt hiệu quả, cấp ủy, chỉ huy các cấp cần nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò của hoạt động này. Từ đó, có công tác chuẩn bị chu đáo, tổ chức duy trì điều hành thông suốt, hiệu quả. Sau hội nghị chắt lọc những ý kiến chất lượng, những kinh nghiệm hay, bài học quý được vận dụng ngay để phục vụ trực tiếp việc nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ; đồng thời, thực hiện tốt công tác nhân rộng những mô hình hay, cách làm hiệu quả về công tác giáo dục chính trị trong toàn đơn vị.
Thực hiện giải pháp trên, cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên các cấp cần tránh những biểu hiện hình thức, qua loa, cách làm chiếu lệ; cần trân trọng, khích lệ những sáng kiến, ý tưởng mới. Thông qua hội nghị sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm cần phê bình thẳng thắn, nghiêm túc để vừa động viên được người tốt, việc tốt, vừa kiểm điểm, chấn chỉnh những sai phạm khuyết điểm để không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở các đơn vị cơ sở trong Quân đội nhân dân Việt Nam hiện nay.
4. Kết luận
Trong giai đoạn hiện nay, công tác giáo dục chính trị vẫn là một bộ phận hết sức quan trọng của công tác tư tưởng trong quân đội, có vai trò to lớn đối với nhiệm vụ giáo dục, bồi dưỡng, xây dựng, phát triển con người mới xã hội chủ nghĩa, góp phần hoàn thiện phẩm chất nhân cách, năng lực, bản lĩnh chính trị cho quân nhân hoàn thành tốt mọi chức trách, nhiệm vụ được giao. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên góp phần không nhỏ nâng cao chất lượng hiệu, quả công tác giáo dục chính trị cho hạ sĩ quan, binh sĩ ở đơn vị cơ sở, từ đó, góp phần xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, “mẫu mực tiêu biểu”, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng: “Xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, tạo tiền đề vững chắc phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại”8.
Chú thích:
1. Hồ Chí Minh toàn tập. Tập 8. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2011, tr. 29.
2. Hồ Chí Minh toàn tập. Tập 6. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2011, tr. 375.
3, 4. Hồ Chí Minh toàn tập. Tập 7. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2011, tr. 217.
5. Hồ Chí Minh toàn tập. Tập 5. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2011, tr. 292.
6, 7. Báo cáo tổng kết 12 năm thực hiện Chỉ thị số 124-CT/QUTW ngày 31/3/2011 của Thường vụ Quân ủy Trung ương về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới và 10 năm thực hiện Đề án “Đổi mới công tác giáo dục chính trị tại đơn vị trong giai đoạn mới”.
8. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII. Tập II. H. NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2021, tr. 336.
